Ana Sayfa
Kavram Arama : THS Google   |   Forum İçi Arama  

Üye İsmi
Şifre

Meslektaşların Soruları Hukukçu meslektaşların hukuki nitelikte sorularını birbirlerine yöneltecekleri mesleki yardımlaşma forumu. SADECE hukuk fakültesi mezunları ile hukuk profesyonellerinin (bilirkişi, icra müdürü vb.) yazışmasına açıktır. [Yeni Soru Sorun]

Yasal ve Ticari Faiz uygulamaları

Yanıt
Old 13-09-2006, 14:45   #1
jeny3435

 
Soru Yasal ve Ticari Faiz uygulamaları

--- 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanunun
1.maddesinde öngörülen Kanuni Faiz oranının
1/1/2006 tarihinden geçerli olmak üzere yıllık
% 12#8217;den %9 'a indirilmesi 19/12/2005 tarihli ve
2005/9831 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile kararlaştırılmıştır.Taraflar
arasında faize ilişkin bir sözleşme var ise kararlaştırılan oranın
uygulanacağı da Kanunda belirtilmiştir.

--- Aynı yasanın 15/12/1999 - 4489/2 md. ile değişik 2/2 maddesine
göre, T.C.M.B.'nın önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli avanslar
için uyguladığı oran( avans faiz oranı ) yukarıda açıklanan miktardan
fazla ise , arada sözleşme olmasa bile ticari işlerde temerrüt faizi bu
oran üzerinden istenebilir.

--- Şu durumda , 1.1.2006 tarihi itibariyle Yasal faiz %9,
Ticari ( Avans faizi ) % 25 tir.

Sanırım buraya kadar hiç kimsenin itirazı yoktur.Fakat ben geçmiş yıllara ait karmaşanın halen bir açıklığa kavuşmadığını görüyorum.
Dünden bu yana bu konuya ilişkin makale,yazı,açıklama ve forumları okuyorum ve kafam daha da karıştı.Faiz oranlarının Bütçe Kanunlarına göre mi, 3095 sayılı Kanuna göre mi yoksa Merkez Bankasının açıkladığı oranlar ve tarihler dikkate alınarak mı uygulanacağı konusunda
benimle birlikte pek çok meslektaşın kafasının da karışık olduğu sonucuna vardım.Çünkü faizlerin uygulanmaya başladığı tarihleri ve oranları gösteren onlarca farklı tablo var ve genelde benzer olmakla birlikte daha çok Merkez Bankası'nın 31 Aralık ve 30 Haziran tarihlerini beklemeksizin dönem aralarında ( 13 Ocak 2005,25 Mayıs 2005 gibi) yaptığı faiz indirimlerinin uygulanmaya başlanacağı süreler konusunda ayrılıklar var.Şöyleki:

Merkez Bankası avans faizi oranlarına, 3095 sayılı yasa gereği , 30 Haziran ve 31 Aralık günü bakılır.Bu tarihteki avans faiz oranı, halen uygulanan orandan 5 puan altta veya üstte ise 1 Temmuz veya 1 Ocaktan itibaren uygulanacaktır.Daha az olan farklılıklar dikkate alınmayacak ve dönem rasaındaki iniş çıkışlar da dikkate alınmayacaktır.Yasanın lafzından çıkan sonuç bu.

Fakat eğer Merkez Bankasının faiz değişiklikleri günü gününe uygulanırsa ortaya çok farklı bir tablo çıkacaktır.

Eğer bu karışıklığa Bütçe Kanunlarındaki karmaşayı eklersek olay içinden çıkılmaz bir hal almaktadır.Görüşlerinizi benimle paylaşırsanız sevinirim
Old 13-09-2006, 15:08   #2
Armağan Konyalı

 
Varsayılan

Sayın jeny3435

Alıntı:
buraya kadar hiç kimsenin itirazı yoktur.

Yasal faizin yüzde 9 olduğunu biliyorum ama yüzde 25 ticari faiz mi? Yoksa ticari temerrüt faizi mi konusunu açığa kavuşturmak lazım.

Alıntı:
Merkez Bankası avans faizi oranlarına, 3095 sayılı yasa gereği , 30 Haziran ve 31 Aralık günü bakılır.Bu tarihteki avans faiz oranı, halen uygulanan orandan 5 puan altta veya üstte ise 1 Temmuz veya 1 Ocaktan itibaren uygulanacaktır.Daha az olan farklılıklar dikkate alınmayacak ve dönem arasındaki iniş çıkışlar da dikkate alınmayacaktır.Yasanın lafzından çıkan sonuç bu.
Doğrusu:
1 Ocak'ta uygulanacak faiz 31.Aralık günü Merkez Bankası'nın uyguladığı avans faizi oranıdır.
1 Temmuz'da uygulanacak olan faiz 31.Aralık'taki oran ile 30.Haziran'daki faiz arasında 5 puan fark varsa 30.Haziran'daki orandır.
(1.Ocak'ta 5 puanlık fark aranmaz.)
(1.Temmuz'da 5 puanlık fark aranır.)

