İcra Takibinden Sonra Açılan Menfi Tespit Davasında Takibin Durdurulmasına Karar Verildi!

Sevgili meslektaşlarım;

Bono borçlusu vefat ettiğinden mirasçıları aleyhine icra takibi başlattık.

Bono alacaklısı bono borçlusunun ablası olmaktadır.

Borçlu mirasçılar savcılığa "bononun sahte olduğu, bono borçlusu murislerinin kanser hastası olduğu ve bono imzalaması için hiçbir nedenin olmadığı, yapılacak inceleme neticesi imzanın kendisine ait çıkması halinde dahi zorla imzalatılmış olduğu, bono alacaklısı ve ailesinin borçlu murislerinin ihmal suretiyle ölümüne sebebiyet verdikleri ve daha sağlığında dahi mal varlığını ele geçirme çabasında oldukları vs..." iddialarıyla suç duyurusunda bulundular. Şüphelilerden imza ve yazı örnekleri alındı; soruşturma halen devam ediyor.

Menfi tespit davasında asliye hukuk mahkemesi, icra dosyasında haciz vs. gibi hiçbir işlem dahi yokken, teminatsız olarak takibin dava sonuçlanıncaya kadar durdurulmasına karar verdi!..

Ben, icra takibinden sonra açılmış olan menfi tespit davasında, ceza mahkemesince verilmiş bir kararı bırakın henüz savcılıkça dava dahi açılmadan (belki de KYOK verilecek), salt davacı/borçluların iddiaları ve savcılığa şikayetleri bulunması nedeniyle mahkemenin takibin durdurulmasına dair karar vermiş olmasını son derece yanlış buluyorum!.. Sizler ne dersiniz?

Alıntı: Yazan Av. Caner Arıcı Sevgili meslektaşlarım; Bono borçlusu vefat ettiğinden mirasçıları aleyhine icra takibi başlattık. Bono alacaklısı bono borçlusunun ablası olmaktadır. Borçlu mirasçılar savcılığa "bononun sahte olduğu, bono borçlusu murislerinin kanser hastası olduğu ve bono imzalaması için hiçbir nedenin olmadığı, yapılacak inceleme neticesi imzanın kendisine ait çıkması halinde dahi zorla imzalatılmış olduğu, bono alacaklısı ve ailesinin borçlu murislerinin ihmal suretiyle ölümüne sebebiyet verdikleri ve daha sağlığında dahi mal varlığını ele geçirme çabasında oldukları vs..." iddialarıyla suç duyurusunda bulundular. Şüphelilerden imza ve yazı örnekleri alındı; soruşturma halen devam ediyor. Menfi tespit davasında asliye hukuk mahkemesi, icra dosyasında haciz vs. gibi hiçbir işlem dahi yokken, teminatsız olarak takibin dava sonuçlanıncaya kadar durdurulmasına karar verdi!.. Ben, icra takibinden sonra açılmış olan menfi tespit davasında, ceza mahkemesince verilmiş bir kararı bırakın henüz savcılıkça dava dahi açılmadan (belki de KYOK verilecek), salt davacı/borçluların iddiaları ve savcılığa şikayetleri bulunması nedeniyle mahkemenin takibin durdurulmasına dair karar vermiş olmasını son derece yanlış buluyorum!.. Sizler ne dersiniz?

Üstad size hak veriyorum ve faydalanmanız için on numara bir karar ekliyorum



T.C.

YARGITAY

HUKUK GENEL KURULU

E. 2008/12-77

K. 2008/90

T. 6.2.2008

• İMZAYA İTİRAZ ( İmzanın Borçluya Ait Olduğunun Alacaklı Tarafından İspat Edilmesi Gerektiği - İspat Yükü Ters Çevrilerek Kanıtlanamadığı Gerekçesiyle İtirazın Reddinin Usul ve Yasaya Aykırı Olduğu )

• İSPAT YÜKÜ ( İmzanın Borçluya Ait Olduğunun Alacaklı Tarafından İspat Edilmesi Gerektiği - İspat Yükü Ters Çevrilerek Kanıtlanamadığı Gerekçesiyle İtirazın Reddinin Usul ve Yasaya Aykırı Olduğu )

• CEZA DOSYASININ BEKLETİCİ MESELE YAPILMASI GEREKMESİ ( Ceza Dosyasında Bilirkişi İncelemesi Yaptırılmasına ve Tanık Dinlenmesine Karar Verilmişse Bu Aşamadan Sonra Artık Bu Senede Göre İşlem Yapılamayacağı Nedeniyle - İmzaya İtiraz )

1086/m. 308, 309, 317

2004/m.68, 170

5237/m.204, 210

ÖZET : Dava, icra takibine konu bonodaki imzaya, borca ve faize itiraza ilişkindir.

