Tedaşa karşı açılan menfi tespitte görevli mahkeme

Arkadaşlar daha önce kaçak elektirk kullanma iddaisı nedeniyle açılan ceza davasından beraat eden müvekkil için daha sonra kaçak elektrik kullanımı nedeni ile tahakkuk eden ceza için menfi tespit davası açıldı dava 7-8 aydan beri devam etmekte olup hakim son celsede aboneliğin hangi tarihte başladığının sorulmasına ve bu tarihe göre Tüketici mahkemsinin görevine girebileceğinden görevsizlik kararı verebileceğini söyledi şimdi abonelik tarihinin görevsizlik kararı vermesinde nasıl bir gerekçesi olabilir ayrıca burda haksız fiil(kaçak kullnım iddiası) nedeni ile kesilen bir ceza olması dolayısıyla adli yargı görevli değilmidir?

4. Hukuk Dairesi 2006/1402 E., 2006/2047 K.

HAKSIZ EYLEMİ İLE ELEKTRİK KULLANIMI
KAÇAK ELEKTRİK KULLANIMI NEDENİYLE OLUŞAN ZARARIN TAHSİLİ
TÜKETİCİ İLE SATICI ARASINDAKİ İLİŞKİ

4077 S. TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN [ Madde 3 ]
"İçtihat Metni"

Davacı TEDAŞ Antalya Müessese Müdürlüğü vekili Avukat .... ...... tarafından, davalı ...... ..... aleyhine 12.12.2003 gününde verilen dilekçe ile itirazın iptali istenmesi üzerine mahkemece yapılan yargılama sonunda; mahkemenin görevsizliğine dosyanın Antalya Tüketici Mahkemesine gönderilmesine dair verilen 30.3.2004 günlü kararın Yargıtayca incelenmesi davacı vekili tarafından süresi içinde istenilmekle temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra tetkik hakimi tarafından hazırlanan rapor ile dosya içerisindeki kağıtlar incelenerek gereği görüşüldü.

Dava, itirazın iptali istemine ilişkindir. Davacı, davalının kaçak elektrik kullanımı nedeniyle oluşan zararın tahsili için icra takibi yapmış, davalının itirazı üzerine ise itirazın iptali istemi ile bu davayı açmıştır. Yerel mahkemece dava konusu uyuşmazlığın 4077 sayılı yasa kapsamında değerlendirilerek Tüketici Mahkemesinin görevli olduğu gerekçesiyle görevsizlik kararı verilmiştir.

4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanunun 3. maddesinin (f) fıkrasında Tüketicinin, (g) fıkrasında ise satıcının tanımı yapılmış ve yasada tüketici ile satıcı arasındaki ilişkilerinden kaynaklanan uyuşmazlıkların çözümüne ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir. Dava konusu olayda davalı elektrik tüketen kişi ise de davacı idare ile elektrik kullanımı konusunda herhangi bir sözleşme yapmadan yasanın tanımını yaptığı tüketici satıcı ilişkisi kurulmadan ve TCK'da hırsızlık olarak düzenlenmiş haksız eylemi ile elektrik kullanımı söz konusudur.

Haksız eylemden kaynaklanan eldeki bu davada tazminat konusundaki uyuşmazlığın çözüm yeri ise Asliye Hukuk mahkemesidir. Yerel mahkemece açıklanan yön gözetilmeksizin yukarıda açıklanan gerekçelerle görevsizlik kararı verilmesi usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ: Temyiz olunan kararın açıklanan nedenlerle BOZULMASINA ve peşin alınan harcın istek halinde geri verilmesine 1.3.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.
YARGITAY
13. HUKUK DAİRESİ
E. 2004/17713
K. 2005/6304
T. 12.4.2005
DAVA : Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne kısmen reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu düşünüldü.