Merkez Bankası'nın arada yayınladığı değişikliklerin bizim faizlerle ilgisi bulunmayıp, bankacılık işlemlerinde uygulanmaktadır.

Saygılarımla
Old 13-09-2006, 16:56   #3
jeny3435

 
Varsayılan

Sanırım, 3095 Sayılı Yasanın 1999 tarih ve 4489 sayılı yasa ile değişik 2/1.maddesine göre, Bir miktar paranın ödenmesinde temerrüde düşen borçlu, sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça, geçmiş günler için 1 inci maddede belirlenen orana ( yani yasal faiz oranı) göre temerrüt faizi ödemeye mecburdur.

1999 yılından önce ticari işlerde T.C.M.B. nın belirlediği reeskont faiz oranları aynen uygulanıyordu.

1999 tarih ve 4489 sayılı yasa ile değişik 2/2.maddesine göre ise, ticari işlerde temerrüt faizi, avans faiz oranı olarak belirlenmiştir.

Bu bilgiler ışığında sanırım aşağıdaki tablolar geçerli oluyor.


TARİH ARALIĞI
KANUNİ FAİZ ORANI
19.12.1984 - 31.12.1997
% 30
01.01.1998 - 31.12.1999
% 50
01.01.2000 - 30.06.2002
% 60
01.07.2002 - 30.06.2003
% 55
01.07.2003 - 31.12.2003
% 50
01.01.2004 - 30.06.2004
% 43
01.07.2004 - 30.04.2005
% 38
01.05.2005 - 31.122005
% 12
01.01.2006 - ...................
% 9



TARİH ARALIĞI
TİCARİ İŞLERDE UYGULANACAK
TEMERRÜT FAİZ ORANI
19.12.1984 - 31.12.1997
% 30'dan Az Olmamak Kaydıyla Reeskont Faiz Oranı (3095/m.2/3)
01.01.1998 - 31.12.1999
% 50'den Az Olmamak Kaydıyla Reeskont Faiz Oranı (3095/m.2/3)
01.01.2000 - 30.06.2002
% 70
01.07.2002 - 30.06.2003
% 64
01.07.2003 - 31.12.2003
% 57
01.01.2004 - 30.06.2004
% 48
01.07.2004 - 30.04.2005
% 42
01.05.2005 - 30.06.2005
% 42
01.07.2005 - 31.12.2005
% 30
01.01.2006 - ...................
% 25


Bu tablo ise Merkez Bankası'nın sitesinden.
YÜRÜRLÜK TARİHİ
AVANS FAİZ ORANI (%)
1 Ocak 1990
45
20 Eylül 1990
48,25
23 Kasım 1990
50,75
15 Şubat 1991
54,50
27 Ocak 1994
65
21 Nisan 1994
98
12 Temmuz 1994
85
27 Temmuz 1994
75
1 Ekim 1994
64
10 Haziran 1995
60
1 Ağustos 1995
57
2 Ağustos 1997
80
30 Aralık 1999
70
17 Mayıs 2002
64
14 Haziran 2003
57
8 Ekim 2003
48
15 Haziran 2004
42
13 Ocak 2005
35
25 Mayıs 2005
30
20 Aralık 2005
25


.
Old 14-09-2006, 09:48   #4
abay

 
Varsayılan

Bu kanun ile ilgili kronolojik çalışma size yararlı olacaktır. İyi çalışmalar
KANUN NO: 3095
KANUNİ FAİZ VE TEMERRÜT FAİZİNE İLİŞKİN KANUN
Kabul Tarihi: 4 Aralık 1984
A Ç I K L A M A L A R
I - KANUNUN YAYIM TARİHİNDE 1 ve 2. MADDELER
KANUNİ FAİZ
MADDE 1- Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu'na göre faiz ödenmesi gereken hallerde, miktarı sözleşme ile tesbit edilmemişse faiz ödenmesi senelik yüzde otuz oranında yapılır.

Bakanlar Kurulu, ekonomik şartları dikkate alarak bu oranın yüzde seksenine kadar artırma ve eksiltme yapabilir. Bakanlar Kurulu'nun bu konudaki kararı, kararın alınmasını izleyen takvim yılı başından itibaren uygulanır.
TEMERRÜT FAİZİ
MADDE 2- Bir miktar paranın ödenmesinde temerrüde düşen borçlu, sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça, geçmiş günler için 1'inci maddede belirlenen orana göre temerrüt faizi ödemeye mecburdur.

