Kambiyo Senedine Dayalı İhtiyati haciz - Gemi Haczi ve Seferden Men Kararı

Merhaba,

Alacaklı, kambiyo senedi ile ilgili olarak ihtiyati haciz kararı almış ve bu ihtiyati haciz kararına dayanarak icra müdüründen geminin haczi ve seferden men kararı verilmesini istemiştir. İcra Müdürü de bu talebi kabul etmiştir.

Yürürlükten kalkan Eski Ticaret Kanunu’nda hangi alacaklar bakımından ihtiyati haciz kararı verilebileceği açıkça belirtilmemiştir. Eski Ticaret Kanunu’nun sadece 892. maddesinde “yola çıkmaya hazır geminin ihtiyaten haczedilemeyeceği” düzenlenmiştir. İhtiyati haciz kararları üzerine yapılan incelemelerde de, sadece geminin yola çıkmaya hazır olup olmadığının tespiti yönünde inceleme yapılmaktaydı.

Yeni Ticaret Kanunu’nunda yapılan değişiklik ile; kanun koyucu, hangi alacaklar bakımından ihtiyati haciz ve seferden men kararı verilebileceğini açıkça düzenlenmiştir.

Yeni Ticaret kanununun “Cebri İcraya İlişkin Düzenlemeler” başlığı altında yer alan,

“1353/3. Maddesinde, deniz alacaklarından başka alacaklar için ihtiyati haciz verilemeyeceği açıkça düzenlenmiş, 1353/1. maddesinde de, konusu deniz alacakları olan alacaklar için dahi, geminin kaydına ihtiyati tedbir konulamayacağı ve seferden men kararı verilemeyeceği açıkça belirtilmiştir.”

Yine Madde 1382- (1) Türk ve yabancı bayraklı bütün gemilerin kesin haczinde, ihtiyati hacze ilişkin 1364 ila 1368 inci maddeler uygulanır. (2) Gemilerin icra yoluyla haczinde, alacağın 1352 nci maddede sayılan deniz alacaklarından olması şartı aranmaz.
denilmektedir.

2. fıkranın hükümet gerekçesi;

“Gemilerin ihtiyati haczinde geçerli olan "deniz alacağı" sınırlaması, bir ilamın icrasında geçerli değildir; malikin her borcu için gemi icra yoluyla satılabilir, yeter ki alacak kesinleşmiş bir ilama bağlanmış olsun. Bu hususu tasrih etmek üzere ikinci fıkra düzenlenmiştir.”


Bu noktada hükümet gerekçesi de incelendiğinde, kambiyo senetleri konu ihtiyati haciz gemi için uygulanabilir mi, uygulanırsa seferden men kararı verilir mi? 1382‘de kesinleşmiş bir alacakla ilgili haciz edilebileceği belirtilmiş sadece

Kanımca ilgili hükümleri ve hükümet gerekçesini birarada değerlendirince kambiyo senedine dayalı takipte gemiye ihtiyati haciz konulması mümkün olmakla beraber ''MADDE 1366- (1) İhtiyati haczine karar verilen bütün gemiler, bayrağı ve hangi sicile kayıtlı oldukları dikkate alınmaksızın, icra müdürü tarafından seferden menedilerek muhafaza altına alınır'' hükmü gereği geminin seferden men edilmesi de ihtiyaci haciz ile birlikte mütalaa edilmelidir.