Ana Sayfa
Kavram Arama : THS Google   |   Forum İçi Arama  

Üye İsmi
Şifre

Meslektaşların Soruları Hukukçu meslektaşların hukuki nitelikte sorularını birbirlerine yöneltecekleri mesleki yardımlaşma forumu. SADECE hukuk fakültesi mezunları ile hukuk profesyonellerinin (bilirkişi, icra müdürü vb.) yazışmasına açıktır. [Yeni Soru Sorun]

Taşınmazın satılması halinde ödenen kira bedelinin iadesi

Yanıt
Old 13-04-2012, 12:36   #1
sebepsiz zenginleşme

 
Varsayılan Taşınmazın satılması halinde ödenen kira bedelinin iadesi

Müvekkil yeni bir taşınmazı satın almıştır ancak satım sözleşmesinde açılacak davalardan dolayı uğranılan masrafları ödeyeceği koşulunuda kabul ederek.
Kira sözleşmesinde taşınmazın kiralayan tarafından kira müddeti içerisinde kiracının muvafakati olmaksızın 3.şahıslara satış yapamaz şayet yaptığı taktirde aldığı tüm kira bedellerini iade etmeyi kabul eder yazmıştır
Bunun üzerine eski malike karşı ihtiyati haciz kararı alınarak icra takibi yapılmıştır.
Bu madde dolayısıyla kira bedellerini kiracı alabilir mi alamaz mı sebep yargıtay kararı var mıdır
Old 14-04-2012, 09:40   #2
Av.Nevra Öksüz

 
Varsayılan

Sayın sebepsiz zenginleşme,

Alıntı:
Yazan sebepsiz zenginleşme
...Kira sözleşmesinde taşınmazın kiralayan tarafından kira müddeti içerisinde kiracının muvafakati olmaksızın 3.şahıslara satış yapamaz şayet yaptığı taktirde aldığı tüm kira bedellerini iade etmeyi kabul eder yazmıştır
...Bu madde dolayısıyla kira bedellerini kiracı alabilir mi alamaz mı sebep yargıtay kararı var mıdır

Söz konusu cezai şartın, eski malikin ekonomik hürriyetini aşırı derecede sınırlandıracak şekilde düzenlenmiş olması sebebiyle BK m.20 muvacehesinde batıl kabul edilmesi gerektiği kanaatindeyim.

Cezai şartın bağlandığı şarta/konuya dair değerlendirmeyi havi bir karar:

Yargıtay HGK, 16.04.1986 T, 1984/13-730 E, 1986/416 K: "Taraflar arasındaki "tazminat" davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Bursa Asliye 5. Hukuk Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 30.12.1982 gün ve 1982/494-1045 sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 13. Hukuk Dairesinin 23.12.1983 gün ve 1983/6675- 9202 sayılı ilamı:

( ...1 - Taraflar arasında akdedilmiş, 1.1.1982 başlangıç tarihli ve beş yıl süreli kira sözleşmesi ile davalı, davacıya işyeri ( dükkan ) kiralamış ve teslim etmiştir. Davacı kiralananda ticaret yapmaktadır. Sözleşme özel şartlarının 4. maddesi "Kontrat süresince binanın satılması mevzubahis olursa malsahibi kiracıya ( 5.000.000 ) beş milyon TL. tazminat ödemeyi taahhüt etmiştir." sözlerini içermektedir.

Görülmektedir ki davalı ( kiralayan ) kira sözleşmesinin konusu olan kiralananı da kapsayan binayı, beş yıl süre ile kira süresinde satmamayı ve aksine hareket etmesi halinde tazminat ödemeyi taahhüt etmiştir.

Tarafların serbest iradesi ile düzenledikleri ve hukuken geçerli olan yazılı kira sözleşmesine kiracının çıkarını karşılamak için bu maddeyi koydukları, kira süresi sona ermeden kiralayan taşınmazı satarsa kiracının zarar göreceğini ve zararın 5.000.000 lira ile giderilebileceğini peşinen kabul ettiği anlaşılmaktadır. Kira süresi içinde taşınmazın satılamayacağının yüklenilmiş olmasında mülkiyet hakkına dokunan bir husus yoktur.

Maddede "tazminat" sözcüğü kullanılmış ise de, tazminatın götürü olarak tayin ve tesbit edilmiş bulunması, davalının ( borçlunun ) yüklendiği bu edimin "cezai şart" olduğunu açıkça göstermektedir. Hal böyle olunca, davacının ( alacaklının ) ayrıca zararını ve bunun miktarını ispat etmesi gerekmez. Kaldı ki alacaklı zararı olmasa da cezai şart olarak kararlaştırılan meblağı isteyebilir.

Maddenin açıklığı karşısında taşınmazın satılmış olması cezai şartın istenebilmesi için yeterli olup, ayrıca tahliyenin vuku bulması aranmaz. Taşınmazın başka maliki varsa da davacı kendilerini bağlayan aralarındaki sözleşmeye dayanarak talepte bulunmuş olup, davalı sözleşmede yüklendiği edimini yerine getirmelidir.

