dosyanın yenilenmesi sırasında ödenecek harcın türü

sayın meslektaşların asliye hukuk mahkemesinde görülmekte olan bir dava dosyamın müracaata kalması sebebiyle 3 aylık sürenin dolumuna 1 gün kala mahkeme kalemine gittim ve kalem müdürüne verdiğim yenileme dilekçesi neticesinde aldığım yanıta göre dosyanın yenilenebilmesi için davanın açılması anında ödenmiş olan harcın(başvurma harcı+peşin harç) tekrar ödemem gerektiği aksi halde harç tam ödenmeden dosyanın yenilenmiş sayılamayacağı ve duruşma günü verilemeyeceği tarafıma sözlü olarak bildirildi..bu durumda tarafıma eksik harcın tamamlattırılması için duruşmada veya öncesinde mahkemece mehil verilmesi gerektiğini ve yetkinin mahkemede olduğunu belirtmeme rağmen çabalarım sonuçsuz kaldı.

burada sormak istediğim husus hmk madde 150'ye göre davanın 1 aylık süreden sonra kalan 2 aylık süre içerisinde yenilenmesi halinde madde metninde belirtildiği şekliyle harç alınır ancak harcın başvurma harcı mı yoksa peşin harç mı olduğu konusunda bir açıklık bulunmamaktadır..bu boşluk neye göre doldurulmaktadır.bu konuda tecrübeli meslektaşlarımın görüşlerini paylaşmalarını rica ediyorum

benzer bir davamda işlemden kaldırılmış davamı devam etmek üzere yenileme dilekçesini verdim ve mahkemeler veznesine de 18.40 TL peşin harç yatırdım. başvurma harcının alınmaması gerekir...

teşekkürler sayın meslektaşım..bu durumda peşin harç yatırılarak yenileme dilekçesi kaleme verilmeli ve yenileme yapılmadığı taktirde de son çare görevi ihmal sebebiyle savcılığa müracaatta bulunulmalı diye tahmin ediyorum.

anlamlandıramadığım şey ise bu konunun uygulamada nasıl böyle farklılaşabildiğidir.hatta ve hatta aldığım yanıta göre tekrardan yatırdığımız bu harcı dava sonunda davalı taraftan alınabiliyor olmasıymış ki bu durumun tam tersi kanunda açıkça izah edilmektedir..saygılar herkese

Alıntı: Yazan Av. Hakan VARAN benzer bir davamda işlemden kaldırılmış davamı devam etmek üzere yenileme dilekçesini verdim ve mahkemeler veznesine de 18.40 TL peşin harç yatırdım. başvurma harcının alınmaması gerekir...

Diliniz sürçmüş sanırım. Yatırdığınız harç "başvurma harcı"dır.

Alıntı: Yazan hukukcu gürkan .hatta ve hatta aldığım yanıta göre tekrardan yatırdığımız bu harcı dava sonunda davalı taraftan alınabiliyor olmasıymış ki bu durumun tam tersi kanunda açıkça izah edilmektedir..saygılar herkese

Yanlış bilgi vermişler. Siz davayı müracaata bıraktığınız için neden davalı cezalandırılsın.

şimdi dosyama baktım tahsilat mahbuzunda 1 Adet PEŞİN HARÇ alındı diyor

Alıntı: Yazan Av. Hakan VARAN şimdi dosyama baktım tahsilat mahbuzunda 1 Adet PEŞİN HARÇ alındı diyor

Peşin harç: nispi olarak alınan harçtır. Bilgisayarın dili sürçmüş.

tamam peşin harç-nispi harç konusunda bir sıkıntı yok benım anladığım kadarı ile meslektaşımızdan peşin harçla birlikte bir de başvuru harcı talep edilmiş sorunda ordan cıkmakta.))

Alıntı: Yazan hukukcu gürkan ... kalem müdürüne verdiğim yenileme dilekçesi neticesinde aldığım yanıta göre dosyanın yenilenebilmesi için davanın açılması anında ödenmiş olan harcın(başvurma harcı+peşin harç) tekrar ödemem gerektiği aksi halde harç tam ödenmeden dosyanın yenilenmiş sayılamayacağı ve duruşma günü verilemeyeceği tarafıma sözlü olarak bildirildi..bu durumda tarafıma eksik harcın tamamlattırılması için duruşmada veya öncesinde mahkemece mehil verilmesi gerektiğini ve yetkinin mahkemede olduğunu belirtmeme rağmen çabalarım sonuçsuz kaldı. burada sormak istediğim husus hmk madde 150'ye göre davanın 1 aylık süreden sonra kalan 2 aylık süre içerisinde yenilenmesi halinde madde metninde belirtildiği şekliyle harç alınır ancak harcın başvurma harcı mı yoksa peşin harç mı olduğu konusunda bir açıklık bulunmamaktadır..bu boşluk neye göre doldurulmaktadır.bu konuda tecrübeli meslektaşlarımın görüşlerini paylaşmalarını rica ediyorum

Hukuk ve Ticaret Mahkemelerinin Yazı İşleri Yönetmeliği m.14: "Mahkemeye verilen dava dilekçesi üzerine Kalem Şefi veya Muavini ödenmesi icab eden harç ve masrafları hesap ederek arzuhalin arkasına birer birer yazar ve dava sahibinden ister.

