Markanin ucuncu kisilerce adil kullanımı

Sayin meslektaslarim,
Doktora calismam icin Sinai mulkiyet Kanunu 7/5 maddesine iliskin yargitay karari ariyorum. Kararlarda genellikle marka silinip, noktali sekilde belirtildigi icin detayli incelemiyorum. Elinde bu maddeye iliskin karar olan meslektaslarim benimle paylasirsa minnettar olurum.
Saygilarimla

Alıntı: Yazan KARAKÜLAH Sayin meslektaslarim, Doktora calismam icin Sinai mulkiyet Kanunu 7/5 maddesine iliskin yargitay karari ariyorum. Kararlarda genellikle marka silinip, noktali sekilde belirtildigi icin detayli incelemiyorum. Elinde bu maddeye iliskin karar olan meslektaslarim benimle paylasirsa minnettar olurum. Saygilarimla

sayın meslektaşım; bir yargıtay bozma kararının akıbetini öğrenmek istediğimde yargıtay dosya numarasından yerel mahkemeye ulaşıyorum. Yerel mahkemeyi arayıp dava lehine bitenin avukatını soruyorum.(kaybedene sormak acısını hatırlatabilir ) Kalemler yardımcı oluyor. Avukatı arayıp kararı paylaşmasını rica ediyorum.

Aynı şehirdeysem doğrudan kaleme gidiyorum.

Siz de noktalı kararlarda aynı yöntemi kullanabilirsiniz.

Tezinizde kolaylıklar

Alıntı: Yazan Av. Aybars Karakırık sayın meslektaşım; bir yargıtay bozma kararının akıbetini öğrenmek istediğimde yargıtay dosya numarasından yerel mahkemeye ulaşıyorum. Yerel mahkemeyi arayıp dava lehine bitenin avukatını soruyorum.(kaybedene sormak acısını hatırlatabilir ) Kalemler yardımcı oluyor. Avukatı arayıp kararı paylaşmasını rica ediyorum. Aynı şehirdeysem doğrudan kaleme gidiyorum. Siz de noktalı kararlarda aynı yöntemi kullanabilirsiniz. Tezinizde kolaylıklar

Malesef bu asamalari katedemeyecegim. Yurtdisinda yasiyorum meslektasim. Oneriniz icin tesekkurler

Sayın KARAKÜLAH; tüm aşamalar telefonla halledilebiliyor olmakla birlikte, İstanbul'daki noktalı kararlar için de (kesin süre verilmemek kaydıyla) yardımcı olabilirim.

Son yıllarda genellikle özel isimler noktalama ile sisteme geçirilmiş. Mülga KHK'nın ilgili maddesine göre bulabildiğim bazı kararlar(ın özeti) aşağıdadır.

İlgili bazı kararlar;
***
T.C YARGITAY . Hukuk Genel Kurulu Esas: 2012 / 155 Karar: 2012 / 376 Karar Tarihi: 13.06.2012
(…)Davacı vekili, müvekkilinin “creperie” ibareli 2002/6319 nolu markasının 29,30 ve 43. sınıflarda tescilli olduğunu ve bu ibarenin 18 yıldır müvekkilince hizmet markası olarak kullanıldığını, bu ibareyle piyasada tanındığını, davalının ise “galletta & creperie” ibaresiyle krep satışı yaptığını,
(...)
Ayrıca, 556 Sayılı KHK.12.maddesi uyarınca, “Dürüstçe ve ticari veya sanayi konularıyla ilgili olarak kullanılmaları koşuluyla üçüncü kişilerin, ad ve adresini, mal veya hizmetlerle ilgili cins, kalite, miktar, kullanım amacı, değer, coğrafi kaynak, üretim veya sunuluş zamanı veya diğer niteliklere ilişkin açıklamaları kullanmaları marka sahibi tarafından engellenemez” şeklindedir. Bu düzenleme ile tescilli bir markanın, sahibinin iznine gerek olmaksızın, üçüncü kişiler tarafından, anılan maddede öngörüldüğü şekillerde kullanılmasına imkan vermiş olup, bu tür bir kullanımın ticari ve sınai alanda geçerli olan dürüstlük kurallarına aykırı olmaması gerekmektedir. Oysa somut olaydaki davalı kullanımı bu madde kapsamı dışında bizatihi markasal kullanım olduğu dosyaya ibraz edilen belgelerden anlaşıldığı halde mahkemece yazılı şekilde davalı kullanımının 12. maddeye uygun olduğunun kabulü de yerinde görülmediğinden kararın davacı yararına bozulması gerekmiştir(...)

gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir. (...)
Daire bozma kararına uyulmak gerekirken(...)
***
T.C YARGITAY 11. Hukuk Dairesi Esas: 2004 / 12143 Karar: 2005 / 9700 Karar Tarihi: 13.10.2005
Karar: Davacı vekili, müvekkili adına "şekil+ETİ PAPATYAKEK" ve "PAPATYA" markalarının 29 ve 30. sınıf ürünleri için tescilli olduğunu, ancak davalılardan G.A.Ş.nin "GİZ PAPATYA" adlı markayı 29, 30 ve 32. sınıf ürünler için tescil ettirmek üzere başvurulduğunu(...)
karar bozulup direnme sonucu genel kurul kararı
T.C YARGITAY . Hukuk Genel Kurulu Esas: 2006 / 11-338 Karar: 2006 / 338 Karar Tarihi: 07.06.2006
(...)Davacının 30. sınıfta bulunan emtiaları içeren, Güneşi şekli ile birlikte ibareli ve 21.10.1991 (yenilenmekle 21.10.2001) gün ve 130181 sayılı markası da, başvuru kapsamında yer alan emtialarla aynı tür olanlar için davalı başvurusunun tescilini engelleyecek nitelikte olup; ... kelimesi ayırt ediciliği temsil etmektedir. ... ibaresi markanın sahibi şirketin ismi olup, markada yer alan ... ibaresi markanın sahibi olan bu şirketin sadece kendi ürünlerini diğer işletmelerin ürünlerinden ayırmak için değil, bu marka altında ürettiği ürünün, diğer ürettiklerinden farklı olduğunu belirtmek için de kullanılmaktadır.

Ayrıca, davalının kullanımının 556 Sayılı KHK'nin 12. maddesi anlamında dürüstçe ve ticari veya sanayi konularıyla ilgili olarak kullanılma olarak nitelendirilmesi de olanaklı değildir. Davalının tescilini istediği markada kullandığı ve davacının önceden tescilli olan ... markasının tek ve hakim unsuru olan ... ibaresi G ... sözcüğü gibi esas ve hakim unsur olarak yer almaktadır. Bir başkasının ticaret unvanının ayırt edici ekinin bile, sonradan marka olarak alınmasına müsaade etmeyen 556 Sayılı KHK 'nin, tescilli markanın tamamen ve aynen başka bir işaret içerisine konularak marka olarak tesciline izin verdiği düşünülemez.

Açıklanan tüm maddi ve hukuki olgular karşısında davacının her iki tescilli markasına dayanarak davalının tescil başvurusuna itirazı haklı, diğer davalı TPE'nin bu itirazı reddi ve verdiği tescil kararı ise haksız ve hukuka aykırı bulunmuştur.

Bu nedenlerle; yerel mahkemece davacının davalı TPE'ne davalılardan ... A.Ş.'nin tescil başvurusunun reddine karar verilmesi istemiyle yaptığı itirazın reddedilmiş ve davalı markasının tescil edilmiş olması uygun bulunmayarak Davanın kısmen kabulü ile TPE- YİDK'nun 05.03.2002 gün ve M-476 sayılı kararının 29 ve 30. sınıftaki ürünler yönünden iptaline karar verilmiş olması usul ve yasaya uygundur. Direnme kararının onanması gerekir.(...)
***
T.C YARGITAY . Hukuk Genel Kurulu Esas: 2014 / 109 Karar: 2016 / 282 Karar Tarihi: 09.03.2016

(...Davacı vekili, müvekkilinin “BROWNİ” ve “ETİ BROWNİ” markalarının sahibi olduğunu, davalı şirketin “Piyale Kekun Browni” ibaresinin tescili için başvuruda bulunduğunu, TPE nezdinde yaptıkları itirazların ise reddedildiğini ileri sürerek, TPE YİDK’nun red kararının iptali ile davalıya ait markanın hükümsüzlüğüne karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
(...)Ayrıca, 556 sayılı KHK’nın12. maddesi uyarınca,

“Dürüstçe ve ticari veya sanayi konularıyla ilgili olarak kullanılmaları koşuluyla üçüncü kişilerin, ad ve adresini, mal veya hizmetlerle ilgili cins, kalite, miktar, kullanım amacı, değer, coğrafi kaynak, üretim veya sunuluş zamanı veya diğer niteliklere ilişkin açıklamaları kullanmaları marka sahibi tarafından engellenemez” şeklindedir.