Senette yer alan imzanın borçluya ait olduğunu ispat yükü, senedi elinde bulundurup icra takibine girişen ve imzanın borçluya ait olduğunu iddia eden alacaklıdadır. Dosya kapsamından, imzaya itiraz eden borçlunun müşteki, icra takibine geçen alacaklının ise sanık olarak yargılandığı evrakta sahtecilik suçundan dolayı devam eden bir ceza davasının derdest olduğu anlaşılmaktadır. Ceza dosyasında, bilirkişi incelemesi yaptırılmasına ve tanık dinlenmesine karar verilmişse bu aşamadan sonra artık bu senede göre işlem yapılamayacağından ceza dosyası bekletici mesele olarak görülmeli ve sonucu beklenmelidir. Yerel mahkemece, bilirkişi incelemesi yaptırılan ceza dosyasının beklenmesine karar verildikten sonra bundan dönülüp, ispat külfeti de ters çevrilerek yazılı gerekçelerle davanın reddine karar verilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır.

DAVA : Taraflar arasındaki "imzaya itiraz" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Bursa 5. İcra Hukuk Mahkemesi'nce davanın reddine dair verilen 05.03.2007 gün ve 2004174 - 20071106 sayılı kararın incelenmesi davacı/borçlu vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 12. Hukuk Dairesi'nin 27.04.2007 gün ve 2007/7322-8419 sayılı ilamı ile;

( ... İİK'nun 170/3. maddesinde, inkar edilen imzanın borçluya ait olduğu "anlaşılırsa" itirazın reddine karar verileceği hüküm altına alınmıştır. Somut olayda bilirkişi tarafından düzenlenen raporda inkar edilen imzanın borçluya ait olup olmadığının tespit edilemediğinin açıklandığı görülmektedir. Bu durumda yasada öngörülen ( inkar edilen imzanın borçluya ait olduğunun anlaşılması ) koşulu gerçekleşmemiştir. Senette yer alan imzanın borçluya ait olduğunu ispat külfeti senet elinde olup takibe başlayan ve imzanın borçluya ait olduğunu iddia eden alacaklıya aittir.

İİK' nun 170/3. maddesinin göndermesiyle uygulanması gereken aynı kanunun 68-a/4 maddesinde incelemenin nasıl yapılacağı HUMK'nun 309/2, 3, 4 ve 310, 311 ve 312. maddelerine atıf yapılarak açıklanmıştır. Yargılama sırasında borçlunun örnek imzası alınmış, ancak bilirkişi mevcut dosya kapsamına göre sonuca ulaşamamıştır. Başkaca örnek imza bulunmadığına göre itirazın kabulü ile takibin durdurulması gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsizdir ... ),

Gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulu'nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:

KARAR : Dava, İcra takibine konu bonodaki imzaya, borca, fer'ilerine ve faize itiraza ilişkindir.

Bursa 1. İcra Müdürlüğü'nün 2003/10469 sayılı İcra dosyasında; davalı alacaklı tarafından, 09.12.2003 tarihinde itiraz eden davacı/borçlu aleyhine, 19.11.2000 düzenleme, 19.12.2000 vade tarihli 2.000.000.000.- TL bedelli bonoya dayanılarak işlemiş faiz ve fer'ileri ile birlikte toplam 5.487.000.000.-TL alacağın tahsili için kambiyo senetlerine mahsus yolla takibe girişilmiş, borçluya örnek 163 ödeme emri 17.12.2003 tarihinde aynı adreste eşi imzasına tebliğ edilmiştir.

Borçlu vekili, 19.12.2003 tarihli dilekçesiyle; müvekkilinin borçlu olmadığını, senetteki imzanın borçluya ait olmadığını, konuyla ilgili olarak Bursa Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulunduklarını ifadeyle, borca, faize, fer'ilerine ve takibin dayanağı olan bonodaki imzaya itirazının kabulü ile takibin iptalini ve davalının senet metnini tamamen kötü niyetle hazırlamış olması nedeniyle % 40'tan aşağı olmamak üzere kötü niyet tazminatına mahkum edilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı/alacaklı vekili ilk kez katıldığı 12.04.2005 tarihli celsede; dosya kapsamına bir diyeceği olmadığını, ayrıca ceza dosyasındaki bir beyanında imzayı inkar eden borçlunun imzayı kendisinin attığını kabul ve beyan ettiğini, ilgili tutanağın onaylı örneğini dosyaya sunacaklarını bildirmiştir.

