işçinin sağlık sebebiyle sözleşmeyi fesih hakkı

Müvekkilimiz olan işçinin ağır işlerde çalıştırılamayacağına dair hastane raporu bulunmaktadır. Şu an itibariyle yanında çalıştığı söz konusu işveren, müvekkile; rahatsızlığı bulunan fıtık hastalığı için ameliyatını olup, hastalığı iyileştikten sonra gelerek tekrar yanında çalışmaya devam edebileceğini aksi halde tazminat ödemeyeceğini söylemiştir. Çalıştığı yerde müvekkilin yapabileceği hafif bir işin bulunmadığını da belirtmiştir. Müvekkil burada direkt sözleşmeyi feshedip iş kanunu madde 24/1 e göre tazminat isteyebilir mi? Yoksa fıtık ameliyatı olup sonucuna göre mi hareket etmeli?yardımlarınız için şimdiden teşekkürler...

Alıntı: Müvekkilimiz olan işçinin ağır işlerde çalıştırılamayacağına dair hastane raporu bulunmaktadır. Şu an itibariyle yanında çalıştığı söz konusu işveren, müvekkile; rahatsızlığı bulunan fıtık hastalığı için ameliyatını olup, hastalığı iyileştikten sonra gelerek tekrar yanında çalışmaya devam edebileceğini aksi halde tazminat ödemeyeceğini söylemiştir. Çalıştığı yerde müvekkilin yapabileceği hafif bir işin bulunmadığını da belirtmiştir. Müvekkil burada direkt sözleşmeyi feshedip iş kanunu madde 24/1 e göre tazminat isteyebilir mi? Yoksa fıtık ameliyatı olup sonucuna göre mi hareket etmeli?yardımlarınız için şimdiden teşekkürler...

Sayın malkoc61;

Müvekkilinize, halihazırda çalışmakta olduğu işyerindeki çalışma koşullarından kaynaklanan nedenlerle mi söz konusu rapor verilmiştir? Daha başka bir söyleyişle müvekkiliniz işyerindeki çalışmaları sırasında mı fıtık rahatsızlığına maruz kalmıştır?

Alıntı: Yazan malkoc61 Müvekkilimiz olan işçinin ağır işlerde çalıştırılamayacağına dair hastane raporu bulunmaktadır. Şu an itibariyle yanında çalıştığı söz konusu işveren, müvekkile; rahatsızlığı bulunan fıtık hastalığı için ameliyatını olup, hastalığı iyileştikten sonra gelerek tekrar yanında çalışmaya devam edebileceğini aksi halde tazminat ödemeyeceğini söylemiştir. Çalıştığı yerde müvekkilin yapabileceği hafif bir işin bulunmadığını da belirtmiştir. Müvekkil burada direkt sözleşmeyi feshedip iş kanunu madde 24/1 e göre tazminat isteyebilir mi? Yoksa fıtık ameliyatı olup sonucuna göre mi hareket etmeli?yardımlarınız için şimdiden teşekkürler...

Sayın Ekici'nin isabetle işaret ettiği gibi, işin niteliğinden kaynaklanan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlike varsa, işçi açısından haklı fesih sebebi vardır diyebiliriz. Yüksek Mahkemeye göre " .. davalıda baş gösteren hastalığın işyeri ve iş koşulları ile ilişkisi ortaya konmamıştır. Hastaneden celbedilen sağlık dosyası ve belgelerden hastalığın işyeri ile ilgili olduğu şeklinde bir bilgi yoktur. Bu durumda ... gerek hastalığın başlamasına ve gerekse tekrarlanmasına işyeri ve çalışma koşullarının neden olup olmayacağı yönlerinden bilirkişi raporu alınıp sonuca varılması gerekir. " (Yargıtay 9. HD. 25.11.2002, 5907/18272)

Buna karşılık Yargıtay'ın işin niteliğinden kaynaklanan nedenle işçinin feshini haklı bulan bir kararı için bkz.

T.C.

