Ödeme Yasağı Kararı Verilmiş Çek

Bir çek hakkında zayii nedeniyle açılmış çek iptali davasında çek için ödeme yasağı kararı veriliyor ve bu karar bankaya bildiriliyor.Çeki eline geçiren kötüniyetli hamil çeki bankaya ibraz edip,çek hakkında ödeme yasağı kararı vardır şerhini çeke işletiyor ve ilgili banka ödemekten imtina ediyor. Fakat kötüniyetli hamil böyle bir şerhi içeren çeke rağmen İhtiyati haciz kararı alıp, ihtiyati haciz sonrası icra yoluyla çek bedelini keşideciden tahsil ediyor. Diğer taraftan İptal Davasında ilan süreleri geçiyor ve çek mahkemeye ibraz edilmiyor. Ticaret mahkemesi bu durumda çekin iptaline karar verecek. Bu durumda keşidecinin hukuki durumu iki defa ödeme şeklinde mi olacaktır.

Ayrıca Mahkemenin böyle bir şerhi içeren çek hakkında ihtiyati haciz kararı vermesi ne ölçüde doğrudur ? Yanıtlarınız için şimdiden teşekkürler..

Sayın meslektaşım,
Çek hamiline mi, nama mı yazılmış ?
Ödeme yasağı kararı, tedavülü engellemiş mi ve üçüncü kişileri de kapsıyor mu?
Saygılarımla

Sayın Av. Hulisi Metin

Çek, emre yazılı bir çek olup, ödeme yasağı kararı, tedavülü engellemediği gibi 3. kişilere de şamil edilmiş değil.

İlginiz için teşekkürler...

Üstadım,
Emre keşide edilen bir çek, usulünce ciro ediliyor.
Cirantalardan birisi tarafından bankaya ibraz ediliyor.
Çekin arkasına "ödeme yasağı" şerhi konuluyor.
Ciranta bu şerhle (bu şerhe rağmen), yasal hakkını kullanıyor. İ.haciz vd. ile parayı tahsil ediyor.
Soru : Ödeme yasağı kararını alan kim ?
Bu arada zayi nedeniyle çek iptali davası açılmış ve devam etmektedir.
Soru : Davayı açan kim ?
Durum : keşideci yönünden çek bedeli "yasal" hamile icra yoluyla ödenmiştir. Çekin aslı keşideci/borçluya iade edilmiş olmalıdır. Keşideci ikinci kez ödeme yapmak zorunda değildir.
Soru : Çeki tahsil eden hamil, kime göre ve neden "kötü niyetlidir" ?
Değerlendirme : Sorun cirantalar arasında gibi görünüyor.
Saygılarımla
Av. Hulusi Metin (İstanbul Barosu)

Sayın İlgili,

Ödeme yasağı, takip işlemlerini kendiliğinden durdurmaz. Sadece, Bankanın ödeme yapmasını engeller.

Ancak, şerh çek metninden anlaşıldığı sürece İhtiyati Haciz kararı verilmesi doğru değildir. Çünkü, ödeme yasağını veren bir diğer mahkemedir ve mahkemenin vermiş olduğu ödeme yasağı tedbiri devam etmektedir.

İhtiyati haciz kararı verilmesi için (kanuni istisna hariç)borcun mutlaka muaccel olması, başka bir ifade ile ödeme gününün gelmiş olması ve talep edilebilir halde bulunması şarttır. Ödeme yasağı, çekin GÜNÜ gelmesine rağmen(VADE DEĞİL), talep edilebilmesine engel teşkil etmektedir.

İcra takibine girişilebilir, ancak takip sırasında ödeme emri tebellüğ edildiğinde, şikayet yolu ile engellenebilir.

Buradaki ödeme yasağı, Tk.711/3' deki ödeme yasağından farklı olup, İhiyati Tedbir kapsamındadır. Oysa TK. 711/3 hükmünden kaynaklanan ödeme yasağı, çek keşidecisi ile muhatap banka arasında aktedilen çek anlaşması icabıdır ve İhtiyati tedbir niteliği yoktur.

İlk sorunuza dönersek, çekin zayi nedeniyle iptali davasında da bilindiği üzere ilan müddeti içinde, hak sahibi olduğu iddiası ile çek hamili müracaat ettiğinde, istihkak davası açılması gereği ortaya çıkmaktadır. OLayımızda, çek tahsil edildiğinden, istihkak değil dava istirdat davası olarak devam ettirilebilir ve bu davada, çekin rıza dışı elden çıkışı, çekteki ciro silsilesindeki bozukluk nedeniyle ispatlanabilir. Muhtemelen, çeki tahsil eden hamil, çekteki ciro silsilesini bozacak bir halde çeke hamil olmuş olmaldır. Yada, ciro sahte imza ile sağlanmış sayılamalıdır. Bir diğer ihtimal ise, sizden bir önceki ciranta olması hali için düşünülebilir ama bu son ihtimal anlatımınıza göre sözkonusu değildir. Çünkü, son halde ispat etmeniz mümkün değildir. Keşidecinin çek bedelini iki defa ödemesi de mümkün değildir. Zira, hemen yukarıda arz ettiğim gibi dava istirdat davası olarak devam edecek olup, bu dava sonucuna göre haksız tahsil edilen tutar kötüniyetli hamilden istirdat edilebilecektir. Davayı kaybettiğiniz durum da ise, zaten çek üzerinde hakkınızın olmadığı kesnleşmiş olacağından bu ihtimalde de keşidecinin ikinci defa ödeme yapması sözkonusu olamayacaktır. Benim düşüncelerim bu şekildedir.

Selam ve saygılarımla..

Sayın Tikici , yanıtınız için teşekkür eder saygılar sunarım.