Ana Sayfa
Kavram Arama : THS Google   |   Forum İçi Arama  

Üye İsmi
Şifre

Meslektaşların Soruları Hukukçu meslektaşların hukuki nitelikte sorularını birbirlerine yöneltecekleri mesleki yardımlaşma forumu. SADECE hukuk fakültesi mezunları ile hukuk profesyonellerinin (bilirkişi, icra müdürü vb.) yazışmasına açıktır. [Yeni Soru Sorun]

kısmi süreli iş akdinde yıllık izin

Yanıt
Old 07-04-2010, 10:43   #1
avseher

 
Varsayılan kısmi süreli iş akdinde yıllık izin

Merhaba . Kısmi süreli iş akdi olan işçinin yıllık izin hakkının varolduğuna dair yargıtay kararı bulamadım. Bu konuda kararı olan meslektaşlarımız eklerse veya konuyla ilgili görüşünü bildirmek isterse memnun olurum.
Old 07-04-2010, 10:55   #2
Adli Tip

 
Varsayılan

Alıntı:
Yazan avseher
Merhaba . Kısmi süreli iş akdi olan işçinin yıllık izin hakkının varolduğuna dair yargıtay kararı bulamadım. Bu konuda kararı olan meslektaşlarımız eklerse veya konuyla ilgili görüşünü bildirmek isterse memnun olurum.


İşçi kısmi süreli de çalışsa 1 yıllık hizmet süresi dolmakla izne hak kazanır. İznini, izin süresine isabet eden çalışma günlerinde/saatlerinde çalışmayarak kullanır.
Örneğin her hafta çarşamba günü çalışan bir işçi düşünelim. 1-14 Ocak tarihlerinde yıllık izinli sayıldığında 1-14 Ocak arasına denk gelen Çarşamba günleri çalışmayacak ve izninin tamamını kullanmış olacaktır.

