İşe iade davasında 30 işçi ölçütü

Sayın meslektaşlarım,
işe iade davası ile ilgili olarak 30 işçi ölçütü konusunda sorum olacak. Bir organize sanayi bölgesinde bulunan ve işleri sadece bu organize sanayi bölgesi ile sınırlı olan lojistik A.Ş.de sekreter olarak çalışan kişi işe iade davası ile ilgili tüm şartları taşımakta. Ancak lojistik A.Ş.de çalışan kişi sayısı 30 kişiden az. Bu lojistik A.Ş. ile organize sanayi bölge müdürlüğü farklı tüzelkişilik olmasına rağmen 3-4 kişi hem organize sanayi bölgesinin yönetim kurulunda hem de bu lojistik A.Ş.nin yönetim kurulunda görev almakta. Organize sanayi bölge müdürlüğünün internet sitesinde dahi "hizmetlerimiz" kısmında bu lojistik A.Ş.ye yer verilmekte. Tam bir organik bağ olmasa da aralarında bir fiili bağ olduğu aşikar. Organize sanayi bölge müdürlüğü ile lojistik A.Ş. birlikte değerlendirildiğinde 30 işçi ölçütü gerçekleşiyor. Bu konudaki değerli fikir ve düşüncelerinizi aktarırsanız sevinirim. Şimdiden teşekkürler.

Sayın Av. Mehmet Ali Tangör,

Sorunuzun cevabını irdelerken konuya iki açıdan bakmak gerekir. Birincisi "birlikte istihdam" olgusu, ikincisi ise "organik bağ"dır.

Sorunuzda organik bağın 30 işçi koşuluna etkisini sorduğunuzdan önce bununla ilgili değerlendirme yaparsak...

BİR... Grup şirketler arasındaki ilişkilerin organik bağ oluşturup oluşturmadığına dair hukuki değerlendirmelerde 9. HD, sağlıklı bir değerlendirme yapamamaktadır. Gerçek anlamda organik bağ olmasa bile aynı grup içinde yer alan şirketler arasında organik bağ olduğuna kanaat getirebilmektedir.

İKİ... Ancak bu kanaat, 30 işçi koşulu bakımından işçi lehine bir sonuç yaratmamaktadır. Yargıtay, aynı grup içinde yer alan şirketler arasında organik bağ bulunsa bile 30 işçi koşulu bakımından tüm şirketlerin değil sadece işçinin bordrosunda yer aldığı şirketin toplam işçi sayısına bakılması gerektiğini düşünüyor.

ÜÇ... Somut örneğinizden anladığım üzere Bölge Müdürlüğü ile Lojistik A.Ş. grup şirket değil. Aralarında böyle bir ilişki yok. Dolayısıyla grup şirketlerde bile 30 işçi koşulu bakımından her bir şirketin işçi sayısını dikkate alan uygulama, somut olayınızda sadece Lojistik A.Ş.'nin işçi sayısına göre belirleme yapılacağını göstermektedir.

DÖRT... Kısacası organik bağdan dem vurup toplam işçi sayısının 30'un üzerinde olduğuna dair savunma yaparsanız olumlu sonuç elde etme imkanınız zayıf görünüyor. Yargıtay görüş değiştirirse durum da değişebilir tabii.


Birlikte istihdama ilişkin değerlendirme yapacak olursak...

BİR... Birlikte istihdamda işçi, birden çok tüzel kişiden yani birden çok işverenden sadece birinin bordrosunda olmasına rağmen iş görme edimini birden çok işverene karşı yerine getirmektedir. Örneğin X grubunda yer alan a, b, c şirketlerinden c şirketinin bordrosunda yer alan mali işler müdürü, her üç şirketin muhasebesel işlemlerinin hepsini birden yürütürse böyle bir durum ortaya çıkar.

İKİ... Birlikte istihdam hallerinde Yargıtay, işçi kaç şirkete hizmet veriyorsa 30 işçi koşulu bakımından o şirketlerin toplam işçi sayısını göz önünde bulundurmaktadır.

ÜÇ... Birlikte istihdamın varlığını ispatlama yükümlülüğü işçidedir. İşçi birden çok işverene hizmet verdiğini ispatlayabilirse 30 işçi koşulunu aşabilir.

DÖRT... Somutlaştırırsak: birlikte istihdam daha çok grup şirketler arasında görülmektedir. Bu şirketlerde genellikle muhasebe, finans, hukuk, güvenlik, yemek gibi merkezi hizmetler tek elden yürümektedir. Yine genelde aynı binalar kullanılmakta, aynı araçlarla ulaşım sağlanmakta, aynı yerde yemek yenmektedir. İşçi de bu koşullar altında hizmet görme edimini birden çok işverene karşı yerine getirmektedir. Sayılanlarla sınırlı olmamak üzere bu tarz olguların varlığı halinde birlikte istihdama ilişkin iddialar ispatlanabilir hale gelmektedir.

BEŞ... Somut olayda Lojistik A.Ş. ve Bölge Müdürlüğü grup şirket olmadığından birlikte istihdam bakımından Yargıtay'ın bakışı olumsuz olabilir. Kaldı ki siz de olayınızda böyle bir olgudan bahsetmiş değilsiniz. Ancak yine de mevcut durumu bu açıdan da ele almanızın size bir çıkış yolu sağlayacağını düşünerek bir fikir yaratması açısından dile getirdim.


Sonuç olarak koşulları değerlendirdiğinizde "birlikte istihdam" olarak görülebilecek olgular varsa bunları kullanmanızın, "organik bağ" üzerine bir kurgu yapmaktan daha faydalı olacağını düşünüyorum.

Saygılar

Değerli meslektaşım,
Öncelikle vermiş olduğunuz bilgiler için teşekkür ederim. Sizin de değindiğiniz gibi organik bağ ölçütü biraz daha riskli duruyor. Birlikte istihdam ilişkisinin valığının ispatının daha kolay olabileceği inacındayım. Zira söz konusu iki tüzelkişide çalışanlar aynı yemekhaneyi kullanmakta. Ayrıca iki tüzelkişinin muhasebe kayıtları da bana bu konuda yardımcı olacağı kanaatindeyim. Bütün bu hususların yanında tanıklarla da söz konusu birlikte istihdam ilişkisi kanıtlanabilir. Organize sanayi bölgeleri ile ilgili bu konuda bir karar bulamadım. Örnek nitelikte kararları paylaşırsanız sevinirim. Saygılar.

Organize sanayiyle ilgili bildiğim doğrudan bir karar yok. Olur da rastlarsam mutlaka paylaşırım.

Saygılar