EŞİ Vefat EtmİŞ Kadinlara Sosyal Yardim Programi

Alıntı: EŞİ VEFAT ETMİŞ KADINLARA SOSYAL YARDIM PROGRAMI" HEM BİRÇOK KADINI DIŞLIYOR HEM DE YETERSİZ KALIYOR! Bu metni Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’nın Nisan 2012 tarihinden itibaren uygulamaya koyacağı “Eşi Vefat Etmiş Kadınlara Sosyal Yardım Programı”nın detaylarını kamuoyuna açıklanmasından sonra medyada başlayan tartışmaya, söz konusu programla ilgili araştırmayı yürütmüş ekip olarak katkı vermek ve kendi yaklaşımımız çerçevesinde programın kapsamına ve içeriğine dair eleştirilerimizi kamuoyu ile paylaşmak amacıyla kaleme aldık. Her gün kadınların tehdit edildiği, dövüldüğü, taciz edildiği ve öldürüldüğü haberlerine sıkça rastladığımız ülkemizde, en dezavantajlı kadın grupları için planlandığı öne sürülen bu programın, hükümetin açıkladığı içerik ve desteği hak ediş kriterleri açısından bakıldığında, kadınların yaşam koşullarını iyileştirici ve yaşamları ile ilgili özgür seçimler yapmalarına imkân verebilecek, hak temelli bir sosyal politika olmaktan uzak olduğunu görmekteyiz. Araştırma ekibi olarak eşi vefat etmiş, eşinden boşanmış, eşinden ayrı yaşayan ve eşi cezaevinde olan kadınların karşı karşıya kaldıkları sosyal ve ekonomik sorunları bir bütün olarak politika yapıcıların dikkatine sunduk (bkz.http://www.spf.boun.edu.tr/index.php...nakit-so-qawf). Araştırma raporunda sorunların yanı sıra, kadınların yaşamlarını kendi tercihleri doğrultusunda iyileştirecek geniş kapsamlı politika önerileri de mevcut. Bu bağlamda, bu grup kadınlara verilecek nakit transferinin yeterli bir politika olmadığını da raporda ayrıca belirtmiştik. Yaşamlarını tek başlarına ya da çocukları ile birlikte idame ettirme mücadelesi veren kadınların sorunları büyük çoğunlukla ortaktır. Buna karşılık, hükümetin öngördüğü gelir desteği programının sadece eşi vefat etmiş kadınları kapsayacak şekilde kurgulanması tamamen siyasi bir tercihtir, sonuçları itibarıyla ise bu sosyal politika daha en başından kadınların önemli bir bölümünü dışlamaktadır. Bu tercihin bir bütçe kısıtından kaynaklanmadığı, bilakis hükümetin boşanan kadınlara ve boşanmaya karşı tutumunu sergilediği açıktır. Buna ek olarak, nakit desteğini hak ediş kriterlerine baktığımızda, eşi vefat etmiş kadınlar arasında dahi ayrımcılık yapıldığı çok açıkça görülmektedir. Genel olarak kadınların fiziksel, sözlü ve psikolojik baskı altında tutulduğu, özellikle de yanında eşi olmayan kadınların “namus” meselesi adı altında tehdit olarak algılandığı ülkemizde, “sevgilisi” olan dul kadınlara maaş bağlanmaması, bu toplumsal önyargıyı güçlendirmekte ve eşi vefat eden kadınların ilişki yaşama özgürlüğü yok edilmektedir. Halihazırdaki biçimiyle gelir desteği programı dahilinde, dul kadınlar sadece hükümet tarafından tanımlanan hayat tarzını sürdürme koşuluyla maaş hakkı kazanabilmektedir. Üstelik bu hak ediş kriterinin nasıl uygulanacağı düşünüldüğünde, kadınların hayatına daha fazla müdahale sonucu doğuracağı da görülebilmektedir. Destek almaya hak kazanan kadınlar yaşadıkları yerlerde, evlerinde, sokaklarında, mahallelerinde sürekli devlet görevlileri ve/veya komşuları, muhtar, diğer mahalle sakinleri tarafından gözetlenecek, izlenecek hatta takip edilecektir. Kadınların halihazırda toplumsal baskı altında olan özel hayatları bu kez bir de devlet desteği ile müdahaleye açılacaktır. Bilindiği gibi, hiçbir hakkın hayata geçirilmesi bir diğer hakkın gönüllü ya da zorlama yolu ile kaybı üzerine kurulamaz. Bu durumda, kadınların gelir hakları, kişisel özgürlüklerinin bir kısmını yitirmeleri şartına bağlanmaktadır ve bunun hak temelli bir sosyal politika anlayışı çerçevesinde değerlendirilmesi mümkün değildir. Kadınların yaşam düzeylerini iyileştirmek amacıyla hak temelli bir sosyal politika olarak önerilen gelir desteği programı, hükümet yetkililerince kadınların ancak “makbul” birer hayat sürmeleri ile elde edebilecekleri bir lütuf olarak kurgulanmıştır. Oysa, kadınlara yönelik gelir desteği programlarının temel amacı, kadınların kendi yaşamları ile ilgili özgür seçim yapabilme alanını genişletmek olmalıdır. Bu da ancak kadınların kendi yaşamlarına dair bütün seçimlerinin eşit derecede desteklenmesi ile mümkündür. Araştırma raporumuzda belirttiğimiz gibi, eşi vefat etmiş kadınlara sosyal destek geliştirmenin amacı, onlara “hak temelli”, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıflarının mütevelli heyetlerinin ve sosyal çalışmacılarının özel hayatlarına müdahalelerinden uzak, kadınların psikolojik travmalarından, yaşadıkları toplumsal baskı ve dışlanmadan özgürleşmelerine asgari düzeyde de olsa yardımcı olacak bir sosyal politika geliştirilmesiydi. Kamuoyu ile paylaşıldığı şekliyle kadınlara yönelik gelir desteği politikasının, araştırmamızın yaklaşımından ve amaçlarından hayli uzaklaştığını görmek tepkimizi bu şekilde ortaya koyma ihtiyacını zorunlu kılmıştır. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’ndan uygulamaya geçen kadınlara yönelik gelir desteği politikasının hak ediş kriterlerini tekrar gözden geçirmesini talep ediyor, kadınların yaşadığı ve araştırma raporumuzda altı çizilen sorunların üstesinden gelinmesinin ancak hak temelli ve kadınları birey olarak destekleyen politikalarla gerçekleşebileceğini yeniden vurguluyor; mevcut uygulamanın ise var olan eşitsizlikleri yeniden üreterek kadınların dışlanmasını ve baskı altında kalmasını arttıracağı konusunda uyarımızı dile getiriyoruz. Prof. Dr. Şemsa Özar, Boğaziçi Üniversitesi Yard. Doç. Dr. Burcu Yakut-Çakar, Kocaeli Üniversitesi Volkan Yılmaz, Leeds Üniversitesi Aslı Orhon, Boğaziçi Üniversitesi Pınar Gümüş, Boğaziçi Üniversitesi

