Anayasamızın 17. maddesi ile Medeni Kanunun 23. maddesi arasında çelişki

Anayasamızın 17. maddesinde şöyle bir hüküm vardır: “… kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz, rızası olmadan bilimsel ve tıbbi deneylere dahi tabi tutulamaz”. Bu hükümden kişinin rızası olduğu zaman kişi kendisine uygulanan bilimsel ve tıbbi deneyden dolayı bunu uygulayanlardan tazminat isteminde bulunamıyor gibi bir anlam çıkıyor.Ancak Medeni Kanun Madde 23’te ifadesini bulan “kimse vücut bütünlüğünden vazgeçemez” hükmünde ise her ne olursa olsun vücut bütünlüğüne yapılan her türlü müdahale saldırıdır ve tazminat isteminde bulunulabilir gibi bir anlam çıkıyor bu iki madde çelişmiyor mu?Yani anayasamızdaki maddeye göre kişinin rızası olduğu zaman vücut bütünlüğündeki haklarını yitiriyor(rıza verdiği konuda),medeni kanundaki maddeye görede tam tersi.Bu konuda beni aydınlatırsanız sevinirim.
NOT:Bazı terimleri kullanımımda hata olmuş olabilir hukuk fakültesi birinci sınıf öğrencisiyim cevap verirkende bunu göz önünde bulundurursanız sevinirim...

Anayasanın 17. maddesi ile Medeni Kanunun 23. maddesi birbirine paralel ifadeler içermektedir. İkiside hukuka uygun olarak verilmiş rıza sonucu kişinin vücut bütünlüğüne saldırı söz konusu olamayacağını belirtmiştir.
Kişi her türlü müdahalede tazminat isteminde bulunamaz. Tazminat talebinde bulunabilmek için bir "saldırının" olması gerekir. Hukuken saldırı hukuka aykırı bir fiildir. Hukuka uygun olarak verilen rıza sonucu ortaya çıkan fiil "saldırı" vasfını taşımaz. Bu nedenle tazminat söz konusu olmaz.

Bence bir aykırılık sözkonusu değil...

Peki diyelimki A şahsı B şahsına kendi rızasıyla böbreğini bağışlıyor aradan belli bir süre geçtikten sonra böbreğinin olmamasından dolayı sağlık sorunları yaşıyor bu yüzden B şahsından tazminat isteyemiyor mu?

Bu soruya cevap verebilmek için soruyu biraz daha spesifik hale getirmeniz gerekmektedir. Çok gene bir soru olmuş.
Kişi böbreğini bağışlarken söz konusu bağış sonucu vücudunun nasıl etkilere maruz kalacağı uzman hekimlerce kişiye bildirilecektir ve kişi maruz kalacağı sağlık sorunlarına vakıf olarak bağış iradesinde bulunursa bu irade hukuken geçersiz kabul edilebilecektir.
Ancak kişiye herhangi bir zarara neden olmayacağı belirtilmiş ve fakat zarar ortaya çıkmış ise o zaman haksız fiil sorumluluğu ortaya çıkacaktır ve sorumluluk hekimlere yöneltilecektir. B şahsından bu durumda tazminat istenmesi söz konusu değildir.

Hukuka uygun olarak verilen rızada tazminat söz konusu olamaz. Ancak iradenin oluşumu aşamasında B şahsı A'nın rızasını fesada uğratmış ise o zaman tazminat sorumluluğu doağabilecektir.

Bu meseleler Anayasa 17 ve MK 23 ile alakalı meseleler değildir ayrıca belirtmek isterim.

Saygılar...

Hayır isteyemiyor. Çünkü, Anayasa m. 17 ve TMK m. 23'de düzenlenen kurumlardan farklı, istisnai bir uygulama veya durum sözkonusudur.Buna benzer bir durum da spor müsabakalarında kurallar çerçevesinde ika edilen fiiller nedeniyle tazminat istenememesidir. Yasal dayanak ise 2238sayılı Organ ve Doku Alınması Aşılanması ve Nakli Hakkında Kanundur. Sözkonusu kanunun 8. maddesine baktığımızda "Vericinin yaşamını mutlak surette sona erdirecek veya tehlikeye sokacak olan organ ve dokuların alınması" yasaklanmıştır. İşte, Anayasa m. 17 ve TMK m. 23'de düzenlenen yasak da budur. Umarım aydınlatıcı olur.

Peki çok teşekkür ederim yardımcı olduğunuz için...