Çalıntı Çekte Cirantanın Sorumluluğu

Olayımızda keşideci tarafından çek defterinin çalındığına dair bankaya bildirimde bulunulmuş bir çek bulunmaktadır. Bedeli bir hayli yüksek olan bu çekin arka yüzünde bir hayli sayıda cirantanın imzası bulunmaktadır. Acaba çalıntı çek bedelinden cirantalar sorumlu mudur? Bir diğer husus çekin sol üst köşesinde banka adının hemen altında şube ismi yazılıyken burası kazınarak okunaksız hale getirilmiş. Bu durum varsa cirantaların sorumluluğunu değiştirir mi, bu çekle ilgili nasıl bir yol izlenmelidir? Değerli görüşleriniz için şimdiden teşekkürler.

Alıntı: Yazan ege_2048 Olayımızda keşideci tarafından çek defterinin çalındığına dair bankaya bildirimde bulunulmuş bir çek bulunmaktadır. Bedeli bir hayli yüksek olan bu çekin arka yüzünde bir hayli sayıda cirantanın imzası bulunmaktadır. Acaba çalıntı çek bedelinden cirantalar sorumlu mudur (1)? Bir diğer husus çekin sol üst köşesinde banka adının hemen altında şube ismi yazılıyken burası kazınarak okunaksız hale getirilmiş(2). Bu durum varsa cirantaların sorumluluğunu değiştirir mi, bu çekle ilgili nasıl bir yol izlenmelidir? Değerli görüşleriniz için şimdiden teşekkürler.

Sayın ege_2048,

(1) TTK m.730: "Poliçeye ait aşağıdaki hükümler çek hakkında da tatbik olunur:... Borçlanmaya ehil olmayan kimselerin imzasına, salâhiyetsiz imzaya, keşidecinin mesuliyetine ve açık poliçeye ait 589 - 592 nci maddeler;..."

m.589: "Bir poliçe, poliçe ile borçlanmaya ehil olmayan kimselerin imzasını, sahte imzaları, mevhum şahısların imzalarını yahut imzalayan veya namlarına imzalanmış olan şahısları herhangi bir sebep dolayısiyle ilzam etmeyen imzaları taşırsa, diğer imzaların sıhhatine bu yüzden halel gelmez."


(2) 5941 S.K. m.2: “Çek defterinin her bir yaprağına;
a) Çek hesabının numarası,
b) Çek hesabının bulunduğu banka şubesinin adı,
c) Çek hesabı sahibi gerçek kişinin adı ve soyadı, tüzel kişinin adı,
ç) Çek hesabı sahibi gerçek veya tüzel kişinin vergi kimlik numarası,
yazılır.
…Türk Ticaret Kanunundaki unsurları taşıması kaydıyla, düzenlenen çekin bu maddede yer alan koşullara aykırı olması çekin geçerliliğini etkilemez…”

6762 S.K. m.692: “Çek:
1. "Çek" kelimesini ve eğer senet Türkçe'den başka bir dille yazılmış ise o dilde "Çek" karşılığı olarak kullanılan kelimeyi;

2. Kayıtsız ve şartsız muayyen bir bedelin ödenmesi için havaleyi;

3. Ödeyecek kimsenin "muhatabın" ad ve soyadını;

4. Ödeme yerini;

5. Keşide gününü ve yerini;

6. Çeki çeken kimsenin (Keşidecinin) imzasını;
İhtiva eder.”

m.693: “Yukarıdaki maddede gösterilen hususlardan birini ihtiva etmeyen bir senet aşağıdaki fıkralarda yazılı haller dışında, çek sayılmaz.

Çekte sarahat yoksa muhatabın ad ve soyadı yanında gösterilen yer, ödeme yeri sayılır. Muhatabın ad ve soyadı yanında birden fazla yer gösterildiği takdirde çek, ilk gösterilen yerde ödenir. Böyle bir sarahat ve başka bir kayıt da mevcut değilse çek muhatabın iş merkezinin bulunduğu yerde ödenir.
Keşide yeri gösterilmemiş olan çek, keşidecinin ad ve soyadı yanında yazılı olan yerde çekilmiş sayılır.”

HUMK m.298: "Senette mevcut bulunan çıkıntı ve kezalik senedin metninde veya hâmişindeki hâk ve silinti ayrıca tasdik edilmemiş ise inkâr halinde keenlemyekündur.

Yalnız bu kabil çıkıntı, hâk ve silinti mahkemece senedin sıhhat veya mânasına müessir olacak mahiyette görülürse senet kısmen veya tamamen hükümsüz addolunabilir."


Saygılar...