YARGITAY

9. HUKUK DAİRESİ

E. 2006/21363

K. 2007/6171

T. 8.3.2007

DAVA : Davacı, kıdem tazminatının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, davayı reddetmiştir.

Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

KARAR : Davacının, davalı işyerinde 10 yıl civarında çalışması olduğu, 8.4.2004-3.6.2004 tarihleri arasında psikiyatrik hastalığı nedeniyle yatarak tedavi gördüğü 20.4.2004 tarihinde havale edilen dilekçesinde Sağlık sebeplerini açıklayarak İş Kanunu 24/I maddesi uyarınca kıdem tazminatı ödenmesi koşulu ile iş sözleşmesini feshettiği anlaşılmaktadır. Davacının beyaz et entegre tesislerinde çalıştığı, parçalama işi yaptığı, mevcut olan hastalığı nedeniyle sık sık bayılıp düştüğü ve revire kaldırıldığı tanık anlatımları ile ortaya çıkmaktadır. Bu durumda, davacının 4857 Sayılı İş Kanununun 24/I maddesi uyarınca iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması sonradan doğan bir sebeple işçinin sağlığı için tehlikeli hale geldiği görülmektedir. Davacı tanığı Nurhayat Güzeltürk davalı yetkilisinin davacının evine gelerek davacıya tazminatların ödenmesi konusunda yardımcı olacağını beyan ettiği, davacının da şartlı olarak iş sözleşmesini feshettiği göz önüne alındığında, davacıya kıdem tazminatı ödenmesi gerekirken anılan istemin yazılı şekilde reddi hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye İADESİNE, 8.3.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.


T.C.

YARGITAY

9. HUKUK DAİRESİ

E. 2008/37841

K. 2010/34662

T. 25.11.2010

• İŞÇİ YÖNÜNDEN İŞ AKDİNİN HAKLI NEDENLE FESHİ ( İşin Yapılması İşin Niteliğinden Doğan Bir Sebeple İşçinin Sağlığı veya Yaşayışı İçin Tehlikeli Olması - İşçinin Fesih Nedeni Olarak İleri Sürdüğü İşitme Kaybının İşyeri Çalışma Koşullarına Bağlı Olup Olmadığının Bilirkişi Raporu ile Belirlenmesi Gereği )

• İŞİN YAPILMASI İŞİN NİTELİĞİNDEN DOĞAN BİR SEBEPLE İŞÇİNİN SAĞLIĞI VEYA YAŞAYIŞI İÇİN TEHLİKELİ OLMASI ( İşçi Bakımından Haklı Fesip Nedeni Olduğu - İleri Sürülen Sağlık Nedeninin İşyeri Koşullarına Bağlı Olup Olmadığının İş Güvenliği Uzmanı ve Tıp Doktoru Bilirkişi Raporuna Dayandırılması Gereği )

• İŞ AKDİNİN HAKLI NEDENLE FESHİ ( İşin Yapılması İşin Niteliğinden Doğan Bir Sebeple İşçinin Sağlığı veya Yaşayışı İçin Tehlikeli Olması - İşçinin Fesih Nedeni Olarak İleri Sürdüğü İşitme Kaybının İşyeri Çalışma Koşullarına Bağlı Olup Olmadığının Bilirkişi Raporu ile Belirlenmesi Gereği )