Saygılar,

Alıntı:
T.C.
YARGITAY
9. HUKUK DAİRESİ
E. 2007/31344
K. 2008/31565
T. 20.11.2008
DAVA : Davacı, kıdem, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, ile ücret alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Hüküm süresi içinde davalılardan Güneş Apartman Yönetimi avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi İ.Polat tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
KARAR : 1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2 ) Kısmi süreli iş ilişkisinin varlığı ve sonuçları bakımından taraflar arasında uyuşmazlık söz konusudur.
4857 sayılı İş Kanununun 13. maddesinde, işçinin normal haftalık çalışma süresinin tam süreli çalışan emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az olarak belirlendiği iş sözleşmesi, kısmi süreli iş sözleşmesi olarak tanımlanmıştır. Normal haftalık çalışma süresi ise aynı yasanın 63. maddesinde, haftalık en çok 45 saat olarak açıklanmıştır. 4857 sayılı İş Kanununun 13. maddesinde emsal işçiden söz edilmiş olmakla, kısmi süreli iş sözleşmesinin belirlenmesinde esas alınacak haftalık normal çalışma süresi tam süreli iş sözleşmesi ile çalışan emsal işçiye göre belirlenecektir. Kanunun 63. maddesinde yazılı olan haftalık iş süresi azamidir. Buna göre o işkolunda emsal bir işçinin ortalama haftalık çalışma süresi, haftalık 45 saati aşmamak şartıyla belirlenmeli ve bunun önemli ölçüde azaltılmış olup olmadığına bakılmalıdır.
4857 sayılı İş Kanununun 63. maddesi kapsamında çıkarılan İş Kanununa İlişkin Çalışma Süreleri Yönetmeliğinin 6. maddesinde, “ İşyerinde tam süreli iş sözleşmesi ile yapılan emsal çalışmanın üçte ikisi oranına kadar yapılan çalışma kısmi süreli çalışmadır”.
Gerekçede “üçte ikisinden az” olan çalışma ifadesi kullanılmışken, yönetmelikte üçte iki oranına kadar yapılan çalışmalar kısmi çalışma sayılmıştır. Bu durumda emsal işçiye göre 45 saat olarak belirlenen normal çalışmanın taraflarca 30 saat ve daha altında kararlaştırılması halinde, kısmi süreli iş sözleşmesinin varlığından söz edilir.
Kısmi süreli iş sözleşmesiyle çalışan işçinin ücreti ve paraya ilişkin bölünebilir menfaatleri, tam süreli emsal işçiye göre çalıştığı süre ile orantılı olarak ödenir.
Kısmi süreli hizmet aktiyle çalışan işçiye, ayrımı haklı kılan bir neden bulunmadıkça salt bu nedenle farklı bir işlem yapılamayacağı Kanunda öngörülmüştür. İşçinin, ücretinin veya diğer parasal haklarının tam süreli emsal işçinin çalışma süresi ve ücretine göre oranlanmak suretiyle belirlenecek olan haklarını talep etmesi mümkündür. Bundan başka 4857 sayılı İş Kanununun 5. maddesinde bu yönde ayrım açık biçimde yaptırıma tabi tutulmuş olmakla eşit davranma borcuna aykırılık tazminatının talep edilmesi de olanaklıdır. Ayrımın sonuçları para veya para ile ölçülebilen menfaatlere dair değilse, sadece eşit davranma borcuna aykırılık tazminatının ödetilmesi gündeme gelecektir.
Kısmi çalışma Kanunda yer almasına rağmen, kıdemin nasıl belirleneceği, ihbar izin gibi haklardan nasıl yararlanacağı, bu haklarla ilgili hesap şekli yine normatif olarak düzenlenmiş değildir. Konu, Yargı kararlarıyla çözüme kavuşturulmaktadır. Buna göre, kısmi çalışma ister haftanın bir veya bazı günleri çalışma şeklinde gerçekleşsin, ister her gün birkaç saat şeklinde olsun, işçinin işyerinde çalışmaya başladığı tarihten itibaren bir yıl geçince kıdem tazminatı hakkının doğabileceği ve izne hak kazanacağı Dairemizce kabul edilmiştir ( Yargıtay 9. HD. 4.06.2001 gün 2001/6848 E, 2001/9525 K ) . Hesaplamada esas alınacak ücret ise işçinin kısmi çalışma karşılığı aldığı ücret olmalıdır.
Kısmi süreli iş sözleşmesi kapsamında çalışan işçi yönünden ihbar önelinin de iş ilişkisinin kurulduğu tarih ile feshedilmek istendiği tarih arasında geçen süre toplamına göre belirlenmesi gerekir.
1475 sayılı Yasanın 41. maddesinde, hafta tatiline hak kazanabilmek için önceki 6 günde günlük iş sürelerine göre çalışmış olmak şartı bulunmaktaydı. 4857 sayılı İş Kanununda ise, haftalık iş süreleri çalışılan günlere farklı şekilde dağıtılabileceğinden, hafta tatili tanımı değişmiş, işçinin 63. maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışılmış olması kaydıyla 7 günlük zaman dilimi içinde kesintisiz 24 saat dinlenme hakkı öngörülmüştür. 63. maddede ise, genel bakımdan iş süresinin haftalık en çok 45 saat olduğu belirlenmiştir. Bu nedenle 4857 sayılı İş Kanununun uygulandığı dönemde, haftalık çalışma süresinin 45 saati bulamayacağından, işçinin hafta tatiline hak kazanmak mümkün olmayacaktır.
Yıllık Ücretli izin Yönetmeliğinin 13. maddesinde kısmi süreli ve çağrı üzerine çalışan işçilerin izin hakkı bakımından tam süreli işçilere göre farklı bir uygulamaya tabi olamayacakları açıklanmıştır. Bu durumda bir yıllık çalışma süresini dolduran kısmi süreli çalışan işçinin 14 gün izin hakkı vardır.
Kısmi süreli çalışan işçiler, sendikaya üye olabilirler, toplu iş sözleşmelerinin kapsamına girebilirler, greve katılabilirler.
Kısmi süreli iş sözleşmesi ile çalışanlar bu Kanunun 18 ve 29. maddesinde yazılı olan işçi sayısına dahildirler ve iş güvencesi hükümlerinden yararlanabilirler.
Somut olayda davacının davalı apartmanda çalıştığı süre içerisinde başka işyerlerinde de çalışmasının olduğu anlaşılmaktadır.Bu durumda davacı işçinin gün içerisindeki çalışma süresinin tamamını davalı apartmana hasretmediği, yaptığı işin mahiyeti dikkate alındığında haftalık çalışma süresinin tam süreli çalışan emsal işçiye göre önemli ölçüde daha az olduğu, çalışmanın kısmi süreli olduğu sonucuna ulaşılmaktadır. Mahkemece davacının çalışma süresinin kısmi süreli olduğu dikkate alınmadan tam süreli olduğunun kabulü hatalıdır.
SONUÇ : Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebepten BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 20.11.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.
Old 07-04-2010, 11:23   #3
Av.Mehmet Saim Dikici

 
Varsayılan

Alıntı:
Yazan Adli Tip
İşçi kısmi süreli de çalışsa 1 yıllık hizmet süresi dolmakla izne hak kazanır. İznini, izin süresine isabet eden çalışma günlerinde/saatlerinde çalışmayarak kullanır.
Örneğin her hafta çarşamba günü çalışan bir işçi düşünelim. 1-14 Ocak tarihlerinde yıllık izinli sayıldığında 1-14 Ocak arasına denk gelen Çarşamba günleri çalışmayacak ve izninin tamamını kullanmış olacaktır.

