Hukuk Muhakemeleri Kanunu ve Uygulama Örnekleri

Değerli meslektaşlarım, HMK'nın yürürlüğe girmesi ile birlikte bir takım konuları çeşitli başlıklar altında tartışmaya başladık, bu tartışmalar içerisinde uygulamanın ne şekilde olacağı hemen hemen herkesin merak konusu.. dolayısıyla ayrı bir başlık açıp kanunun yürürlüğe girmesi ile birlikte uygulama hakkında daha hızlı bilgi edinebilmemiz ve bunlar üzerinden somuttan hareketle yorum yapabilmemiz adına burada yeni yasa çerçevesinde oluşturulan ara kararları, mahkemelerde başımıza gelenleri, hakimlerin vs yorumlarını... kısaca yeni yasa ile ilgili tecrübelerimizi aktaralım diye düşündüm.. ne dersiniz faydalı bir çalışma olur mu?

Saygılarımla...

Çok yararlı olur fikrimce bugün bomboştu tevziler

yani yargının iş yükünün azalmaya başladığına dair belirtiler bugünden itibaren kendini göstermiş oldu diyebilir miyiz

Aksine yargı yükünün derdest davalar açısından arttığını düşünüyorum. Hakim olmayı böyle bir dönemde istemezdim. Hakimlere kolaylıklar diliyorum. Bizler sonuçta onların arakararları doğrultusunda hareket etmekle yükümlüyüz.

Merak ettiğim en önemli konu, tahkikata geçilmemiş dava dosyalarının ön inceleme aşamasında mı kabul edileceği, verilmiş olan duruşmaların hukuki mahiyetinin ne olduğu, bu duruşmalarda hakimlerin ne şekilde arakarar tesis edeceği...

Malum olan, hakimlerin öncelikle dava şartı olarak düzenlenen ve "daha sonra tamamlanabilen" gider avansının peşine düşecek olması ve verilecek "bir haftalık" kesin sürelerle bunları tamamlatacağı... Bu da ilk duruşmalarda yapılacak. Sonra?

Bir başka merakım anlaşmalı boşanma davaları konusunda. Bilirsiniz anlaşmalı boşanma davalarında kısa duruşma günü verilir ve dava sonlandırılırdı. Bu davalar açısından ön inceleme aşaması nasıl işleyecek acaba? Taraflar dilekçeleri verdiğinde tahkikata hemen geçilmesi mümkün olabilecek mi?

bugün girdiğim bir davada asliye hukuk mahkemesi bir aylık yasal sürede temyiz yolu açık olmak üzere dedi...

Günlerdir yanıtını düşündüğüm sorunun yanıtını buldum. Soru şu idi: Anlaşmalı boşanma davalarında ön inceleme aşaması nasıl geçilecek de tahkikat duruşması alınacak.

Sağolsun İstanbul 4. Aile Mahkemesi bana bugün aradığım yanıtı net bir şekilde verdi. 30.09.2011 tarihinde açtığım anlaşmalı boşanma davasının tensip tutanağını bilginize sunarım:

a. Dava dilekçesinin HMK. md. 119 da düzenlenen unsurları taşıdığına,
b. Davanın inşai nitelikte bir dava olduğuna,
c. Davanın yazılı yargılama usulüne tabi olduğuna,
ç.1. Davacıya delillerini liste halinde bildirmesi... v.s. gider avansını yatırması gerekliliğinin ihtarına,
ç.2. Dava dilekçesinin tebliğinden itibaren 2 hafta içinde cevap dilekçesi ......gider avansının 2 hafta içinde yatırması gerekliliğinin ihtarına,
d. Taraflara HMK 121 ve 129 .... HMK. 140/5 gereği ... ihtarına,
e. Cevap dilekçesi ibraz edildiğinde davacı tarafa tebliğe çıkartılmasına, masrafın davalı tarafça bir hafta içinde karşılanmasına ---- pardon ya, peşin alınan gider avansında bu yok mu? Zaten taraf sayısının beş katı tebligat giderini ben yatırmıycam mı davacı olarak??? neyse diyelim....---- cevap dilekçesi ile birlikte davacıya cevaba cevap vermek için 2 hafta süre... masrafın davacı tarafından karşılanması ---- gene nerden geldiği anlaşılmayan tekrar tebligat masrafı --- davalıya 2. cevap dilekçesini ibraz için iki hafta süre...
f. Dilekçelerin tamamlanmasından sonra ön incelemenin duruşmalı yapılıp yapılmayacağınına karar verilmesine, ön incelemenin duruşmalı yapılması halinde duruşma tarihinin taraflara tebliğine, tebliğ için gerekli masrafın davacı tarafından 1 hafta içinde karşılanmasına ( sinirimden güleceğim artık burada )),
....

Buyrun, bilginize sunulur...

Pardon.. (e) bendinde yine davalı için de tebligat masrafı yatırması var...

Anladığım kadarıyla başlangıçta beş katı alınan tebligat ücretlerini yedekleyip, her başvuruda gene tebligat ücreti alacaklar... ya da bu daha alışılmadığı için bu şekilde düzenlendi...

Bu durumda ben şimdi karşı tarafın avukatı ile birlikte gidip, cevap, cevaba cevap ve ikinci cevap dilekçelerini sunacağız, tebellüğ edeceğiz. Gider avansı olarak artık ne takdir ederlerse kuzu kuzu ödeyeceğiz taraf beyanlarından başka delil olmayan anlaşmalı boşanma davamızda, muhtemelen bilirkişi ücreti bile alırlar ( şurdan biliyorum: ihtiyati hacizde 200 TL. civarında masraf alınıyormuş, karar kesinleşince iade edilmek üzere ).. Sonra da bakalım ön incelemeyi duruşmasız atlatmayı başarıp tahkikat duruşma günü almaya çalışacağız.

Cumartesi günkü seminerde hocalardan birinin arzettiği gibi: Tanrı hepimize yardım etsin. Kucağımıza bir çocuk doğdu, birlikte büyüteceğiz...

Yeni yasa gereği Veraset için 110.-TL harç, gider va avans alınıyor Alanya'da.

Alıntı: Yazan Av.Fatih KISA Yeni yasa gereği Veraset için 110.-TL harç, gider va avans alınıyor Alanya'da.

İstanbul'da bir meslektaşımızdan 180 TL alınmış.

Alıntı: Yazan AV.ARZU KILIÇ bugün girdiğim bir davada asliye hukuk mahkemesi bir aylık yasal sürede temyiz yolu açık olmak üzere dedi...

Bugün girdiğim iş davasında hakim başka bir davada yanlışlıkla 2 hafta temyiz süresi verdiğini söyledi.

doğrusu hangisi, bir ay mı iki hafta mı?

Alıntı: Yazan AV.ARZU KILIÇ doğrusu hangisi, bir ay mı iki hafta mı?

İkisi de değil. İş Mahkemeleri Kanunu'na göre iş davalarında süre 8 gündür.
Yine HUMK'un temyize ilişkin hükümleri Bölge Adliye Mahkemelerinin faaliyete geçmesine kadar geçerlidir.

Alıntı: Yazan AV.ARZU KILIÇ doğrusu hangisi, bir ay mı iki hafta mı?

Bölge adliye mahkemeleri kurulmadığından sulh ve asliye hukuk ve iş mahkemesi tefhim 8 günlük süre ayrımları..devam ediyor diyebilir miyiz?

aslında bir ay mı iki hafta mı derken iş mahkemesi açısından değil asliye hukuk yazılı yargılama açısından sormuş idim.. Suat Bey'in mesajındaki mahkemenin iş mahkemesi olduğu dikkati mi çekmemiş.. kaldı ki iş mahkemelerinin kuruluşu hakkında kanunda; GEÇİCİ MADDE 1.Bölge adliye mahkemelerinin, 26.9.2004 tarihli ve 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun geçici 2 nci maddesi uyarınca Resmî Gazetede ilân edilecek göreve başlama tarihinden önce verilen kararlar hakkında yapılan temyiz başvuruları, kesinleşinceye kadar Yargıtay tarafından sonuçlandırılır. Bu kararlar hakkında İş Mahkemeleri Kanununun bu Kanunla yapılan değişiklikten önceki temyize ilişkin hükümleri uygulanır.diyor...

1 Ekim 2011 den sonra, HMK’nın kanun yoluna (istinaf, temyiz) ilişkin hükümleri uygulanacaktır. Fakat 6217 sayılı Kanun'un 30, maddesiyle HMK’na eklenen geçici 3. maddeye göre:

Alıntı: «GEÇİCİ MADDE 3- (1) Bölge adliye mahkemelerinin, 26/9/2004 tarihli ve 5235 sayılı Adli Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanunun geçici 2 nci maddesi uyarınca Resmi Gazetede ilan edilecek göreve başlama tarihine kadar, 1086 sayılı Kanunun temyize ilişkin yürürlükteki hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. (2) Bölge adliye mahkemelerinin göreve başlama tarihinden önce aleyhine temyiz yoluna başvurulmuş olan kararlar hakkında, kesinleşinceye kadar 1086 sayılı Kanunun 26/9/2004 tarihli ve 5236 sayılı Kanunla yapılan değişiklikten önceki 427 ilâ 454 üncü madde hükümlerinin uygulanmasına devam olunur. (3) Bu Kanunda bölge adliye mahkemelerine görev verilen hallerde bu mahkemelerin göreve başlama tarihine kadar 1086 sayılı Kanunun bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri uygulanır.»

Bu durumda istinaf mahkemeleri yürürlüğe girene kadar temyiz kurallarında bir değişme olmayacaktır.

Değerli arkadaşlar
Kanunun :
"Zaman bakımından uygulanma
MADDE 448- (1) Bu Kanun hükümleri, tamamlanmış işlemleri etkilememek kaydıyla derhâl uygulanır." hükmüne çok dikkat etmemiz gerekmekte.
Geçici 1. madde ile birlikte değerlendirerek yürürlükten sonraki her iş ve işlemde HMK yönünden incelemekte yarar var.
Sadece hakimlerin değil avukatların da dikkatli olması gerekiyor.

Sayın meslektaşlar kanunun yürürlüğe girmesiyle birlikte yine uygulama ile kanunun farklı iki yol gibi ilerleyeceği kanaatine varmama sebep olan kısa bir duruşma ve içeriğini anlatmak istiyorum.:

Davacı Vekili : Sayın Hakim, HMK yürürlüğe girmiş bulunmakta.Bu sebeple biz dosyanın bilirkişiden dönüşüne kadar kalemde bekletilmesini ve bu sebeple duruşma günü verilmemesini talep ediyoruz.

Hakim : Avukat bey, bu mahkemeye geçici olarak bakıyorum.Mahkemenin asıl hakiminin uygulama şeklini tam olarak bilemediğimden biz duruşma günü verelim.

Davacı Vekili : Sayın Hakim, Mahkemenin asıl hakiminin bi uygulama şekli olduğunu sanmıyorum.Zira HMK yürürlüğe gireli 2 gün oldu. Hem ayrıca öninceleme duruşması zorunlu hallerde ikinci defa yapılabilir diyor kanun.Yani hep beraber dinledik semineri.Hoca öyle söylemişti

Hakim; Yok yok biz yine de duruşma günü verelim.Gelecek celsenin ön inceleminin 2.duruşması olduğunu da zapta geçelim.

Davacı Vekili ; Aman hakim bey, hakimin de bu konuda sorumluluğu bulunmakta.Açıkca kanun hükmüne aykırılıktır bu.Ben söyleyeyim yani.

