Ekonomik kriz sebebiyle ücretsiz izin

Merhabalar;
Görüşlerinizi beklediğim konu kısaca şöyle:
Müvekkilim yaklaşık 600 kadar işçinin çalıştığı bir fabrikada çalışıyor. Maaşına ek olarak da 3 ayda bir ikramiye alıyor. Belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalıştırılıyor. toplamda 5 buçuk seneyi aşan bir çalışması var.
geçtiğimiz 3 ikramiyesini ve ay başında alması gereken maaşını alamayan müvekkilim kasım 26'dan bu yana ücretli izin hakkını kullanıyor. 15 aralık pazartesi iş başı yapması gereken müvekkilim aynı gün işverenin tüm işçileri mart 2009'a kadar ücretsiz izne çıkaracağını öğrenmiş.
Yanılmıyorsam işverenin ücretsiz izne çıkarmak gibi bir hakkı yok. Ayrıca maaş alacağının vaktinde ödenmemesi de işçi açısından iş akdinin haklı fesih nedenlerinden. Öğrenmek istediğim:
1) ikramiye alacaklarının ödenmemesi de haklı nedenle iş akdinin feshi nedeni midir?
2) Ücretsiz izne çıkarılma iş akdinin haklı nedenle feshi nedeni midir?
3) Ücretsiz izne çıkarılmak istenirse kabul etmemeye ilişkin yapılması gereken yazılı işlemler nedir?
4) İşçinin ikramiyeleri, maaş alacağı, kıdem ve ihbar tazminatı alabilmesi konusundaki görüşleriniz nedir?

Yardımcı olabilecek arkadaşlarıma şimdiden teşekkür ederim İyi çalışmalar...

1) ikramiye alacaklarının ödenmemesi de haklı nedenle iş akdinin feshi nedeni midir?
YARGITAY

9. HUKUK DAİRESİ

E. 2003/15685

K. 2003/15438

T. 25.9.2003

• İŞ AKDİNİN FESHİ ( İkramiye Alacağının Ödenmemesi Nedeniyle İşçinin Haklı Feshettiğinin Kabulü ve Kıdem Tazminatının Hükmün Altına Alınması Gereği )

• KIDEM TAZMİNATI ( İkramiye Alacağının Ödenmemesi Nedeniyle İşçinin Haklı Feshettiğinin Kabulü ve Hükmün Altına Alınması Gereği )

• İKRAMİYENİN ÖDENMEMESİ ( İşçinin Hizmet Akdini Haklı Feshettiğinin Kabulü ve Kıdem Tazminatının Hükmün Altına Alınması Gereği )

1475/m.14

ÖZET : Davacının ikramiye alacağının ödenmemesi nedeniyle hizmet akdin haklı feshettiğinin de kabulü ve kıdem tazminatının hükmün altına alınması gerekir.
DAVA : Davacı, kıdem tazminatı ücret ve ikramiye alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacının ikramiye alacağının ödenmediği mahkemenin de kabulündedir. Davalının sunduğu ödeme belgelerine göre, ikramiyenin tamamının Ekim ayında ödenmesi gerektiği açıktır. Davalının Ekim/2000 ödeme belgesine göre dahi Eylül/2000 ödeme belgesindeki alacakların eksik ödendiği, mahkemenin de bu nedenle ikramiyenin ödenmediği kabul ettiği anlaşılmaktadır. Buna göre, davacının ikramiye alacağının ödenmemesi nedeniyle hizmet akdin haklı feshettiğinin de kabulü ve kıdem tazminatının hükmün altına alınması gerekir. Yazılı şekilde kıdem tazminatı isteğinin reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir


2-Ücretsiz izne çıkarılma iş akdinin haklı nedenle feshi nedeni midir
YARGITAY

9. HUKUK DAİRESİ

E. 2005/16574

K. 2006/587

T. 19.1.2006

• KIDEM TAZMİNATI TALEBİ ( İşçiyi Ücretsiz İzne Ayıran İşverenin İş Akdini Haksız Feshetmiş Sayılacağı - İşçinin Altı Günlük Haklı Fesih Süresinden Sonra Akdi Feshettiğini Bildirmesinin Sonuca Etki Etmeyeceği )

• ÜCRETSİZ İZNE AYIRMA HAKKININ BULUNMAMASI ( İşçinin Rızası Dışında Ücretsiz İzne Ayrılmasının İş Akdinin İşverence Feshi Anlamına Geleceği - İşçinin Altı Günlük Haklı Fesih Süresinden Sonraki Fesih Beyanının Kıdem Tazminatı Hakkını Ortadan Kaldırmayacağı )

• İŞÇİNİN RIZASI DIŞINDA ÜCRETSİZ İZNA ÇIKARILMASI ( İş Akdinin İşverence Feshedilmiş Sayılması - İşçinin Süresinde Haklı Fesih Beyanında Bulunmamasının Kıdem Tazminatı Hakkını Ortadan Kaldırmayacağı )

4857/m.53

ÖZET : 1475 ya da fesih tarihinde yürürlükte olan 4857 sayılı İş yasasında işçinin rızası dışında ücretsiz izin uygulamasına yer verilmiş değildir. Böyle olunca işçiyi rıza dışında ücretsiz izne ayıran davalı işveren 31.12.2003 tarihinde hizmet aktini haksız olarak feshetmiştir. Bundan sonra davacının akti süresinde ya da süresi geçtikten sonra feshetmesinin kıdem tazminatı alacağına bir etkisi bulunmamaktadır. Bu nedenle kıdem tazminatı alacağının kabulü yerine reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
DAVA : Davacı, kıdem tazminatı, yıllık izin ve ücret alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1- Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının tüm temyiz itirazları yerinde değildir.
2- Davacının temyizine gelince;
Dosyadaki bilgi belgelerden; 1.4.1987 tarihinden beri aralıksız olarak çalışan davacının 1.7.2003 tarihinde dört ay süre ile ücretsiz izne ayrıldığı, 17.12.2003 de işbaşı yaptıktan sonra ikinci kez 1.1.2004 tarihinde dört ay süre ile ücretsiz izne ayrılmasının işverence kendisine bildirildiği anlaşılmaktadır.
Mahkemece, davacı iş akdini ücretsiz izne ayrılmasından itibaren altı iş günü geçtikten sonra 12.1.2004 tarihinde feshettiğinden kıdem tazminatı isteğinin reddine karar verilmiştir.
1475 ya da fesih tarihinde yürürlükte olan 4857 sayılı İş yasasında işçinin rızası dışında ücretsiz izin uygulamasına yer verilmiş değildir. Böyle olunca işçiyi rıza dışında ücretsiz izne ayıran davalı işveren 31.12.2003 tarihinde hizmet aktini haksız olarak feshetmiştir. Bundan sonra davacının akti süresinde ya da süresi geçtikten sonra feshetmesinin kıdem tazminatı alacağına bir etkisi bulunmamaktadır. Bu nedenle kıdem tazminatı alacağının kabulü yerine yazılı şekilde reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 19.1.2006 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Alıntı: 1) ikramiye alacaklarının ödenmemesi de haklı nedenle iş akdinin feshi nedeni midir

Haklı nedendir.

Alıntı: 2) Ücretsiz izne çıkarılma iş akdinin haklı nedenle feshi nedeni midir

Haklı nedendir

Alıntı: 3) Ücretsiz izne çıkarılmak istenirse kabul etmemeye ilişkin yapılması gereken yazılı işlemler nedir

6 iş günü içinde, ücretsiz izne çıkarılmayı kabul etmediğinizi, ihtarname ile bildirirseniz, iş aktini işverenin feshettiğini kanıtlama şansınız artar.

Alıntı: 4) İşçinin ikramiyeleri, maaş alacağı, kıdem ve ihbar tazminatı alabilmesi konusundaki görüşleriniz nedir

İhbar tazminatını alabilmesi için işverenin iş aktini feshetmesi gerekir. Bu nedenle az önce belirttiğim ihtarname önem arz etmektedir. Diğer işçilik alacakları her halükarda kazanılır.

Sayın Ergin,

Gerekçelerinizi de eklerseniz, daha uygun olur.

Yardımcı olan arkadaşlara teşekkür ediyorum.
Konu biraz daha farklı bir boyut aldı. İşçiile yapılan iş sözleşmesi toplu iş sözleşmesi. İşçiler arasında ücretsiz izni kabul edecek olanlar olduğu gibi büyük çoğunluk ücretsiz izine karşı. bu durumda yanıtlarınızda bir değişiklik olacak mı?

İşyerinde TİS olması sorunuzun cevabını değiştirmeyecektir. İşçinin BİREYSEL açık rızası olmadıkça ücretsiz izne çıkartılamaz.

Müvekkil sendika üyesi. Çalıştığı iş yeri ile de sendika toplu iş sözleşmesi yapmış. TİS'de tarafların anlaşması halinde ücretsiz izne karar verilebileceği 3 ayla sınırlı olabileceği yazılmış.
Halihazırda işveren firma tüm işçileri ücretsiz izne çıkartmak istiyor. TİS ile bağlı çalışanların bir kısmı ücretsiz izne razı ancak diğer kısım ise ücretsiz izine karşı. Böyle bir durumda ücretsiz izin için sendikanın olur vermesi ücretsiz izne rıza göstermeyen sendikalı çalışanları da bağlar mı? Yoksa tüm çalışanların bireysel olarak açık yada zımmi rızaları mı aranır?
Ücretsiz izin konusunda işçinin rızası olması konusunda pek çok Yargıtay kararına ulaşmama rağmen arada sendika olması durumunda ne olacağı konusunda net birşey öğrenemedim. Yardımcı olabilecek arkadaşlara şimdiden çok teşekkürler.
İyi çalışmalar...

Sayın Senem Yüksel,
Bilindiği gibi ücretsiz izin işçinin kabulü ile uygulanabilen bir işveren tasarrufudur. Uygulamada kimi toplu iş sözleşmelerinde ücretsiz iznin sendika tarafından da kabul edilmesine ilişkin hükümler konulduğu görülmekte ise de, kanımca işçinin kabul etmemesi halinde bu hüküm işçiyi bağlamaz ve işçinin kabul etmediğini bildiren iradesinden sonra işveren işçiyi işyerinde çalıştırmazsa iş sözleşmesini eylemli olarak ve haklı bir neden olmaksızın feshetmiş sayılacağından işçi ihbar ve kıdem tazminatı alacaklısı olacaktır, diye düşünüyorum.

İş hukukundaki düzenlemer hiyerarşik sırayla; Kanun, TİS, İş Sözleşmesi ve işyeri uygulamalarıdır.
Herbir düzeydeki düzenleme, bir üst düzeydeki düzenlemeye göre işçinin daha fazla lehine olan haklar ihdas edebilir.

Bu itibarla, TİS'le işçinin kanuni hakkı kaldırılamaz, İş Sözleşmesiyle de TİS'deki haklar kaldırılamaz.

Saygılarımla,

Aşağıda linki verilen yaıdan alınmıştır:

“Davacı işçinin rızası ve yazılı muvafakatı bulunmadan işverence davacının tek taraflı ücretsiz izne çıkarılması eylemli bir fesih olup, dairemizin yerleşik içtihatlarına göre bu durum davacı işçi açısından iş aktinin haksız fesih halini oluşturur ve işçi ihbar tazminatına da hak kazanır.” Y.9.H.D. E. 2003/12158 - K.2004/1460 T. 29.01.2004

http://www.alomaliye.com/2008/huseyi...t_ucretten.htm