Davanın kıymetlendirilmesi gereken hallerde dava olunan şeyin kıymeti arzuhalde yazılı değilse bu noksan arzuhal sahibine tamamlattırılır.
Kalem Şefi veya Muavini bir davanın maktu veya nisbi harca tabi olduğu hususunda tereddüt ederse, bu hususun tesbitini hakimden talep eder ve hakimin dilekçenin arkasına veya alakalı evraka yazacağı talimata göre hareket eder.

(Değişik fıkra - R.G.: 18.2.1959 - 10138) Harcı verilmeyen dava arzuhalleri kabul edilmez."

Yargıtay HGK, 04.02.2009 T., E: 2009/21-15, K: 2009/49: "...Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten itibaren bir ay içinde yenileme talebinde bulunan taraftan, hiçbir harç alınmaz. Dava, dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten itibaren bir ay geçtikten sonra ( yani kalan iki aylık süre içinde ) yenilenirse yeniden başvuru ve peşin harç alınır. ( Z. Yılmaz, Medeni Usul Hukuku’nda Davanın Açılmamış Sayılması, Seçkin, 2001, Sy 204 ). Taraf, dosya işlemden kaldırıldıktan itibaren bir aylık süreyi geçirdikten sonra yenileme isteminde bulunduğu taktirde 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 7. maddesi uyarınca yeniden harç ödemek zorundadır...

Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun 25.01.1985 gün ve 1984/5 Esas 1985/1 sayılı kararında da açıklandığı üzere; harcın ödemesi talepte bulunanın tek başına yapacağı bir işlem olmayıp, yetkili görevlinin önüne gelen işlemi tamamlama görevinin sonucu, talepte bulunanla birlikte ortaklaşa yapılması gereken bir işlemdir ( Hukuk Ve Ticaret Mahkemeleri Yazı İşleri Yönetmeliği madde 14 ). Talepte bulunanın harç yatırmak istediği halde görevlinin almadığını belgeleyip kanıtlaması olanaksız derecede güç olmasına karşılık, görevlinin almadığını belgeleyip kanıtlaması olanaksız derecede güç olmasına karşılık, görevlinin ilgiliden bu harcı istediğini ve fakat ilgilinin yatırmadığını dilekçeye düşeceği bir yazıyla veya düzenleyerek kanıtlaması daha kolay ve hatta görevi gereğidir. Bu bağlamda uygulamada, taraflardan biri veya vekili hakim havalesini taşıyan yenileme dilekçesini mahkeme kalemine ibraz ettiğinde; Hukuk ve Ticaret Mahkemeleri Yazı İşleri Yönetmeliği’nin 14. maddesinin emredici hükmü uyarınca, ilgili kalem personeli tarafından dava dosyası incelenmeli ve dosyanın işlemden kaldırma tarihinden bir ay geçtikten sonra yenilendiğinin belirlenmesi halinde,yenileyen tarafça yatırılması gereken harç miktarı hesaplanarak bu miktarı mahkeme veznesine yatırması için yazılan müzekkere yenileme talebinde bulunan tarafa verilmeli ve harcın yatırılması sağlanmalıdır. Açıklanan bu işlemler yönetmelik hükmüne aykırı olarak mahkeme kalemince yerine getirilmemiş ve yargılama sırasında harcın yatırılmadığı anlaşılmış ise, Mahkemece, Harçlar Kanunu’nun 7. maddesinde belirtilen harcın verilecek uygun bir kesin süre içinde yatırılması için yenileyene muhtıra tebliğ edilmelidir. Mahkemece verilecek süre içinde ilgilinin yenileme harcını yatırması halinde davaya kaldığı yerden devam edilmeli, harcın yatırılmaması halinde ise 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun 30. maddesi ve HUMK’un 409/5. maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmelidir. Kalem personeli ve yargıcın; Harçlar Kanunu, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu ile Hukuk ve Ticaret Mahkemeleri Yazı İşleri Yönetmeliğinin emredici hükümlerinden kaynaklanan işlemleri yapmamaları nedeniyle harcın yatırılmaması sonucu davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gibi ağır neticeye davacının ( yenileyenin ) katlanmasını istemenin adalet ve hukuka güven ilkesiyle bağdaşmayacağı açıktır. Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 434/3. maddesi de açıklanan yorum ve ilkeler doğrultusunda benzer düzenleme içermekte, eksik harç yatırılması temyiz edene yükletilecek bir kusur ve yanılgı olarak görmeyip bunu verilecek ek süre ile çözmektedir..."

Saygılar...