Mahkemece, davacı/borçlu asilin imzası oturur ve ayakta olmak üzere bir sayfa alınmış ve ibraz edilen vekaletname aslı ile birlikte bilirkişiye tevdi edilerek rapor tanzimi istenmiştir. Uzman bilirkişi bu belgelerin yetersizliğini vurgulayarak kanaat bildiremeyeceğini beyanla tamamlanmasını istediği eksikleri sıralamıştır. Bu arada davacı yan, Bursa 2. Ağır Ceza Mahkemesi'nin 20041102 Esas sayılı dosyasını delil olarak bildirmiş; dosya getirtilip incelenerek mahkemesine iade edilmiş; daha çok tatbike medar belgenin varlığından bahisle bir süre ceza yargılamasının sonucu ve rapor beklenmiş; daha sonra bundan sarfınazar edilerek bilirkişi raporu alınması yoluna gidilmiştir. Davalı alacaklı taraf yargılama aşamasında ceza dosyası içinde davacı borçlunun imzasını kabul ettiğini iddia etmiş ise de bunu bel gelememiş, mahkemece de ceza dosyası kapsamı zapta geçirilirken bu yön üzerinde durulmamıştır. Duruşma tutanağına geçirilen bilgilere göre; ceza dosyasının müştekisi "eldeki davaya konu senedin borçlu su ( davacı )", sanığı "bu senedin alacaklısı ( davalı )", atılı suç da "koşullu ölümle tehdit ve sahte senet düzenlemektir.

Mahkemece bilirkişinin belge eksiği nedeniyle kesin kanaat bildirememesi üzerine davacı/borçlu tarafa bu eksiklerin ikmali için kesin süre vermiş; bu sürede davacı/borçlu taraf dilekçesini verip masrafını yatırmışsa da istenen yerlerde davacının imzasını taşıyan belge olmadığı bildirilmiş; davacı taraf sonradan bildireceğini beyan ettiği noterdeki belge tarih ve numarasını da bildirmediğinden, hazır olan borçlunun yeniden imzalarının alınması yoluna da gidilmeden dava kesin mehle uyulmaması nedeniyle reddedilmiştir.

Davacı/borçlu vekilinin temyizi üzerine özel dairece bozma ilamında; İİK. 68-a/4, 170/3 ve HUMK'nun 309,310,311,312. maddelerine de atıf yapılarak, senette yer alan imzanın borçluya ait olduğunu ispat külfetinin senet elinde olup takibe başlayan ve imzanın borçluya ait olduğunu iddia eden alacaklıya ait olduğu, yargılama sırasında borçlunun örnek imzasının alındığı, ancak, bilirkişinin mevcut dosya kapsamına göre sonuca ulaşamadığı ve başkaca örnek imza da bulunmadığına göre itirazın kabulü ile takibin durdurulması gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olduğu gerekçesiyle karar bozulmuş; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hükmü temyize davacı/itiraz eden/borçlu vekili getirmektedir.

Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık; kambiyo senedinde yer alan itiraza konu imzanın borçluya ait olduğunu ispat külfetinin kimde olduğu, mahkemece ispat yükü borçluya yüklenerek kesin mehil verilmesi ve yerine getirilmediği gerekçesiyle davanın salt bu nedenle reddinin usul ve yasaya uygun olup olmadığı ve ayrıca sahtecilik iddiasıyla sürmekte olan ceza yargılamasının eldeki davaya etkisinin ne olacağı, noktalarında toplanmaktadır.

Kambiyo senetlerine dayalı olarak başlatılan takiplerde imzaya itiraz 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun ( 17.07.2003 gün ve 4949 Sayılı Kanunun 47. maddesiyle değişik ) 170. maddesinde düzenlenmiş, bu maddenin üçüncü fıkrasında aynen;

"İcra mahkemesi, 68/a maddesinin dördüncü fıkrasına göre yapacağı inceleme sonunda, inkar edilen imzanın borçluya ait olmadığına kanaat getirirse İtirazın kabulüne karar verir. İtirazın kabulü kararı ile takip durur. Alacaklının genel hükümlere göre dava açma hakkı saklıdır. İnkar edilen imzanın borçluya ait olduğu anlaşılırsa ve itiraz ile birlikte takip ikinci fıkraya göre durdurulmuşsa, borçlu sözü edilen senede dayanan takip konusu alacağın yüzde kırkından aşağı olmamak üzere inkar tazminatına ve takip konusu alacağın yüzde onu oranında para cezasına mahkum edilir ve itiraz reddedilir. Borçlu menfi tespit veya istirdat davası açarsa, hükmolunan tazminatın ve para cezasının tahsili dava sonuna kadar tehir olunur ve davanın borçlu lehine sonuçlanması halinde daha önce hükmedilmiş olan tazminat ve para cezası kalkar" hükmüne yer verilmiştir.

Bu hükümle, icra mahkemesince incelemenin aynı kanunun 68/a maddesinin dördüncü fıkrasına göre yapılacağı açıklanmıştır.

2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun 68/a maddesinin dördüncü fıkrasında ise; "İmza tatbikinde Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun bilirkişiye ait hükümleri ile 309'uncu maddesinin 2'nci, 3'üncü ve 4'üncü fıkraları ve 310, 311 ve 312' nci maddeleri hükümleri uygulanır" denilmektedir.

Anılan hükümde atıf yapılan 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 308 ve devamı maddelerinde imza inkarı halinde mahkemece yapılacak usuli işlemler düzenlenmiş; 309. maddesinin 2., 3.,4. fıkralarında aynen;

Ehlihibre vasıtasiyle tahkikata karar verildiği takdirde medarı tatbik olacak yazı ve ehlihibrenin tahkikatı İcra edeceği gün hakim tarafından tayin olunur.