4857/m. 24/1-a

ÖZET : İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olması durumunda iş akdinin işçi tarafından haklı olarak feshi söz konusu olacaktır. Bu durumda işçinin, ihbar tazminatı istemeye hakkı olmayacak ise de kıdem tazminatı istemeye hakkı olacaktır.
DAVA : Davacı, kıdem, ihbar tazminatı alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Yerel mahkeme, istemi reddetmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi İ. Polat tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1-)Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-)Davacı, davalı işyerinde 1997-25.10.2004 tarihleri aralıksız olarak çalıştığını, işyeri koşullarına bağlı 2000 yılında işitme kaybı başladığını, %34 olarak tespit edilen iş gücü kaybı üzerine 2001 yılında SSK Hastanesi tarafından verilen raporla sol kulağına işitme cihazı takıldığını, zamanla büyüyen işitme kaybı oranının %40'a ulaştığını bu durumun beden ve ruh halini bozduğunu, sağlık koşulları sebebiyle iş akdini feshettiğine ve tazminatlarını talep ettiğine ilişkin 19.10.2004 tarihli ihtarnameyi gönderdiği, hizmet akdinin kendisi tarafından sona erdirilerek tazminat ve diğer hakların talep edileceğinin ihtar olunduğunu, ancak ihtarname akabinde iş akdinin davalı işveren tarafından 25.10.2004 tarihinde son verildiğini ve işten çıkışının yapıldığını, hak ve alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatı isteğinin hüküm altına alınmasını istemiştir.
Davalı, davacının 12.10.2004 tarihli ihtarname ile istifa etmek suretiyle iş akdini kendisinin sona erdirdiğini, kendilerini feshetmesinin söz konusu olmadığını, sağlık nedenleri ile haklı feshin gerçekleşmediğini, işitme kaybı artışının münhasıran çalışma koşullarına yükletilemeyeceğini davacıdan ve diğer şartlardan kaynaklanan bir çok sebep olduğunu, davanın yerinde olmadığını savunmuştur.
Mahkemece, davacının ilerleme gösteren işitme kaybı derecesinde işyeri koşullarının etkili olmadığı, sözleşmenin kurulduğu zamanda sözleşmeye konu işin niteliğinin davacı tarafından bilinmesi bir yana kulaktaki işitme kaybının da mevcut ve bilinen derecede oluşmuşluğu, keşif ve sonrasında alınan raporla işitme kaybındaki yükselmenin işyeri koşullarıyla illiyet bağının kurulamadığının anlaşılması karşısında davacı tarafından fesih nedeninde haklılık bulunmadığı gerekçesi ile isteğin reddine karar verilmiştir.
Karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Taraflar arasındaki uyuşmazlık iş akdinin davacı işçi tarafından sağlık nedeni ile haklı olarak feshedilip edilmediği noktasında toplanmaktadır.
Uyuşmazlığın normatif dayanağı 4857 Sayılı Kanununun 24/1-a maddesidir. Sözü edilen yasa maddesi uyarınca "İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olması..." durumunda iş akdinin işçi tarafından haklı olarak feshi söz konusu olacaktır. Bu durumda işçinin, ihbar tazminatı istemeye hakkı olmayacak ise de kıdem tazminatı istemeye hakkı olacaktır.
Dosyadaki deliler birlikte değerlendirildiğinde; mahkemece işyerinde her ne kadar keşif yapılarak uzman doktordan rapor alınmış ise de, alınan rapor hüküm vermeye yeterli değildir.
Davacı işçinin işyerinde çalışmasının yukarda açıklanan kanun maddesinin öngördüğü şeklide işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olup olmadığının konusunda iş güvenliği uzmanı ve tıp doktorundan oluşan bilirkişi heyetinden alınacak rapor ile kesin olarak belirlenmeden eksik inceleme ile kıdem tazminatı isteğinin reddine karar verilmiş olması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istenmesi halinde ilgiliye iadesine, 25.11.2010 gününde oybirliğiyle karar verildi.





T.C.

