HMK'da Yazılı Delil Başlangıcı

Yeni HUMK' da yazılı delil başlangıcında yapılan değişiklikle fax ve e-mailde delil başlangıcı kabul edilmektedir. Teknolojiyle gelen yeniliklerle birlikte birçok sosyal medya ağı günümüzde popülaritesini arttırıyor. Acaba facebook, twitter gibi sitelerde yapılan yazışmaların da HUMK' da öngörülen yazılı delil başlangıcı olarak kabul edilecekmidir? Madde 199 a göre neler belge olarak kabul edilecek neler edilemeyecek konu açısından boşluk olduğu düşüncesindeyim. Değerlendirmeleriniz önemli..

Yazılı delil başlangıcında HUMK'da 'senet' kelimesi geçerken HMK'da daha üst kavram olarak 'belge' kelimesinin geçmesi ve belgenin yazılı olma koşulu bulunmaması alanımızı epey genişletiyor.

'Elektronik ortamdaki veriler'in sosyal paylaşım alanında yayınlanan verileri de kapsaması gereklidir. Önemli olan yazılı delil başlangıcı olabilmesi için diğer iki şartı da kapsamasıdır.

Yani verinin, aleyhine ileri sürülecek kişi tarafından yayınlanmış/paylaşılmış olması ve ispata yeterli olmamakla birlikte işlemin gerçekleştiğine delalet etmesi.

Bu şartaları taşıması halinde bahsettiğiniz sitelerde açıklanan bilgiler de yazılı delil başlangıcı olarak kullanılabilecektir.

Öncelikle; HMK'da "yazılı delil başlangıcı" değil "delil başlangıcı" düzenlemesi yapılmıştır. Kavramı, düzenlemeye uygun şekilde anmanın, anlamak açısından, kolaylık sağlayacağına inanıyorum.

Delil Başlangıcı:
HMK m.202: "(1) Senetle ispat zorunluluğu bulunan hâllerde delil başlangıcı bulunursa tanık dinlenebilir.

(2) Delil başlangıcı, iddia konusu hukuki işlemin tamamen ispatına yeterli olmamakla birlikte, söz konusu hukuki işlemi muhtemel gösteren ve kendisine karşı ileri sürülen kimse veya temsilcisi tarafından verilmiş veya gönderilmiş belgedir."

Belge
HMK m.199: "(1) Uyuşmazlık konusu vakıaları ispata elverişli yazılı veya basılı metin, senet, çizim, plan, kroki, fotoğraf, film, görüntü veya ses kaydı gibi veriler ile elektronik ortamdaki veriler ve bunlara benzer bilgi taşıyıcıları bu Kanuna göre belgedir."

Gerekçesinden: "...Maddedeki belge tanımında, iki unsur önemlidir. Belge bir “bilgi taşıyıcısı”dır. Ancak, her bilgi taşıyıcısı değil, uyuşmazlık konusu vakıaları ispata elverişli olanlar, yargılama hukuku anlamında belge sayılmıştır. Tanımda belge sayılacak bilgi taşıyıcılarının bir kısmı örnek olarak sayılmış olmakla beraber, tüm belgeler bu sayılanlardan ibaret değildir. Ancak, sayılan bilgi taşıyıcıları farklı niteliklere sahip olanlardan en tipikleridir. Örneğin, sadece yazılı ve basılı metinler değil, çizim, kroki gibi yazı dışındaki resim, plân vesaire belge olarak sayılmış, görüntüyü anlık ya da hareketli taşıma niteliğine sahip fotoğraf veya film de ayrıca belirtilmiştir. Görüntü ya da ses kayıtları bilgi taşımaya elverişli olduğu gibi, elektronik ortamdaki veriler de bilgi taşıyabilmektedir. Görüldüğü üzere, farklı bilgi taşıyıcıları belirtilmek suretiyle bu konudaki gelişmelere imkân tanıyacak bir tanımlama yapılmıştır..."

Yasa, konunun çerçevesini çizmiştir; özellikle böyle bir konuda tek tek sayma yoluna gitmek, hem kanun yapma tekniğine aykırıdır hem de ileride yanıltıcı sonuçlar doğurur. Tek tek saymamak bir boşluk değildir.

Saygılar...

