vekalet verilenin yaptığı işlemlerin yaptırımları

Sayın meslektaşlarım, Ramazan Bayramınızı tebrik ederim.

--Müvekkilim sahibi olduğu taşınmaz üzerinde, kat karşılığı sözleşme yapmak ve taşınmaz üzerinde ipotekler vermeye ve ipotek bedellerini almaya dahil olmak üzere geniş anlamda (X)'e Noter'den vekalet vermiştir.
--(X), vekalete dayanarak, taşınmaz için (Y) ile sözleşme yapıyor ve (Y)'den taşınmaz sahibi adına borç para alıyor ve paranın teminatı olarak taşınmaz üzerine (Y) lehine ipotek veriyor.
--(X), aldığı parayı taşınmaz sahibi müvekkile vermiyor. Müvekkil ipoteği kaldırmak için (X)'in aldığı parayı (Y)'ye ödemek durumunda kaldı. (Y)' de ipoteği kaldırdı.

1-(X)'e yöneltilecek suçlar nelerdir?
2-Taşınmaz sahibi müvekkil adına borç aldığı ancak uhdesinde tuttuğu parayı,(X)'ten almak için, açılacak dava hangisidir? Bu davanın zamanaşımı nedir?

Vakit ayırıp cevap verecek meslektaşlara teşekkür ederim.

1-) X, (M)üvekkil adına Y ile işlem yaparken M bu durumun farkında ise, yani vekil eden olarak paranın vekili X'te kalacağını, kendisine verilmeyeceğini biliyorsa burada bir suç yoktur, hukuki ihtilaf vardır. Mesele borç-alacak meselesidir. Yok, M aslında Y'den alınacak borcun hemen kendisine verileceğini düşünüyorsa, taraflar arasında böyle bir kavilleşme varsa ve vekil olan X bu parayı zimmetinde tutmuş ve asıl sahibine vermemişse olay güveni kötüye kullanma suçudur. (TCK 155)

2-) Vekalet sözleşmesinden kaynaklanan borçtur. Yukarıdaki ayrım önemli. Eğer bir suç fiili söz konusuysa uzamış ceza zamanaşımından yararlanır. Aksi halde vekalet sözleşmesinden kaynaklanan alacaklar için zamanaşımı 5 senedir.

Cevabınız için teşekkür ederim.

(X), taşınmaz sahibi müvekkilin haberi olmadan vekalete dayanarak (Y)'den taşınmaz sahibi müvekkil adına para alıyor ve buna karşılık yine vekalete dayanarak taşınmaz üzerine (Y) lehine ipotek tesis ediyor. (X) bu işlemleri gizli yapıyor.

Ceza anlamında (X)'e yöneltilecek suçlama güveni kötüye kullanma.

Peki müvekkil adına (Y)'den aldığı parayı uhdesinde tutan (X)'ten bu parayı almak için (X)'e açılacak dava sebepsiz zenginleşmeden kaynaklanan bir dava mı? Tam olarak ne davası açılmalıdır? Görevli mahkeme hangisidir?

Görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir.


Sebepsiz zenginleşme değil, haksız fiil veya vekalet sözleşmesinden kaynaklanan alacak davası arasındasınız. Burada bahsettiğiniz şekliyle X bir suç işlemiştir. Elindeki "başka amaçla düzenlenen" vekaletnameyi kötüye kullanarak M'yi borç altına sokmuş ve zarara uğratmıştır. Vekil sıfatıyla yaptığı bu işlem kendisini vekaletten kaynaklanan borç ve yükümlülükler altına soktuğu gibi ayrıca ve açıkça haksız fiildir.

Baştaki mesajda da söylediğim gibi, haksız fiil aynı zamanda suç teşkil eden bir eylemle tevellüt ettiyse ceza zamanaşımı hukuktaki zarar giderim davası bakımından da uygulanır. Haksız fiilden kaynaklanan talepler için öğrenmeden itibaren 2 yıl her halükarda 10 yıl olan süreler TCK 155/1 bakımından 8 yıl, 155/2 bakımından 15 yıl olarak uygulanacaktır. (cezanın üst sınırına bakılarak) Ceza zamanaşımında öğrenme bakımından, yani öğrenmeden itibaren başlayacak bir kısıt yoktur. Tercihinizi bu detaylara göre belirlemelisiniz.