Tenkis davası zamanasimi

Merhabalar,
tenkis davasiyla ilgili olarak bir sorum olacaktir.

Mirasbirakanin iki cocugu (mirasci A ve mirasci B) vardir.
Mirasbirakan 9 yil önce A'ya malvarliginin büyük bir bölümünü bagislar (karsiliksiz olarak).
Mirasbirakanin ölümünden sonra (örnegin 6 ay sonra) B sakli payini alabilmek ister.

Konuya Alman Hukuku acisindan (özet olarak ve detaylara girmeden) bakildiginda, sakli pay sahibi ölüm tarihinden 10 yil öncesine kadar yapilan karsiliksiz bagislar icin tenkis davasi acabilir.

Tenkis davasinin ise, 3 sene icerisinde (mirasin acilmasi tarihinden itibaren) acilmasi gerekmektedir.

Burada belirtmek istedigim konu, iki tür zamanasimi vardir.
1-) Tasarrufun ölüm tarihinden 10 sene önce olmamasi (her ne niyette olursa olsun, üzerinden 10 sene gecen bagislar önem tasimamakta)
2-) Tenkis davasinin miras acilmasindan sonra en gec 3 sene icerisinde acilmasi.

Tür Hukukundaki uygulamalara bakildiginda ise:
Madde 571.- Tenkis davası açma hakkı, mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlayarak bir yıl ve her hâlde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın açılması tarihinin üzerinden on yıl geçmekle düşer.
Buradaki uygulamaya bakildiginda bagisin ölümden ne zaman önce yapildigi önem tasimamaktadir. Bu maddeye göre bagislama 20 sene önce yapilmis olsa dahi, tenkis davasi acilabilir.

Sorum:
Türk hukuknda bagisin ölümden ne kadar bir zaman önce yapildigi hicbir önem tasimiyor mu?

KOnuyla ilgili olarak dikkatimi ceken bir uygulama:

Madde 565.- Aşağıdaki karşılıksız kazandırmalar, ölüme bağlı tasarruflar gibi tenkise tâbidir:
1. Mirasbırakanın, mirasçılık sıfatını kaybeden yasal mirasçıya miras payına mahsuben yapmış olduğu sağlararası kazandırmalar,geri verilmemek kaydıyla altsoyuna malvarlığı devri veya borçtan kurtarma yoluyla yaptığı kazandırmalar ya da alışılmışın dışında verilen çeyiz ve kuruluş sermayesi,
2. Miras haklarının ölümden önce tasfiyesi maksadıyla yapılan kazandırmalar,
3. Mirasbırakanın serbestçe dönme hakkını saklı tutarak yaptığı bağışlamalar ve ölümünden önceki bir yıl içinde âdet üzere verilen hediyeler dışında yapmış olduğu bağışlamalar,
4. Mirasbırakanın saklı pay kurallarını etkisiz kılmak amacıyla yaptığı açık olan kazandırmalar.


Madde 565/3 anlayisim su sekilde:
Mirasbirakanin ölümünden önceki bir yil icinde yapmis oldugu bagislamalar, tenkise tabidir. Böylece üzerinden 1 yildan fazla gecen bagislamalar tenkise tabi degildir.

Ancak 565/4 baktigimizda böyle bir zaman kisitlamasi gözükmemektedir ki, bu da genel olarak yapilan tasarrufun ölümden ne kadar önce olursa olsun tenkise tabi oldugunu gösteriyor.

Bagislamalarda (Alman Hukukunda oldugu gibi) böyle bir zaman kisitlamasimin olmadigi biraz sasirtici geldi.

Konuya aciklik getiren dostlara simdiden tesekkürler.

şu an davalı tarafında olduğum ve müvekkillerime karşı murisin muvazaası nedeniyle tapu iptali ve tescili ve bununla birlikte tenkis davası yani saklı paylarda dava edilmiştir.muris tapu kanunu md 26 uygun temyiz kudretine haiz olarak sadece erkek çocuklarına 1974 te bağışta bulunmuştur.dava kız çocukları tarafından yeni açılmıştır.
yaptığım araştırmadan hareketle Tenkis davası açma hakkı, mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlayarak bir yıl ve her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin ,diğer tasarruflarda mirasın açılması(murisin ölümü) tarihi üzerinden on(10) yıl geçmekle düşer.(TMK.571) Davaya konu taşınmazların Bağışı Bu husus,yargıtayın vermiş olduğu 1.Hukuk Dairesi Esas: 2007/1573 Karar: 2007/3092 Karar Tarihi: 22.03.2007 kararı ile de doğrulanmaktadır.
ve yapılan bağışa karşı taleplerinde BK md.246 göre zaman aşımına uğradığını belirtik.
Bilindiği gibi Medeni kanun ferdiyetçi tasarruf ehliyetine,mülkiyet hakkına,murisin son arzularına saygılı bir kanundur ve bu düşünceler paralelinde bir miras sistemi kurmuştur. Buna göre sınırlı sayıda mirasçılar mahfuz hisselidirler.bunlarında normal miras paylarının bir kısmı mahfuzdur.mahfuz hisseli mirasçıların ,mahfuz hisseleri dışında kalan mutasavver miras paylarında ve mahfuz hisseli olmayan mirasçıların bütün miras paylarında,murisin serbest tasarruf hakkı vardır.Başka bir değişle murisin tasarruf nisabına giren konularda mirasçıların korunmuş bir menfaati yoktur.dolayısıyla mirasçılar mahfuz hisseleri dışında murisin yapmış olduğu tasarruflar üzerinde kanunen bir talep hakları yoktur ve muris hayatta iken mirasçıların mahfuz payları olan haklarına bir halel getirmediği taktirde malları üzerinde müstakil bir şekilde bağışta bulunabilir,kimi çocuklarına hiç bağışta bulunmayabileceği gibi onlara farklı hissede bağış da yapabilir veya ahara kişilere de bağışta bulunabilir ve buna aykırı yasal bir engel de yoktur ve BK.md. 234,235’te de bu durum açıkça ifade edilmektedi.
özetle tenkis davası tmk 571 deki süre geçilmediği taktirde bağışın ne zaman yapıldığına bakılmaksızın bu süre içinde her zaman açılabılır diye düşünüyorum.bağıştaki zaman aşımı ise mirasçıların yapılan bağışın yasal olmadığını veya buna karşı haklarının zedelendiğini ileri sürerek yasal paylarına ilişkin bir halel gelmemesi için ongürülen bir sure olduğunu düşünüyorum.saygılarımla...

Olaya bir de muris muvaazası yönü ile bakarsanız saklı paydan daha fazla hak kazanma imkanınız vardır.

bence bağış işlemi tapu kanunu 26 gore gerçeleşmiş ise ve muris temyız kudretıne haiz olarak bağış yapmışsa murısın muvazaası olarak iddia ileri surmek çokta kanıtlayıcı olmaz saygılarımla....