YARGITAY

9. HUKUK DAİRESİ

E. 2007/16026

K. 2008/7986

T. 8.4.2008

• İŞÇİNİN HAKLI NEDENLE DERHAL FESİH HAKKI ( İş Sözleşmesinin Konusu Olan İşin Yapılması İşin Niteliğinden Doğan Bir Sebeple İşçinin Sağlığı ve Yaşayışı İçin Tehlikeli Olması Nedeniyle Olduğu )

• İŞÇİNİN SAĞLIĞI VE YAŞAYIŞI İÇİN İŞİN TEHLİKELİ OLMASI ( İş Sözleşmesinin Konusu Olan İşin Yapılması - Kanundaki Koşulların İşçi Yönünden Oluşup Oluşmadığı İşçinin Yaptığı İşin Sağlığını Doğrudan Etkileyip Etkilemediği Yönünden Sağlık Kurulu Raporu Alınması Gerektiği )

• SAĞLIK KURULU RAPORU ( Kanundaki Koşulların İşçi Yönünden Oluşup Oluşmadığı İşçinin Yaptığı İşin Sağlığını Doğrudan Etkileyip Etkilemediği Yönünden Alınması Gerektiği - İşçinin Haklı Nedenle Derhal Fesih Hakkı Bulunduğu )

• İŞ SÖZLEŞMESİNİN KONUSU OLAN İŞİN YAPILMASININ İŞÇİNİN SAĞLIĞI İÇİN TEHLİKELİ OLMASI ( Kanundaki Koşulların İşçi Yönünden Oluşup Oluşmadığı İşçinin Yaptığı İşin Sağlığını Doğrudan Etkileyip Etkilemediği Yönünden Sağlık Kurulu Raporu Alınması Gerektiği )

4857/m.24

ÖZET : Davacı, kıdem ücret, prim, yıllık izin, mesai alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir. Kanunda, “iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması, işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı ve yaşayışı için tehlikeli olursa” düzenlemesi ile işçiye derhal fesih hakkı tanımaktadır. Somut olayda tıbbi mümessillik işi yapan davacı sağlık sebebi ile iş sözleşmesini feshettiğine göre, kanundaki koşulların işçi yönünden oluşup oluşmadığı, işçinin yaptığı işin sağlığını doğrudan etkileyip etkilemediği, buna göre iş sözleşmesini sona erdirmesinde zorunluluk bulunup bulunmadığı yönünden sağlık kurulu raporu alınarak sonucuna göre uyuşmazlığın çözülmesi gerekir.
DAVA : Davacı, kıdem ücret, prim, yıllık izin, mesai alacaklarının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği reddetmiştir.
Hüküm süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi Ö.F.Tüfek tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Davacı, davalı şirkette ilaç satış elemanı olarak çalıştığını, yaptığı işin gereği olarak uzun süre ayakta kalması, ağır ilaç kolilerini taşıması ve uzun mesafeler için araç kullanması nedenleri ile zaman içinde belfıtığı rahatsızlığı oluştuğunu, almış olduğu durumu tesbit eden doktor raporları uyarınca iş sözleşmesini feshettiğini belirterek, kıdem tazminat ve işçilik alacaklarını istemiştir.
Davalı işveren ise İş Kanunu, 24/1.a uyarınca hastalığın işyeri ve iş koşulları ile ilişkisinin ortaya konulamadığını, tıbbi mümessil olarak göreve devam etmesinin sağlığı için tehlikeli ve sakıncalı olması gerektiğini, davacının yapmakta olduğu işin sağlığı için tehlikeli olduğu yönünde bir heyet raporu bulunmadığını, 21.02.2005 tarihli ihtarnameden sonra işe devam etmediğini,bunu işçinin istifası kabul ederek işlem yapıldığını ve bu nedenle davacının kıdem tazminatı hakkı bulunmadığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece davacıdaki belirttiği rahatsızlığın yaptığı işten kaynaklandığı ispatlanamadığı gibi davacıdaki belfıtığı rahatsızlığının, tıbbi mümessillik görevini yerine getiremeyeceği ya da davacının görevine devam etmesi halinde işinin hayati yönünden tehlike oluşturacağı hususu kanıtlanamadığı, bu nedenle işçi tarafından yapılan feshin haklı bir nedene dayanmadığı gerekçesi ile kıdem tazminatı talebi red edilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu, 24/1-a fıkrasında ”iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması, işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı ve yaşayışı için tehlikeli olursa” düzenlemesi ile işçiye derhal fesih hakkı tanımaktadır. Somut olayda tıbbi mümessillik işi yapan davacı sağlık sebebi ile iş sözleşmesini feshettiğine göre, İş Kanunu, 24/1-a ’daki koşulların işçi yönünden oluşup oluşmadığı, işçinin yaptığı işin sağlığını doğrudan etkileyip etkilemediği, buna göre iş sözleşmesini sona erdirmesinde zorunluluk bulunup bulunmadığı yönünden sağlık kurulu raporu alınarak sonucuna göre uyuşmazlığın çözülmesi gerekir iken, eksik inceleme ile yetersiz doktor raporu sonuca gidilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 08.04.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.

