mal ayrılığı rejimi

Saygıdeğer Meslektaşlarım,

2005 yılında evlenen ve eşi çalışmadığı halde hem evin geçimini temin eden ve akabinde kendi geliriyle ev alan bir hanım, kocasıyla 2009 da boşanmıştır. Evliliklerinden bir de ortak çocukları bulunmakta ve çocuğun velayeti annede bulunmaktadır. Eski eş boşanma davasında hükmdilen nafakayı ödememekle birlikte şimdi evin de 1/2 hissesinin bedelini talep etmekte ve vermezse dava açacağını beyan etmektedir. Evin satın alınmasına kadının ailesi banka yoluyla havale ederek bir miktar yardımda bulunmuş, bir miktar da elden yardımda bulunmuş ve kalan miktarı da kadın karşılamıştır. Bu durumda;
1) Katkı payı noktasında bankadan havale edilen kısım dışında ne yapılabilir?
2) Eski eşin bu talebinden önce ev satış görürse ve hatta iki tane satış görürse durum ne olur?
3) Kadın mevcut durumda evle ilgili olarak banka kredisi kullanabilir mi? Banka boşanma tarihine göre eski eşle ilgili bir hakkın olabileceğini bu yüzden de kredi vermek istemediğini ortaya koyabilir mi? (Pratikte bu durumla karşılaşan varsa diye soruyorum.)

Değerli görüş ve önerilerinizi bekliyorum.

Saygılarımla...

Sayın Hüseyin Kılıç,

Olayda mal ayrılığı rejiminin uygulanmasına yönelik bir mal rejimi sözleşmesi yapılmadıkça edinilmiş mallara katılma rejimi esastır. Bu rejimde mallar ya edinilmiş maldır ya da kişisel maldır. Karine edinilmiş mal olması yönündedir, bu nedenle kişisel mal olduğunu iddia eden eşler bu iddiasını kanıtlama yükü altında olur.

Kişisel mallar yasada sınırlı olarak sayılmıştır: yalnız kişisel kullanıma yarayan eşyalar, evlenmeden önce eşlerin sahip olduğu ya da daha sonra miras yoluyla ya da karşılıksız kazandırma yoluyla edindikleri malvarlığı değerleri, manevi tazminat alacakları ve kişisel malların yerine geçen değerler. Bunun dışında kalan değerler ve özellikle çalışma karşılığı edinilen malvarlığı değerleri edinilmiş maldır.

Somut olayda kadının ailesinin havale yoluyla ve elden yaptığı ödeme bağışlama niteliğinde olduğundan kişisel maldır, kadının karşıladığı kısmın nasıl karşılandığı ise önem taşır. Eğer elde ettiği gelirle sağladıysa bu kısım edinilmiş maldır. Diğer eşin edinilmiş malın değerinin yarısı üzerinde alacak hakkı bulunmaktadır. Edinilmiş mallara katılma rejiminde mülkiyet ortaklığı olmadığından ev üzerinde bir mülkiyet iddiasında bulunamaz, yalnızca edinilmiş mal niteliğindeki malvarlığı değerinin yarısı üzerinde alacak hakkını iddia edebilir.

Birinci sorunuzun yanıtını elden yapılan ödeme için vermek gerekirse tanıkla kanıtlaması olanaklıdır, HUMK'nin 293. maddesi buna izin veriyor.

Evin satılması eşin katılma alacağı iddiasını etkilemez, çünkü belirtildiği gibi uyuşmazlık mülkiyet hakkına ilişkin değildir. Kadın dilediği gibi tasarrufta bulunabilir. Kadın bu bağlamda evi üzerinde dilerse ipotek hakkı da tanıyabilir, bu durum eşin alacak hakkını etkilemeyecektir.

Saygılarımla

Sayın Yücel,

Anladığım kadarıyla eski eşin evin mülkiyetine ilişkin değil sadece kadının eve yaptığı katkı payına ilişkin olarak bu payın da yarısını istemeye hakkı olacaktır. Eski koca böyle bir dava açtığında bu bir alacak davası olup gayrimenkulle ilgili olmayacak mıdır? Böyle bir davada karşı tarafın gayrimenkulün tapu kaydına tedbir talebi olursa nasıl değerlendirileceği hakkında kanaatinizi de merak etmekteyim. Saygılarımla.

Saygılarımla

Alıntı: Yazan Özge Yücel Sayın Hüseyin Kılıç, Olayda mal ayrılığı rejiminin uygulanmasına yönelik bir mal rejimi sözleşmesi yapılmadıkça edinilmiş mallara katılma rejimi esastır. Bu rejimde mallar ya edinilmiş maldır ya da kişisel maldır. Karine edinilmiş mal olması yönündedir, bu nedenle kişisel mal olduğunu iddia eden eşler bu iddiasını kanıtlama yükü altında olur. Kişisel mallar yasada sınırlı olarak sayılmıştır: yalnız kişisel kullanıma yarayan eşyalar, evlenmeden önce eşlerin sahip olduğu ya da daha sonra miras yoluyla ya da karşılıksız kazandırma yoluyla edindikleri malvarlığı değerleri, manevi tazminat alacakları ve kişisel malların yerine geçen değerler. Bunun dışında kalan değerler ve özellikle çalışma karşılığı edinilen malvarlığı değerleri edinilmiş maldır. Somut olayda kadının ailesinin havale yoluyla ve elden yaptığı ödeme bağışlama niteliğinde olduğundan kişisel maldır, kadının karşıladığı kısmın nasıl karşılandığı ise önem taşır. Eğer elde ettiği gelirle sağladıysa bu kısım edinilmiş maldır. Diğer eşin edinilmiş malın değerinin yarısı üzerinde alacak hakkı bulunmaktadır. Edinilmiş mallara katılma rejiminde mülkiyet ortaklığı olmadığından ev üzerinde bir mülkiyet iddiasında bulunamaz, yalnızca edinilmiş mal niteliğindeki malvarlığı değerinin yarısı üzerinde alacak hakkını iddia edebilir. Birinci sorunuzun yanıtını elden yapılan ödeme için vermek gerekirse tanıkla kanıtlaması olanaklıdır, HUMK'nin 293. maddesi buna izin veriyor. Evin satılması eşin katılma alacağı iddiasını etkilemez, çünkü belirtildiği gibi uyuşmazlık mülkiyet hakkına ilişkin değildir. Kadın dilediği gibi tasarrufta bulunabilir. Kadın bu bağlamda evi üzerinde dilerse ipotek hakkı da tanıyabilir, bu durum eşin alacak hakkını etkilemeyecektir. Saygılarımla

Bir de zamanaşımı bu davalarda başanmanın kesinleşmesinden itibaren 1 yıldı değil mi?