http://www.spf.boun.edu.tr/content_f...NihaiRapor.pdf

Alıntı: KEIG PLATFORMU BASIN DUYURUSU KAMU KAYNAKLARININ KULLANIMI VE SOSYAL POLİTİKA ERKEĞE BAĞIMLILIK ÜZERİNDEN TANIMLANMAMALIDIR Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Nisan 2012 tarihinden itibaren eşi vefat etmiş ve aylık geliri asgari ücretin üçte birinin altında olan kadınlara ayda 250TL sosyal yardım yapacağını duyurdu. Oysa, gerek çeşitli ülkelerde yapılan çalışmalar gerek eşi vefat etmiş ve eşinden boşanmış kadınlar üzerine Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı ile Boğaziçi Üniversitesi'nin birlikte gerçekleştirdikleri araştırmanın bulguları, kadınların yaşamlarını kendi tercihleri doğrultusunda iyileştirecek bir ortamın oluşturulmasının sadece nakit transferi ile mümkün olmayacağını açık bir biçimde sergilemektedir. Bakanlık ise hem boşanmış kadınları programdan dışlayarak sadece eşi vefat etmiş kadınları hedef grup olarak seçmiş hem de sosyal politika kapsamını yalnızca nakit transferi ile sınırlı tutmuştur. -Eşi vefat etmiş, boşanmış, terk edilmiş, eşi cezaevinde olan, yalnız yaşayan, evli tüm kadınların olumsuz yaşam koşulları ülke genelindeki iktisadi ve toplumsal cinsiyet temelli eşitsizliklerden bağımsız düşünülemez. Toplumumuzda ailenin bakımından sorumlu tutulan kadınlar istihdamın dışına itilmiş olduğu gibi,, istihdamdaki kadınların büyük bölümü de kayıt dışı, güvencesiz işlerde "ucuz işgücü" olarak çalışmaktadır. Bu durum kadınları yaşam boyu bir erkeğe (babaya, eşe veya erkek çocuğa) bağımlı kılmakta, erkeklerin yaşamlarından çıkması ise kadınları yoksulluğa sürüklemektedir. Öte yandan, böyle durumlarda devreye girmesi ve kadınlara insana yakışır bir yaşam sunacak desteği vermesi beklenen sosyal güvenlik sistemi bu işlevinden tamamen yoksundur. Çünkü sosyal güvenlik sistemi sadece kayıtlı çalışan kesime hitap etmekte olup yeni yasa ile hak ediş koşulları daha da sıkılaştırılmış durumdadır. Kayıtsız çalışan erkeklerin eşleri de erkeğin ölümü durumunda ne ölüm aylığı ne de sağlık hizmetinden yararlanmaktadır. -Kadınların yaşam koşullarını iyileştirmek salt nakit transferiyle mümkün değildir. En başta yapılacak olan, kadınların toplumda erkeklerle eşit koşullara sahip bireyler olmalarına zemin hazırlayacak politikaların uygulanmaya geçirilmesidir. Kamusal çocuk/yaşlı/engelli bakım hizmeti sunumu ile kadın istihdamının önü açılmalı, istihdamda eşitlikçi politikalar uygulamaya geçirilmeli, varolan yasaların kağıt üzerinde kalmaması sağlanmalıdır. Kamunun istihdam sağlama yükümlülüğü ön planda tutulmalıdır. Mevcut uygulamayla öngörülen "İŞKUR'a kayıt zorunluluğu" yetersiz bir adımdır. -Toplumsal cinsiyet eşitliğinin ülkenin ana plan ve politikalarına dahil edilmediği, yoksulluğu yaratan koşulların tartışılmadığı bir ortamda nakit transferi ile, en kötü durumda olduğu söylenen eşi vefat etmiş kadınların koşulları hafifletilmeye çalışılmaktadır. Boşanmış, eşi cezaevinde olan ve terk edilmiş kadınları bu programdan dışlanmış olması hükümetin kadınlara ve kadın-erkek ilişkilerine bakışını açık bir biçimde sergilemektedir. Nakit transferi, sadece eşleri bir ölüm sonucu aileden ayrılmış kadınlara verilmekte, boşanmış kadınlar aynı yoksulluk düzeyinde olsalar dahi hükümetin "makbul kadınlar" tanımına uymadıkları için yok sayılmaktadırlar. Aynı şekilde, yalnız yaşayan kadınlar da ne denli yoksul olurlarsa olsunlar kamunun kaynaklarını kullanmaya hak kazanamamaktadır. Böylelikle kamu politikası bir erkekle yaşamayı seçmeyen, aile kurmayan, aile dışına çıkmayı tercih eden kadınları cezalandırmaktadır. -Böyle bir kamu politikası açısından kadının, erkekle ve aile ile birlikte düşünülmesi o denli vazgeçilmezdir ki, kadınların tekrar evlenmesi ya da nikah kıydırmasa bile bir erkekle birlikte yaşadığının tespit edilmesi durumunda nakit transferinin kesileceği de açıklanmıştır. Kadını erkeğe bağımlı kılma her koşulda tekrarlanmaktadır. -Toplumsal cinsiyet farklılıklarını yok saymayan eşitlikçi refah politikalarına, kadına yönelik her türlü şiddetin ve ayrımcılığın yok edilmesine yönelik önlemlere, aile kurumunun demokratikleştirilmesine ve tek kazananlı aile modelinin dönüştürülmesine yönelik politikalara öncelik verilmelidir. (KEİG) Kadın Emeği ve İstihdamı Girişimi Platformu Nisan 2012 İletişim 212 251 58 50

.

Alıntı: Yazan Av.Habibe YILMAZ KAYAR ...gelir desteği programının sadece eşi vefat etmiş kadınları kapsayacak şekilde kurgulanması tamamen siyasi bir tercihtir, sonuçları itibarıyla ise bu sosyal politika daha en başından kadınların önemli bir bölümünü dışlamaktadır...

Konuya objektif bir bakış açısıyla yaklaşıyor ve kesinlikle katılıyorum. Söz konusu programın, "somut" ve "gerçek" sorunlara çözüm bulma arayışının bir sonucu ortaya çıkmadığını düşünüyorum.

Saygılarımla..