Hakim ; Davalı Vekilinden soruldu.

Davalı Vekili ; Efendim, duruşma günü verilsin.Hem dosya baya sürüncemede kaldı zaten.Kararık dosya daha fazla uzamasın.Eksik hususlar ikmal edilsin.Ayrıca cevap dilekçemizi celse arasında sunduk.Tekrar ederiz.

Hakim; Avukat Hanım, hem dosyanın sürüncemede kaldığını, karar aşamasında olduğunu söylüyorsunuz hem de cevap dilekçenizi yeni sunuyorsunuz.

Davalı Vekili ; ee, EEe, eksiklikler giderilsin o zaman.

....

Alıntı: Yazan AV.ARZU KILIÇ bugün girdiğim bir davada asliye hukuk mahkemesi bir aylık yasal sürede temyiz yolu açık olmak üzere dedi...

bu 1 aylık temyiz süresi henüz yürürlüğe girmedi diye biliyorum,geçici maddede 2012 diyordu aaaaaaa

çok karışacak bu iş çookk

hadi pratik yapalım
eylül ayında boşanma davası açtım,eylül ayı sonunda aralık ayına duruşma günü geldi .bu arada yeni hmk yürülüğe girdi.Tabi davamı açtığım dilekçem eski usuldü ,şimdi şöylemi olacak:
1-aralık ayındaki duruşma günü ön inceleme duruşması kabul edilecek, ve bana o zamana kadar meşruhatlı davetiye ile dilekçemdeki eksiklikleri tamamlamam için 1 haftalık kesin süre verilecek
2-bu kesin süreden sonra davalıya cevap vermesi için kesin süre verilecek ,
3-sonra bana 2. kesin süre verilerek cevaba cevap vermem istenecek
4-tüm bunlar aralık ayına yetişince gelen duruşma günü ön inceleme sayılacak ve sulh teklif edilecek
5-taraflar sulh olmazsa tahkikata geçilecek bu mu?

biraz ütopik oldu

Bizim kafamız karışık uygulama konusunda ama hakimlerin iyice karışık bence. Bugün davalı vekili olarak girdiğim İş Mahkemesi duruşmasında tanık ücretini daha önceden yatırdığım halde ve duruşmada hakim bey biz tanık ücretlerini yatırdık dememe rağmen 2 haftalık kesin süre içinde 100,00-TL daha yatırmamıza karar verdi (bu arada 2 tanık var sadece) biz isteyelim de siz geri alırsınız yargılama bitince dedi. Diğer davalı tanık dinletmeyeceğini söylemesine rağmen aynı 100-TL'yi onların da yatırmalarına karar verdi.

Alıntı: Yazan avpınar Bizim kafamız karışık uygulama konusunda ama hakimlerin iyice karışık bence. Bugün davalı vekili olarak girdiğim İş Mahkemesi duruşmasında tanık ücretini daha önceden yatırdığım halde ve duruşmada hakim bey biz tanık ücretlerini yatırdık dememe rağmen 2 haftalık kesin süre içinde 100,00-TL daha yatırmamıza karar verdi (bu arada 2 tanık var sadece) biz isteyelim de siz geri alırsınız yargılama bitince dedi. Diğer davalı tanık dinletmeyeceğini söylemesine rağmen aynı 100-TL'yi onların da yatırmalarına karar verdi.

evet benimde şimdiye kadar gözlemlediğim husus bu oldu... hakimlerin kafası çok karışık ve çok enteresan ara kararlar uyguluyorlarlar... ben nedense hakimlerin seminerler yoluyla bilgilendirildiklerini ve çok daha donanımlı olarak yasayı uygulamaya başlayacaklarını düşünmüştüm...