Konu hakkında yapılan yorumlarda iki önemli noktanın altını çizmek gerekiyor. İlk olarak terminoloji değişimi. Biliyoruz ki 1927 yılında yapılan 1086 sayılı kanunda yazılı delil başlangıcı terimi kullanılıyor..Yani 80 yıldır kullanılan bir hukuki tabir söz konusu. Değişim neden gerekti ve Yeni HUMK' da sadece delil başlangıcı terimi kullanıldı? Yine yazılı delil başlangıcı terimi kullanılsaydı, hukukçular ayırt edemeyecekmiydi?
İkinci husus ise madde gerekçesinden hareketle, istediğimiz tek tek belge sayımı değil tabii ki..(1794 sayılı Prusya Umumi Memleket Kanununun kazuistik yöntemle hazırlanmış 17000 maddesini kastetmiyorum ) Bilişim alanındaki yaşanan birçok gelişim ve değişime acaba ilgili açıklamalar yeterli olacak mı..Basitçe msn yazışmalarını bilgisayarda tutacağız ve gerekirse (HUMK 199 daki şartlar gerçekleşmiş olarak kabul edersek) bunları delil olarak kullanacağız.. Ayrıca plan,kroki, resim v.b. sayım yaparak çeşit çeşit belge tespiti 30 yıl sonrası içinde geçerli olacak mı..Her belgenin ispata aynı oranda etki etmediği de ortada..Günümüzde hemen hemen herkesin msn, facebook gibi sosyal medya ağlarında 1-2 saatini geçirdiği ortadayken, sadece elektonik ortamlardaki veriler tanımlamasının içerik yönünden de hala yeterli gibi görünmediğini düşünüyorum.. Saygılarımla..

Alıntı: Yazan Av. Uğur İHTİYAROĞLU Yeni HUMK' da yazılı delil başlangıcında yapılan değişiklikle fax ve e-mailde delil başlangıcı kabul edilmektedir. Teknolojiyle gelen yeniliklerle birlikte birçok sosyal medya ağı günümüzde popülaritesini arttırıyor. Acaba facebook, twitter gibi sitelerde yapılan yazışmaların da HUMK' da öngörülen yazılı delil başlangıcı olarak kabul edilecekmidir? Madde 199 a göre neler belge olarak kabul edilecek neler edilemeyecek konu açısından boşluk olduğu düşüncesindeyim. Değerlendirmeleriniz önemli..

Sayın Meslektaşım,

HMK.m.199'a, m. 202/2 çerçevesinde anlam vermek gerekir. Bu maddeye göre delil başlangıcı bulunan ve karşı isbatın tam yapılamadığı hallerde, (yani senet niteliğinde belge bulunmayan hallerde) bu maddedeki isbat imkanı kullanılabilecektir.

Yazılı delil başlangıcı kavramındaki "yazılı" ibaresinin kaldırılmasını ise, belge tanımına getirilen yeni anlamın, "yazılı" ibaresi nedeniyle daralmaması, başka deyişle "yazılı" tabirinin, yeni anlam sahasını karşılayamayacak olmasıdır.

Saygılar.

Sayın Meslektaşlarım,
Değerli yazılarınızı okuduktan sonra sizlerden bir görüş almak istiyorum.
Bir kredi sözleşmesinin karşı tarafı olan kurumun, söz konusu krediyi sahte para ile kullandırması durumunda, söz konusu sahte banknotlar HMK 202. madde anlamında yazılı delil başlangıcı sayılır mı?

Alıntı: Yazan avsezgin Sayın Meslektaşlarım, Değerli yazılarınızı okuduktan sonra sizlerden bir görüş almak istiyorum. Bir kredi sözleşmesinin karşı tarafı olan kurumun, söz konusu krediyi sahte para ile kullandırması durumunda, söz konusu sahte banknotlar HMK 202. madde anlamında yazılı delil başlangıcı sayılır mı?

Sahte banknotlar m.202'nin delil başlangıcı tanımına uygun değil kanısındayım.

Alıntı: Yazan avsezgin Sayın Meslektaşlarım, Değerli yazılarınızı okuduktan sonra sizlerden bir görüş almak istiyorum. Bir kredi sözleşmesinin karşı tarafı olan kurumun, söz konusu krediyi sahte para ile kullandırması durumunda, söz konusu sahte banknotlar HMK 202. madde anlamında yazılı delil başlangıcı sayılır mı?

HMKm202/f.2'de "Delil başlangıcı, iddia konusu hukuki işlemin tamamen ispatına yeterli olmamakla birlikte, söz konusu hukuki işlemi muhtemel gösteren ve kendisine karşı ileri sürülen kimse veya temsilcisi tarafından verilmiş veya gönderilmiş belgedir." denmektedir. Para ise herkes tarafından verilmiş olabilir; yani bunu karşı tarafın verdiğini göstermez. Bu yüzden delil başlangıcı olabileceğini düşünmüyorum.
---------------------------
Saygılar...