iade faturasına 8 gün içinde itiraz edilmemesi asıl faturaya borçtan kurtarır mı?

Müvekkili olduğumuz şirkete, spariş ettiğinden başka mallar gönderilmiştir.Müvekkil şirket elemanları malları teslim almış ve faturaları ticari defterlerine girmiştir.Faturalara 8 gün içinde itiraz etmemiştir.Arada sözleşme veya yazılı herhangi bir belge de yok.

Müvekkil şirket iade faturası düzenlemiş ve karşı tarafa tebliğ etmiştir.Karşı taraf da iade faturasına 8 gün içinde itiraz etmemiştir.

Bu aşamada karşı tarafın iade faturasına süresinde itiraz etmemesi bizim lehimize hak doğurur mu? Biz elimizdeki malları tevdi mahalli tayini yaptırarak asıl fatura konusu borcumuzdan kurtulabilir miyiz?Yargıtay kararları olan varsa ve eklerlerse memnuz oluruz

Bu hususta yargıtay kararlarına bakmadım ama bildiğim kadarıyla iade faturası diye birşey prosedürde yok. Ancak gerek yanlış mal gönderiminde gerekse bedeli ödenemeyen malların iadesinde fatura düzenlenip üzerine iade faturası yzılıyor ve vergi daireleri de bunu kabul ediyor. Ancak bu fatura , iade faturası olmaktan çok geri satış faturası sayılıyor. Konuyu bu bağlamda ele alırsanız sorunuzun cevabı daha dolaylı ve olumlu görünüyor. iade faturaıyla mallar geriye teslim edildiyse sizin de karşı taraftan aynı miktarda alacağınız olduğundan takas hakkınız olur diye düşünüyorum.

Yanıtınız için teşekkürler,

İade faturasının mal alış verişini göstermediği için bir fatura olmadığını söyleyenler var.Bence de iade faturası sadece muhasebeleştirme işlemi ancak buna rağmen Yargıtay birçok kararında iade faturasına 8 gün içinde itiraz edilip edilmemesinden bahsetmiş ve bu doğrultuda (başka konularda) hüküm kurmuş.

Ancak doğrudan yukarıda sorduğum konuda bir yargıtay kararı ve hüküm bulamadım.Problem buradan kaynaklanıyor

Alıntı: Yazan Av.Serdar Ş Müvekkili olduğumuz şirkete, spariş ettiğinden başka mallar gönderilmiştir.Müvekkil şirket elemanları malları teslim almış ve faturaları ticari defterlerine girmiştir.Faturalara 8 gün içinde itiraz etmemiştir.Arada sözleşme veya yazılı herhangi bir belge de yok. Müvekkil şirket iade faturası düzenlemiş ve karşı tarafa tebliğ etmiştir.Karşı taraf da iade faturasına 8 gün içinde itiraz etmemiştir. Bu aşamada karşı tarafın iade faturasına süresinde itiraz etmemesi bizim lehimize hak doğurur mu? Biz elimizdeki malları tevdi mahalli tayini yaptırarak asıl fatura konusu borcumuzdan kurtulabilir miyiz?Yargıtay kararları olan varsa ve eklerlerse memnuz oluruz

Sayın meslektaşım,

Her ne kadar TTK23. maddede iade faturaları hakkında bir açıklama bulunmuyor olsa da, aşağıya aktaracağım genel hukuk kuralları dairesinde sorununuza çözüm bulmak mümkün olabilir düşüncesindeyim. Şöyle ki:

Sözleşme konusu olan siparişiniz dışında -hataen veya kasten- başka bir malın teslim edilmesi BK.96. madde kapsamında değerlendirilebilecek bir -kötü ifa- halidir. Alacaklı, kötü ifa nedeniyle BK. 96 temelinde zararının tazminini isteyebilir. Ancak borcun ifası kötü de olsa yerine getirildiğinden, (BK.194 vd. maddelerde düzenlenen ayıp hükümleri ayrık kalmak üzere), satılanın iadesi teknik olarak mümkün değildir. Siz zararınızın tazminini talep edebilirsiniz. Bu itibarla iade faturası kesilmesi hususunun malın geriye iade yoluyla teslim edilememesini tanzim eden BK.96 madde hükmü çerçevesinde mümkün olamayacağını düşünüyorum. Diğer yandan karşı taraf satıcı borcunu kötü de olsa ifa etmek suretiyle temerrüde de düşmediğinden ve esasen kötü ifa halinde akitten rücu edebilme imkanı Borçlar kanununda açıkça tanzim de edilmemiş bulunduğundan akitten rücu ederek malın iadesinin de mümkün olamayacağını düşünüyorum.

Bu hususta Doktrinde (SCHWARZ,E.Mardin'e Armağan, s.786-787; Aral, age.; s.205-206,) Borçlar kanununda hüküm bulunmadığı halde kötü ifa çerçevesinde de, alacaklıya, kötü ifa sebebiyle sözleşmeden dönme (rücu) imkanı tanınmalıdır düşüncesindedir.Bu konuda SCHWARZ, MK.2 deki dürüstlük kuralı esası gözetilerek "bir tarafın akde aykırı bir harekette bulunduğu bütün hallerde, bu aykırılık sebebiyle, diğer tarafın akdi idame ettirmemekte haklı bulunduğu veya akdin idamesinde kendisinin menfaati kalmadığı hallerde, akit vaziyete göre makable şamil olarak fesih veyahut ati için feshi ihbar suretiyle tek taraflı bozma hakkına haizdir." demektedir.

Her ne kadar Borçlar kanununun fesih ve dönme hükümlerinde temerrüt şartı aranmakta ise de, SCHWARZ'ın MK.2 de yer alan dürüstlük kuralına dayanarak iade hakkı tanınması yolundaki görüşü de mantıklı ve kanaatimce adildir. Fakat Yargıtay'ın bu yönde bir kabulü söz konusu değildir.


Tüm bu nedenlerle;

Kötü ifa halinde BK.nın 96. maddesi temelinde zarar ziyan isteyebileceğinizi ancak karşı taraf kabul etmedikçe malı iade edemeyeceğinizi, bu itibarla da, malın iadesi söz konusu edilmedikçe iade faturasının da akla gelemeyeceği gerçeği karşısında, iade faturası tanzim edilse ve bu faturaya da süresinde itiraz edilmemiş bulunsa dahi, mal bizatihi satıcının rızasıyla kendisine teslim edilmedikçe faturaya itiraz etmemenin sonuçlarının kendiliğinden doğamayacağı kanaatindeyim.

TTK hükmü gereği bir davranış şekli ticari örf haline gelmiş ise bu bir hukuk kuralı addedilir ve Hakim bunu gözetmek durumundadır. Bu nedenle iade faturaları hakkında bir ticari örften bahsedilebilir..

Bence..

Değerli meslekdaşım
Usulüne uygun şekilde tebellüğ edilen faturaya süresi içinde itiraz etmemekle kesinleşen, borcun kendisi değil,faturada yazılı mal kalemleri ve para miktarıdır.Böyle bir borcun olup olmadığı ise yargı yoluna başvurularak -mesela, ititrazın iptali davasında--kanıtlanabilir.Ama davada tartışma 8 gün içinde itiraz görmeyen fatura münderecatı ile sınırlı olacaktır.
Ayrıca "iade faturası" denen nesne ne yazık ki tekstil sektöründe çok yaygın.Uygulamadaki adı "reklâmasyon faturası" ve genellikle câri hesaba dayalı ilâmsız takiplere yapılan itirazlara dayanak teşkil ediyor.Burada itirazın kabulü,BK nun ayıplı mala ilişkin hükümlerine uygun hareket edilmesine bağlı.Bundan bu hükümleri iyi bilen ve borcundan bu suretle kurtulmayı beceren kötü niyetli borçlular yararlanıyorlar.Tabii ki aldıkları hukuki yardımla(!) ve alt yapısını önceden hazırlayarak.
Selamlar.