Mahkeme bu bapta ancak iki tarafın ittifak ettikleri her nevi evrak ile senedatı resmiyeden olan ve bir kimse tarafından hasbelmemuriye veya mahkeme huzurunda tahrir veya imza edilen evrakı tatbika esas addedebilir.

Tatbika esas ittihaz olunabilecek evrak olmadığı veyahut olup da derecei kifayede bulunmadığı takdirde ehlihibre tarafından terkip olunacak ibarelerle münkir olan kimseye yazı yazdırılarak tatbikat icra olunur" düzenlemesi yer almıştır.

Görüldüğü üzere; inkar edenin atılış tarihi itibariyle inkar edilen imzası ile yakın tarihte atılmış, uygulamaya elverişli imzalarının temin edilmesi gerekir.

Uygulamaya elverişli ( tatbike medar ) belgeler, HUMK. mad. 309/3'te "ancak iki tarafın ittifak ettikleri her nevi evrak ile senedatı resmiyeden olan ve bir kimse tarafından hasbelmemuriye veya mahkeme huzurunda tahrir veya imza edilen evrakı tatbika esas addedebilir" şeklinde tahdidi olarak sayılmıştır.

Vurgulamakta yarar vardır ki, anılan belgelerin tamamlanması konusunda Yargıtay Hukuk Genel Kurulu'nun 26.04.2006 gün ve 2006/12-259 E., 2006/231 Karar sayılı kararında da açıklandığı üzere, eldeki davanın niteliği itibariyle "imzanın borçluya ait olduğunu" kanıtlama külfetinin alacaklıya ait olduğu göz ardı edilmemeli ve ispat yükünü ters çevirecek bir uygulamaya da gidilmemelidir.

Hemen burada, somut olayda da olduğu gibi takibe konu kambiyo senedindeki ( bonodaki ) imzaya itiraz eden borçlunun aynı zamanda sahtecilik iddiasıyla ceza davası açılmasını sağladığı hallerde, ceza yargılamasının "imzaya itiraz" davasına etkisi üzerinde de durulmalıdır.

1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 314. maddesinin birinci cümlesinde;

"Resmi ve gayrı resmi her nevi senedatın sahteliğini iddia eden kimse asıl davayı rüyet eden mahkemede bu iddiasını gerek davayı asliye ve gerek davayı hadise suretiyle ikame edebilir"
denilmek suretiyle, sahte bir senede dayanılarak aleyhine icra takibi yapılan borçlunun, resmi veya gayrı resmi senedin sahteliğini, açılmış bir davada hadise şeklinde ileri sürebileceği gibi, ayrı bir sahtelik davası da açabileceği kabul edilmiştir.

Böyle olunca borçlu, Cumhuriyet Başsavcılığı'na yapacağı başvuru ile evrakta sahtekarlık yapan kişi aleyhine ceza mahkemesinde sahtecilik davası açılmasını sağlayabilir.

5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun "Resmi Belge Hükmündeki Belgeler" başlıklı 210. maddesinin birinci fıkrasında yer alan;

"Özel belgede sahtecilik suçunun konusunun, emre veya hamile yazılı kambiyo senedi, emtiayı temsil eden belge, hisse senedi, tahvil veya vasiyetname olması halinde, resmi belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümler uygulanır" hükmüyle, kambiyo senetlerine "resmi belgede sahtecilik suçuna ilişkin hükümlerin uygulanacağı" kabul edilmiş; aynı kanunun 204. maddesinde de resmi belgedeki sahteciliğe ilişkin müeyyide düzenlenmiştir.

Takip dayanağı senet hakkında borçlunun "imza itirazı" ile birlikte veya "sahtelik iddiası ile şikayette" bulunmasından sonra alacaklı hakkında suç duyurusunda bulunması nedeniyle "sahtecilik suçu"ndan dolayı kamu davası açılmış olması durumunda, bu davanın icra takibine etkisinin ne olacağına ilişkin açık bir yasal düzenleme 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nda bulunmamaktadır.

Bu nedenle, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 317. maddesinin 2. cümlesinden yararlanarak soruna bir çözüm getirmek gerektiği yargısal uygulamada kabul edilmiştir ( Hukuk Genel Kurulu'nun 22.01.2003 gün ve 2003112-3 E., 2003/28 K. ).

Nitekim, 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun 317. maddesi,

"Sahtelik iddiası 308'inci madde ile mevaddı mütakıbesi ahkamına tevfikan tetbik olunur. Sahteliği iddia kılınan senedin ehlihibre marifetiyle tetkik ve tatbikına ve vakayi ve hadisattan haberdar olanların istimaına karar verildiği takdirde bu kabil senedat, neticei hükme kadar bir güna muameleye esas ittihaz kılınmaz. Ancak bu senede müsteniden evvelce ittihaz edilen ihtiyati tedbirlere de halel gelmez ve ledelhace senet sahibi hukukunun muhafazası zımnında sair ihtiyati tedbirlere de tevesül edebilir" şeklindeki hükmü ile de, hukuk ya da ceza mahkemesinde dava açılmış ve o davada mahkemece sahteliği iddia edilen senet hakkında, inkar edilen imzanın borçluya ait olup olmadığı yönünde bilirkişi incelemesi yapılmasına ve senedin yazıldığını görenlerin tanık olarak dinlenmesine karar verilmiş ise, senedin dava sonuçlanıncaya kadar hiçbir işleme dayanak yapılamayacağı düzenlenmiştir.