Saygılar,

Teşekkürler.

Yıl içinde 30 gün çalışıp 30 gün çalışmıyorsa nasıl ve ne kadar süre ile izin kullanabilir? Bu konuda bir fikriniz var mı?
Old 07-04-2010, 12:29   #4
Adli Tip

 
Varsayılan

Alıntı:
Yazan Av.Mehmet Saim Dikici
Teşekkürler.

Yıl içinde 30 gün çalışıp 30 gün çalışmıyorsa nasıl ve ne kadar süre ile izin kullanabilir? Bu konuda bir fikriniz var mı?

Ben teşekkür ederim bu güzel (zor) soru için.

Önceleri Yargıtay, kısmi süreli çalışanların fiili çalışma sürelerini toplayıp bir yıla ulaşmasını bekliyordu. Verdiğiniz örnek Yargıtay'ın önüne giderse eski içtihatlarına uğrayıp geri dönebilirler.

Sorunuzun güzelliği(!) bence şundan kaynaklanıyor: İlgili düzenlemelerde haftalık çalışma süresi dikkate alınıyor. Örnekteki işçi çalıştığı dönemde kısmi süreli çalışma yapmıyor, çalışmadığı dönemde zaten çalışma yapmıyor. Buradaki düzenleme 14. maddeye daha yakın görünüyor.

Yıllık ortalamada 2/3'ten az çalıştığı için bu bir kımsi süreli iş sözleşmesidir diyebilirsek...

Söz konusu işçinin iş sözleşmesi, kısmi süreli iş sözleşmesi olarak bahsettiğiniz gibi belirlenirse (mevsimlik iş vs. söz konusu değilse) ve aylık maktu ücret ile anlaşmışsa (yani 12 ay boyunca maaş alıyorsa) ilk cevabımız geçerlidir. Misal, işçi 1 yıl çalışıp 14 gün izne hak kazandığında, yıllık izni çalıştığı aya denk gelirse o ay 14 gün eksik çalışır. Çalışmadığı aya denk gelirse "kayden" iznini kullanmış olur (diye düşünüyorum).

Yıllık iznin ne zaman kullanılacağını belirleme yetkisi ise işverende olduğu için, muhtemelen izin kullanamaz.

Ancak işçi sadece çalıştığı aylarda maaş alıyorsa o halde biraz daha düşünmek icap eder. Bu halde, fiilen çalışılmayan ve ücret de alınmayan 6 ay, 55. maddede sayılan sürelerden olmadığından izne hak kazanılmaz da denebilebilir.

Üzerinde biraz daha düşünüp, işbu cevabımı inkar etme, bu mesajımla gurur duyma veya bu mesajımı düzelterek onama haklarımı saklı tutarım.

Saygılarımla,
Old 07-04-2010, 13:37   #5
Engin Özoğul

 
Varsayılan

Benim kişisel görüşüm şu yönde:

BİR... İşçi 30 günlük çalışılan günlerde haftalık 45 saat çalışma yaptığı için bu sözleşmeye "kısmi süreli iş sözleşmesi" diyemeyiz.

İKİ... İşçinin 30 günlük çalışılmayan günlerde ücret almamasını da dikkate alırsak "sözleşmesel ücretsiz izin" hakkı olduğunu söyleyebiliriz.

ÜÇ... Bu türdeki bir çalışma atipik bir çalışma türü olmasına rağmen "belirsiz süreli iş sözleşmesi"nin muhtevasına uygun bir çalışma olduğunu söylemek mümkün.

DÖRT... O halde işçi bir yılın sonunda yıllık ücretli izne hak kazanır.

BEŞ... İşveren hak kazanma tarihinden itibaren bir yıl içinde işçiyi ücretli izne ayırmakla yükümlüdür.

ALTI... İşçinin yıllık izne ayrılacağı dönem fiilen çalışılan periyoda tekabül etmelidir.

YEDİ... İşçiye yıllık izindeki ücreti tam olarak ödenmelidir.
Old 07-04-2010, 19:02   #6
Av.Mehmet Saim Dikici

 
Varsayılan

Değerli görüşleriniz için çok teşekkürler.
Old 07-04-2010, 21:55   #7
Adli Tip

 
Varsayılan

Alıntı:
Yazan Adli Tip
Üzerinde biraz daha düşünüp, işbu cevabımı inkar etme, bu mesajımla gurur duyma veya bu mesajımı düzelterek onama haklarımı saklı tutarım.

