Peşin alınan harcın iadesi

Öncelikle yardımlarınız için şimdiden teşekkürler. Sorum şu: Kesin olarak verilen bir mahkeme kararının hüküm fıkrasında " Peşin alınan harcın istek halinde davacıya iadesine" karar verilmiştir. Davacı vekili olarak bu harcı geri almak için nasıl bir hukuki yol izlemem gerekir?

İlgili Vergi Dairesi Müdürlüğü'ne dilekçe ile başvurarak banka hesap numaranızı da belirterek harcın iadesini talep etmeniz gerekir. Dilekçeye mahkeme kararının onaylı örneği ile vekaletnamenizi ve ayrıca peşan harç makbuzu aslını da eklemeniz gerekir. Bunun yanında mahkeme veznesinden sayman mutemedi tarafından ilgili Vergi Dairesine harcın iadesine ilişkin müzekkere de yazdırabilirsiniz.
Kolay gelsin

Kural olarak Şenel Bey'in söylediklerine katılmakla beraber, Kanaatimce doğruda doğruya Vergi Dairesi'ne başvurulamaz. Zira Vergi Daireleri bu tür durumlarda uygulamada Mahkemeden üst yazı istemektedirler.
Kararı veren Mahkeme, vermiş olduğu kararın kesinleşme şerhli bir örneğini ve peşin harç makbuzunun örneğini de ekleyerek Vergi Dairesi'ne hitaben harcın iade edilmesi yönünde bir üst yazı yazmalıdır. Bu yazıyı "elden takiplidir" olarak alıp, Vergi Dairesi'ne götürürsünüz.
Bundan sonra Vergi Dairesi, vereceğiniz hesaba söz konusu harcı EFT yoluyla yatıracaktır.
Tabi tüm bunları yapabilmeniz için vekaletnameniz de ahzu kabz yetkisi olmalıdır.

Yardımlarınız için çok teşekkürler. Ancak bir sorum daha var: Mahkemeye ilk başvuruyu bir dilekçe ile yapmam mı gerekiyor yoksa sözlü başvuru yeterli mi? Eğer dilekçe örneği elinizde varsa gönderebilir misiniz? Ayrıca söz konusu karar yasa nedeniyle kesin bir karar. Bu tür kararlarda kesinleşme şerhi gerekir mi?

Kesin kararda kesinleşme şerhine gerek yoktur. Zaten kesin olmak üzere karar verilmiştir ve bu husus karar metninde yer alır.
Dilekçe ile başvurmanız uygun olur.



........MAHKEMESİNE

DOSYA NO : .../... E.
..../... K.
KONU : Peşin harcın iadesi hk.


Mahkemenizin yukarda esas ve karar numarası yazılı kararında peşin harcın istek halinde iadesine karar verilmiş olup, söz konusu karar kesindir.
....Vergi Dairesi Müdürlüğü'ne müzekkere yazılarak peşin harcın tarafımıza iadesinin teminini saygıyla dilerim.

...........


KOLAY GELSİN

Sayın Şenel Bey, "kesin kararda kesinleşme şerhine gerek yoktur" derken bir noktayı atlıyorsunuz.
Bir kararın kesinleştiğini kesinleşme şerhinden anlarsınız. Kesinleşme şerhi olmadan kararın kesinleştiğini kararda göremezsiniz.

Sayın YILDIZOĞLU, kararın hüküm fıkrasında "davacı ve ......yüzlerine karşı kesin olarak verilen karar açıkça okundu...." şeklindeki ibarenin altına ayrıca karar kesinleşmiştir yazılmasını aramakta ne tür bir mantık olduğunu anlamış değilim.
Belirttiğiniz husus temyiz yolu açık olan kararlar bakımından geçerlidir.
İYİ ÇALIŞMALAR

Herkese yardımları için teşekkürler. Çok faydalı oldu. Umarım bende başkalarına yardımcı olabilirim.

sayın Şenel, uygulamada karşınıza çıktı mı bilmiyorum, ama gördüğüm kadarıyla çıkmamış.
Çünkü uygulamada, Vergi Daireleri belki de yeterince hukuki bilgileri olmadığı için, buna ister yasal ya da yasal değil deyin, kesinleşme şerhi aramaktadırlar. Çok defalar karşıma çıktı.
Kaldı ki; soru sahibi Eersöz, kararın ne şekilde kesinleştiğinden (temyiz edilmediğinden mi yoksa temyize kapalı olduğundan mı)bahsetmediği halde, neye göre bunu iddia ettiğinizi asıl ben anlayabilmiş değilim.