sayın meslektaşlarım; işçinin 5 aylık hamileliği dolayısıyla sağlık sebepleri ile haklı nedenlerle fesih ve tazminat davamızda; elimizde sadece hamileliğe dayalı bir hastalık nedeniyle genel rapor mevcuttur.Davalı işyerinde yük taşımak ve kasada oturmak gibi değişik işler mevcuttur.Müvekkilin zaman zaman ağır işlerde de çalıştırıldığını tanık vasıtasıyla ispat mümkün müdür?

Alıntı: Yazan hukukkuşu .. işçinin 5 aylık hamileliği dolayısıyla sağlık sebepleri ile haklı nedenlerle fesih ve tazminat davamızda; elimizde sadece hamileliğe dayalı bir hastalık nedeniyle genel rapor mevcuttur .. Davalı işyerinde yük taşımak ve kasada oturmak gibi değişik işler mevcuttur.Müvekkilin zaman zaman ağır işlerde de çalıştırıldığını tanık vasıtasıyla ispat mümkün müdür?

Üstadım iş akdinin hamilelik sebebi ile işçi tarafından feshedildiğini beyan etmişsiniz. Hamilelik 24. maddede sayılı işçi açısından haklı fesih nedenleri arasında sayılmış değildir. Bu nedenle, sadece bu gerekçeye dayanarak tazminat talebiniz lehinize sonuçlanmayacaktır.

Ancak hamile kadın işçinin, sağlığına, şartlarına uygun işte çalıştırılmayıp, ağır işlerde çalıştırıldığı iddiası ile iş akdinin 24/II-f bendi gereğince " çalışma şartlarına uymamak " sebebine dayanılarak feshi halinde haklı fesih halinden sözedilebilir ki, bu durumda tazminat talebiniz kabul görebilir. Zira bu fıkra sadece yasa, tüzük, yönetmelik, toplu iş sözleşmesi ya da hizmet sözleşmesi ile kastedilen " çalışma şartları " nı değil, işyeri uygulamaları ile ahlak ve iyiniyet kurallarını kapsar ve kadın işçiye fesih hakkı verir düşüncesindeyim. Tanık ifadeleri ile kadın işçiye yaptırılan işin hangi işler olduğu ve hangi zamanlarda, hangi şartlar altında bu işlerin yaptırıldığı ortaya konularak somut olay değerlendirilmeli ve sonuca gidilmelidir. Saygılar.

Düzeltme: 25 yazılı yasa maddesi, 24 olarak sonradan düzeltilmiştir

Üstadım değerli cevabınız için teşekkür ederim.Sanırım 24. maddeyi kastettiniz.Maddede sayılmamış olsa bile,eldeki sağlık raporu ve tanık ifadeleriyle 24/I-a 'ya göre işin yapılmasının sağlık açısından tehlikeli olduğunu iddia ve ispat edemez miyiz?Teşekkür ederim..

Alıntı: Yazan hukukkuşu Üstadım değerli cevabınız için teşekkür ederim.Sanırım 24. maddeyi kastettiniz.Maddede sayılmamış olsa bile,eldeki sağlık raporu ve tanık ifadeleriyle 24/I-a 'ya göre işin yapılmasının sağlık açısından tehlikeli olduğunu iddia ve ispat edemez miyiz?Teşekkür ederim..