ÖRNEĞİN : HMK dan önce açılan işçi alcağı (belirsiz) davasında bilirkişi raporu geldi ve ıslah için süre verildi. HMK madde 107/2'ye TALEP ARTIRIM mı yapılacak, ISLAH mı?

Alıntı: Yazan OSMANKOKSAL ÖRNEĞİN : HMK dan önce açılan işçi alcağı (belirsiz) davasında bilirkişi raporu geldi ve ıslah için süre verildi. HMK madde 107/2'ye TALEP ARTIRIM mı yapılacak, ISLAH mı?

HMK'daki düzenlemelere göre yasa yolları ve görev dışındaki hükümler tamamlanmış işler hariç derhal uygulanacağına göre kanaatim odur ki 107/2'ye göre arttırım yapmalısınız, bu durumda zamanaşımı gibi bir itiraz ile de karşılaş(a)mayacağınız için 107/2 daha lehinize bir durum yaratacaktır...

HMK 107/2 madde gereği dava değerinin arttırılmasında zamanaşımının ileri sürülemeyeceği görüşünü ve dayanaklarını biraz açar mısınız Sayın Meslektaşım?

Alıntı: Yazan Av.Fatih KISA HMK 107/2 madde gereği dava değerinin arttırılmasında zamanaşımının ileri sürülemeyeceği görüşünü ve dayanaklarını biraz açar mısınız Sayın Meslektaşım?

tabi elimden geldiğince açmaya çalışayım..

öncelikle 107/2 açıkça şunu söylüyor " ... davacı, iddianın genişletilmesi yasağına tabi olmaksızın davanın başında belirtmiş olduğu talebini arttırabilir..."

İlgili yasa maddesinin Adalet komisyonu raporunda yazılı gerekçesine de baktığımızda,

Maddenin ikinci fıkrasında, belirsiz alacak veya tespit davası açılabilen durumlarda, miktar ya da değerin tespit edildiği anda, alacaklının iddianın genişletilmesi yasağından etkilenmeksizin talebini artırabileceği belirtilmiştir. Kural olarak, bir davada başlangıçta belirtilen miktar veya değerin artırılması, iddianın genişletilmesi yasağına tâbidir. Bunun amacı, davacının dava açarken hakkını kötüye kullanmaması, daha özenli davranması, yargılamayı gereksiz yere uzatmamasıdır. Oysa, baştan miktar veya değeri tam tespit edilemeyen bir alacak için, davacının böyle bir ihmal ya da kusurundan söz edilemez. Bu sebeple, belirsiz alacak veya tespit davası açıldıktan sonra, yargılamanın ilerleyen aşamalarında, karşı tarafın verdiği bilgiler ve sunduğu delillerle ya da delillerin incelenmesi ve tahkikat işlemleri sonucu (örneğin, bilirkişi ya da keşif incelemesi sonrası), baştan belirsiz olan alacak belirli hâle gelmişse, davacının, iddianın genişletilmesi yasağına tâbi olmaksızın davanın
başında belirtmiş olduğu talebini artırabilmesi benimsenmiştir. Davacı, sınırlama ve yasağa tâbi olmadan, sadece talepte bulunmak suretiyle yeni miktar üzerinden yargılamaya devam edilmesini isteyebilecektir. Şüphesiz, alacağın belirli hâle gelmesini müteakip ortaya çıkan yeni talep eksik belirtilmişse, bundan sonra yeni bir artırma isteği iddianın genişletilmesi yasağıyla karşılaşacaktır. Çünkü, bu hâlde belirsizlik değil, davacının kendi ihmalinden kaynaklanan bir durum söz konusudur...
Davacı, söz gelimi bir tazminatın tahsili yerine alacağın miktarının ve borçlunun sorumlu olduğunun tespitini hedefleyen bir dava açabilir, açabilmelidir. Bu dava, zamanaşımını kesecek, davada istihsal olunan ilam genel haciz yoluyla takibe konabilecek, itiraz halinde borçlunun göze alamayabileceği icra-inkar tazminatı yaptırımı devreye girebilecektir. Öte yandan tespit davası, dava ekonomisi yönünden edâ davasına nazaran taraflar için daha avantajlıdır. Tespit davasının taraf barışını kolaylaştıran bir karakteri de vardır.


denilerek, talep arttırılması halinde eskiden olduğu gibi zamanaşımı itirazında bulunulamayacağı yani iddianın genişletilmesi yasağı ile karşılaşılmayacağı ifade ediliyor...