KARAR : Davacı, maliki bulunduğu konut için doğalgaz abonesi olduğunu,konutta dava dışı kiracının oturduğu dönemde sayaçla oynanarak kaçak gaz kullanıldığından bahisle davalı tarafça tutanak tutularak 8.694.013.947 TL borç çıkartıldığını, kaçak gaz kullanımından kendisinin sorumlu olmayacağı gibi istenen miktarın da fahiş olup obİektif kriterlere göre hesaplanmasının gerektiğini ileri sürerek kaçak kulanım sebebiyle borçlu bulunmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.

Asliye Hukuk Mahkemesince görevsizlik kararı verilmesi üzerine yargılama yapan Tüketici Mahkemesince davanın kısmen kabulü ile davacının 7.660.062.239 TL'den dolayı borçlu olmadığının tespitine karar verilmiş; hüküm davalı tarafından temyiz edilmiştir.

1-4822 sayılı Yasa ile değişik 4077 sayılı Yasanın amaç başlıklı 1.maddesinde Yasanın amacı açıklandıktan sonra kapsam başlıklı 2.maddesinde "Bu kanun birinci maddede belirtilen amaçlarla mal ve hizmet piyasalarında tüketicinin taraflardan birini oluşturduğu her türlü tüketici işlemini kapsar" hükmüne yer verilmiştir. Yasanın 3.maddesinde mal, alışverişe konu olan taşınır eşyayı, konut ve tatil amaçlı taşınmaz malları ve elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri gayri maddi malları ifade eder. Satıcı; kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri kapsar. Tüketici ise bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kişiyi ifade eder şeklinde tanımlanmıştır.

Bir hukuki işlemin 4077 sayılı Yasa kapsamında kaldığının kabul edilmesi için yasanın amacı içerisinde yukarıda tanımları verilen taraflar arasında mal ve hizmet satışına ilişkin bir hukuki işlemin olması gerekir. Davalı idare tarafından 7.4.2001 tarihinde "sayaca müdahale edilip gaz geçiyor, endeks yazmıyor konumuna getirildiği" tespit edilerek kaçak elektrik tutanağı tutulduğu, buna istinaden yapılan tahakkuka karşı bu davanın açıldığı anlaşılmaktadır. Taraflar arasındaki ihtilafın temelinde davacının abonesi bulunduğu evde kaçak elektrik kullanılmasından doğan haksız fiil nedeniyle yapılan tahakkukun iptali istenmektedir. Davanın esasını oluşturan haksız fiilin, Tüketicinin Korunması Hakkındaki 4077 sayılı yasanın öngördüğü mal ve hizmet satışlarından hiç birisine uymadığı dolayısıyla bu yasa kapsamında olmadığı açık ve belirgindir. Öyle olunca temelinde haksız fiil yatan bu davanın B.K.hükümlerine göre genel mahkemede görülmesi gerekir. Bu nedenle davaya bakmaya tüketici mahkemesi değil, Genel Mahkeme yetkilidir. Bu itibarla mahkemece görevsizlik kararı verilmesi gerekirken işin esasına girilerek yazılı şekilde hüküm tesisi usul ve yasaya aykırı olup bozmaya gerektirir.

2-Bozma nedenine göre davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gerek görülmemiştir.

SONUÇ : Yukarıda (1)numaralı bentte açıklanan nedenle hükmün BOZULMASINA, (2)numaralı bent uyarınca davalının diğer temyiz itirazlarının incelenmesine gerek olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde iadesine, 12.4.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.
YARGITAY
13. HUKUK DAİRESİ
E. 2005/9885
K. 2005/16523
T. 8.11.2005
DAVA : Taraflar arasındaki menfi tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı mahkemenin görevsizliğine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde taraflar avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği konuşulup düşünüldü.

KARAR : Davacı vekili, müvekkilinin yöneticisi olduğu apartmanın ortak kullanım sayacından kaçak elektrik kullanıldığından bahisle tutanak düzenlenerek borç tahakkuk ettirildiğini, kaçak elektrik kullanımından sorumlu olmadığını beyanla kaçak tespit tutanağının iptali ile borçlu olmadığının tespitine karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece, mahkemenin görevsizliğine, talep halinde dosyanın görevli İzmir Tüketici Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.

