Vergi Kaçakçılığı Suçuna İlişkin Yargıtay Kararı İncelemesi!

YARGITAY KARARI İNCELEMESİ

OLAYIN ÖZETİ:

Sanık “N” 2002 yılında özel gider indirimi veya vergi iadesinden yararlanmak için sahte fatura düzenlemiştir. Sanık hakkında özel belgede sahtecilik suçundan ceza verilmiştir.

YEREL MAHKEME KARARI:

2002 yılında özel gider indirimi veya vergi iadesinden yararlanmak için sahte fatura düzenleyen sanık N hakkında; Ağrı Ağır Ceza Mahkemesi’ nin 19.02.2004 gün ve 2003/128 E. , 2004/25 K. Sayılı hükmü ile özel belgede sahtecilik suçundan ceza verilmiştir.

YARGITAY KARARI:

1- 01.01.1999 tarihinde yürürlüğe giren 4369 Sayılı Kanunla değişik 213 Sayılı VUK’ nun 359/b-1. Maddesine göre, vergi kanunları uyarınca düzenlenmesi gereken belgelerin sahte olarak düzenlenmesi suçun oluşumu için yeterli olup, bu belgelerin vergi yasalarına göre kullanılması ve vergi ziyaı suçun unsuru olmaktan çıkarıldığı cihetle, sanığın 2002 yılında özel vergi indirimi veya vergi iadesinde kullanılmak üzere “sahte faturalar düzenlemekten” ibaret eyleminin VUK’ nun 359/b-1. Maddesine uygun bulunduğu gözetilmeden, suçu nitelemede yanılgı sonucu özel evrakta sahtecilik suçundan cezalandırılmasına karar verilmesini yasaya aykırı olduğu,
2- Hükümden sonra, 01.06.2005 tarihinde yürürlüğe giren 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’ nun 7 ve 5349 Sayılı Kanunla değişik 5252 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun Yürürlük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun’ un 9. Maddeleri uyarınca; anılan kanunlar değerlendirilerek sonucuna göre sanığın hukuki durumunun takdir ve tayininde zorunluluk bulunduğu,
Gerekçesiyle 19.12.2005 gün ve 2005/2983 E. , 2005/13918 K. Sayılı kararı ile Ağrı Ağır Ceza Mahkemesi kararını bozmuştur.

ÇÖZÜMLENMESİ GEREKEN HUKUKİ PROBLEMLER:

1- Sahte belge kullanılması ve vergi ziyaının vergi kaçakçılığı suçunun unsuru olup olmadığı,
2- Sahte fatura düzenlenmesi durumunda, “özel belgede sahtecilik suçu” nun mu yoksa, “vergi kaçakçılı” suçunun mu oluşacağı,

VERGİ SUÇ VE CEZALARI

A- Mali Nitelikte Suçlar ve Cezalar:
1- Vergi Ziyaı Suçu ve Cezası
2- Usulsüzlük Suçları ve Cezaları
a. Genel Usulsüzlük Suçları ve Cezaları
b. Özel Usulsüzlük Suç ve Cezaları
B- Ceza Hukuku Anlamında Suçlar ve Cezalar:
1- Kaçakçılık Suçları ve Cezaları
2- Vergi Mahremiyetini İhlal Suçu
3- Kamu Görevlilerinin Yükümlülerin Özel İşlerini Yapması