Ben de bu konuda bir şey sormak istiyorum :

Dava açarken alınan harcın sebebi/mantığı; (bildiğim kadarıyla) devletin yargılama işi karşılığında bir bedel almasıdır.

Dava reddedilince de yargılama işi yapılmış oluyor neticede. Harç neden iade ediliyor?

Alıntı: Yazan Adli Tip Ben de bu konuda bir şey sormak istiyorum : Dava açarken alınan harcın sebebi/mantığı; (bildiğim kadarıyla) devletin yargılama işi karşılığında bir bedel almasıdır. Dava reddedilince de yargılama işi yapılmış oluyor neticede. Harç neden iade ediliyor?

Sayın Adli Tip,
Yargılama işinin karşılığı peşin alınan maktu harçlar (örn,başvuru harcı, vekalet harcı) olmalı ki, bu harçlar iadeye konu olmuyor. İadesi söz konusu olan nispi harçlar olduğuna göre; iadenin sebebi "Alacağın bir hakkın yok ve ben de bir alacağın tahsiline aracılık etmiyorum, alacağın tahsilini sağlamıyorum. " anlayışı olabilir (diye düşünüyorum)

Sayın Adli Tıp,
Bu konuda Kardan Adamın görüşlerine aynen katılmakla beraber ek olarak şunu söylebiliriz.
Harç iadesi, 3 durumda söz konusu olur.
1-Davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi,
2-Davanın reddine karar verilmesi,
3-Davanın kısmen reddine karar verilmesi,
Dikkat edilecek olursa Mahkeme kararlarının konuyla ilgili hüküm fıkralarında "peşin olarak yatırılan ______ harçtan alınması gerekli harc olan ______'nin mahsubuyla bakiye ______'nin istek halinde davacıya iadesine" şeklinde geçmektedir.
Yani iade edilen kısım, ancak konusu para ile ölçülebilen ve dolayısıyla nisbi harca tabi davalar için söz konusudur.
Gelelim harçların alınması ve iadesinin mantığının ne olduğu konusuna;
Harç, Devletin vatandaşı için yapmış olduğu yardımın karşılığı olarak almış olduğu bir meblağdır. Bazı hizmetlerin ifası (Mahkemenin karar verebimesi) harcın yatırılması ön şartına bağlıdır. Eğer Mahkeme işin niteliği gereği bu hizmeti yerine getirirse (yani davanın kabulüne karar verirse) harcı iade etmez ve fakat haklı olan tarafa diğer taraftan bu harcı alma hakkını verir.
Şimdi olayı yukarıda belirttiğimiz değişik durumlara göre değerlendirmek gerekirse;
1-Davanın açılmamış sayılması durumu: Açılmış bir dava sonradan takip edilmediği ve yenilenmediği takdirde davanın açılmamış sayılmasına karar verilir. Bu durumda Mahkemenin, herhangi bir karar vermesi için yasal zemin oluşmamış, yani esas yönünde herhangi bir karar verilmemiştir. Bu sebeple harç iade edilir.
2-Davanın reddine karar verilmesi halinde ise, Mahkeme yine davacının herhangi bir alacağına aracılık etmediği için, yatırmış olduğu harcın bir kısmının mahsubuyla diğerinin iadesine hükmeder ve fakat davacıyı, davalının yaptığı giderleri ödemeye de mahkum eder.
3-Davanın kısmen reddinde ise aynı zamanda dava kısmen kabul edilmiş olur. Bu durumda Mahkemenin iade ettiği harç, reddedilen kısım üzerinden yani red oranına göre belirlenir. Kısmi kabul yönünden ise herhangi bir harç iadesi olmamakla beraber, davacıya bu harcı davalıdan tahsil etme hakkı verilir.
Şüphe yok ki, davanın tamamen kabulü halinde Mahkeme herhangi bir harç iadesi yapmaz ve fakat davacıya tüm harcı davalıdan tahsil etme hakkı verir.
Saygılarımla.

Sayın YILDIZOĞLU, " soru sahibi Eersöz, kararın ne şekilde kesinleştiğinden (temyiz edilmediğinden mi yoksa temyize kapalı olduğundan mı)bahsetmediği halde, neye göre bunu iddia ettiğinizi asıl ben anlayabilmiş değilim" demektesiniz. Soru sahibibinin "...Kesin olarak verilen bir mahkeme kararının hüküm fıkrasında ..." şeklindeki ibarelerini görmediniz sanırım.
Mahkemeler tarafından verilen kararlarda tarafların gösterilmesi, iddia ve savunmaların özetlenmesi, ihtilaflı konular hakkındaki delillerin tartışılması ret ve üstün tutma sebeplerinin açıklanması zorunludur. Kararın, Hukuk Usulü Muhakemeleri Yasasının 489. 388 ve 389 maddelerinde tanımlanan unsurları taşıması ve

1- Kararı veren mahkeme ile hakim veya hakimlerin ve tutanak katibinin ad ve soyadları ve sicil numaraları, mahkeme çeşitli sıfatlarla görev yapıyorsa kararın hangi sıfatla verildiği,

2- Tarafların ve davaya katılanların kimlikleri ile varsa kanuni temsilci ve vekillerinin ad ve soyadları ile adresleri,

3- İki tarafın iddia ve savunmalarının özeti, anlaştıkları ve anlaşamadıkları hususlar, ihtilaflı konular hakkında toplanan deliller, delillerin tartışması ret ve üstün tutma sebepleri, sabit görülen vakıalarda bunlardan çıkarılan sonuç ve hukuki sebep,

4- Hüküm sonucu ile varsa kanun yolu ve süresi,

5- Kararın verildiği tarih ve hakim veya hakimlerin ve tutanak katibinin imzaları, yönündeki hükümlerin kararın yazımında dikkate alınması gerekir. Hüküm sonucu kısmında gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin isteklerin her biri hakkında verilen hükümle taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların mümkünse sıra numarası altında birer birer açık şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesi gerekir. Aynı kural HUMK.nun 389. maddesinde de tekrarlanmıştır. Keza HUMK. nun 381. maddesi (kararın tefhimi en az 388. maddede belirtilen hüküm sonucunun duruşma tutanağına geçilerek okunması suretiyle olur.) Bu biçim yargıda açıklık ve netlik prensibinin gereğidir. Aksi hal, yeni tereddüt ve ihtilaflar yaratır. Hatta giderek denebilir ki, dava içinden davalar doğar, hükmün hedefine ulaşılmasını engeller. Kamu düzeni ve barışı oluşturulamaz.

1086 SAYILI HUMK'un 388/4. maddesi gereği kanun yol ve süresi hükümde açıklanmak zorundadır. Kanuin yolu yoksa kararın kesin olarak verildiği karara yazılacaktır. Öyle ise kesin olarak verilen ve kesin olduğu hüküm fıkrasında belirtilen bir kararın altına ayrıca kesinleşme şerhi verilmesi gerektiğini düşünmüyorum.
İYİ ÇALIŞMALAR

Sayın Şenel Bey, boşuna yorulup da o kadar açıklama yapmısşınız ki, çoğu konumuzla ilgili bile değildir.,
Anlaşılan yazdığım yazıları yüzeysel olarak okumuşsunuz.
Tekrar okuyacak olursanız, kararın kesinleşmediğine yönelik bir beyanım bulunmadığını görürsünüz. Lütfen konuyu saptırmayınız.
Kaldı ki; buradaki tartışma konusu, sizin iddia ettiğiniz gibi kararın kesinleşip kesinleşmediği hususu değildir.
Kararın kesinleştiğini zaten kendisi de belirtmiştir. Bu konuda bir ihtilaf yoktur.
Buradaki sorun, kesinleşen karardaki harcın iade edilme şeklidir. Israrla ilk verdiğim cevabı tekrar etmekle yetinmeyi uygun ve yeterli buluyorum.
Saygılarımla

Herkese yine ve yeniden teşekkür etmekle birlikte konuya daha da açıklık getirmesi ve tartışmanın ulaştığı boyut açısından söz konusu mahkeme kararının yasa gereği kesin olduğunu ( yani yasa dolayısıyla temyizi mümkün olmadığını ) belirtmem gerekti.