Bakanlar Kurulu Kararı ile bu oran 1'inci maddesindeki oran dahilinde artırılabilir veya eksiltilebilir.

Ödeme yerinde ve ödeme zamanındaki banka iskontosu yukarıda açıklanan miktardan fazla ise, arada sözleşme olmasa bile, ticari işlerde temerrüt faizi, TC Merkez Bankasının kısa vadeli krediler için öngördüğü reeskont faiz oranına göre istenebilir.

Temerrüt faizi miktarının sözleşmede kararlaştırılmış olduğu hallerde, akti faiz miktarı yukarıdaki fıkralarda öngörülen miktarın üstünde ise, temerrüt faizi, akdi faiz miktarından az olamaz.

II - 1.1.1998 TARİHİNDEN GEÇERLİ OLMAK ÜZERE BAKANLAR
KURULU KARARI İLE YÜKSELTİLEN TUTAR

Bakanlar Kurulu Karar Sayısı: 97/9807
Karar Tarihi: 8 Ağustos 1997
KANUNİ FAİZ VE TEMERRÜT FAİZİ ORANLARININ DÜZENLENMESİ HAKKINDA KARAR
Resmi Gazete Tarihi: 20.08.1997

Resmi Gazete Sayısı: 23086
4/12/1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun'un 1 ve 2 nci maddelerinde öngörülen kanuni faiz ve temerrüt faizi oranlarının 1/1/1998 tarihinden geçerli olmak üzere senelik %30'dan %50'ye çıkarılması; adıgeçen Kanunun anılan maddelerine göre, Bakanlar Kurulu'nca 8/8/1997 tarihinde kararlaştırılmıştır.

III - 1 VE 2. MADDELERİN 15.12.1999 TARİH VE 4489 SAYILI KANUNLA
DEĞİŞEN METNİ

KANUNİ FAİZ

MADDE 1 - (Değişik: 4489 - 15.12.1999 / m.1 - Yürürlük m.4) Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanununa göre faiz ödenmesi gereken hallerde, miktarı sözleşme ile tespit edilmemişse bu ödeme, yıllık, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli kredi işlemlerinde uyguladığı reeskont oranı üzerinden yapılır. Söz konusu reeskont oranı, 30 Haziran günü önceki yılın 31 Aralık günü uygulanan reeskont oranından beş puan veya daha çok farklı ise, yılın ikinci yarısında bu oran geçerli olur.

TEMERRÜT FAİZİ
MADDE 2 - (Değişik: 4489 - 15.12.1999 / m.2 - Yürürlük m.4) Bir miktar paranın ödenmesinde temerrüde düşen borçlu, sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça, geçmiş günler için 1 inci maddede belirlenen orana göre temerrüt faizi ödemeye mecburdur.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranı, yukarıda açıklanan miktardan fazla ise, arada sözleşme olmasa bile ticari işlerde temerrüt faizi bu oran üzerinden istenebilir. Söz konusu avans faiz oranı, 30 Haziran günü önceki yılın 31 Aralık günü uygulanan avans faiz oranından beş puan veya daha çok farklı ise yılın ikinci yarısında bu oran geçerli olur.

Temerrüt faizi miktarının sözleşmede kararlaştırılmamış olduğu hallerde, akdi faiz miktarı yukarıdaki fıkralarda öngörülen miktarın üstünde ise, temerrüt faizi, akdi faiz miktarından az olamaz.

IV- 1.1.2000 TARİHİNDEN GEÇERLİ OLMAK ÜZERE T.C. MERKEZ BANKASI
TEBLİĞİ İLE TESBİT EDİLEN TUTAR

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından:

REESKONT VE AVANS İŞLEMLERİNDE UYGULANACAK FAİZ ORANLARININ TESPİTİ HAKKINDA TEBLİĞ
Resmi Gazete Tarihi: 30.12.1999
Resmi Gazete Sayısı: 23922

Bankamızca, bu duyurunun yayımı tarihinden itibaren, vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto oranı yıllık %60, avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık %70 olarak tespit edilmiştir.

V- 1.7.2002 TARİHİNDEN GEÇERLİ OLMAK ÜZERE T.C. MERKEZ BANKASI
TEBLİĞİ İLE TESBİT EDİLEN TUTAR

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından:

TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASINCA UYGULANACAK İSKONTO VE AVANS FAİZ ORANLARI HAKKINDA TEBLİĞ
Resmi Gazete Tarihi: 17.5.2002
Resmi Gazete Sayısı: 24758

Bankamızca, vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık %55, avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık %64 olarak tespit edilmiştir.