Bu düzenleme karşısında imzaya itiraza ilişkin davanın görülmesi aşamasında ceza davası da açılmışsa; ceza davasının sonuçlanması, imzaya itiraz davası yönünden bekletici sorun olarak kabul edilmelidir.

Zira, icra mahkemeleri şikayet ve itirazları belli bir usule uyarak yargılayan ve objektif hukuk kurallarını şikayet ve itirazlara uygulamak suretiyle bunları takip hukuku bakımından kesin hükme bağlayan mahkemelerdir. Bu mahkemeler, takip hukukuna ilişkin uyuşmazlıkları çözme görevini yerine getirirken kural olarak tanık dinleyemeyeceklerinden dar ( sınırlı ) yetkili olup, sahtelik iddiasını inceleme yetkileri de genel mahkemeye göre daha kısıtlıdır. Genel mahkemeler senetteki sahtelik iddiasını yukarıda içerikleri açıklanan HUMK'nun 309 ve 317. maddelerinin verdiği yetkiyle daha detaylı bir biçimde inceleme olanağına sahiptir.

Tüm bu açıklamaların ışığı altında somut olay ele alındığında;

İçerikleri açıklanan yasal düzenlemeler göstermektedir ki, öncelikle, inkar edilen imzanın borçluya ait olduğu anlaşılırsa itirazın reddine karar verilecek; imzanın borçluya ait olup olmadığının tespit edilemediği durumda ise yasada öngörülen "imzanın borçluya ait olduğunun anlaşılması koşulu" gerçekleşmediğinden senette yer alan imzanın borçluya ait olduğunu ispat külfeti, senedi elinde bulundurup takibe girişen ve imzanın borçluya ait olduğunu iddia eden alacaklıya düşecektir. Şu durumda, bu ispat külfetini borçluya yüklemek ve ispat edemediğinden imzaya itirazım reddetmek olanaklı değildir.

Mahkemece, bilirkişi incelemesi yaptırılmış; 12.06.2006 tarihli bilirkişi raporunda, itiraza konu 19.11.2000 tanzim ve 19.12.2000 ödeme tarihli, alacaklısı "Zeynel D.", borçlu su "Ertuğrul B." olan "2.000.000.000".- TL değerinde ( 1 ) adet senet aslı ile borçlunun mukayese imzalarım havi Bursa 15. Noterliği tarafından düzenlenmiş 28.11.2000 tarih ve 45802 yevmiye nolu ( 1 ) adet "genel vekaletname" aslı ile 09.03.2004 tarihli huzurda alınmış mukayese imzaları havi ( 1 ) adet belge aslı üzerinde laboratuar ortamında fiziki, optik ve grafolojik incelemeler yapıldığı ifade edilmiş ve sonuçta da;

"Tetkik konusu senet üzerinde 'Ertuğrul B.' adına atfen pul üzerine ve açığına atılı bulunan imzalar ile Ertuğrul B.'nin huzurda alınmış mevcut mukayese imzaları arasında yaptığını inceleme ve karşılaştırmada; mukayese imzaların az ve kifayetsiz olması, mukayese imzaların huzurda alınmış olması, huzurda alınan mukayese imzaların değiştirme gayreti içerisinde atılmış olabileceği değerlendirildiğinden söz konusu imzaların Ertuğrul B. eli ürünü olup olmadığı hususunda müspet ya da menfi bir kanaat bildirmem mümkün olamamıştır.

Ancak, Ertuğrul B.'nin bol miktarda samimi ( dilekçe, başvuru formları, banka hesap kartı, noter imza sirküleri, bankamatik kartı, ehliyet, sandık seçmen listesi, vb. ) ve huzurda ( en az 2 sayfa dolusu olacak şekilde ) alınacak ilave mukayese imzalarının temin edilmesi halinde yeniden yapacağını inceleme neticesinde bir kanaat bildirmem mümkün olabilecektir" görüşü bildirilmiştir.

Bu rapor, inkar edilen imzanın borçluya ait olup olmadığı konusunda kesin bir kanaat içermemekte; istenen belgelerin tamamlanması halinde bu konuda görüş bildirilebileceğine ilişkin bulunmaktadır.

Dolayısıyla, bu aşamada imzanın borçluya aidiyetinin saptanamaması söz konusu değildir. Yeterli bir inceleme yapılması durumunda imzanın borçluya ait olup olmadığının saptanması olanaklıdır.

