Aile konutu şerhi.

Müvekkil eşi ile birlikte şehrin merkezi ve güzel bir yerinde oturmaktadır. Çiftin şehrin kısmen biraz daha uzak kabul edilebilecek başka bir yerinde de evleri var. Müvekkilin eşi oturdukları konuta aile konutu şerhi koydurmuş. Müvekkilin işleri bozulduğu için oturdukları evi satmak zorunda kalmış,ancak eş evin satılmasına izin vermiyor. Bu durumda aile konutu şerhinin kaldırılması için dava açıldığı taktirde şerhin kaldırılması mümkün olur mu? Saygılar iyi çalışmalar.

T.C.
YARGITAY
2. Hukuk Dairesi

E:2005/3175
K:2005/4968
T:28.03.2005

4721 s. Yasa m. 197/2
4787 s. Yasa m. 6

Taraflar arasındaki davanın yapılan muhakemesi sonunda mahalli mahkemece verilen ve yukarıda tarih numarası gösterilen hüküm ailekonutuşerhinin kaldırılması ve konut tahsisi yönünden temyiz edilmekle evrak okunup gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : Davacı koca şiddetli geçimsizlik sebebiyle boşanma davası açmış, bu dosya ile birleştirilen 2003/1138 esas sayılı dava ile de ailekonutuşerhinin kaldırılmasını istemiştir.
Davalı kadın 2003/1138 esas sayılı dosyaya verdiği cevap dilekçesiyle karşı dava açmış ve şerhin kaldırılması isteğinin reddi ile bu konutun kendisine tahsisini talep etmiştir.
Mahkemece boşanma davasının reddine, davacı koca adına kayıtlı taşınmaz üzerindeki ailekonutuşerhinin kaldırılmasına, davalı kadının konutun kendi kullanımına tahsis edilmesi isteğinin reddine karar verilmiştir.
Karar davalı-davacı kadın tarafından temyiz edilmiştir.
Davacı-davalı koca temyize cevap dilekçesinde kararın onanmasını istemiştir.
"Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkca .... ailekonutunu devredemez veya ailekonutu üzerindeki hakları sınırlayamaz.
Rızayı sağlayamayan veya haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş, hakimin müdahalesini isteyebilir." ( TMK. m.194/1-2 )
"Birlikte yaşamaya ara verilmesi haklı bir sebebe dayanıyorsa hakim, eşlerden birinin istemi uzerine birinin diğerine yapacagı parasal katkıya, konut ve ev eşyasından yararlanmaya ve eşlerin mallarının yönetimine ilişkin önlemleri alır" ( TMK. m.197/2 )
4787 Sayılı Aile Mahkemelerinin Kurulus, Gorev ve Yargılama Usullerine Daır Kanunun; Koruyucu, Eğitici ve Sosyal Önlemler başlıklı 6. maddesine göre; Aile Mahkemesi, diğer kanunlardaki hükümler saklı kalmak üzere görev alanına giren konularda; yetişkinler hakkında, ailenin ekonomik varlığının korunması veya evlilik birliğinden doğan mali yükümlülüklerin yerine getirilmesine ilişkin gerekli önlemleri alabilecek ve bu hususta karar verebilecektir.
Davacı koca boşanma dava tarihinden on gün önce 16.5.2003 tarihinde Gemlik 305 parselde kayıtlı kat irtifaklı ( 7 ) nolu meskeni satmıştır. Bağ-Kur İl Müdürlüğünün 7.4.2004 tarihli cevabi yazısından davacının tedavi masraflarının kurum tarafından karşılandığı; Osmangazi İlce Emniyet Müdürlügünün 26.12.2003 günlu cevabi yazısından ve dosyadaki tapu kayıt orneklerinden ise ailekonutuşerhi konulan daıre dısında davacı adına kayıtlı başkaca taşınmaz olduğu anlaşılmaktadır. Tarafların evliliği devam ettiğine ve ailekonutu üzerindeki şerhin kaldırılmasını haklı kılacak bir sebep de ispat edilemediğine göre ailekonutuşerhinin kaldırılması isteğinin reddine; toplanan delillerin bir bütün olarak değerlendirilmesinden Türk Medeni Kanununun 197/2. maddesindeki koşulların gerçekleştiği gözönüne alınarak ailekonutuşerhi verilen bu konutun davalı kadına tahsisine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın gösterilen sebeplerle BOZULMASINA, temyiz peşin harcının yatırana geri verilmesine, iş bu kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere, 28.03.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.

Alıntı: Yazan ilksan Müvekkil eşi ile birlikte şehrin merkezi ve güzel bir yerinde oturmaktadır. Çiftin şehrin kısmen biraz daha uzak kabul edilebilecek başka bir yerinde de evleri var. Müvekkilin eşi oturdukları konuta aile konutu şerhi koydurmuş. Müvekkilin işleri bozulduğu için oturdukları evi satmak zorunda kalmış,ancak eş evin satılmasına izin vermiyor. Bu durumda aile konutu şerhinin kaldırılması için dava açıldığı taktirde şerhin kaldırılması mümkün olur mu? Saygılar iyi çalışmalar.

MK 186/1'e göre "Eşler oturacakları konutu birlikte seçerler."
Yine MK 194/1'e göre "Eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz."

Bu nedenle ancak 194/2'deki "Rızayı sağlayamayan veya haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş, hakimin müdahalesini isteyebilir." hükmüne dayanılarak "aile konutunun satılmasında aile birliğinin yararı olduğu, diğer evin aile konutu sayılabileceği, şu an aile konutu olan evin satışına haksız olarak rıza verilmediği" iddiasıyla dava açılabilir ve diğer evin aile konutu olma özelliklerinin bulunduğu (örneğin natamam olmamalı) da kanıtlanarak şerhin kaldırılması sağlanabilir kanısındayım.