4822 sayılı yasa ile değişik 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunun Amaç başlıklı 1. maddesinde yasanın amacı açıklandıktan sonra kapsam başlıklı 2. maddesinde "Bu kanun, birinci maddesinde belirtilen amaçlarla mal ve hizmet piyasalarında tüketicinin taraflardan birini oluşturduğu her türlü tüketici işlemini kapsar" hükmüne yer verilmiştir. Yasanın 3. maddesinde mal; alışverişe konu olan taşınır eşyayı, konut ve tatil amaçlı taşınmaz malları ve elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazılım, ses, görüntü ve benzeri gayri maddi malları, hizmet ; bir ücret veya menfaat karşılığında yapılan mal sağlama dışındaki her türlü faaliyeti ifade eder. Satıcı; kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsamında tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri kapsar. Tüketici ise bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya yararlanan gerçek yada tüzel kişiyi ifade eder şeklinde tanımlanmıştır.

Bir hukuki işlemin 4077 sayılı yasa kapsamında kaldığının kabul edilmesi için yasanın amacı içerisinde yukarıda tanımları verilen taraflar arasında mal ve hizmet satışına ilişkin bir hukuki işlemin olması gerekir. Somut olayda ise dava, haksız fiil nedenine dayalı menfi tespit isteğine ilişkin olup davaya bakmaya genel mahkemeler görevlidir. Görevle ilgili düzenlemeler kamu düzenine ilişkin olup taraflar ileri sürmese dahi yargılamanın her aşamasında resen gözetilir. Bu durumda mahkemece işin esasının incelenmesi gerekirken tüketici mahkemesinin görevli olduğundan bahisle görevsizlik kararı verilmiş olması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.

SONUÇ : Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın talep halinde iadesine, 8.11.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Ortada abonelik sözleşmesi yoksa,salt kaçak elektrit kullanımı nedeniyle açılacak menfi tesbit davasının görülme yeri Sulh/Asliye hukuk mah.leridir.Olyada Tüketici Mah.görevli degildir.

Sayın Akpunar ilginiz ve vermiş olduğunuz yargıtay kararları için teşekkür ederim hepside olaya ilişkin ve tam isabet olmuş ancak sabah ki duruşmamda hakim görev konusunda ki tutumundan vazgeçmişti(yargıtay kararları elimde kaldı o nedenle Tedaşa yazılan yazının cevabını beklemeye de gerek görmedi ve davayı kabul etti.Yalnız bu konu ile ilgili baya bi araştırma yaptıktan sonra soruyu sormuştum o nedenle yargıtay kararını bulduğunuz kaynağınızı merak ettim külliyat şeklinde mi yoksa hukuk programımı paylaşırsanız veya tavsiyede bulunursanız sevinirim iyi çalışmalar.

Kaçak kullanım ve işyeri/ticarethane aboneliklerinde görev miktara göre belirlenir, abonelik mesken adına tahsisli ise Tüketici Mahkemesinde görüşülür.

Saygılarımla...

Alıntı: Ortada abonelik sözleşmesi yoksa,salt kaçak elektrit kullanımı nedeniyle açılacak menfi tesbit davasının görülme yeri Sulh/Asliye hukuk mah.leridir.Olyada Tüketici Mah.görevli degildir.

Alıntı: abonelik mesken adına tahsisli ise Tüketici Mahkemesinde görüşülür.

Kanımca abonelik sözleşmesi olsa dahi vakıa haksız fiil olduğundan tüketici mahkemesinin görevine girmez. 2004/17713 E. S.lı kararda " Taraflar arasındaki ihtilafın temelinde davacının abonesi bulunduğu evde kaçak elektrik kullanılmasından doğan haksız fiil nedeniyle yapılan tahakkukun iptali istenmektedir" ibaresi bu iddiayı destekler niteliktedir.

Bu nedenle ilgili görüşlere katılamıyorum.

Sayın Akpunar, neye katılmadığınızı anlayamadım. Soru sahibinin sorduğundan fazlasını belirttim sadece.

Kaçak kullanıma ilişkin tutara yönelik menfi tespit davası , sonradan abone olup olmayışı, abonenin iş veya mesken oluşuna bakılmaksızın, miktara göre görev tayin edilecektir. Burada hemfikiriz zaten.

Ben soru sahibinin sorusunun dışındaki diğer seçenekleri de hatırlattım. Yani:

-Kaçak kullanım ise, miktara göre görev

-Elektrik borcuna dair ve işyeri aboneliği ise, miktara göre görev

-Elektrik borcuna dair ve abone mesken ise, Tüketici Mhk. anlamında.

Saygılarımla...

Sayın Demirel,

Alıntılamış olduğum ibareden anladığım, "abonelik sözleşmesi var ise her halukarda tüketici mahkemesi görevlidir" şeklindedir. Yanlış anlamışsam düzeltirim

Saygılar

Hayır, ben anlatamıyorum galiba

Abonelik işyeri/ticarethane ise Tüketici Mahkemesi görevli değildir. Abonelik meskene ait ise Tüketici mahkemesi görevlidir. Kaçak kullanım söz konusu ise yine Tüketici Mhk. görevli değildir. (Bkz. 7 ve 9 no.lu mesajlar )

Yoksa ben mi anlamıyorum?

Saygılarımla...

kaçak kullanımın konfeksiyon atölyesi olması durumunda (ticari sicile kayıtlı olmayan, vergi levhası bulunan gelir vergisi ödeyen ve bedaş taksit ödeme planında abone tipinde ticarethane -büro- yazıhane olarak görünen konfeksiyon atölyesi)dava değerinin de 10.000 TL olması nazara alındığında görevli mahkeme asliye hukuk mu yoksa asliye ticaret midir?

Alıntı: Yazan Av.Şehper Ferda DEMİREL -Kaçak kullanım ise, miktara göre görev -Elektrik borcuna dair ve işyeri aboneliği ise, miktara göre görev -Elektrik borcuna dair ve abone mesken ise, Tüketici Mhk. anlamında. Saygılarımla...

Kolay gelsin

Alıntı: Yazan M.D. kaçak kullanımın konfeksiyon atölyesi olması durumunda (ticari sicile kayıtlı olmayan, vergi levhası bulunan gelir vergisi ödeyen ve bedaş taksit ödeme planında abone tipinde ticarethane -büro- yazıhane olarak görünen konfeksiyon atölyesi)dava değerinin de 10.000 TL olması nazara alındığında görevli mahkeme asliye hukuk mu yoksa asliye ticaret midir?

Tarafları birebir aynı olan bir davamı Asliye Hukukta açmıştım. Dava olumlu sonuçlandı, görevsizlik gibi bir problem yaşamadım.

Bir köy tüzel kişiliğine ait elektrik sayacının, abonenin kusuru dışında eksik tüketim kaydetmesi sebebiyle elektrik işletmesi tarafından sayaç değiştirilmiş ve eksik tüketim bedelleri talep edilmiş, açılacak olan menfi tespit davasındaki görev tüketici mahkemesi mi yoksa asliye hukuk mahkemesi mi olur, yardımlarınız için teşekkürler.

Merhaba arkadaşlar, benimde benzer bir sorunum var, müvekkile ait gecekondunun mesken elektrik aboneliğini kendi adına yaptırmış, kiracı bu yeri TV verici istasyonu olarak kullanmış, elektrik borcunu ödememiştir. Müvekkil ve kiracı adına takip başlatılmış itirazımız üzerine itirazın iptali davası Sulh Hukuk.Mah. görüldü. Yargıtay görev yönünden Tüketici Mahkemesinin görevli olup olmadığı yönünde abone dosyasına göre işlem yapılması için kararı bozmuştur. Mahkeme bu defa aboneliğin mesken olması, tüketimin işyeri olması hususunda bir türlü karar verememektedir.Bu konuda görüşlerinizi, varsa kararları paylaşırsanız sevinirim.