Senette yer alan imzanın borçluya ait olduğunu ispat külfeti, senedi elinde bulundurup takibe girişen ve imzanın borçluya ait olduğunu iddia eden alacaklıda olmasına rağmen, yerel mahkemenin bu ispat külfetini ters çevirerek bilirkişinin incelenmesi gereğine işaret ettiği belgelerin sunulması yönünde borçluya kesin mehil vermesi ve mehle riayet edilmediğinden bahisle de başkaca inceleme yapmaksızın davayı reddetme si usul ve yasaya aykırıdır.

Diğer taraftan, imzaya itiraz eden borçlu itiraz dilekçesinde ceza davası açılması için başvurduğunu bildirmiş, yargılama sırasında da bu başvuru üzerine açılan ceza davası dosyası getirtilerek incelenmiştir. Mahkemece, ceza mahkemesinde görülen davanın sahtecilik suçuna ilişkin olduğu ve bu dosyada daha fazla tatbike medar belge bulunduğu da belirlendiğinden önce ceza davasında alınmasına karar verilen raporun beklenmesine karar verilmiş; sonra bundan vazgeçilerek yargılama eksik inceleme ile sonlandırılmıştır. Mahkemenin, yukarıda açıklanan hükümleri göz ardı ederek sahtecilik iddiasını inceleyen ceza mahkemesi dosyasında yapılan yargılamanın sonucunu beklemeden karar vermiş olması da usul ve yasaya uygun bulunmamıştır.

Öyleyse mahkemece yapılacak iş; ceza davasında, davacı/itiraz eden/borçlunun müşteki, alacaklının davaya konu senet nedeniyle sanık olduğunun anlaşılmasına göre, öncelikle ceza mahkemesinde görülmekte olan bu dava dosyası getirtilerek, alacaklı vekilinin borçlu tarafından imzanın kabul edildiği yönündeki iddiası da gözetilerek eldeki davaya etkisi üzerinde durmak suretiyle, böyle bir beyanın olup olmadığının araştırılması, varsa zap ta geçirilmesi, yoksa olmadığının derç edilmesi, ayrıca, davacı-borçlu asıl yeniden celp edilerek, oturarak ve ayakta çok miktarda imzasının alınması ve yazı yazdırılması, ceza dosyasındaki seçim tutanaklarının imza incelenmesinde göz önünde bulundurulması, mahkemece re'sen resmi makamlara müzekkere yazılarak davacı-borçlunun imza ve yazı örneklerinin teminine çalışılması, taraflara bu konuda yeniden mehil verilmesi, neticesine göre bilirkişi incelemesine gidilmesi aksi takdirde; ceza dosyasında bilirkişi incelemesi yapılmasına ve tanık dinlenmesine karar verilmiş ise, HUMK'nun 317. maddesine göre artık bu senede göre işlem yapamayacağından, durumu ön ( bekletici ) mesele yapıp sonucunu beklemek ve varılacak uygun sonuç çerçevesinde bir karar vermek olmalıdır.

Açıklanan tüm bu hususlar göz ardı edilerek eksik inceleme ile davanın kesin mehil nedeniyle reddine karar verilmesi ve bu kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.

Direnme kararı bu nedenle bozulmalıdır.

SONUÇ : Davacı/borçlu vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda gösterilen değişik nedenlerden dolayı HUMK'nun 429. maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 06.02.2008 gününde oybirliği ile karar verildi.

Yazı veya imza inkârı
MADDE 208. (1) Taraflardan biri, kendisi tarafından düzenlendiği iddia edilen bir belgedeki yazı veya imzayı inkâr etmek isterse, sahtelik iddiasında bulunmalıdır; aksi hâlde belge, aleyhine delil olarak kullanılır.

(2) Bir belgenin sahteliği iddia edildiğinde, belgenin mahkemeye verildiği tarih yazılıp mühürlenerek, saklanması için mahkemece gerekli tedbirler alınır.

(3) Bir belgenin sahteliğini iddia eden kimse, bunu aynı mahkemede ön sorun şeklinde ileri sürebileceği gibi, bu konuda ayrı bir dava da açabilir.

(4) Resmî bir senetteki yazı veya imzayı inkâr eden tarafın bu iddiası, ancak ilgili evraka resmiyet kazandıran kişiyi de taraf göstererek açacağı ayrı bir davada incelenip karara bağlanabilir. Asıl davaya bakan hâkim, gerekirse bu konuda imza veya yazıyı inkâr eden tarafa, dava açması için iki haftalık kesin bir süre verir.

Yazı veya imza inkarının sonucu

MADDE 209 - (1) Adi bir senetteki yazı veya imza inkar edildiğinde, bu konuda bir karar verilinceye kadar, o senet herhangi bir işleme esas alınamaz.

(2) Resmi senetlerdeki yazı veya imza inkar edildiğinde, senetteki yazı veya imzanın sahteliği, ancak mahkeme kararıyla sabit olursa, bu senet herhangi bir işleme esas alınamaz.