Belirlenen bu oranlar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

VI - 29.3.2003 TARİH VE 4833 SAYILI KANUNLA DEĞİŞEN UYGULAMA

KANUN NO: 4833
2003 MALÎ YILI BÜTÇE KANUNU
Kabul Tarihi: 29 Mart 2003
Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 31 Mart 2003 - Sayı: 25065 (1. Mükerrer)

Kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler
MADDE 51 - t) İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, 1.4.2003 tarihinden itibaren aylık % 2.5 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir.Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır.(*)
_____
(*) Madde 51 in (t) fıkrası, Anayasa Mahkemesinin 8.12.2004 tarih ve 25664 sayılı R.G.'de yayımlanan, 22.1.2004 gün ve K.2004/4 - E.2003/41 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.

VII - 14.6.2003 TARİHİNDEN GEÇERLİ OLMAK ÜZERE T.C. MERKEZ BANKASI
TEBLİĞİ İLE TESBİT EDİLEN TUTAR

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından:

REESKONT İŞLEMLERİNDE UYGULANACAK İSKONTO FAİZ ORANI

Resmi Gazete Tarihi: 14 Haziran 2003
Resmi Gazete Sayısı: 25138

Bankamızca, vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık %50, avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık %57 olarak tespit edilmiştir.

Belirlenen bu oranlar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

VIII - 08.10.2003 TARİHİNDEN GEÇERLİ OLMAK ÜZERE T.C. MERKEZ
BANKASI TEBLİĞİ İLE TESBİT EDİLEN TUTAR

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından:

REESKONT İŞLEMLERİNDE UYGULANACAK İSKONTO FAİZ ORANI
Resmi Gazete Tarihi: 8 Ekim 2003
Resmi Gazete Sayısı: 25253

Bankamızca, vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık %43, avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık %48 olarak tespit edilmiştir.

Belirlenen bu oranlar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

IX - 24.12.2003 TARİH VE 5027 SAYILI KANUNLA DEĞİŞEN UYGULAMA

KANUN NO: 5027
2004 MALÎ YILI BÜTÇE KANUNU
Kabul Tarihi: 24 Aralık 2003
Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 28 Aralık 2003 - Sayı: 25330 (1. Mükerrer)

Kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler

MADDE 49 - o) İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, aylık % 1,25 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir. Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır.

X - 15.06.2004 TARİHİNDEN GEÇERLİ OLMAK ÜZERE T.C. MERKEZ BANKASI
TEBLİĞİ İLE TESBİT EDİLEN TUTAR

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından:

REESKONT İŞLEMLERİNDE UYGULANACAK İSKONTO FAİZ ORANI
Resmi Gazete Tarihi: 15 Haziran 2004
Resmi Gazete Sayısı: 25493

Bankamızca, vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık %38, avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık %42 olarak tespit edilmiştir.

Belirlenen bu oranlar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

XI - 28.12.2004 TARİH VE 5277 SAYILI KANUNLA DEĞİŞEN UYGULAMA

KANUN NO: 5277

2005 MALİ YILI BÜTÇE KANUNU
Kabul Tarihi: 28 Aralık 2004
Resmi Gazete ile Neşir ve İlânı: 31 Aralık 2004 - Sayı: 25687 (1. Mükerrer)
Kısmen veya tamamen uygulanmayacak hükümler
MADDE 37 - e) İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanunî faiz oranı, aylık % 1 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir. Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır.(*)

(*) Madde 37 nin (e) fıkrası, 27.4.2005 tarih ve 25798 sayılı R.G.'de yayımlanan, 21.4.2005 tarih ve 5335 sayılı Kanunun 29. maddesinin (c) bendi hükmü gereğince, 1.5.2005 tarihinden geçerli olmak üzere yürürlükten kaldırılmıştır.
_____

XII - 13.1.2005 TARİHİNDEN GEÇERLİ OLMAK ÜZERE T.C. MERKEZ BANKASI TEBLİĞİ İLE TESBİT EDİLEN TUTAR
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından:
TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASINCA UYGULANACAK İSKONTO VE AVANS FAİZ ORANLARI HAKKINDA TEBLİĞ
Resmi Gazete Tarihi: 13 Ocak 2005
Resmi Gazete Sayısı: 25699
Bankamızca, vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık %32, avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık %35 olarak tespit edilmiştir.
Belirlenen bu oranlar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