KAÇAKÇILIK SUÇLARI

Kaçakçılık suçu VUK ‘nun 359. Maddesinde düzenlenmiş olup, seçimlik hareketli suçlardandır. Yani 359. Maddede belirtilen hareketlerden herhangi birinin yapılması suçun oluşması için yeterlidir. Suçun oluşması için hareketlerden birinin gerçekleştirilmiş olması yeterli olup, ayrıca vergi kaybının doğmuş olması şartı aranmamaktadır. Öyle ki, eğer vergi kaybı da gerçekleşmişse, hürriyeti bağlayıcı ceza yanında ayrıca üç kat vergi ziyaı cezası kesilmesi gerekmektedir(VUK m. 344/III).
Yeni düzenlemeye göre kaçakçılık suçlarında kasıt aranmamaktadır. Yani vergi dairesi yükümlünün kastını ispat etmek zorunda değildir. Bunun yanında, yukarıda da belirttiğimiz gibi, artık kaçakçılık suçunun oluşması için vergi ziyaı (kaybı) gerekmemektedir. Buna göre; artık fiillerin, tarh döneminden önce ortaya çıkarılması durumunda da kaçakçılık cezası verilebilecektir .
Kaçakçılık suçları iki kısımda incelenmektedir:
1- 6 aydan üç yıla kadar hapis cezasını gerektiren fiiller (VUK m. 359/a)
2- 18 aydan üç yıla kadar hapis cezasını gerektiren fiiller (VUK m. 359/b)
Sahte Belge Düzenlemek:
Vergi Usul Kanunu madde 359/b-1: “…belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu belgeleri kullananlar hakkında 18 aydan üç yıla kadar ağır hapis cezası hükmolunur.” Maddeden de anlaşılacağı üzere; suçun oluşması için sahte olarak düzenlenen belgenin ayrıca kullanılmış olması gerekememekte, aksine kullanmak ayrı bir seçimlik hareket oluşturmaktadır. Yani, bir belgeyi sahte olarak düzenleyen veya düzenlenmiş bir sahte belgeyi kullanan veya da hem düzenleyen ve hem de kullanan kişi cezalandırılacaktır.
Sahte belge, gerçek bir emtia hareketi, alım satım ya da hizmet ifasına dayanmaksızın düzenlenen vesikadır. Bu tür vesikalar kamuoyunda naylon olarak adlandırılmaktadır . Yani gerçek bir muamele veya durum olmadığı halde bunlar varmış gibi düzenlenen belgedir (Vergi Usul Kanunu madde 359/b-1) .
Özel Belgede Sahtecilik Suçunun Oluşması İçin Salt Düzenleme Eyleminin Yeterli Olup Olmadığı Sorunu:
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu madde 207/1’ e göre; “Bir özel belgeyi sahte olarak düzenleyen veya gerçek bir özel belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştiren ve kullanan kişi bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”
Madde metninden de anlaşılacağı üzere, suçun iki seçimlik hareketi olan “bir özel belgeyi sahte olarak düzenlemek” ve “bir özel belgeyi başkalarını aldatacak şekilde değiştirmek” suçun oluşumu için tek başına yeterli değildir. Bu eylemlerin yanı sıra, ayrıca “kullanma” eyleminin de gerçekleştirilmesi gerekmektedir .

SONUÇ:

Sahte belgenin düzenlenmesi, Vergi Usul Kanunu’ nun 359. Maddesinde düzenlenen kaçakçılık suçunun oluşumu için yeterli olup, ayrıca kullanılmış olması gerekmemektedir. Bunun yanı sıra, vergi kaybının gerçekleşmiş olması şartı da aranmamaktadır. Daha önce de açıklandığı gibi; vergi kaybı olması durumunda, Vergi Usul Kanunu’ nun 344. Maddesi gereği üç kat vergi ziyaı cezası kesilmektedir. Bu nedenle, sahte belgenin kullanılması ve vergi ziyaı (kaybı) kaçakçılık suçunun bir unsuru değildir.
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’ nun 207. Maddesinde düzenlenen özel belgede sahtecilik suçunun oluşması için sahte belgenin düzenlenmiş olması yeterli olmamakta, ayrıca düzenlenen belgenin kullanılmış olması gerekmektedir.
Sahte belgenin kullanılması ve vergi ziyaının kaçakçılık suçunun unsuru olmaması, özel belgede sahtecilik suçunun oluşması için düzenlenen sahte belgenin kullanılmış olmasının da gerekmesi nedeniyle Yargıtay’ın 19.12.2005 gün, 2005/2983 Esas, 2005/13918 Karar sayılı bozma kararı yerindedir.

KAYNAKÇA

1- Prof. Dr. Ahmet GÜNDEL, Vergi Suçları Ve Cezaları, Adil Yayınevi, Ankara 1995
2- Prof. Dr. Durmuş TEZCAN, Doç. Dr. M. Ruhan ERDEM, Yrd. Doç Dr. Rıfat Murat ÖZOK, Teorik ve Pratik Ceza Özel Hukuku, Seçkin Yayınları, Ankara 2006
3- Prof. Dr. Mehmet ASLAN, Vergi Hukuku, Yaklaşım Yayınları, Ankara 2006
4- Prof. Dr. Mualla ÖNCEL, Prof. Dr. Ahmet KUMRULU, Prof. Dr. Nami ÇAĞAN, Vergi Hukuku, Turhan Kitabevi, Ankara 2003
5- Prof. Dr. Nihal SABAN, Vergi Hukuku, Der Yayınları, İstanbul 2003
6- Doç. Dr. Nurettin BİLİCİ, Vergi Hukuku, Yargı Yayınevi, Ankara 2001
7- Prof. Dr. Sadık KIRBAŞ, Vergi Hukuku, Siyasal Kitabevi, Ankara 2002
8- Prof Dr. Yusuf KARAKOÇ, Genel Vergi Hukuku, Yetkin Yayınları, Ankara 2004
9- UYAP Mevzuat Programı (Yargıtay Kararları)

Saygılarımla..
Kemal YILDIRIM