Bir Hafta Neden Yedi Gündür???

Bir hafta neden yedi gündür, hiç düşündünüzmü? Sizi bilmiyorum ama böyle bir soru beni şimdiye kadar hiç alakadar etmedi. Haftanın yedi gün olduğu benim için güneşin sabah doğup akşama batması gibi olağan bir şey, neden üzerinde kafa yoracakmışım. İnsanlar neden bu kadar mantıki ve olağan olan bir konu ile uğraşsınki?

Haftanın her zaman yedi gün olmadığını, bir zamanlar sekiz veya dokuz gün olduğunu Sayın Sibel in sorduğu bir sorunun yol açtığı merak sonucunda öğrendim.

Merak aslında insanın dünyaya eksik olarak gelmesinden kaynaklanan bir özellik. Bu eksikliği ve olgunlaşmamışlığı ile insanoğlu dünyadaki varlığını yalnız başına devam ettirebilecek yapıda değildir. Dünyadaki varlığını devam ettirebilmesi anne ve babasından, çevresinden, okuldan, ait olduğu kültür çevresinden gördüğü yardım ve edindiği tecrübelerle mümkündür. Öğrendiği bütün bilglerin, edindiği bütün tecrübelerin ve tabiatla ve çevresi ile başa çıkabilmek için elde ettiği bütün becerilerin temel kaynağı insanın merak etme yeteneğidir.

Merak en fazla küçük çocuklarda gördüğümüz bir özellik. Çocuklar devamlı olarak araştırıp soruşturur ve yeni bir şeyler öğrenmek ister. Günün birinde merakları köreliyorsa, sormaktan vaz geçiyorlarsa ve sonunda yetişkinler gibi vurdum duymazlaşıyorlarsa bu onların suçumu yoksa bizimmi bilmiyorum?

“Hafta neden 7 gündür?” Belki çocukken veya okul sıralarında iken merak edip sorduğum bir soru. Belkide beni hiç alakadar etmedi. Eğer sordu isem bir cevap aldımmı onuda bilmiyorum. Bilmişim nolur bilmemişim nolur, karın mı doyuracak sanki?

Sayın Sibelin sorusu üzerine temmuz ve ağustos aylarının isimlerinin nereden geldiğini araştırırken tesadüfen haftanın günleri ile karşılaştım.

Okuduklarıma göre haftanın yedi gün oluşu konusunda iki değişik görüş var.İki görüşüde aktarıyorum, hangisi doğru siz kararlaştırın.

Birinci görüs:
Bu görüşe göre haftanın 7 gün oluşu konusunda kesin bilgilere sahip değiliz. Ama büyük bir ihtimalle güneşin doğuşu ve batışı, ayın geçirdiği devreler ve kadınların adet görmelerindeki safhalar, haftanın 7 gün olarak belirlenmesinde rol oynayan mistk etkenlerdir. Annenin tanrıça olarak sevilip hürmet görmesini, hayatın sembolü olan doğurganlığını, babil ve asurların tanrıçası İştar da ve Mitolojinin diğer tanrıçaları Astrate, Demeter, Isıs ve diğerlerinde görmekteyiz.

En eski bilgilere göre bile kadınların adet devreleri (Menstruationszyklus) ortalama olarak 29,5 gün olarak belirlenmektedir. Bir adet devresi dört bölüme ayrılır. Ve her bölümün kadının organizmasında yol açtığı kendine özgü belirli değişiklikler vardır. Bugünkü tıbbın verilerine göre Menstruum, Postmenstruum, Intervall ve Praemenstruum(türkçelerini bilmediğim için latince terimleri olduğu gibi alıyorum) diye adlandırılan bu bölümler yedişer gün sürmektedir.

Bu düşünceden yola çıkarak Babillilerin haftayı yedi gün olarak belirledikleri ve babillerin kutsal sayısı 7 nin sonraları Yahudiler, Yunanlılar ve Romalılar tarafından benimsendiği öne sürülmektedir.

Babillerde sene ilkbaharla başlıyor ve 12 veya 13 ay sürüyordu. Bir ayın başlangıcı olarak dolunay ın göründüğü ilk gün alınıyordu. Eski Mısır takvimi de bir seneyi 365 gün ve 12 ay olarak belirliyordu. Bir günün 12 eşit saate bölünmesini, dakikaları ve saniyeleride Sümerlere borçluyuz araştırmalara göre. Senelerin, ayların ve günlerin hesaplanması eski kültürlerde rahiplerin tekelindeki bir uğraşı idi bunun neticesi olarakta rahiplerin günlük yaşamda insanlar ve devletler üzerinde büyük etkileri vardı. İşin ilginç yanı birbirinden bağımsız olarak yürütülen takvim konusundaki belirlemelerde sistemler arasında büyük benzerliklerin bulunması. Bu benzerliklere rağmen bazılarının takvimi aya göre diğerlerinin güneşe göre hesaplamaları büyük karışıklıklara yol açıyordu.

Ikinci Görüs:
Romalıların haftası sekiz gündü. Her sekiz günde bir bütün işler durur ve Pazar kurulurdu. Köylüler bu Pazar günlerinde şehre gelir ve mallarını satarlardı. Belirli günlerin kendine has belirli özellikleri vardı. Pazarın kurulduğu gün belirli yerlere yeni yönetmelikler ve şehir idaresi konusunda ilanlar taş levhalara yazılırdı. Ay başlarında borçların ödenmesi gerekirdi ve faiz işlemeye başlardı.

Belirli yıldızların ve yıldz takımlarının belirli zamanlarda görünmeleri ve bunlar belirli bir konstellsayona(birbirlerine karşı olan pozisyon ve durumları) geldiklerinde görülen kuraklık, yağmur, sıcaklık ve soğukluk gibi hava değişiklikleri insanları yıldızların dünya üzerindeki etkilerini araştırmaya yöneltti. Astrologların ve yıldız falcılarının saati.

Yıldızlara atfedilen bu etki sonunda, milattan sonra ikinci yüzyıldan itibaren gezegenlere bağlı olarak 7 günlük hafta nın doğuşu başlıyor. Buna göre Hafta güneş günü
(dies Solis - Sun – Sonne= Sunday- Sonntag) ile başlıyor, arkasından ay günü
( Luna- moon – mond= monday – montag) arkasından Mars, Merkür, Jüpiter, Venüs ve Satürn geliyor. Romalıların gezegenlere dayanarak yaptıkları isimlendirme sonradan hıristiyanlar tarafından da benimsenmiş. Almanlar bu gezegenler için onların karşılığı olan Cermen tanrılarının isimlerini kullanıyor.

Sayın Sibel; ayların isimleri gelecek sefere.

Saygılarımla