(3) Senede dayanılarak verilmiş olan ihtiyati tedbir, o senet hakkındaki sahtelik iddiasından etkilenmez ve gerektiğinde senet sahibi haklarının korunması için yeni tedbirler talep edebilir.


Saygılarımla,

Sayın Yiğit, Sayın av-ufuk; çok teşekkür ederim...

Peki, hakim takibin durdurulması yönündeki arakararından duruşmada dönebilir mi?

(Bu arada bononun düzenlenme nedeninden kısaca bahsetmek gerekirse; bono borçlusu ve şimdiki borçlulardan eşi birbirlerine karşılıklı boşanma davası açıyor, mahkemece taşınmazlarına karşılıklı tedbir konuluyor, kanser hastası olan bono borçlusunun tüm tedavi masraflarını kendisine ait tarlalarını satan bono alacaklısı ablası karşılıyor, ablasına bu nedenle borçlanmış oluyor ve bono tanzim ediliyor, dava bitmeden vefat ediyor. Mirasçı/borçlu eşi de "ablası eşimi iyi tedavi ettirmedi, yoğun bakıma alınsaydı ölmeyecekti, böylece ölümüne sebebiyet verdi, şimdi de malvarlığına konmak istiyor ve bono da sahtecilik ürünü vs..." diyerek suç duyurusunda bulunuyor.)

Alıntı: Yazan Av. Caner Arıcı Sayın Yiğit, Sayın av-ufuk; çok teşekkür ederim... Peki, hakim takibin durdurulması yönündeki arakararından duruşmada dönebilir mi?

Bence her zaman ve duruşma beklemeden bu karardan dönülmesini talep etmenizde yarar var. 209/3 de öyle diyor sanırım.

Saygılarımla,

Sayın Arıcı,

1- İİK m.72/3: "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir."

Diyeceksiniz ki; tamam da mahkeme verdi...

O halde:

HMK m.394/2: "İhtiyati tedbirin uygulanması sırasında karşı taraf hazır bulunuyorsa, tedbirin uygulanmasından itibaren; hazır bulunmuyorsa tedbirin uygulanmasına ilişkin tutanağın tebliğinden itibaren bir hafta içinde, ihtiyati tedbirin şartlarına, mahkemenin yetkisine ve teminata ilişkin olarak, kararı veren mahkemeye itiraz edebilir."

İtiraz ettik ama reddetti derseniz:

HMK m.394/5: "İtiraz hakkında verilen karara karşı, kanun yoluna başvurulabilir. Bu başvuru öncelikle incelenir ve kesin olarak karara bağlanır. Kanun yoluna başvurulmuş olması, tedbirin uygulanmasını durdurmaz."

_________________
+ Bilgi:

"...resmî bir makam veya memurun katılması ile düzenlenen senetlere resmî senetler denir. Burada resmî senet terimi, ispat şekli olan resmî senet anlamında kullanılmaktadır. Buna göre, resmi bir makam veya memurun senedin düzenlenmesine herhangi bir şekilde (yalnız imza ve tarihin onaylanması suretiyle de olsa) katılmış olması halinde, senet ispat hukuku anlamında bir resmî senettir... Resmî senetlerin sahteliğinden maksat, senedi düzenleyen (veya onaylayan) noterin veya resmi kişinin tamamen sahte bir senet düzenlemiş (veya onaylamış) olması veya resmî senet düzenlenmesi sırasında veya sonradan senede gerçeğe uygun olmayan kayıtlar (bölümler) koymuş olması demektir... resmî senedin sahte olduğu iddiası, senedin taraflarına değil, senedi düzenleyen resmî kişiye karşıdır... Bu nedenle sahtelik iddiası resmî senedin ancak resmi memur tarafından düzenlenen bölümleri hakkında mümkündür... adi senetler bakımından yazı veya imzanın inkarı (sahte olduğu hususu) ön sorun veya ayrı bir sahtelik davası biçiminde ileri sürülebilir iken, resmi senetlerin sahteliği, ön sorun olarak ileri sürülemez; sahtelik konusunda ayrı bir sahtelik davası açılması gerekir...(Prof.Dr. Baki KURU)"

Dolayısıyla bono, medeni usul hukuku anlamında resmî senet değildir ve sahtelik iddiası/davası konusunda HMK m.208/3'e tâbidir: "Bir belgenin sahteliğini iddia eden kimse, bunu aynı mahkemede ön sorun şeklinde ileri sürebileceği gibi, bu konuda ayrı bir dava da açabilir..."

Saygılar...