Açıklanan nedenlerin ilişkin bulunduğu karar düzeltme istemleri yerinde görülmemiştir.

2 - Kural olarak taraflar cezai şart miktarını tayinde serbestirler. Ancak cezai şartın borçlu üzerinde adalete aykırı sonuç doğurmaması da gerekir. Bundandır ki "Hakim fahiş gördüğü cezaları tenkisle mükelleftir" ( BK m. 161/3 ).

Dava konusu cezai şartın miktar itibariyle aşırı olduğu kuşkusuzdur. Nitekim mahkemede aşırılığı kabul edip indirim yapmıştır. Ne var ki, takdirine esas aldığı bilirkişi raporları yeterli değildir. Yine indirimde hava parası gibi yasal olmayan ödemenin gözönüne alınması da doğru bulunmamıştır.

Cezai şart miktarının aşırı olup olmadığını, aşırı görülmesi halinde yapılacak indirimi tayin ve takdir edebilmek için, tarafların sözleşmedeki karşılıklı yararları ve iktisadi dengeleri, alacaklının kendisine asıl borcun ifası halindeki yararı ile cezai şart ödenmesi halindeki yararı arasındaki makul ve adil ölçü, borçlunun akdi ihlal etmekteki kusur derecesi, borçlunun ekonomik durumu, sözleşmeye aykırı hareket edilmesinde alacaklının uğradığı zarar gibi hususlar soruşturulup incelenmelidir.

Öyleyse, iddia ve savunma tahkik edilmeli, davacının kira sözleşmesinin başlangıcından itibaren kiralananda yaptığı ticaretten sağladığı gelir sağlıklı bir biçimde yeniden seçilecek uzman bilirkişilere tesbit ettirilmeli, taşınmaz satılmış olması dolayısıyle gelirinde azalma olup olmadığı belirlenmeli, sözleşmeden doğan yararları ve iktisadi dengesi üzerinde durulmalıdır. Davalının da sözleşmedeki yararı ve iktisadi durumu, ipotekli alacak vadesinin gelmiş bulunmasından dolayı değerini buldurmak için taşınmazı satmak zorunda kaldığına dair savunması incelenip ispat ettirilerek buna göre kusur derecesi değerlendirilmelidir.

Böylece davacının taşınmazın satılmaması halindeki yararı ile ödenmesi gereken cezai şart miktarı arasındaki makul ve adil ölçü bulunmalı, borçlu için cezai şart mikratının onu çekindirecek, tazyik edecek bir vasıta olmasının yanında, iktisaden sarsılmasını mucip olacak bir dereceyi bulmaması da düşünülerek hak ve nısfete- hakseverliğe ( MK m. 4 ) uygun düşecek tarzda indirim yapılmalıdır.

Mahkemece değinilen ilkeler gözardı edilerek, sağlıklı olmayan ölçülerden hareketle indirim yapılarak verilmiş olan hüküm yasaya aykırıdır... ) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.

Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan HUMK.nun değişik 2494 sayılı Yasanın 438/son maddesi gereğince duruşma isteğinin reddine karar verildikten ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü :

KARAR : Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve ayrıca davalı tarafın Yargıtay Bozma Kararına uyulmasını istemiş olması da dikkate alınması icabedeceğine göre, Hukuk Genel Kurulunca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.

SONUÇ : Davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının Özel Daire bozma kararında gösterilen nedenlerden dolayı BOZULMASINA, 16.4.1986 gününde oyçokluğu ile karar verildi."

Saygılar...
Yanıt


Şu anda Bu Konuyu Okuyan Ziyaretçiler : 1 (0 Site Üyesi ve 1 konuk)
 
Konu Araçları Konu İçinde Arama
Konu İçinde Arama:

Detaylı Arama
Konuyu Değerlendirin
Konuyu Değerlendirin:

 
Forum Listesi

Benzer Konular
Konu Konuyu Başlatan Forum Yanıt Son Mesaj
kira şerhiyle güvenceye alınan taşınmazın ipotek sonucu satılması ile yeni malikin ka ozlmakko Meslektaşların Soruları 5 11-12-2012 20:01
kira sözleşmesi fesih, kira bedelinin iadesi. other Meslektaşların Soruları 1 03-08-2011 15:21
fazla ödenen doğalgaz bedelinin iadesi av.yıldırım Meslektaşların Soruları 2 28-12-2009 13:59
Ödenen Kira Bedelinin tekrar istenmesi Av.Elif ULU Meslektaşların Soruları 1 05-06-2009 17:10
Peşin Ödenen Kira/ Kira Bedelinin Nakit Para Olmaması Av.Ahmet Turan Alpar Meslektaşların Soruları 6 25-11-2007 20:59


THS Sunucusu bu sayfayı 0,04836512 saniyede 14 sorgu ile oluşturdu.

Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir.