zorunlu mali mesuliyet sigortası kapsamı

Müvekkilim eşya taşımacılığı ile uğraşan bir şirket ile anlaşmış ve bir şehirden aldığı yağları şirketin kamyonu ile Konya'ya getirmeyi kararlaştırmışlardır. Aracın zorunlu mali mesuliyet sigortası mevcuttur. Yağlar araç ile gelirken yolda trafik kazası olmuş ve şoför ölmüş müvekkilin yağlarının bir kısmı da heba olmuştur. Bu durumda müvekkilin bu zararının tazminini sigortadan isteyebilmemiz mümkün müdür? ZMM Sigortası bu zararı kapsar mı? Saygılar...

Sn.Pınar Yılmaz;
Trafik Sigortası Genel Şartları A-3 maddesi teminat dışındaki halleri düzenlemiştir.Maddenin (d) bendi aynen şu şekildedir:"Zarar görenlerin beraberinde bulunan bagaj ve benzeri eşya dışında araçta veya römorklarda taşınan eşyanın uğrayacağı zararlardan dolayı işletene karşı ileri sürülecek talepler"sigorta teminatı dışındadır.Bu durumda kaza esnasında araçta taşınan yağlardaki hasarı karşı aracın trafik poliçesinden karşılamanız mümkün değildir.Ancak; bu aracın taşıyıcı mali mesuliyet poliçesi varsa bu poliçeden zararınızı giderebilirsiniz.İyi çalışmalar.

Cevabınız için teşekkür ederim. Bende biraz önce bir yargıtay kararı buldum. Evet kapsamıyormuş maalesef. Ancak aracın işletenine karşı TTK m. 768gereği eşya taşıma sözleşmesi sonucu olucan ziya ve hasardan dolayı başvurabiliyormuşuz. Fakat bir sorun daha var. Şoför kamyonu kullanırken aracın işleteni olan şahısta kamyonun arka kısmında uyuyormuş ve kaza sırasında o da hayatını kaybetmiş. Yaptığımız bu eşya taşıma sözleşmesinden kaynaklanan hasarı işletenin hayat sigortacısından talep etmemiz mümkün değil sanırım. Ama tam emin de değilim.Bilgisi olan yardımcı olursa memnun olurum. Ayrıca faydalı olması dileğiyle bulduğum kararı da buraya ekliyorum. Saygılar...

T.C. YARGITAY
11.Hukuk Dairesi

Esas: 2001/9682
Karar: 2002/1789
Karar Tarihi: 04.03.2002

ÖZET: Davalı sigortacı yönünden sigorta bedelini ödeme yükümlülüğü ancak ihbar tarihinde, böyle bir başvuru olmadığı takdirde ise dava tarihinde muaccel hale gelmektedir. Ayrıca; trafik sigortası yaptırılmış bulunan motorlu araçta taşınan eşyanın (yükün), aracın işletilmesi sırasında oluşan riziko nedeniyle ziya ve hasara uğraması halinde, bu zararlardan zorunlu mali mesuliyet sigorta sözleşmesini yapan sigortacının sorumlu olmayacağı belirtilmiş bulunmaktadır. Motorlu araçta taşınan eşyanın işletene yahut üçüncü kişiye ait olması bakımından hiçbir fark yoktur.

(2918 S. K. m. 92, 96, 99) (6762 S. K. m. 768)

Dava: Taraflar arasında görülen davada İstanbul Asliye 1.Ticaret Mahkemesince verilen 18.12.2000 tarih ve 1999/1100-2000/1286 sayılı kararın Yargıtay’ca incelenmesi davalı İ. Sigorta A.Ş., A. Sigorta A.Ş., M. F. Kuş vekilleri tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi D. Biltekin tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve yine dosya içerisindeki dilekçe layihalar, duruşma tutanakları ve tüm belgeler okunup, incelendikten sonra işin gereği görüşülüp, düşünüldü:

Karar: Davacı vekili, müvekkiline Nakliyat Sigorta Poliçesi ile sigortalı Melanaj ipliği emtiasının davalılardan A. R.’in maliki ve sürücüsü olduğu araçla nakledilirken, meydana gelen trafik kazasında hasarlandığını, diğer araçların maliki, sürücüsü ve trafik sigortacısı olan davalıların da kusurlu olduğunu, ileri sürerek sigortalılarına ödedikleri 4.334.925.000 liranın 27.11.1998 ödeme tarihinden itibaren reeskont faizi ile davalılardan (sigorta şirketlerinin poliçe limitleri ile sınırlı sorumlu olmaları kaydıyla) müteselsilen tahsilini talep ve dava etmiştir.

Davalı İ. Sigorta vekili, poliçe limitleri olan 500.000.000 lira ile gerçek zarardan sorumlu olduklarını savunmuştur.

Davalı İ. Sigorta vekili, kazadan önce müracaat olmadığından faiz ve masraf talep edilemeyeceğini, poliçe limiti ile gerçek hasardan sorumlu olduklarını savunmuştur.

Davalı A. R. vekili, hasar ve kusur oranını kabul etmediklerini savunarak, davanın reddini talep etmiştir.

Davalı A. Sigorta Şirketi vekili, trafik sigortası genel şartlar 3/d maddesi uyarınca araçta veya römorkta taşınan eşyanın zararından sorumlu olmadıklarını, olayda birden çok aracın zarar gördüğünü KTK. 96.maddenin uygulanması gerektiğini savunarak, davanın reddini talep etmiştir.

