Tenkis Hesabı

Mutlak olarak tenkise tabi tasarruflarda (ölüme bağlı tasarruflar veya Türk Medeni Kanununun 565, maddesinin 1,2 ve 3 fıkrasında gösterilenler) veya saklı payı ihlal kastının varlığı kesin olarak anlaşılan diğerlerinde özellikle muayyen mal hakkında tenkis uygulanırken Türk Medeni Kanununun 570. maddesindeki sıralamaya dikkat etmek, davalı saklı paylı mirasçılardan ise aynı kanunun 561. maddesinde yer alan saklı paydan fazla olarak alınanla sorumluluk ilkesini gözetmek, dava konusu olup olmadığına bakılmayarak önce ölüme bağlı tasarruflarla davacının saklı payını tamamlamak, sonra sağlar arası tasarrufları, en sonda da kamu yararına yapılan kazandırmaları dikkate almak gerekir. Bu işlem sırasında dava edilmeyen kişi veya tasarrufların tenkisi gerekeceği sonucu çıkarsa davacının onlardaki hakkını dava etmemesinin davalıyı etkilemeyeceği ve birden çok kişiye yapılan teberru tenkise tabi olursa 563. maddede yer alan, alınanla orantılı sorumluluk kuralı gözetilmelidir.

Değerli meslektaşlarım,
Bir Yargıtay kararından alınan yukarıdaki paragraftaki, karartılmış ibareyi, nasıl değerlendirmemiz lâzım gelecektir ve bu değerlendirme üzerine de ne gibi yeni hareketlere girişilecektir. Saygılarımla.

Benim anladığım; kişi kazandığından fazlasını veremez. Dava edilmeyen kişilerin geri vermesi gereken ile davalının geri vermesi gereken oranlanarak, davalının sorumlu olduğu miktarın davacıya ödenmesine veya iadesine karar verilecektir. Davalının dava dışı kişilerin payına düşen aşkın hisseyi de iade etmesi beklenemez diye anlıyorum.

Saygılarımla,

Benim görüşüme göre; Yargılama sırasında tenkise tabi olan başka bir işlem ortaya çıktığında, davacı tarafından lehine kazanım sağlanan kişiye karşı dava açılmamış olsa dahi, devam eden yargılamada bu durum dikkate alınmadan sanki kişiye dava açılmış gibi hesaplama yapılır. Yani açılmış olan davada davalıların kazanımlarından yapılacak olan tenkis hesaplanırken, diğer dava açılmamış kişilerin kazanımları da dava açılmasa bile dikkate alınır.