Bu düzenleme ile tescilli bir markanın, sahibinin iznine gerek olmaksızın, üçüncü kişiler tarafından, anılan maddede öngörüldüğü şekillerde kullanılmasına imkan vermiş olup, bu tür bir kullanımın ticari ve sınai alanda geçerli olan dürüstlük kurallarına aykırı olmaması gerekmektedir. Bu kullanımı KHK’nın 9. maddesine dayanarak engelleme hakkını, bu kullanım ticarî veya sınaî açıdan dürüst telakki edilmek şartıyla, tescilli bir marka sahibinin elinden alınmıştır. Bu işaretlerin kullanımına izin verilebilmesi için bu kullanımın "dürüstçe ve ticari veya sanayi konularla ilgili olarak'' veya menşe hükme daha sadık bir ifade ile "ticarî veya sınaî açıdan dürüst telakki edilecek tarzda" gerçekleştirilmesi gerekir. Üçüncü bir kişinin sırf bir başkasının itibarlı kılınmış markasını kullanmak suretiyle haksız avantaj elde etmek veya bir markanın ayırt edici karakterine zarar vermek niyetinde olduğunun anlaşılması halinde, davranışının ticarî veya sınaî açıdan kabul edilemez sayılacağı aşikârdır (KARAN,-KILIÇ, a.g.e. sh. 283).Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 27.05.2015 gün ve 2013/11-2286E.,2015/1449K sayılı ilamında da aynı hususlar vurgulanmıştır.(...) Davacı şirket adına 03.03.2000 tarihinden itibaren kayıtlı olup tek ve esaslı unsuru “BROWNİ” olan 2000/3884 numaralı marka hükümsüz kılınmadığı sürece herkese karşı ileri sürülebilen mutlak ve inhisari bir marka hakkı vermektedir. Davacının tescilli markaları ve davalının marka başvurusunun 30.sınıfta olduğu, taraf markalarında yer alan "browni” ibaresi nedeniyle markaların halk tarafından karıştırılma ihtimali bulunduğu anlaşılmakla dava ve başvuru konusu “Piyale Kekun Browni” ibaresi davalı şirketçe kullanılamaz. Bu şekilde kullanım, KHK’nın 12. maddesine de uygun değildir. “BROWNİE” ibaresi davacı şirkete ait markanın asli unsurudur. Davacı taraf, bu ibareyi tek başına marka olarak almıştır. Tanımlayıcı bir ibare olarak kabul edilse bile marka davacı taraf adına tescilli bulunduğundan hükümsüz kılınmadıkça geçerlidir.

Bu durumda mahkemece, taraflara ait markalarda yer alan “BROWNİ” ibaresi dikkate alınarak markaları oluşturan işaretlerin benzer olduklarının kabulü ile davanın kabulüne karar verilmesi gerekirken, yerinde görülmeyen yazılı gerekçelerle hüküm tesis edilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir(...)


T.C YARGITAY 11. Hukuk Dairesi Esas: 2003 / 1717 Karar: 2003 / 7742 Karar Tarihi: 15.09.2003
(...)"PİZATTO PINAR + Şekil" markasını tescil ettirdiğini, davalılardan Cevat'ın 24.11.1999 tarihinde "K+KIRKPINAR" markasını 29 ncu sınıfta hazır yemek emtiasında kullanılmak üzere diğer davalı nezdinde başvuruda bulunduğunu, 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 7/1 nci ve 8/4 ncü madde hükümlerine dayanılarak yapılan itirazın en son Yeniden İnceleme ve Değerlendirme Kurulu'nun 16.11.2000 tarihinde reddettiğini ileri sürerek, kararın iptalini talep ve dava etmiştir.(...)



Öte yandan, davalının markasında geçen "KIRKPINAR" ibaresi, onun aynı zamanda soyadıdır. Aynı Kanun Hükmünde Kararname'nin 5 nci maddesi, kişi adlarının marka olarak tesciline olanak vermekte, 12 nci maddesinde de "dürüstçe ve ticari veya sanayi konularıyla ilgili olarak kullanılmaları koşulu ile kişi adının kullanılmasını marka sahibinin engellemeyeceği" hüküm altına alınmıştır.