Merhaba arkadaşlar.
Müvekkil satıcı firma alıcı firmaya uzun süredir kömür satmaktadır. Alıcı firma özel bir anlaşma ile müvekkile alacağı fatura kadar reklamasyon faturası ( neyin reklamasyonu olduğuna dair bir düzenleme yok )düzenlemiş ve müvekkil firma buna itiraz etmeyerek defterlerine işlemiştir. Aralarındaki özel anlaşma yerine getirilmediğinden müvekkil firma alıcı firmaya ihtar çekerek reklamasyon faturasının defterlere sehven işlendiğini, bundan doğan ve harici anlaşma gereği de ayrıca olan alacağını talep etmiştir. Cevaben alıcı firma kömürün istenilen vasıflarda olmadığı, borcu olmadığı bildirmiştir. Ayrıca ayıp ihbarı ( reklamasyon faturası) süresinde değil, bilirkişi vasıtası ile ispatlanabilir ve zaten ayıp da söz konusu değil. Mallar firma tarafından yakılarak kullanılmış, iade edilmedi.
Sormak istediğim,
1- reklamasyon faturası defterlere işlendiğinden bakiye hesap görünmemekte. Dava açmadan önce bu bedel kadar yeni bir fatura düzenleyip göndermek zorunda mıyım?
2- Reklamasyon faturasını defterlerime işlemekle malların ayıp olmadığını ispat yükü bende midir?
3- Pilot dava açma şansım var mıdır? Bir ayıp kabul edilecekse zaten malın fiyatından ancak indirim şeklinde olacağından tüm malın bedelini reklamasyon olarak alamaz.
İyi çalışmalar.

Alıntı: Yazan Av. Canan Timur Merhaba arkadaşlar. Müvekkil satıcı firma alıcı firmaya uzun süredir kömür satmaktadır. Alıcı firma özel bir anlaşma ile müvekkile alacağı fatura kadar reklamasyon faturası ( neyin reklamasyonu olduğuna dair bir düzenleme yok )düzenlemiş ve müvekkil firma buna itiraz etmeyerek defterlerine işlemiştir. Aralarındaki özel anlaşma yerine getirilmediğinden müvekkil firma alıcı firmaya ihtar çekerek reklamasyon faturasının defterlere sehven işlendiğini, bundan doğan ve harici anlaşma gereği de ayrıca olan alacağını talep etmiştir. Cevaben alıcı firma kömürün istenilen vasıflarda olmadığı, borcu olmadığı bildirmiştir. Ayrıca ayıp ihbarı ( reklamasyon faturası) süresinde değil, bilirkişi vasıtası ile ispatlanabilir ve zaten ayıp da söz konusu değil. Mallar firma tarafından yakılarak kullanılmış, iade edilmedi. Sormak istediğim, 1- reklamasyon faturası defterlere işlendiğinden bakiye hesap görünmemekte. Dava açmadan önce bu bedel kadar yeni bir fatura düzenleyip göndermek zorunda mıyım? 2- Reklamasyon faturasını defterlerime işlemekle malların ayıp olmadığını ispat yükü bende midir? 3- Pilot dava açma şansım var mıdır? Bir ayıp kabul edilecekse zaten malın fiyatından ancak indirim şeklinde olacağından tüm malın bedelini reklamasyon olarak alamaz. İyi çalışmalar.

1) İade fatura kesilmesi ve tebliğ edilmesi gerekir.
2) Faturanın deftere işlenmesi karine olarak o konuda bir kabul doğurur ancak aksini ispat edebilirsiniz. Örneğin, alıcının ayıp ihbarında bulunmadığını ve kömürü iade etmediğini ileri sürerek.
3) Kömürün ayıplı olduğu iddiasını karşı taraf ispatlamalıdır. Alacak tutarı fatura ile belli olduğundan kısmi dava veya belirsiz alacak davası açılamaz kanaatindeyim.