Eksik Bilgilendirmeye Dayalı Turizm - Bir gezinin izlenimi-

Aylar önce İstanbul’da bir Boğaziçi yolculuğu yapmıştım. Dünyada eşi olmayan Boğaziçi’ni tekrar görmek kadar insanı mutlu eden bir şey olmasa gerek. Köprü’den başlayarak Boğaz’ın bitim noktası Kavak’lara kadar devam edip, tekrar dönmeyi sağlayan bu Boğaz turu heyecan vericiydi. Önünden geçtiğimiz Dolmabahçe, Çırağan Sarayları eşsiz güzelliğin yanı sıra hüzün verici anılarını da yaşatıyor. Dolmabahçe, Atatürk’ün Osmanlı’nın son Sultanı Vahidettin’le 1919 Mayıs’ında Samsun’a hareketinden önce görüştüğü Saray.. Büyük Önder vatanı kurtardıktan yıllar sonra 1927 yılında muzdarip bir halde ayrıldığı İstanbul’a bu yere bir esakiri kahraman olarak tüm İstanbul halkının çılgın coşkusu arasında girmiş. Ne yazık ki, onbir yıl sonra bu Saray’da yaşama veda etmişti. Çırağan Sarayı ise Osmanlı halkının, hürriyeti getireceğine inandığı bahtsız Sultan 5.Murat’ın mahpesi olmuş, yaşamı da orada son bulmuştu. Galatasaray, Kuleli Liseleri Batıya açılışın ve yeni bir şahlanışın görüntüsü.. Bir cazip kolyenin taneleri gibi sıralanan tarihi Yalılar ve Yeniköy İskelesi’nden sonra Sait Halim Paşa Yalısı: İmparatorluğun batışını belgeleyen Antlaşmanın acı anısını canlandırıyor.

Vapurumuz Anadolu Hisarı’nda uzunca bir mola veriyor. Burada turistleri cezbeden bir yerler olmalı. Bir turist kafilesiyle yola çıkıyoruz. Anadolu Hisarı Beykoz İlçesinin bir mahallesi imiş. Yol boyunca Castle Yoros (Yoros Kalesi) levhaları dikkat çekiyor ve kaleye çıkış yolunu gösteriyor. Bu kale bir Ceneviz kalesi. Karadeniz’e bakan başka Ceneviz kalesi yokmuş.

Kaleye bir saat süren yorucu bir yürüyüşten sonra çakabiliyorsunuz. Fetih tarihinden beri el atılmadan kalmış tehlikeli bir kale yıkıntısı. Hangi tarihte yapılmış; bizim tarafımızdan hangi tarihte ele geçirilmiş belli değil. Kaleden çıktıktan sonra iskelenin yanındaki mahalle sokaklarından birinde Macar Tabyası levhası göze çarpıyor. Belki de 1.Dünya Savaşı’nda müttefikimiz Avusturya’nın Federasyon ortağı bir Macar birliği burada görev almış.

“Kardaş Şehitliği’ne Gider” biçiminde bir tabela göze çarpıyor. Böyle bir savaşı anımsayamamanın yanı sıra bu konuda açıklayıcı bir bilgi de burada yer almıyor. Yine bir lokanta Ceneviz Lokantası adını taşıyor. Ama Cenevizliler hakkında bilgi verecek bir görevli de yok.

Turizm bir becerinin yanı sıra bir kültür işidir. Turist görmek istediği cazip mekanların yanı sıra belki de geçmişin kalıntılarını görmek ister. Unutmamak gerekir ki, Batılı turistler bu alanda yetişmiş kişilerdir. İçlerinde ilim adamları da çoğunluktadır. Kendilerine bu gibi kalıntıları gösterirken ayrıntılı bilgiler de vermek zorundayız. Çok kere gördüğümüz gibi, bu konuda yeterli bilgilere sahip olmayan turist rehberlerine bu işi bırakmaktayız. Bu nedenle böylesine tarihi yerlerde kısa fakat özlü biçimde bilgi veren panoların yer alması gerekir.

Türk vatanı, binlerce yıllık tarihi barındıran bir müzedir. Bunun kıymetini bilmek, korumak ve turiste anlatmak kaçınılmaz görevimiz olmalıdır.