Daire:23
Tarih:2011
Esas No:2011/755
Karar No:2011/666
Kaynak:dosya
İlgili Maddeler:humk 409, harçlar kanunu 32
İlgili Kavramlar: Harçlar Kanunu'nun 32. maddesi uyarınca, yargı harçları ödenmedikçe müteakip işlemler yapılamayacağından, mahkemenin yenileme talebinde bulunana harç yatırması için uygun bir süre vermesi
Taraflar arasındaki sıra cetveline itiraz davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın açılmamış sayılmasına yönelik olarak verilen kararın süresi içinde davacılar vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
-K A R A R-
Davacılar vekili, borçluya ait taşınmazların satışından sonra düzenlenen sıra cetvelinde üst sıraya alınan davalının alacağının gerçek bir hukuki ilişkiye dayanmayan, muvazaalı alacak olduğunu ileri sürerek, sıra cetvelinde davalıya ayrılan payın, müvekkillerinin alacaklı olduğu takip dosyasına ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı vekili, müvekkilinin dava dışı borçlunun hapiste olduğu dönemde ailesine ödünç para verdiğini, alacağın gerçek olduğunu savunarak, davanın reddini istemiştir.
Mahkemece, dosya kapsamına göre, davacılar vekilinin duruşmaya gelmemesi nedeniyle 23.11.2010 günü dosyanın işlemden kaldırılmasına ve yasal süresi içinde de yenilenmemesi üzerine açılmamış sayılmasına karar verilmiştir.
Hüküm, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dosyanın işlemden kaldırıldığı tarihten itibaren bir ay geçtikten sonra ve fakat üç ay içinde yenileme talebinde bulunulmuş, ancak harç yatırılmamış olması halinde; 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 32. maddesi uyarınca, yargı harçları ödenmedikçe müteakip işlemler yapılamayacağından, mahkemenin yenileme talebinde bulunana harç yatırması için uygun bir süre vermesi gerekir.
Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu'nun 25.01.1985 gün ve 1984/5 Esas 1985/1 sayılı kararında da açıklandığı üzere; harcın ödenmesi talepte bulunanın tek başına yapacağı bir işlem olmayıp, bununla görevlendirilen kişinin, önüne gelen işlemi tamamlama görevinin sonucu, talepte bulunanla birlikte ortaklaşa yapılması gereken bir işlemdir.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 4.2.2009 gün ve 2009/21-15 E. ve 2009/49 K. sayılı ilamında vurgulandığı üzere; taraflardan biri veya vekili, hakim havalesini taşıyan yenileme dilekçesini mahkeme kalemine ibraz ettiğinde; Hukuk ve Ticaret Mahkemeleri Yazı İşleri Yönetmeliği'nin 14. maddesinin emredici hükmü uyarınca, ilgili kalem personeli tarafından dava dosyası incelenmeli ve dosyanın işlemden kaldırma tarihinden bir ay geçtikten sonra yenilendiğinin belirlenmesi halinde, yenileyen tarafça yatırılması gereken harç miktarı hesaplanarak, bu miktarı mahkeme veznesine yatırması için yazılan müzekkere yenileme talebinde bulunan tarafa verilmeli ve harcın yatırılması sağlanmalıdır. Açıklanan bu işlemler yönetmelik hükmüne aykırı olarak mahkeme kalemince yerine getirilmemiş ve yargılama sırasında harcın yatırılmadığı anlaşılmış ise, Mahkemece, Harçlar Kanunu'nun 7. maddesinde belirtilen harcın, verilecek uygun bir kesin süre içinde yatırılması için, dosyada bulunan pullarla, yenileyene muhtıra tebliğ edilmelidir. Mahkemece verilecek süre içinde ilgilinin yenileme harcını yatırması halinde davaya kaldığı yerden devam edilmeli, harcın yatırılmaması halinde ise 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 30.maddesi ve HUMK.nun 409/5.maddesi uyarınca davanın açılmamış sayılmasına karar verilmelidir. Kalem personeli ve yargıcın; Harçlar Kanunu, HUMK ile Hukuk ve Ticaret Mahkemeleri Yazı İşleri Yönetmeliği'nin emredici hükümlerinden kaynaklanan işlemleri yapmamaları nedeniyle harcın yatırılmaması sonucu davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gibi ağır neticeye davacının (yenileyenin) katlanmasını istemenin adalet ve hukuka güven ilkesiyle bağdaşmayacağı açıktır. HUMK’un 434/3. maddesi de açıklanan yorum ve ilkeler doğrultusunda benzer düzenleme içermekte, eksik harç yatırılmasını temyiz edene yükletilecek bir kusur ve yanılgı olarak görmeyip bunu verilecek ek süre ile çözmektedir.
Somut olayda, dosya, HUMK’un 409. maddesi uyarınca 23.11.2010 günü işlemden kaldırılmış, davacılar vekili, yasal bir aylık sürenin dolmasından sonra yenileme talebiyle dilekçe vermiş ve dilekçesine pul eklemiştir. Her ne kadar, dilekçe harçlandırılmamış ise de, yukarıda açıklanan ilkeler çerçevesinde, dilekçe ekindeki pullar kullanılarak gönderilecek bir muhtıra ile adı geçene harcı tamamlaması için süre verilmesi ve verilen süre içinde ilgilinin yenileme harcını yatırması halinde davaya kaldığı yerden devam edilmesi, harcın yatırılmaması halinde ise şimdiki gibi davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken, hatalı değerlendirme ile yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacılar yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 29.09.2011 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.