XIII - 1.5.2005 TARİHİNDEN GEÇERLİ OLMAK ÜZERE 5335 SAYILI KANUN'UN 14. MADDESİ İLE DEĞİŞTİRİLEN 3095 SAYILI "KANUNİ FAİZ VE TEMERRÜT FAİZİNE İLİŞKİN KANUN"UN 1. MADDESİ
KANUNİ FAİZ
MADDE 1 - (Değişik: 5335 - 21.4.2005 / m.14 - Yürürlük m.35/c) Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanununa göre faiz ödenmesi gereken hallerde, miktarı sözleşme ile tespit edilmemişse bu ödeme yıllık yüzde oniki oranı üzerinden yapılır.
Bakanlar Kurulu, bu oranı aylık olarak belirlemeye, yüzde onuna kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya yetkilidir.

XIV- 25.5.2005 TARİHİNDEN GEÇERLİ OLMAK ÜZERE T.C. MERKEZ BANKASI TEBLİĞİ İLE TESBİT EDİLEN TUTAR
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından:
TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASINCA UYGULANACAK İSKONTO VE AVANS FAİZ ORANLARI HAKKINDA TEBLİĞ
Resmi Gazete Tarihi: 25 Mayıs 2005
Resmi Gazete Sayısı: 25825
Bankamızca, vadesine en çok 3 ay kalan senetler karşılığında yapılacak reeskont işlemlerinde uygulanacak iskonto faiz oranı yıllık %28, avans işlemlerinde uygulanacak faiz oranı ise yıllık %30 olarak tespit edilmiştir.
Belirlenen bu oranlar yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
YUKARIDAKİ AÇIKLAMALARDAN SONRA YILLAR İTİBARİYLE
UYGULANACAK KANUNİ FAİZ VE TEMERRÜT FAİZİ ORANLARI
TARİH ARALIĞI KANUNİ FAİZ ORANI SÖZLEŞMEYLE TESBİT EDİLMEMİŞSE
TEMERRÜT FAİZ ORANI TİCARİ İŞLERDE UYGULANACAK
TEMERRÜT FAİZ ORANI
19.12.1984 - 31.12.1997 % 30 (3095/m.1) % 30 (3095/m.2/1) % 30'dan Az Olmamak Kaydıyla Reeskont Faiz Oranı (3095/m.2/3)
01.01.1998 - 31.12.1999 % 50 (97/9807 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı) % 50 (97/9807 Sayılı Bakanlar Kurulu Kararı) % 50'den Az Olmamak Kaydıyla Reeskont Faiz Oranı (3095/m.2/3)
01.01.2000 - 30.06.2002 % 60 (3095/m.1 gereğince Reeskont Faiz Oranı) % 60 (3095/m.1 gereğince Reeskont Faiz Oranı) % 70 (3095/m.2/2 gereğince Avans Faiz Oranı)
01.07.2002 - 30.06.2003 % 55 (3095/m.1 gereğince Reeskont Faiz Oranı) % 55 (3095/m.2/1 gereğince Reeskont Faiz Oranı) % 64 (3095/m.2/2 gereğince Avans Faiz Oranı)
01.07.2003 - 31.12.2003 % 50 (3095/m.1 gereğince Reeskont Faiz Oranı) % 50 (3095/m.2/1 gereğince Reeskont Faiz Oranı) % 57 (3095/m.2/2 gereğince Avans Faiz Oranı)
01.01.2004 - 30.06.2004 % 43 (3095/m.1 gereğince Reeskont Faiz Oranı) % 43 (3095/m. 2/1 gereğince Reeskont Faiz Oranı) % 48 (3095/m.2/2 gereğince Avans Faiz Oranı)
01.07.2004 - 30.04.2005 % 38 (3095/m.1 gereğince Reeskont Faiz Oranı) % 38 (3095/m. 2/1 gereğince Reeskont Faiz Oranı) % 42 (3095/m.2/2 gereğince Avans Faiz Oranı)
01.05.2005 - 30.06.2005 % 12 (3095/m.1) % 12 (3095/m.2/1) % 42 (3095/m.2/2 gereğince Avans Faiz Oranı)
01.07.2005 - ................ % 12 (3095/m.1) % 12 (3095/m.2/1) % 30 (3095/m.2/2 gereğince Avans Faiz Oranı)
NOTLAR
1. Oran belirtilmeden sadece reeskont faiz oranı uygulanacağı belirtilen tarihlerle ilgili olarak, aşağıdaki tabloda yer alan iskonto ve avans faiz oranlarını inceleyiniz.
2. 29.03.2003 tarih ve 4833 sayılı 2003 Mali Yılı Bütçe Kanunu'nun 51. maddesinin (t) bendi ile getirilen, Kanuni Faiz Oranının 01.04.2003 tarihinden itibaren aylık % 2.5 olarak uygulanacağına ilişkin düzenleme, Anayasa Mahkemesi'nin 08.12.2004 tarih ve 25664 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan, 22.01.2004 gün ve E.2003/41 - K.2004/4 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.
3. 2004 ve 2005 Mali Yılı Bütçe Kanunlarında kanuni faiz oranını tespit eden hükümler Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilmemekle birlikte; Yüksek Yargıtay, 2003 Mali Yılı Bütçe Kanununun ilgili hükmünü iptal eden Anayasa Mahkemesi Kararının gerekçesini gözönünde bulundurarak, Kanuni Faizi Reeskont Faizi oranlarında uygulamaktadır.
4. 2005 Mali Yılı Bütçe Kanunu'ndaki kanuni faiz oranını tespit eden 37/e maddesi, 5335 sayılı kanunun 29/c maddesiyle yürürlükten kaldırılmış, aynı kanunun 14. maddesiyle 01.05.2005 tarihinden itibaren uygulanmak üzere 3095 sayılı kanunun 1. maddesinde değişiklik yapılarak, kanuni faiz oranı yıllık % 12 olarak tesbit edilmiştir.
5. Yukarıda 2 ve 3 nolu bentlerde yer alan gerekçelerle tablomuza, Bütçe Kanunları ile getirilen Kanuni Faiz oranları konmamış, bunun yerine bu tarihlerle ilgili olarak şu an uygulanmakta olan Reeskont Faiz oranları yazılmıştır.
REESKONT VE AVANS FAİZ ORANI
TÜRKİYE CUMHURİYET MERKEZ BANKASI REESKONT VE AVANS İŞLEMLERİNDE UYGULANAN FAİZ ORANLARI
YÜRÜRLÜK TARİHİ İSKONTO FAİZ ORANI (%) AVANS FAİZ ORANI (%)
1 Ocak 1990 40 45
20 Eylül 1990 43 48,25
23 Kasım 1990 45 50,75
15 Şubat 1991 48 54,50
27 Ocak 1994 56 65
21 Nisan 1994 79 98
12 Temmuz 1994 70 85
27 Temmuz 1994 63 75
1 Ekim 1994 55 64
10 Haziran 1995 52 60
1 Ağustos 1995 50 57
2 Ağustos 1997 67 80
30 Aralık 1999 60 70
17 Mayıs 2002 55 64
14 Haziran 2003 50 57
8 Ekim 2003 43 48
15 Haziran 2004 38 42
13 Ocak 2005 32 35
25 Mayıs 2005 28 30
Old 25-03-2008, 21:56   #5
avayhan