Alıntı: Yazan Av.Nevra Öksüz Sayın Arıcı, 1- İİK m.72/3: "İcra takibinden sonra açılan menfi tespit davasında ihtiyati tedbir yolu ile takibin durdurulmasına karar verilemez. Ancak, borçlu gecikmeden doğan zararları karşılamak ve alacağın yüzde onbeşinden aşağı olmamak üzere göstereceği teminat karşılığında, mahkemeden ihtiyati tedbir yoluyle icra veznesindeki paranın alacaklıya verilmemesini istiyebilir." Diyeceksiniz ki; tamam da mahkeme verdi... O halde: HMK m.394/2: "İhtiyati tedbirin uygulanması sırasında karşı taraf hazır bulunuyorsa, tedbirin uygulanmasından itibaren; hazır bulunmuyorsa tedbirin uygulanmasına ilişkin tutanağın tebliğinden itibaren bir hafta içinde, ihtiyati tedbirin şartlarına, mahkemenin yetkisine ve teminata ilişkin olarak, kararı veren mahkemeye itiraz edebilir." İtiraz ettik ama reddetti derseniz: HMK m.394/5: "İtiraz hakkında verilen karara karşı, kanun yoluna başvurulabilir. Bu başvuru öncelikle incelenir ve kesin olarak karara bağlanır. Kanun yoluna başvurulmuş olması, tedbirin uygulanmasını durdurmaz." _________________ + Bilgi: "...resmî bir makam veya memurun katılması ile düzenlenen senetlere resmî senetler denir. Burada resmî senet terimi, ispat şekli olan resmî senet anlamında kullanılmaktadır. Buna göre, resmi bir makam veya memurun senedin düzenlenmesine herhangi bir şekilde (yalnız imza ve tarihin onaylanması suretiyle de olsa) katılmış olması halinde, senet ispat hukuku anlamında bir resmî senettir... Resmî senetlerin sahteliğinden maksat, senedi düzenleyen (veya onaylayan) noterin veya resmi kişinin tamamen sahte bir senet düzenlemiş (veya onaylamış) olması veya resmî senet düzenlenmesi sırasında veya sonradan senede gerçeğe uygun olmayan kayıtlar (bölümler) koymuş olması demektir... resmî senedin sahte olduğu iddiası, senedin taraflarına değil, senedi düzenleyen resmî kişiye karşıdır... Bu nedenle sahtelik iddiası resmî senedin ancak resmi memur tarafından düzenlenen bölümleri hakkında mümkündür... adi senetler bakımından yazı veya imzanın inkarı (sahte olduğu hususu) ön sorun veya ayrı bir sahtelik davası biçiminde ileri sürülebilir iken, resmi senetlerin sahteliği, ön sorun olarak ileri sürülemez; sahtelik konusunda ayrı bir sahtelik davası açılması gerekir...(Prof.Dr. Baki KURU)" Dolayısıyla bono, medeni usul hukuku anlamında resmî senet değildir ve sahtelik iddiası/davası konusunda HMK m.208/3'e tâbidir: "Bir belgenin sahteliğini iddia eden kimse, bunu aynı mahkemede ön sorun şeklinde ileri sürebileceği gibi, bu konuda ayrı bir dava da açabilir..." Saygılar...

Takibin HMK 209/1'e istinaden dava sonuçlanıncaya kadar durdurulması yönündeki tedbir kararına itirazımız mahkemece kabul edilmedi; ancak daha önce teminatsız olarak takibin durdurulmasına karar verilmişken bu kez davacı tarafça %25 teminat yatırılmasına karar verildi ve davacı teminatı yatırdı. Bunun üzerine kanun yoluna başvurma yoluna gitmedik biz de... Asliye hukuk mahkemesi savcılık soruşturması sonucunu beklerken; soruşturma aşamasında İst. Emn. Müd. tarafından imzanın borçlu eli ürünü olduğu yönünde rapor verildi ve bu hafta içi de savcılıkça "senette bir sahtelik olmadığından ve şikayetçilerin diğer iddiaları da soyut iddiadan öteye gitmediğinden" KYOK kararı verildi. Davacılar tahminimce bu kez asliye hukuk mahkemesince de başka bir kurumdan imza incelemesi yaptırılmasını isteyecektir. Davacıların asliye hukuk mahkemesinde açtıkları menfi tespit davasında sahtelik vs. senetle ilgili bir çok iddiaları (dava dilekçesi 12 sayfa) var. Bu iddiaları konusunda tanık beyanına muvafakat etmediğimizi ve biz alacağımızı sadece sebepten soyut olan bonoya dayandırdığımızı bildirdik. Şimdi davacının izleyeceği yolu ve mahkemenin arakararlarını ve nihai kararını merakla bekliyorum.

Sevgili meslektaşım, dosyanızın akıbeti ne oldu acaba? Sanıyorum artık neticelenmiştir

Alıntı: Yazan Av. Meltem ERTÜRK Sevgili meslektaşım, dosyanızın akıbeti ne oldu acaba? Sanıyorum artık neticelenmiştir

Sayın meslektaşım;

Dava henüz neticelenmedi. Taraflar arasındaki (halen Yargıtay'da olan) vasiyetin iptali davasının sonucu bekleniyor. Özetle; takip %25 teminat ile durdurulmuş vaziyette devam ediyor. %25 teminatı da sonraki celselerde kabul ettirebilmiştik.

Saygılarımla...