Sizce kadın işçinin hamile kalması fıkrada geçen " İş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olması " şartı için haklı fesih sebebi olabilir mi? Hiç sanmıyorum.

Şöyle düşünün; hamile olan her kadın işçi bunu raporla kanıtlayabilir. Her hamile kadın işçinin yaptığı iş bir süre sonra kendisi için tehlike arzedecek boyuta gelecektir. En azından kendi sağlığı için olmasa da bebeğin sağlığı için. Düşük tehdidi gibi. Bu işin hangi zaman ve hangi boyutta tehlikeli hale geleceğini işveren uzmanlık alanı olmadığından bilemeyecek ve her hamilenin haklı fesih hakkını kullandığını söylerek keyfi olarak akdi feshedip bir de tazminat talebi olacak. İşçilerin bunu suistimal edebileceğini düşünmek hiç de zor değil. İşveren açısından da hiçbir kusur veya iradesi olmaksızın feshe bağlı tazminatı ödeme yükümlülüğü.

Sonuç olarak kadın işçinin hamile olması ve bunu rapor ile ispat etmesi 4857 sayılı yasanın 24/I-a anlamında işçiye tazminatı gerektirir bir fesih hakkı vermez. saygılar.

Müvekkil Malatya'da yaşamakta ve 15 yıldır aynı yerde çalışmaktadır. Eşinin akciğer rahatsızlığı nedeniyle 2-3 ayda bir İstanbul'a gelmek zorundadır. İş sözleşmesini haklı nedenle feshedip kıdem tazminatını alabilir miyiz? Teşekkürler...

Alıntı: Müvekkil Malatya'da yaşamakta ve 15 yıldır aynı yerde çalışmaktadır. Eşinin akciğer rahatsızlığı nedeniyle 2-3 ayda bir İstanbul'a gelmek zorundadır. İş sözleşmesini haklı nedenle feshedip kıdem tazminatını alabilir miyiz? Teşekkürler...

Sayın Numerus Clausus;

Son derece hassas ve önemli bir gerekçeye istinaden iş akdinin feshedilmesi durumu söz konusu olsa dahi 4857 sayılı İş Kanunu'nun işçiye tanıdığı haklı nedenler kapsamında değerlendirilemeyeceğinden kıdem tazminatına hak kazanılabileceği kanaatinde değilim.

Saygılarımla..

T.C. YARGITAY

7.Hukuk Dairesi
Esas: 2015/1039
Karar: 2016/8067
Karar Tarihi: 12.04.2016


İŞÇİ ALACAKLARI DAVASI - BİR SAĞLIK KURULUŞUNDAN İŞÇİNİN SAĞLIĞI İÇİN TEHLİKENİN VARLIĞI KONUSUNDA HEYET RAPORU ALINMASI - GEREKİRSE İŞYERİNDE UZMAN BİLİRKİŞİ MARİFETİ İLE İNCELEME YAPTIRILMASI - SONUCA GÖRE BİR KARAR VERİLMESİ GEREĞİ - HÜKMÜN BOZULMASI

ÖZET: Mahkemece bir sağlık kuruluşundan iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılmasının işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olup olmadığı konusunda heyet raporu alınarak gerekirse işyerinde uzman bilirkişi marifeti ile davacının yaptığı işin niteliği gözetilerek inceleme yaptırılarak elde edilecek sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken kıdem tazminatı talebinin reddi hatalı olup bozma nedenidir.

