Beyanda Bulunmak İçin Süre Verilmesi

Görülmekte olan bir davada mahkeme taraflara bilirkişi raporuna ilişkin beyanda bulunmak üzere 10 günlük süre verdi. 10 gün geçtikten sonra verilen beyanın hukuki durumu nedir.? yorumlarınız için teşekkürler

Sn meslektaşım verilen 10 günlük süre kesin süre ise ve kesin sürenin sonuçları ihtar edilmişse o zaman 10 gün sonra verilen beyan, kesin süreden sonra verilmiş olduğundan karara esas alınmayacaktır kanaatindeyim. Ama belirttiğiniz 10 günlük süre kesin süre değilse o zaman duruşma gününe kadar verilmiş olmasında hukuki bir engel yok diye düşünüyorum.

HUMK Madde 283 - "Hakim raporda noksan ve müphem gördüğü cihetleri itmam ve izah için ehlivukufa yeni sualler tertip edebilir. İki taraf dahi noksan ve müphem cihetler hakkında ehlivukuftan izahat alınmasını raporun kendilerine tebliği tarihinden bir hafta zarfında hakimden tahriren talep edebilirler."
Madde 163 -" Kanunun tayin ettiği müddetler katidir. Bu müddetlerde yapılması lazım olan muamele yapılmazsa o hak sakıt olur. Hakim tayin ettiği müddetin kati olduğuna da karar verebilir. Aksi takdirde tayin olunan müddeti geçirmiş olan taraf yenisini istiyebilir. Bu suretle verilecek müddet katidir. Bir daha verilemez."
Madde 159 - "Müddetleri kanun veya hakim tayin eder. Kanunda gösterilen müstesna hallerden başka hakim kanunen tayin edilen müddetleri tezyit veya tenkis edemez. Kendinin tayin ettiği müddetleri iki tarafı dinledikten sonra makul sebeplere binaen tenkis ve tezyit edebilir."

Dolayısıyla kanun bu konuda 7 günlük süre öngördüğünden 7 günden sonra rapordaki eksiklikler ve şüpheli hususlar konusunda beyanda bulunamaz.
Ayrıca kanunda 7 günlük süre öngörülmüş olduğundan mahkemenin kalkıp 10 günlük süre vermesi Md.159'a aykırıdır.

Bilirkişi raporuna itiraz, itirazın niteliğine göre süreye bağlı olabilmektedir.

HUMK Madde 283/1: "Hakim raporda noksan ve müphem gördüğü cihetleri itmam ve izah için ehlivukufa yeni sualler tertip edebilir. İki taraf dahi noksan ve müphem cihetler hakkında ehlivukuftan izahat alınmasını raporun kendilerine tebliği tarihinden bir hafta zarfında hakimden tahriren talep edebilirler"

Anılan maddenin lafzından anlaşılacağı üzere bilirkişi raporunda davanın seyri açısından cevaplanması beklenen sorulara yanıtlar verilmemişse bilirkişiye yeni sualler sorulmak suretiyle açıklama talep etmenin süresi 7 gündür. Bu süre kanunla belirlendiği için kesindir.
Ancak, esasa ilişkin, kararı etkileyecek, mantıklı itirazların yapılması için belirttiğiniz üzere 10 günlük süre ile bağlı tutulamayacağınız, kanaatindeyim.
Hakimler haklı olarak, kendileri dosyayı incelemeye başlamadan önce tarafların itirazları var ise bunları dosyaya ulaştırmalarını istemektedir. Bu, davanın disiplini ve hakimin taraf beyanlarını aynı anda değerlendirme imkanı olması açısından faydalıdır ancak zorunlu değildir. Verilen süreyi kaçırmış olsanız dahi itirazlarınızı bildirmenizde yarar vardır. Zira hakim bilirkişi raporuyla bağlı değildir ve bu rapora uyma zorunluluğu yoktur. Hakimin kendi bağlı olmadığı bir rapora, verdiği süre geçirildi diye tarafı bağlı kılması söz konusu olamayacaktır.

Bilirkişi raporuna süresinde ya da hiç beyan verilmemesi raporun aleyhe olan hususlarını kabul etmediğiniz anlamına gelir. Zaten aleyhe olan hususları kabul etmemişsiniz, bunun gerekçelerini süre geçtikten sonra açıklamakta hiçbir sakınca yoktur. Ancak, hakimin inceleyebileceği yeterli bir süre önce beyanı vermekte fayda var.

Merhaba,

1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 283/1. maddesi hükmünce "hakim raporunda noksan ve müphem gördüğü cihetleri itmam ve izahı için ehli vukufa yeni sualler tertip edebilir. İki taraf dahi noksan ve müphem cihetler hakkında ehli vukuftan izahat alınmasını raporun kendilerine tebliği tarihinden bir hafta zarfından hakimden tahriren talep edebilirler.” Burada her ne kadar tarafların itiraz ve hakları bilirkişi raporunun kendilerine tebliğinden itibaren bir haftalık bir süre ile sınırlandırılmış ise de, bu sadece tarafların raporda noksan ve müphem gördükleri yönler hakkında bilirkişilerden açıklama istemeleri bakımından olup, bu açıdan bir itiraz ileri sürmemeleri raporun kesinleşmesi sonucunu doğurmaz. Gerçeğe ulaşma bakımından taraflar hüküm verilinceye kadar rapora itiraz haklarını kullanabilirler. Bu yorum tarzı Usulün 284 üncü maddesinin "hakikatın tezahürü için lüzum görürse tahkikat hakimi veya esas davayı rüyet edecek mahkeme evvelki veya yeniden ihtihap edeceği ehli vukuf vasıtasıyla tekrar tahkikat icra ettirebilir" yolundaki hükmünün amacına da uygun düşer.

Saygılarımla,
Av. SERDAR ARIK