 
Varsayılan

2004 bütçe kanunu faiz oranları da iptal edildi. 2005'in ilk 4 aylık dönemi için 2005 bütçe kanunu ile belirlenen oranlar halen yürürlükte. Tabi ki sadece genel ve katma bütçeli idarelerin ilama bağlı borçları için geçerli 2005 ilk 4 aylık dönem.
Old 28-05-2008, 10:19   #6
Armağan Konyalı

 
Varsayılan

2005 yılı Bütçe Kanunu'nun faizlerle ilgili maddesi de iptal edildi. Bugünkü Resmi Gazete'de yayınlanan Anayasa Mahkemesi kararı aşağıda sunulmuştur:

Anayasa Mahkemesi Başkanlığından:
Esas Sayısı : 2008/11
Karar Sayısı : 2008/64
Karar Günü : 28.2.2008
İTİRAZ YOLUNA BAŞVURAN: Kandıra İcra Mahkemesi
İTİRAZIN KONUSU: 28.12.2004 günlü, 5277 sayılı 2005 Malî Yılı Bütçe Kanunu’nun 37. maddesinin (e) fıkrasının Anayasa’nın 10. maddesine aykırılığı savıyla iptali istemidir.
I- OLAY
Kamulaştırmasız el atma nedeniyle takdir edilen maddi tazminata ilişkin olarak alacaklı tarafından başlatılan icra takibi sonucu düzenlenen icra emrinin, fazla hesaplanan faiz miktarı yönünden kısmen iptali istemiyle açılan davada, 2005 Malî Yılı Bütçe Kanunu’nun 37. maddesinin (e) fıkrasının Anayasa’ya aykırılık savını ciddi bulan Mahkeme iptali için başvurmuştur.
II- İTİRAZIN GEREKÇESİ
Başvuru kararının gerekçe bölümü şöyledir:
“Şikayet eden Karayolları Genel Müdürlüğü vekili (…) tarafından Mahkememize verilen 11.5.2007 tarihli dilekçeyle alacaklı (…) vekili tarafından aleyhlerine Kandıra İcra Müdürlüğü’nün 2005/186 sayılı Takip dosyasıyla icra takibi yapıldığını, burada istenilen faiz miktarının fazla olduğunu, alacağa dava tarihi olan 3.11.2003 tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekirken 3.1.2003 tarihinden itibaren faiz işletildiği bildirilerek fazla olan faiz miktarının iptaline karar verilmesinin talep edildiği, icraya konan asıl alacağa 1.1.2005 ile 1.5.2005 tarihleri arasında 2005 yılı Bütçe Kanunu’nun 37/e maddesinde düzenlenen faiz oranının uygulanma ihtimalinin bulunduğu, alacaklı vekili (…)’ın 16.1.2008 tarihli celsede uygulanma ihtimali bulunan 2005 yılı Bütçe Kanunu’nun 37/e maddesinin Anayasa’da düzenlenen eşitlik ilkesine aykırı olduğu, bu sebeple iptali gerektiği iddiasında bulunduğu, Mahkememizce Anayasa’ya aykırılık iddiasının ciddi görüldüğü anlaşıldığından Anayasa’nın 152. maddesi gereğince gereğinin yapılması bilgilerinize sunulur.”
III- YASA METİNLERİ
A- İtiraz Konusu Yasa Kuralı
5277 sayılı 2005 Malî Yılı Bütçe Kanunu’nun 37. maddesinin (e) fıkrası şöyledir:
“İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, aylık % 1 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir. Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır.”
B- Dayanılan ve İlgili Görülen Anayasa Kuralları
Başvuru kararında, Anayasa’nın 10. maddesine dayanılmış, 153. maddesiyle ilgisi görülmüştür.
IV- İLK İNCELEME
Anayasa Mahkemesi İçtüzüğü’nün 8. maddesi uyarınca, Haşim KILIÇ, Osman Alifeyyaz PAKSÜT, Sacit ADALI, Fulya KANTARCIOĞLU, Ahmet AKYALÇIN, Mehmet ERTEN, Mustafa YILDIRIM, Serdar ÖZGÜLDÜR, Şevket APALAK, Serruh KALELİ ve Zehra Ayla PERKTAŞ’ın katılmalarıyla 28.2.2008 günü yapılan ilk inceleme toplantısında, dosyada eksiklik bulunmadığından işin esasının incelenmesine oybirliğiyle karar verilmiştir.
V- ESASIN İNCELENMESİ
Başvuru kararı ve ekleri, işin esasına ilişkin rapor, itiraz konusu Yasa kuralı, dayanılan Anayasa kuralları ve bunların gerekçeleri ile diğer yasama belgeleri okunup incelendikten sonra gereği görüşülüp düşünüldü:
Başvuru kararında, kanuni faiz oranının 2005 yılı için Bütçe Kanunu ile değiştirilmesi suretiyle kamu kuruluşlarının alacakları için uyguladıkları faiz oranı ile borçları için uyguladıkları faiz oranının farklılaştırılması nedeniyle itiraz konusu kuralın Anayasa’nın 10. maddesine aykırı olduğu ileri sürülmüştür.
2949 sayılı Anayasa Mahkemesinin Kuruluşu ve Yargılama Usulleri Hakkında Kanun’un 29. maddesine göre, Anayasa Mahkemesi, yasaların Anayasa’ya aykırılığı konusunda ilgililer tarafından ileri sürülen gerekçelere bağlı kalmak zorunda değildir. Anayasa Mahkemesi taleple bağlı kalmak koşuluyla başka gerekçe ile de karar verebilir. Bu nedenle itiraz konusu kural ilgisi nedeniyle Anayasa’nın 153. maddesi yönünden incelenmiştir.
İtiraz konusu kuralla, ilgili yasada düzenleme yapılıncaya kadar, 2005 yılında 3095 sayılı Kanuni Faiz ve Temerrüt Faizine İlişkin Kanun’un 4489 sayılı Yasa’yla değişik 1. maddesindeki, T.C. Merkez Bankası’nın kısa vadeli kredi işlemlerinde uyguladığı reeskont oranının uygulanmayacağı, bunun yerine “aylık % 1” oranının uygulanacağı belirtilmiştir. 21.4.2005 günlü, 5335 sayılı Yasa’nın 14. maddesiyle, itiraz konusu kuralda gönderme yapılan 3095 sayılı Yasa’nın 1. maddesi değiştirilmiş, aynı Yasa’nın 29. maddesinin (c) fıkrasıyla da 2005 Malî yılı Bütçe Kanunu’nun 37. maddesinin itiraz konusu (e) fıkrası 1.5.2005 günü itibarıyla yürürlükten kaldırılmıştır.
Anayasa’nın 153. maddesinin son fıkrasında, Anayasa Mahkemesi kararlarının, yasama, yürütme ve yargı organları ile yönetim makamlarını, gerçek ve tüzelkişileri bağlayacağı öngörülmüştür. Bu kural gereğince, yasama organı, yapacağı yeni düzenlemelerde daha önce aynı konuda verilen Anayasa Mahkemesi kararlarını göz önünde bulundurmak, bu kararları etkisiz kılacak biçimde yeni yasa çıkarmamak, Anayasa’ya aykırı bulunarak iptal edilen kuralları aynen yasalaştırmamak yükümlülüğündedir.
Bir yasa kuralının, Anayasa’nın 153. maddesine aykırılığından söz edilebilmesi için, bu kuralın iptal edilen önceki kural ile aralarında “özdeşlik”, anlam ve nitelik ile “teknik, içerik ve kapsam” yönlerinden benzerlik olması gerekir.
İtiraz konusu kuralla “anlam, kapsam ve teknik içerik” yönlerinden aynı kuralı içeren, 2003 Malî Yılı Bütçe Kanunu’nun 51. maddesinin “İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, 1.4.2003 tarihinden itibaren aylık % 2,5 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir. Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır” şeklindeki (t) fıkrası, bütçeyle ilgili olmaması nedeniyle olağan yasa konusu olup, bütçe yasasında yer verilmeyeceği gerekçesiyle Anayasa’nın 87., 88., 89. ve 161. maddelerine aykırı görülerek Anayasa Mahkemesi’nin 22.1.2004 günlü, E.2003/41, K.2004/4 sayılı kararıyla iptal edilmiştir.
Daha sonra yürürlüğe giren 2004 Malî Yılı Bütçe Kanunu’nun 49. maddesinin “İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, 1.4.2003 tarihinden itibaren aylık % 1,25 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir. Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır” şeklindeki (o) fıkrasında yer alan benzer hüküm ise 7.6.2005 günlü, E.2004/12, K.2005/35 sayılı kararla Anayasa’nın 153. maddesinin son fıkrasına aykırı bulunarak iptal edilmiştir.
2005 Malî Yılı Bütçe Kanunu’nun 37. maddesinin itiraz konusu (e) fıkrası da, 2003 ve 2004 yılları Bütçe Kanunlarının Anayasa Mahkemesi’nce iptal edilen daha önceki kurallarla aynı kapsam ve içerikte olduğundan Anayasa’nın 153. maddesine aykırıdır. İptali gerekir.
Kuralın, Anayasa’nın 10. maddesi yönünden incelenmesine gerek görülmemiştir.
VI- SONUÇ
28.12.2004 günlü, 5277 sayılı 2005 Malî Yılı Bütçe Kanunu’nun 37. maddesinin (e) fıkrasının Anayasa’ya aykırı olduğuna ve İPTALİNE, 28.2.2008 gününde OYBİRLİĞİYLE karar verildi.
Old 28-05-2008, 21:50   #7
Ekin EKŞİ YILMAZER