Davalılar M. F. Kuş ve M. Tokgöz davaya yanıt vermemişlerdir.

Mahkemece, iddia, savunma, bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından davanın kısmen kabulü ile 4.242.828.745 liranın davalılardan M. Tokgöz 1.697.131.498 lira ile (İ. Sigortanın 500 milyon lira ile ), A. R. 1.272.848.623 lira (A. Sigortanın 250 milyon lira ile), M. F. Kuş 1.272.848.624 liranın (İ. Sigortanın 500 milyon lira ile) sorumlu olmaları koşuluyla 31.12.1998 tarihinden itibaren reeskont faizi ile davalılardan tahsiline karar verilmiştir.

Kararı, İ. Sigorta A.Ş., A. Sigorta A.Ş., M. F. Kuş vekilleri ayrı ayrı temyiz etmiştir.

1- Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı M. Kuş un tüm ve davalı İ. Sigorta Şirketi vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.

2-Davacı vekili, davalı İ. Sigorta Şirketine zorunlu mali sorumluluk sigortası ile sigortalı aracın müvekkili şirkete kasko poliçesi ile sigortalı araca verdiği zararın rucüen tahsilini istemiştir. Davalı M. Tokgöz’ün trafik sigortacısı olan davalı İ. Sigorta AŞ. nin temerrüdü 2918 sayılı Yasanın 99.maddesine ve poliçe genel şartları 12.maddesine göre belirlemek gerekir. Buna göre, sigortacının, kendisine tazminat ödenmesi için gerekli ihbar yapılıp, belgenin ibrazından itibaren 8 iş günü içinde ödeme yapacağı hükme bağlanmıştır. Diğer bir deyişle, davalı sigortacı yönünden sigorta bedelini ödeme yükümlülüğü ancak ihbar tarihinde, böyle bir başvuru olmadığı takdirde ise dava tarihinde muaccel hale gelmektedir. Dosya kapsamından, davalı sigorta şirketine dava açılmadan önce bir başvuru olmadığı anlaşılmaktadır. Mahkemece, davalı sigorta şirketine dava açılmadan önce bir başvurusu olmadığına göre, bu davalı yönünden temerrüt faizine dava tarihinden itibaren hükmedilmesi gerekirken, yazılı şekilde ödeme tarihinden itibaren faize hükmedilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle davalı İ. sigorta yararına bozulması gerekmiştir.

3- Davalı A. Sigorta şirketi vekilinin temyiz itirazlarına gelince; davalı sigorta şirketi, sigortalı emtiayı taşıyan aracın trafik sigortacısıdır. KTK. nun 92/e maddesi ve Trafik Zorunlu Mali Mesuliyet Sigortası Genel Şartlarının 3/d maddesi hükümleri uyarınca, trafik sigortası yaptırılmış bulunan motorlu araçta taşınan eşyanın (yükün), aracın işletilmesi sırasında oluşan riziko nedeniyle ziya ve hasara uğraması halinde, bu zararlardan zorunlu mali mesuliyet sigorta sözleşmesini yapan sigortacının sorumlu olmayacağı belirtilmiş bulunmaktadır. Motorlu araçta taşınan eşyanın işletene yahut üçüncü kişiye ait olması bakımından hiçbir fark yoktur. Üçüncü kişi tarafından taşınmak üzere motorlu araç işletenine teslim edilen yük bakımından, taşıtan durumunda olan işleten ile malı taşıttıran kimse arasında TTK. nun 768. ve onu izleyen maddelerde düzenlenmiş bulunan eşya taşıma sözleşmesi ilişkisi vardır. Taşıyıcının sorumluluğu bu gibi hallerde tehlike sorumluluğuna tabi olmayıp, akdi ilişkiden kaynaklanan kusur esasına dayandığından, bu tür zarar trafik sigortası kapsamında kabul edilemez. Bu itibarla, davalı A. Sigorta şirketi yönünden davanın reddine karar vermek gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.

Sonuç: Yukarıda 1 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı M. Kuşun tüm ve davalı H. Sigorta Şirketi vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, 2 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı İ. Sigorta Şirketi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın bu davalı yararına BOZULMASINA, 3 nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı Ak Sigorta Şirketi vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile kararın bu davalı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcın isteği halinde temyiz eden davalı A. Sigorta ve İ. Sigortadan alınmasına, aşağıda yazılı bakiye 51.533.825 lira temyiz ilam harcının temyiz eden davalılardan M. F. Kuş’dan alınmasına, 04.03.2002 tarihinde oybirliği ile karar verildi.(¤¤)

Sn.Pınar Yılmaz;
İşletenin hayat sigortasından neye dayanarak talepte bulunacaksınız.

Hayat sigortasından çocukları alacak parayı. Biz de onlardan alabilir miyiz diye bir soru geldi müvekkilden. Ama dediğim gibi alamayız sanırım. Yapılacak bir şey yok zararı kabullenmekten başka maalesef.

Sn.Pınar Yılmaz;
Mal zararı için davayı işleten öldüğüne göre kanuni varislerine yöneltmeniz gerekmektedir. Davayı açarken sigortadan geleceği muhtemel tazminatın varislere ödenmesini engellemek için ihtiyati tedbir-haciz talep edebilirsiniz.