Söz konusu iş sözleşmesinin belirsiz süreli bir iş sözleşmesi olduğunu ve işçinin sadece çalıştığı aylar için ücret aldığını farzederek...


Bence mezkur sözleşme kısmi süreli bir iş sözleşmesidir. Kısmi süreli iş sözleşmesi de farklı şekillerde kurulabilir. Neticede atipik bir sözleşmedir de.

Ancak özellikle yıllık ücretli izinle ilgili olarak, mevzuatın her kısmi süreli sözleşmeye uygulanması mümkün olmayabiliyor.
(Örneğin, soru "işçi her ay 1 gün çalıyor", "iki ayda bir 1 gün çalışıyor" şekldinde de olabilirdi. Bence iki ayda bir 1 gün çalışan işçinin durumu ile iki ayda bir 30 gün çalışan işçinin sözleşmesi aynı şekilde nitelenmelidir.)

MK 2'ye (Gerekirse MK 1'e göre de) bir çözüm bulmak gerektiğini düşünüyorum.

İK 55. madde çalışılmış sayılan süreleri belirlemiş. Sayın Engin Özoğul'un "İKİ... İşçinin 30 günlük çalışılmayan günlerde ücret almamasını da dikkate alırsak "sözleşmesel ücretsiz izin" hakkı olduğunu söyleyebiliriz." şeklindeki değerli düşüncesini "j) İşveren tarafından verilen diğer izinler ile 65 inci maddedeki kısa çalışma süreleri" kapsamında değerlendirmeye bu açıdan çekinceli yaklaşıyorum.

İşçinin çalışmadığı 6 ayı bir tür askı hali kabul edip, 6 ay daha çalışmakla (pratik olarak iki yılda bir) yıllık izne hak kazanıp, çalıştığı periyoda denk gelecek şekilde izin kullanması bence daha adil olabilir.

Emsal işçi 12 ay çalışarak 14 gün dinlenme hakkı elde ederken, diğer işçinin 6 ay çalışıp 14 gün izin yapmasını da tam süreli işçi aleyhine bir eşitsizlik olarak görüyorum. İki işçinin de birim ücreti aynı olsa ve 1. yılın sonunda izin kullanmadan iş sözleşmeleri son bulsa, alacakları yıllık izin ücretleri bence yarı yarıya farklı olacaktır. Kullanacakları izinlerin aynı olması bence bir çelişkidir.

Neticede güzel biri soru. Cevaplar da güzel, sorudan ötürü.

Saygılar, teşekkürler...
Yanıt


Şu anda Bu Konuyu Okuyan Ziyaretçiler : 1 (0 Site Üyesi ve 1 konuk)
 
Konu Araçları Konu İçinde Arama
Konu İçinde Arama:

Detaylı Arama
Konuyu Değerlendirin
Konuyu Değerlendirin:

 
Forum Listesi

Benzer Konular
Konu Konuyu Başlatan Forum Yanıt Son Mesaj
Yıllık izin alacağı counselor Meslektaşların Soruları 20 24-04-2013 17:28
işçi yıllık izin kullandırılmaya zorlanabilir mi? avukat erdoğan Meslektaşların Soruları 32 09-02-2012 11:56
belirsiz süreli kira sözleşmesine dönen kira akdinde kefilin durumu Av. Emine ŞEKER Meslektaşların Soruları 5 09-12-2009 16:34
inşaat işçileri ve yıllık izin avukat erdoğan Meslektaşların Soruları 1 23-05-2007 10:23


THS Sunucusu bu sayfayı 0,03065491 saniyede 14 sorgu ile oluşturdu.

Türk Hukuk Sitesi (1997 - 2016) © Sitenin Tüm Hakları Saklıdır. Kurallar, yararlanma şartları, site sözleşmesi ve çekinceler için buraya tıklayınız. Site içeriği izinsiz başka site ya da medyalarda yayınlanamaz. Türk Hukuk Sitesi, ağır çalışma şartları içinde büyük bir mesleki mücadele veren ve en zor koşullar altında dahi "Adalet" savaşından yılmayan Türk Hukukçuları ile Hukukun üstünlüğü ilkesine inanan tüm Hukukseverlere adanmıştır. Sitemiz ticari kaygılardan uzak, ücretsiz bir sitedir ve her meslekten hukukçular tarafından hazırlanmakta ve yönetilmektedir.