(4857 S. K. m. 17, 24, 25) (1475 S. K. m. 14)

Dava ve Karar: Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay'ca incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz isteklerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dosya incelendi, gereği görüşüldü:

1-Dosyadaki yazılara, hükmün Dairemizce de benimsenmiş bulunan yasal ve hukuksal gerekçeleriyle dayandığı maddi delillere ve özellikle bu delillerin takdirinde bir isabetsizlik görülmemesine göre davalının tüm, davacının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine,

2-Davacı, davalı işyerinde1997 yılına kadar çalışıp haklarını alarak emekli olduğunu, işyerinin özelleştirilmesi nedeniyle emekli olduktan 3-4 yıl kadar sonra tekrar aynı işyerinde işe başladığını, prostat hastası olmasından dolayı çalışma koşullarının imkansız hale geldiğini, sağlık sorunları nedeniyle iş akdini haklı nedenle feshettiğini ancak davalı tarafından işçilik alacaklarının ödenmediğini, davalı tarafından yazdırılan 23/10/2013 tarihli istifa dilekçesinde iradesinin fesada uğratıldığını ve bu dilekçeye itibar edilemeyeceğini, çalıştığı süre boyunca günlük 2-3 saat fazla mesai yaptığını iddia ederek bazı işçilik alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

Davalı, davacının istifa dilekçesi ibraz ederek işten ayrıldığını, istifa dilekçesinde sağlık nedenlerinden olduğunu belirtilmesine rağmen hiçbir sağlık raporu vermediğini, hak etmiş olduğu işçilik alacaklarının kendisine ödendiğini belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece, davacının iş sözleşmesinin sağlık sorunları nedeniyle istifa yolu ile son bulduğunu, ancak dosyaya sunulan sağlık raporlarında davacının çalışamayacağının belirtilmediği ve yapılan işin işçinin yaşamı veya sağlığı için tehlike yarattığının ve söz konusu tehlikenin işin niteliğinden kaynaklandığının tespit edilememesinden dolayı davacı feshinin haklı sebebe dayandığının ispatlanamadığı gerekçesiyle davacının kıdem tazminatı talebi reddedilmiş, diğer talepleri kabul edilmiştir.

Taraflar arasında, davacının iş sözleşmesini istifa ile haklı nedenle mi sona erdirdiği konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.

Genel olarak iş sözleşmesini fesih hakkı hak sahibine karşı tarafa yöneltilmesi gereken tek taraflı bir irade beyanı ile iş sözleşmesini derhal veya belirli bir sürenin geçmesiyle ortadan kaldırabilme yetkisi veren bozucu yenilik doğuran bir haktır.

İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkı 4857 sayılı İş Kanununun 24. maddesinde düzenlenmiştir. İşçinin önelli fesih bildiriminin normatif düzenlemesi ise aynı yasanın 17. maddesinde ele alınmıştır. Bunun dışında İş Kanununda işçinin istifası özel olarak düzenlenmiş değildir.

4857 sayılı İş Kanununun 25. maddesinin I. bendinin (a) alt bendinde, “işçinin kendi kastından veya derli toplu olmayan yaşayışından yahut içkiye düşkünlüğünden doğacak bir hastalığa veya sakatlığa uğraması halinde, bu sebeple doğacak devamsızlığın ardı ardına üç iş günü veya bir ayda beş iş gününden fazla sürmesi” hali ve (b) alt bendinde ise, “işçinin tutulduğu hastalığın tedavi edilemeyecek nitelikte olduğu ve işyerinde çalışmasında sakınca bulunduğunun Sağlık Kurulunca saptanması” durumunda işverenin derhal fesih hakkının olduğu açıklanmıştır.

İşçinin hastalık veya sakatlığa yol açan olayı bilerek ve isteyerek gerçekleştirmesi gerekir. İşçinin derli toplu olmayan yaşantısı ile içkiye düşkünlüğü de başlı başına fesih nedeni olmayıp, bu durumların, işçiyi hastalığa veya sakatlığa yöneltmesi gerekir.

İşçinin sözü edilen nedenlere dayanan hastalık ya da sakatlığının ardı ardına 3 gün ya da bir ay içinde 5 iş günü aşması halinde işverenin derhal fesih hakkı doğar. Maddede geçen “bir ay” takvim ayı olmayıp, işçinin kusura dayanan hastalık veya sakatlık ya da derli toplu olmayan yaşantısı sebebiyle işe gidemediği ilk günü takip eden bir aylık süredir.

İşverenin İş Kanununun 25/I-a bendi uyarınca derhal feshi, aynı maddenin (g) bendinde geçen devamsızlık nedeniyle fesih hakkından bağımsızdır. Anılan maddenin (g) fıkrasında işçinin izinsiz ve mazeretsiz olarak işe gelmemesi hali söz konusudur ve anılan nedenle işverenin haklı fesih imkanı vardır. Bu durumda işverenin tazminat ödeme yükümlülüğü doğmadığı halde, 4857 sayılı İş Kanununun 25/ I-a bendine göre işverenin derhal fesih imkanı vardır.

1475 sayılı İş Kanununun 17/I-b bendinde “işçinin bulaşıcı veya işi ile bağdaşmayacak derecede tiksinti verici bir hastalığa tutulması” hali derhal fesih nedeni olarak sayılmışken, 4857 sayılı İş Kanununda bu hükme yer verilmemiştir. Bunun yerine işçinin tedavisi imkansız bir hastalığa tutulması hali düzenlenmiştir. İşçinin tutulduğu hastalığın tedavisinin bulunmaması yanında işyerinde çalışmasının sakıncalı olması da sağlık kurulunca belirlenmelidir. 4857 sayılı İş Kanununu da 25/I-b bendindeki bu düzenlemeye göre her iki şartın da bir arada bulunması gerekir.

İşverenin İş Kanununun 25. maddesinin (a) ve (b) bentleri yönünden feshi haklı fesih olmayıp, işveren yürürlükte olan İş Kanunu hükümlerine göre kıdem tazminatı ödemekle yükümlüdür. Yasa, işverene derhal fesih hakkı tanımakla bu hak, işverenin bildirim sürelerine uyma ve ihbar tazminatı ödeme yükümlülüğünü ortadan kaldırır.

Somut olayda; davacı vermiş olduğu 23.10.2013 tarihli dilekçe ile yaşlılığa bağlı sağlık sorunları nedeni ile çalışamadığını belirterek işten ayrılma iradesini ortaya koymuş olup bu anlatım 4857 sayılı Yasa' nın 24/1-a maddesinde düzenlenen işçinin haklı feshi olgusuna dayanmaktadır. Dosya içerisinde davacıya ait,.... Üniversitesi .... Tıp Fakültesinde yapılmış 02.09.2013 tarihli göz muayene belgesi, ... Eğitim ve Araştırma Hastanesinden verilme; 05.09.2013 tarihli benign prostat hiperplazisi teşhisli 1 gün istirahat raporu, 27.09.2013 yatış 07.10.2013 taburcu tarihli benign prostat hiperplazisi teshişli hasta epikriz raporu, 21.10.2013 tarihli benign prostat hiperplazisi, R31 hematüri teşhisli 1 gün istirahat raporu, 25.11.2013 tarihli mesanenin nöromusküler disfonksiyonu, benign prostat hiperplazisi teşhisli hasta epikriz raporu bulunmaktadır.

Mahkemece, iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılması işin niteliğinden doğan bir sebep ile işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlike arz edip etmediğine yönelik taraf delilleri toplanıp, sağlık raporlarının dayanağı hastane tedavi dosyası ve ekleri getirtilerek bir sağlık kuruluşundan iş sözleşmesinin konusu olan işin yapılmasının işin niteliğinden doğan bir sebeple işçinin sağlığı veya yaşayışı için tehlikeli olup olmadığı konusunda heyet raporu alınarak gerekirse işyerinde uzman bilirkişi marifeti ile davacının yaptığı işin niteliği gözetilerek inceleme yaptırılarak elde edilecek sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken kıdem tazminatı talebinin reddi hatalı olup bozma nedenidir.

Sonuç: Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenle BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacıya iadesine, aşağıda yazılı temyiz harcının davalıya yükletilmesine, 12.04.2016 gününde oybirliği ile karar verildi.