Az önce belirtilen 12 nci madde hükmünün, ticaret ve sanayideki dürüstlük kural ve uygulamalarına aykırı düşmemek koşulu ile kişi adının marka olarak kullanılabileceği anlamına geldiği, böyle bir kullanım ile iltibas yaratılmaya gayret ediliyor veya o şekilde kullanma bir zorunluluk olmadığı halde sırf başkasının markasından yararlanmak amacıyla bu madde hükmü bahane ediliyorsa dürüst bir kullanımdan söz edilemeyeceği doktrinde kabul edilmiştir. (Bkz.Prof.Dr.Ünal Tekinalp, Fikri Mülkiyet Hukuku, 1999, İstanbul , Sh.415,416)

Somut olayda, davalının açıklanan 12 nci madde hükmüne aykırı tarzda dürüstçe olmayan bir kullanımının varlığı iddia ve ispat edilememiştir.

Bu durumda, mahkemece, davanın reddi gerekirken,
***
T.C YARGITAY 11. Hukuk Dairesi Esas: 2009 / 9939 Karar: 2011 / 8879 Karar Tarihi: 14.07.2011

556 sayılı KHK'nin 12. maddesine göre, dürüstçe ve ticari veya sanayi konularıyla ilgili olarak kullanılmaları koşuluyla üçüncü kişilerin ad ve adresini, mal veya hizmetlerle ilgili cins, kalite, miktar, kullanım amacı, değer, coğrafi kaynak, üretim veya sunuluş zamanı veya diğer niteliklere ilişkin açıklamaları kullanmaları, marka sahibi tarafından engellenemez. Anılan madde, aynı KHK'nin 9. maddesinde sayılan marka tescilinden doğan hakların kapsamında istisna hükmü olarak düzenlenmiştir. Söz konusu istisna hükmünden yararlanabilmek için üçüncü kişilerin kullanımının dürüstlük kuralları içerisinde ve ticari veya sınai konularıyla ilgili olarak gerçekleştirilmesi gereklidir.

Somut uyuşmazlıkta ise, davalı tarafça World Miss University Turkey ibaresi güzellik yarışması organizasyonu hizmeti için kullanılmıştır. Dava konusu ibarenin davacı adına 41. sınıf için tescilli Miss University of Turkey, Eurosia, Europe, World markasıyla karıştırılmaya yol açacak derecede benzer olduğu, davalı eyleminin 556 sayılı KHK'nin 9/1-(b) bendi ve 61. maddesi uyarınca davacının marka hakkına tecavüz oluşturduğu mahkemenin de kabulündedir.

Ancak, mahkemece davalı kullanımının aynı KHK'nin 12. maddesinde düzenlenen istisna kapsamında olduğu gerekçesiyle dava reddedilmiştir.

Ne var ki, davalı taraf uyuşmazlık konusu ibareyi düzenlediği güzellik yarışması organizasyonu hizmetinin cinsinin belirtilmesi veya diğer niteliklerinin açıklanması amacıyla değil, kendisi tarafından sunulan hizmetin diğer teşebbüslerce sunulan aynı ya da benzer nitelikteki hizmetlerden ayırt edilmesini sağlamak amacıyla gerçekleştirdiği, bir başka deyişle söz konusu ibareyi 556 sayılı KHK'nin 12. maddesi kapsamında kalan bir açıklama olarak kullanmaktan ziyade tescilsiz marka olarak doğrudan hizmeti tanıtıcı işaret olarak kullandığı anlaşılmaktadır.

Bu durumda, davalı eyleminin davacı markasına tecavüzü ve haksız rekabet oluşturduğunun kabulü gerekirken, mahkemenin hatalı değerlendirme sonucu yazılı şekilde hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
***
T.C YARGITAY 11. Hukuk Dairesi Esas: 2009 / 14167 Karar: 2011 / 6513 Karar Tarihi: 30.05.2011

Davacı vekili, müvekkilinin Seyah@tname +şekil ibareli markanın sahibi olduğunu, ayrıca seyahatname, com, tr alan adının da bulunduğunu, davalının ise wingscard.com.tr isimli internet sitesinde, seyahatname ibaresini kullandığını, bu durumun iltibasa sebep olduğunu ileri sürerek, marka hakkına tecavüzün tespitini, önlenmesini, hükmün ilanını talep ve dava etmiştir.

