İş Kazası Alt işveren Asıl işveren sorumluluğu

Sayın Meslektaşlarım


X firması tavuk entegre tesisi sahibi. Yeni tesisin kurulumu için Y firması ile anlaşmaya varıyor. Y firması tesis kurulumu işi yapıyor. Y firması da Z firması ile tesisin çatı işlerinin yapımı konusunda anlaşıyor.

İşçi, Z firmasında çalışan kaynak ustası. Yaklaşık 2 ay boyunca kazanın gerçekleştiği işte çalışıyor. Çatıda kaynak yaparken rüzgarın etkisi ile işçi çatıdan düşüp sakatlanıyor.

İşçi firmalar arasında herhangi bir sözleşme olup olmadığını bilmiyor.

Tazminat davasında husumeti, Z firması ve Y firması ile birlikte X firmasına da yöneltebilir miyim?


Umarım X firması da sorumlu tutulabilir. Zira tahsil kabiliyeti olan yegane firma o...

Alıntı: Sayın Meslektaşlarım X firması tavuk entegre tesisi sahibi. Yeni tesisin kurulumu için Y firması ile anlaşmaya varıyor. Y firması tesis kurulumu işi yapıyor. Y firması da Z firması ile tesisin çatı işlerinin yapımı konusunda anlaşıyor. İşçi, Z firmasında çalışan kaynak ustası. Yaklaşık 2 ay boyunca kazanın gerçekleştiği işte çalışıyor. Çatıda kaynak yaparken rüzgarın etkisi ile işçi çatıdan düşüp sakatlanıyor. İşçi firmalar arasında herhangi bir sözleşme olup olmadığını bilmiyor. Tazminat davasında husumeti, Z firması ve Y firması ile birlikte X firmasına da yöneltebilir miyim? Umarım X firması da sorumlu tutulabilir. Zira tahsil kabiliyeti olan yegane firma o...

Sayın tegese;

4857 sayılı İş Kanunu'nun II/6 düzenlemesine göre; "...Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur..."


Paylaştığınız durum sunduğum düzenleme kapsamında ise -ki öyle görünüyor- X firmasının da sorumluluğu bulunmaktadır.

Saygılarımla..

Sayın Ekici

Yüksek Mahkeme kararlarında ...Asıl alt İşveren ilişkisinin gerçekleşmesi için, Asıl işverenin mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işi yada Asıl işin bir bölümünü alt işverene vermesi gerekir. Verilen İş, mal veya hizmet üretimine ilişkin olmayan bir İş ise, bu tür bir ilişki doğmaz... şeklinde görüş bildiriyor.
X firması ile Y firması ve dolayısıyla Z firması arasında bu yönde bir ilişki olup olmadığı çekişmeli değil mi sizce?

X firması mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işi Z firmasına vermiyor ki. Yeni tesisin inşaatının yapım işini veriyor.
Tavuk çiftliğinde üretime ilişkin, örneğin kesim işini Z firmasına vermiş olsaydı asıl işveren alt işveren ilişkisi doğmuş olurdu.

Alıntı: Yazan tegese Sayın Ekici Yüksek Mahkeme kararlarında ...Asıl alt İşveren ilişkisinin gerçekleşmesi için, Asıl işverenin mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işi yada Asıl işin bir bölümünü alt işverene vermesi gerekir. Verilen İş, mal veya hizmet üretimine ilişkin olmayan bir İş ise, bu tür bir ilişki doğmaz... şeklinde görüş bildiriyor. X firması ile Y firması ve dolayısıyla Z firması arasında bu yönde bir ilişki olup olmadığı çekişmeli değil mi sizce? X firması mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işi Z firmasına vermiyor ki. Yeni tesisin inşaatının yapım işini veriyor. Tavuk çiftliğinde üretime ilişkin, örneğin kesim işini Z firmasına vermiş olsaydı asıl işveren alt işveren ilişkisi doğmuş olurdu.

İlgili maddede, işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık isteyen bir işin veriliyor olması ölçütü mevcut. Somut durumda X firmasının entegre tavuk üretimine devamı açısından Z firmasının yerine getireceği/getirdiği işe ihtiyaç olduğundan hareketle aynı görüşte olduğumu belirtmek isterim.

Alıntı: Yazan Av. Engin EKİCİ İlgili maddede, işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık isteyen bir işin veriliyor olması ölçütü mevcut. Somut durumda X firmasının entegre tavuk üretimine devamı açısından Z firmasının yerine getireceği/getirdiği işe ihtiyaç olduğundan hareketle aynı görüşte olduğumu belirtmek isterim.

X firmasına gidilemez kanımca..
X firmasının asıl işi entegre tavukçuluk..
Yapılan iş ise inşaat işi ki büyük ihtimal anahtar teslim verilmiştir. Ayrıca X firmasının yapılan işlerde herhangi bir denetimi ve müdahalesi de yoktur kanımca. İşi vermekle çekilmiş ve artık teslimi beklemektedir.
Durum böyle değilse, yani X firması işi vermiş ama işin başına kendi denetim elemanlarını da koyarak inşaatın her aşamasını denetlemekte ise oluşan ihmalden - ki varsa - X firması da sorumludur.

Taşeron’a anahtar teslimi iş veren Asıl İşveren’in sorumluluğu olmadığı-Yargıtay Kararı-
T.C.
YARGITAY
HUKUK GENEL KURULU
E. 2006/21-796
K. 2006/812
T. 20.12.2006

Dava, iş kazası sonucu ölümden kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemlerine ilişkindir.
Somut olayda çözümlenmesi gerekli sorun, davalı şirketler arasındaki hukuki ilişkinin işveren-aracı veya üst-alt işveren biçiminde olup olmadığıdır. İş Yasası’nın 2. ve 506 Sayılı Yasanın 87. maddelerindeki açıklamalar ışığında aracıdan ( taşeron ) söz edebilmek için öncelikle üst işveren ve bunun tarafından ortaya konulan bir iş olmalı ve görülmekte olan bu işin bölüm ve eklentilerinden bir iş alt işverene devredilmelidir. Buna karşın bir işin bütünüyle bir işverene devri durumunda veya anahtar teslimi denilen biçimde işin verilmesi durumunda artık üst-alt işveren ilişkisi söz konusu olamaz.
Olayımıza bu maddede belirtilen hükümler ışığında baktığımızda, işverenin asıl işinin gemi inşası ve taşıma olduğu, hangarın çatı yapım işinin diğer davalı … Gemi İnşaat San. Tic. Ltd. şirketine verildiği görülmektedir. Şayet işveren kendi yaptığı iş dışında başka bir işi anahtar teslimi, 3. bir şahsa vermişse, asıl işveren sorumlu olmayacaktır; örneğin bir ayakkabı fabrikası veya bir tekstil fabrikası çatı onarımını 3. bir şahsa anahtar teslimi vermişse sorumlu olmayacaktır. Anahtar tesliminden kasıt, asıl işverenin yapılacak işte hiçbir şeye karışmayacak malzemesiyle işçiliği ile, işçisi ile tüm iş, işi üstlenen tarafından yapılacaktır.

Belirtilen bu maddi ve yasal olgular karşısında somut olayda, işin niteliği ve yürütümü bakımından gemi yapım ve onarım işinden tamamen farklı ve bağımsız nitelikte olduğu belirgin bulunan çatı onarım işinde sigortalı çalıştırmayan gemi yapım ve onarım işvereni davalı … A.Ş.’nin asıl işveren olarak nitelendirilerek, sorumluluğuna karar verilmesi mümkün değildir. Davalı … Gemi Ltd. Şti.’nin yüklenimindeki işin, “asıl işin bir bölümünde” veya “yardımcı işlerinde” olduğu söylenemez.