Tedbir Nafakasının İadesi Mümkün Müdür?

Merhaba değerli meslektaşlarım!

Müvekkil yıllar önce bir boşanma davası açıyor ve davanın kabulüyle yoksulluk ve iştirak nafakalarına hükmediliyor. Müvekkil de nafaka alacağını icra takibi yoluyla tahsil yoluna gidiyor. Ancak boşanma kararı, davalının başvurusu üzerine istinaf mahkemesince, dava dilekçesinde herhangi bir delile dayanılmadığından bozuluyor ve davanın reddine karar veriliyor. Bu hüküm de Yargıtay tarafından onanıyor ve kesinleşiyor. Bunun üzerine davalı icra müdürlüğüne başvurarak ödemiş olduğu nafakaların iadesini talep ediyor. Müdürlük ise İİK'nın 40/2 maddesi uyarınca talebi kabul ediyor ve müvekkile 7 gün içinde nafakaları geri ödemesi için muhtıra gönderiyor. İcra memurunun bu işlemine karşı şikayet davası açacağız ve ödenen nafakanın tedbir mahiyetinde olduğundan iadesinin mümkün olmadığı kanaatindeyiz. Altta da buna ilişkin sitede bulduğum bir Yargıtay kararını paylaşıyorum.

YARGITAY
12. HUKUK DAİRESİ
ESAS NO. 2003/24134
KARAR NO. 2004/1515
KARAR TARİHİ. 27.1.2004

> TEDBİR NAFAKASI ( Takip - Boşanma Talebi Reddedilip Devamına İlişkin Karar Oluşturulmaması/Red Kararının Kesinleşmesi Tarihine Kadar Devam Edeceği )

4721/m. 169

ÖZET : Takip dayanağı boşanma ilamında tedbir nafakasına hükmedilmiştir. Boşanma talebi reddedildiğinden ve nafakanın devamına ilişkin karar oluşturulmadığından bu durumda tedbir nafakası boşanma davasının red kararının kesinleşmesi tarihine kadar devam eder ve kesinleşme tarihinde son bulur.

DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı merci kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:

KARAR : Takip dayanağı Niğde 1. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2002/529 esas 2003/210 karar sayılı 11.3.2003 karar tarihli boşanma ilamında tedbir nafakasına hükmedilmiştir. Boşanma talebi reddedildiğinden ve nafakanın devamına ilişkin karar oluşturulmadığından bu durumda tedbir nafakası boşanma kararının kesinleşmesi tarihine kadar devam eder ve kesinleşme tarihinde son bulur. Bu kural ışığında boşanma davasının red kararının kesinleşme tarihi araştırılıp sonuca gidilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde istemin reddi biçiminde karar tesisi isabetsizdir.

SONUÇ : Borçlu vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile merci kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK.366. ve HUMK.428. maddeleri uyarınca ( BOZULMASINA ), 27.01.2004 gününde oybirliğiyle karar verildi.


Sorum şu: Boşanma kararı bozularak kesinleşse de nafakanın iadesine yönelik talep hukuka uygun mudur, bu yönde başka lehe Yargıtay kararı var mıdır?



Şimdiden teşekkür eder, iyi çalışmalar dilerim.

Soru "Tedbir Nafakasının İadesi Mümkün Müdür?" başlığı ile soruluyor. İçeriğinde " yoksulluk ve iştirak nafakalarına hükmediliyor." ve "ödenen nafakanın tedbir mahiyetinde olduğundan iadesinin mümkün olmadığı kanaatindeyiz." deniliyor.

Ödenen nafaka TMK. 169 m. göre kararlaştırılan "tedbir nafakası" ise, tedbir nafakası boşanma davasının açıldığı tarihten başlatılır ve boşanma davasının reddine yada kabulüne dair hükmün kesinleşme tarihine kadar devam eder. Davanın ret ile sonuçlanması ödenen nafakasının iadesini gerektirmez. Tedbir nafakası hakkında kural tartışmasız bu şekildedir. Bu konuda bir kuşku olmaması gerekir.

TMK.nun 175.m. sindeki "yoksulluk nafakası" ile 182 m.sindeki "iştirak nafakası" ise, boşanmanın mali sonuçları ile ilgili olup, başlangıç tarihleri boşanmaya dair kararının kesinleşme tarihidir. Bu tip nafakaların tedbir niteliğinde verilmesi ve ödenmesi veya tedbir nafakasına benzetilmesi mümkün değildir. Boşanmaya dair hüküm kesinleşmeden icraya konulamayacağı gibi, hataen icraya konulup cebri icra ile ödense dahi ,boşanma davası ret ile sonuçlandığında, ödeyen İİK 72.m. göre en fazla 1 yıllık miktarın iadesini talep edebilir.