Bu yoruma katılmıyorum.
Harcı ödenmemiş hiçbir dava açılmış sayılamaz ve zamanaşımını kesmez.BK 153 ve 154. madde de bu yönde bir yoruma izin vermez kanaatindeyim. Kaldı ki Yargıtay'ın şu ana kadar son derece katı bir uygulaması ile talep edilen kısım dışında kalan alacaklara ilişkin haklar saklı tutulsa bile zamanaşımının durmayacağı yönünde.

HMK yürürlüğe girmeden önce açılmış kısmi bir dava devam ederken talep edilmeyen tüm haklar zamanaşımına uğramış ise, HMK yürürlüğe girdikten sonra talep edilen ve zamanaşımına uğrayan bu talebe karşı davalıya zamanaşımını ileri sürme hakkı tanımayacak mıyız?

Alıntı: Yazan Av.Fatih KISA Bu yoruma katılmıyorum. Harcı ödenmemiş hiçbir dava açılmış sayılamaz ve zamanaşımını kesmez.BK 153 ve 154. madde de bu yönde bir yoruma izin vermez kanaatindeyim. Kaldı ki Yargıtay'ın şu ana kadar son derece katı bir uygulaması ile talep edilen kısım dışında kalan alacaklara ilişkin haklar saklı tutulsa bile zamanaşımının durmayacağı yönünde. HMK yürürlüğe girmeden önce açılmış kısmi bir dava devam ederken talep edilmeyen tüm haklar zamanaşımına uğramış ise, HMK yürürlüğe girdikten sonra talep edilen ve zamanaşımına uğrayan bu talebe karşı davalıya zamanaşımını ileri sürme hakkı tanımayacak mıyız?

Sayın meslektaşım, yasadaki iddianın genişletilmesi yasağına tabi olmaksızın davanın başında belirtmiş olduğu talebini arttırabilir şeklindeki cümlesini nasıl yorumladığınızı merak ettim... davalı taraf olduğumda ıslaha karşı yapmış olduğum yegane itiraz zamanaşımı idi... davacıya talebini bu kadar arttıramazsın diyor idim...

Diğer yandan Yargıtay'ın bugüne kadar ki, içtihatlarının bazı konularda bize ışık tutamayacağı ve yeni yasal düzenlemeler ile yeni içtihatlar oluşturulması gerektiğini düşünmekteyim....

Aslında nasıl yorumlayacağımı Bende bilemiyorum...
Ama böylesine kötü bir dille ve anlatımla yasa yapanlar hakkında pek iyi yorumlar yaptığım söylenemez. Üstelik zamanaşımı kazanılmış bir usuli haktır ve böyle pat diye yasa değiştirip bu hakkı ortadan kaldırmak hukukun neresine sığar pek anlamadım..

Alıntı: Yazan Av.Fatih KISA Aslında nasıl yorumlayacağımı Bende bilemiyorum... Ama böylesine kötü bir dille ve anlatımla yasa yapanlar hakkında pek iyi yorumlar yaptığım söylenemez. Üstelik zamanaşımı kazanılmış bir usuli haktır ve böyle pat diye yasa değiştirip bu hakkı ortadan kaldırmak hukukun neresine sığar pek anlamadım..

Sayın meslektaşım konu bu linkte daha detaylı olarak tartışılıyor aslında buraya da göz atmanız faydalı olacaktır... http://www.turkhukuksitesi.com/showt...424#post508424