 
Varsayılan faiz

aslında %1 faizde kamu yararı varmış anayasa mahkemesi iptal etmese daha iyimiş. Bunla birlkte kanun açıkça bu konunun kanunla düzenlenmyeceğini öngörüyor
Yanıt


Şu anda Bu Konuyu Okuyan Ziyaretçiler : 1 (0 Site Üyesi ve 1 konuk)
 
Konu Araçları Konu İçinde Arama
Konu İçinde Arama:

Detaylı Arama
Konuyu Değerlendirin
Konuyu Değerlendirin:

 
Forum Listesi

Benzer Konular
Konu Konuyu Başlatan Forum Yanıt Son Mesaj
Ticari faiz Cengiz Taner Doğan Meslektaşların Soruları 12 21-04-2011 13:04
Yasal Faiz Av.Özgül Meslektaşların Soruları 9 31-01-2007 15:00
Yasal Faiz gunergok Hukuk Sohbetleri 28 28-01-2007 02:42
Yasal Faiz Nur Hukuk Soruları Arşivi 11 15-05-2006 18:55
Ticari Faiz Oranı Nedir? şahin Hukuk Soruları Arşivi 3 26-04-2006 10:54


THS Sunucusu bu sayfayı 0,07652092 saniyede 14 sorgu ile oluşturdu.

Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir.