Ortak girişim aleyhine hüküm kurulması, ilama aykırı takip

Seri dosyalarda davalılardan biri "Ortak girişim" gösterilmiş.
"Ortak girişim"i oluşturan her iki şirket adına dosyalara vekalet sunulmuş.
Bazı dosyalarda ortak girişimi oluşturan şirketler ayrı ayrı gösterilerek hüküm kurulmuş, bazılarında davalı olarak "ortak girişim" gösterilmiş.

Soru 1: Gerekçeli kararda "Davalı" olarak ortak girişim gösterilmesi, resen bir bozma nedeni midir?

Soru 2: Dava dilekçesinde "ortak girişim" yazılan davalının gerekçeli karar başlığında açılımının yazılarak (davalılar 1-X A.Ş 2 Y. A.Ş) gösterilmesi bozma nedeni midir? Yoksa bu durum sonradan düzeltilmiş "temsilde hata" olarak mı yorumlanır?

Soru 3: Davalının "ortak girişim" gösterildiği ilam, ilamlı takip konusu yapıldığında, girişimi oluşturan şirketler ayrı ayrı borçlu gösterilirse bu "ilama aykırı icra emri düzenlemek" nedeniyle şikayet konusu yapılarak takip iptal edilebilir mi?

Cevaplar için şimdiden teşekkürler...

Murat Bey,
yalnızca size bir fikir vermesi açısından, başımdan geçeni söyleyebilirim.

Ortak girişimi oluşturan şirketlerin dosyada vekaleti olmasına karşın, yerel mahkeme, davada tarafın ıslahı için tarafıma kesin süre vermişti.

Mahkemenin bu kanaatine göre, ortak girişimin bir tüzel kişiliği yok demektir. Bu kabul edilirse;

1. Husumet yokluğundan re'sen bir bozma nedeni olabilir. Maddi hatanın düzeltilerek onanması gündeme gelebilir mi? Bu konuda fikrim yok.

2. Cevabım yine birincisine cevabım gibidir.

3. Yine aynı şekilde...

Husumetin nasıl yorumlandığına göre tümdengelimsel bir şekilde üç soru da cevaplanıyor.

Umarım bir fikir verir.

İncelemiş olabilirsiniz belki; fakat yine de aşağıdaki linki yazayım:
http://www.turkhukuksitesi.com/showthread.php?t=22900

Ortaklık girişimi TBK.m.620 uyarınca, adi ortaklı hükümlerine tabidir. Tüzel kişiğe haiz olmayan adi ortaklığın taraf ehliyeti yoktur. Bu DA dava şartı olduğundan, HMK.m.114-115 uyarınca taraf ehliyeti bulunmadığının gözetilmesi gerekirdi.
Mahkenenin gerekçeli kararını da ortak girişime değil; ayarı ayrı şirketlere yöneltilmiş olduğunu kabul etmek gerekiyor. (AAŞĞIDAKİ İÇTİHATLARDA GEÇEN 2003 tarihli HGK KARARI UYARINCA)


Eğer ilamda ortak girişim olmasına rağmen icrada yine de ayrı ayrı gösterilmesi gerektiğini düşünüyorum. En azından 12. Hukuk Dairesi ortak girişimin taraf ehliyeti bulunmadığı konusunda daha net...

Yargıtay
15. Hukuk Dairesi

Esas : 2003/7121
Karar : 2004/647
Tarih : 11/2/2004


Davacı Dal-Kar İnş.Tur.San.ve Tic.A.Ş. ile davalı Kutlutaş-Dillingham Ortak Girişimi arasındaki davadan dolayı İzmir 1.Asliye Ticaret Mahkemesince verilen 28.2.2003 gün ve 2002/18-2003/107 sayılı hükmü onayan dairemizin 16.6.2003 gün ve 2003/2438-3217 sayılı ilamı aleyhinde davacı vekili tarafından karar düzeltilmesi isteğinde bulunulmuş ve karar düzeltme dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:

29.5.2000 tarihli sözleşmeyi davacı şirket ile Kutlutaş-Dillingham Ortak Girişimi imzalamıştır. Her ne kadar sözleşmede ortak girişimden (Adi ortaklıktan) söz edilmiş ise de, sözleşmenin tarafları gerçekte Kutlutaş İnş.Tic.San.Ltd.Şti. ve Dillingham Corstruction İnternational IMC'dir. Başka bir deyişle ortak girişimin ortakları az yukarıda sözü edilen şirketlerden ibarettir. Hukuk Genel Kurulunun 8.10.2003 tarih, 2003/12-574-564 sayılı kararında vurgulandığı üzere ortak girişim iki veya daha fazla gerçek veya tüzel kişinin belli bir amaca ulaşmak için katkılarını birleştirdikleri bir ortaklık türü olup, tüzel kişilikleri olmadığından taraf ehliyeti yoksa da, somut uyuşmazlıkta olduğu gibi davalı gösterilen ortak girişimin ortakları dava dilekçesinin tebliği üzerine aynı avukata ayrı ayrı vekaletnameyle vererek davaya cevap verip husumeti kabul etmişse davanın ortak girişimi meydana getiren şirketlere karşı açıldığı kabul edilmelidir. Şu haliyle taraf teşkili tamamlandığından mahkemece uyuşmazlığın esası incelenerek bir hükme varılması gerekirken davanın husumet noktasından reddi yanlıştır. Davacının karar düzeltme isteminin kabulüyle hüküm bozulmalıdır.

SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davacının karar düzeltme isteminin kabulüyle dairemizin onamaya ilişkin 16.6.2003 tarih ve 2438-3217 sayılı ilamının kaldırılmasına ve hükmün açıklanan nedenlerle davacı yararına BOZULMASINA, ödediği temyiz peşin harcının istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, 11.2.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi



Yargıtay
12. Hukuk Dairesi

Esas : 2008/16739
Karar : 2008/20678
Tarih : 21.11.2008


Alacaklı, borçlular Y... Gayrimenkul İnş. Taah. San. Tic. Ltd. ile D... İnş. San. ve Tic. A.Ş. ile D... İnş. A.Ş. - Ö... İnş. A.Ş. iş ortaklığı aleyhine kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile icra takibi yapmaktadır.

Ö... İnş. San. ve Tic. A.Ş. vekili 01.06.2007 tarihinde icra mahkemesine yaptığı başvuruda, D... İnş. A.Ş. ile Ö... İnş. A.Ş. iş ortaklığının tüzel kişiliği bulunmadığından, borçlu olarak gösterilmelerinin mümkün bulunmaması nedeniyle takibin iptaline karar verilmesini, ayrıca; takip konusu çeki imzalayan Adnan'ın ortak girişim adına kambiyo senedi düzenleme ve ciro yetkisinin bulunmadığını, bu yetkinin müvekkili şirketin yetkilisi Ö.Yalçın'a ait olduğunu belirtmektedir.

İki veya daha fazla işletmenin belli bir amaca ulaşmak için katkılarını birleştirdikleri ortaklığın (Joint Venture'ın) tüzel kişiliği bulunmadığından taraf ehliyeti yoktur. Ortaklar, ortaklık borçlarından dolayı alacaklılara karşı doğrudan doğruya ve sınırsız olarak tüm varlıklarıyla sorumludurlar. Ancak, gerçek ve tüzel kişilerin taraf ehliyeti vardır (Prof. Dr. Baki Kuru, İcra ve İflas Hukuku El Kitabı, 2004 baskı, sahife 137; HGK.nun 08.10.2003 tarih ve 2003/12-574 E., 2003/564 K. sayılı içtihadı). Yukarıda açıklanan durum karşısında D... İnş. A.Ş. - Ö... İnş. A.Ş. ortak girişimi adi şirket olup tüzel kişiliği olmadığından, taraf ehliyeti de bulunmamaktadır.

Dairemizin süreklilik arz eden yerleşik içtihatlarında, takipte borçlu olarak yer alan (gösterilen) kuruluşun gerçek ya da tüzel kişiliğinin bulunmamasının, takibin "pasif husumet ehliyeti yokluğu" nedeniyle süresiz şikayet yolu ile iptalini gerektireceği açıklanmıştır (Yargıtay Onikinci Hukuk Dairesi 01.04.1999 tarih 3562 E., 4017 K.; 14.03.2003 tarih 2342 E., 5292 K. sayılı kararları).

O halde, mahkemece şikayetin kabulü ile ortak girişim yönünden takibin iptali gerekirken, yazılı gerekçe ile başvurunun imzaya itiraz olarak değerlendirilerek takibin durdurulmasına karar verilmesi isabetsiz ise de, borçlunun temyizi bulunmadığından bu husus bozma nedeni yapılmamıştır. Ancak, uyuşmazlık şikayet niteliğinde olduğundan, alacaklının inkar tazminatı ve para cezası ile sorumlu tutulması yerinde değil ise de, bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden kararın düzeltilerek onanması cihetine gidilmiştir.

SONUÇ : Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile Bakırköy İkinci İcra Mahkemesi'nin 30.04.2008 tarih ve 2007/826 E.-2008/574 K. sayılı kararının hüküm bölümünün icra inkar tazminatı ve para cezası ile ilgili 2 ve 3 nolu bentlerinin karar metninden tümüyle çıkarılmasına ve kararın düzeltilmiş bu şekliyle İİK. 366 ve HUMK.nun 438. maddeleri uyarınca (ONANMASINA), mahkeme kararı düzeltilerek onandığından harç alınmasına yer olmadığına, 21.11.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.