(…)Dava markaya tecavüzün önlenmesine ilişkindir. 556 Sayılı K.H.K.nin 12. maddesine göre dürüstçe ve ticari ve sanayi konularıyla olarak kullanılmaları koşuluyla üçüncü kişilerin, ad ve adresini, mal veya hizmetlerle ilgili cins, kalite, miktar, kullanım aracı, diğer, coğrafi kaynak, üretim veya sunuluş zararı veya diğer niteliklere ilişkin açıklamaları kullanmaları marka sahibi tarafından engellenemez. Söz konusu madde hükmüne uygun bir kullanım bulunduğu taktirde marka tescilinden doğan hakların kapsamında istisna oluşturacağından, marka sahibi aynı K.H.K.nin 9 ve 61. maddelerine dayalı önleme hakkını ileri süremeyecek olup, 556 Sayılı K.H.K.nin 12. maddesinin mahkemelerce re'sen dikkate alınması gereklidir.
(…)davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulüyle kararın davalı yararına BOZULMASINA(…)
***
Yargıtay’ ın bir kararında82, Opel Türkiye Ltd. Şti. (Opel), bir otomobil tamir ve
bakım yani “servis şirketi’’ nin Opel ile arasında hiçbir hukuki ilişki bulunmadığı halde,
haksız olarak Opel markasını işyerinde kullanarak iltibas oluşturduğunun tespit edildiği ve
eylemin haksız rekabet olduğunu ileri sürerek, davalının işyerlerinden Opel markasının
kaldırılmasını talep etmiştir. Yargıtay kararında, servis hizmeti veren bir işletmenin kendi
işletme adını “hakim unsur’’ şeklinde yazmak koşuluyla, işyerinde belirtilen markalı
araçlara hizmet verildiğini göstermek bakımından marka sahibinin iznine gerek olmadan
556 sayılı KHK.’ nin 12. maddesinde tarif edilen koşullarla tescilli markayı “tali unsur’’
olarak kullanabileceğini, ancak dosya içeriği ve sunulan fotoğrafların incelenmesinden
Opel markasının davalı tarafından tali unsur olarak değil, hakim unsur teşkil edecek
şekilde kullanıldığını belirtmektedir. Karardan da anlaşıldığı üzere markayı kullananın
kendi işletme adını veya unvanını işletmelerinde ve işletme kırtasiyesinde hakim unsur
olarak yazması, başkasının markasını ise tali konumda bulundurması gerekir.(TESCİLLİ MARKANIN KULLANILMA YÜKLENTİSİ
YÜKSEK LİSANS TEZİ;BURCU KAHVECİ;2008)
ilgili karar

T.C YARGITAY 11. Hukuk Dairesi Esas: 2003 / 2346 Karar: 2003 / 8743 Karar Tarihi: 03.10.2003
(...) Bu genel açıklamalardan sonra dava konusu olaya dönüldüğünde, yukarıda yapılan açıklamadan da anlaşılacağı üzere, davacı taraf arada herhangi bir akdi ilişki bulunmadığı halde davalının işyerinde kendi marka ve logosunu kullandığını ve bu eylemin haksız rekabet teşkil ettiğini ileri sürerek işbu davayı açmış, davalı taraf ise, işyerinin özel servis olduğunun açıkça anlaşıldığını ve belirtilen markalı araçların tamir ve bakımının yapıldığını göstermek amacıyla ve anılan Kanun Hükmünde Kararname'nin 12 nci maddesine uygun olarak marka ve logoya yer verildiğini savunmuştur. Şu halde uyuşmazlığın çözümü davalı kullanımının 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin 12 nci maddesi kapsamında bir kullanım olup olmadığı noktasında toplanmaktadır.(...)
Kararlık gösteren Dairemiz'in emsal kararlarında kabul edildiği ( 2000/2039 Esas, 2000/3243 Karar, 20.04.2000 Tarih - 2001/11086 Esas, 2002/3591 Karar, 16.04.2002 Tarih ) üzere belirtilen şekilde servis hizmeti veren bir işletmenin kendi işletme adını hakim unsur şekilde yazmak koşuluyla işyerinde belirtilen markalı araçlara hizmet verildiğini göstermek bakımından marka sahibinin iznine gerek olmadan Kanun Hükmünde Kararname'nin 12 nci maddesinde tarif edildiği koşullarda tescilli markayı tali unsur olarak kullanabileceği, ancak dosya içeriği ve sunulan fotoğraf ve tanıtma vasıtalarının incelenmesinden davalının tali unsur olarak değil, hakim unsur teşkil edecek şekilde davacı marka ve logosunu kullandığı anlaşılmakla, davalı vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddiyle hükmün onanmasına karar vermek gerekmiştir.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle, davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddiyle hükmün ONANMASINA,(...)


Ayrıca bu yıl yazılmış bir tez; Marka Hukukunda Dürüst Kullanım İlkesi Özlem Yaman-2019(https://tez.yok.gov.tr/)

Kolay gelsin.