Bonoda rakam kısmında tahrifat!

Bonoda rakam kısmı 900 iken başına 3 ekleneren 3900 rakamı elde edilmiştir. "3" rakamının sonradan eklendiği açık bir şekilde anlaşılıyor. Daha sonra yazı kısmı boş bırakılan senet üçbindokuzyüz şeklinde dolduruluyor.

Ayrıca bono matbu halde bulunabilen ve boşluklar doldurularak oluşturulan bonodur.

Bono aynen şöyledir:

İş bu emre mükerrer senedim mukabilinde 08.03.2009 tarihinde sayın Ahmet Nalcıya veya emrühavalesine yukarıda yazılı yalnız üçbindokuzyüz yt lirası ödeyeceğim. bedeli nakden ahzolunmuştur. işbu bono vadesinde ödenmediğinde takdirde müteakip bonolar muacceliyet kesbeder. Yetkili mahkeme batmandır.

Sizce buradaki mükerrer ifadesi bono olma özelliğini ortadan kaldırır mı? Çünkü çünkü kanuna göre ya bono ifadesi ya da emre muharrer senet ifadesi olmak zorunda.
Yardımlarınız için teşekkürler.

Yazım hatası olduğu açıkça anlaşılıyor.Bono vasfına haizdir

Ancak kambiyo senetleri sıkı şekil şartlarını haiz belgelerdendir. Asli unsur yok diye düşünüyorum.

Sy.Büyükavcı sabah da bu konuyu tartışmıştık ve söz konusu senetin üzerinde "bono" sözcüğünün (muacceliyet kaydının olduğu cümle de) varlığı ve de "muharrer" yerine "mükerrer" yazımının etkisi hususunun araştırılmaya değer olduğunu ve kanaatimce söz konusu bononun bu yönlerden geçerli olabileceğini söylemiştim.

Fakat kıymetli evraklarda başvuru kaynağıma (Kıymetli Evrak Hukuku, Ülgen-Helvacı-Kendigelen-Kaya) göz atınca, kanaatim değişti. Senin görüşüne yaklaştım Hüseyin Ülgen hocamız şöyle demekte:

" 'Bono' yada 'emre muharrer senet' deyimi senet metninde yer almalıdır. Metin, senetteki irade beyanını içeren cümledir. Şayet senet metninde 'bono' kelimesi kullanılmayıp, bunun yerine 'emre muharrer senet' deyimi kullanılacak ise; TTK'da 'emre muharrer senet' deyimi kullanıldığı için bu deyimin olduğu gibi kullanılması gerekir.Bunun yerine "emre yazılı senet" deyiminin kullanılmaması gerekir.
Senet metninde bono kelimesi yok ise,açıkça emre yazılı olarak ihdas edilmiş olan ve bonoda aranan diğer unsurları içeren ödeme vaatlerine 'emre yazılı ödeme vaitleri' denilir."

Doktrin boyutu bu..
kanuni düzenlemelere bakalım:
TTK 688
1. Senet metninde (Bono) veya (Emre muharrer senet) kelimesini ve senet Türkçe’den başka bir dilde yazılmışsa o dilde bono karşılığı olarak kullanılan kelimeyi;...
.....
ihtiva eder.

TTK 689
Aşağıdaki fıkralarda yazılı haller mahfuz kalmak üzere, bundan önceki maddede gösterilen unsurlardan birini ihtiva etmiyen bir senet bono sayılmaz.
Vadesi gösterilmemiş olan bono, görüldüğünde ödenmesi şart olan bir bono sayılır.
Sarahat bulunmadığı takdirde senedin tanzim edildiği yer, ödeme yeri ve aynı zamanda tanzim edenin ikametgahı sayılır.
Tanzim edildiği yer gösterilmiyen bir bono, tanzim edenin ad ve soyadı yanında yazılı olan yerde tanzim edilmiş sayılır.

TTK 742
Senet metninde bono olarak gösterilmemekle beraber sarahaten emre yazılı olarak ihdas edilmiş olan ve bonoda aranılan diğer unsurları da ihtiva eden ödeme vaitleri, bono hükmündedir. Şu kadar ki; emre yazılı olarak ihdas edilmiş olan ödeme vaitleri hakkında araya girme suretiyle ödemeye ilişkin bulunan hükümler cari olmaz.
İcra ve İflas Kanununun; çekler ve poliçeler ve emre muharrer senetler hakkında takibe mütaallik hükümleri, emre yazılı olarak ihdas edilmiş bulunan ödeme vaitlerine tatbik olunamaz.


Tahrifat konusunda Yargıtay kararı açıktır ve yol göstericidir.
Söz konusu bonoyu ve tahrifatı bizzat gördüm.Gerçekten de "3" rakamının sonradan eklendiği çok açık. Tahrifat nedeniyle Takibin iptali talep edilebilir. Fakat yukarıdaki açıklamalardan söz konusu senetin kambiyo vasfı taşımadığı düşünülürse tahrifat iddiasına gerek yoktur. Bir bonoda metnin tahrif edilmesi; ancak geçerli bir bono bakımından söz konusu olabilir.

Kambiyo senedinin sıkı şekil şartlarına bağlı olması hususu yazım hatalarının olamayacağı anlamına gelmez.Bir başka açıdan da bu husus yorum kurallarının uygulanmasına engel teşkil etmez.Düşüncesindeyim.

Bugün takip hakkında senet kambiyo niteliğinde değil diyerek şikayet yoluna ve tahrifat sebebiyle borca kısmi itirazda bulundum. Artık sonucu bekleyeceğim.

Üstadlara sormak istediğim şudur.
Tahrifat iddiasında bulunduğum için senet bilirkişi incelemesine gidecektir. Ve bu nedenle bir bilirkişi ücreti takdir edilecektir. Bu birlikişi ücretinin üzerimde kalmaması için savcılığa şikayette bulunmayı ve ceza davasının açılması halinde bu davanın icra mahkemesinde bekletici mesele yapılmasını isteyeceğim.
Sizce nasıl bir yoldur? İşlerliği varmıdır?

Tahrifat konusunda birşey söylemeyeceğim çünkü görmedim.ama "iş bu bono ödenmediğinde" ibaresini atlıyorsunuz gibi geliyor. Bu ibare belgenin bono olduğunu gösterir. Birde yargıtayın pek çok kararında bedel konusunda rakam ve yazı uyuşmazlığında yazıya itibar ettiğini hatırlatmak isterim. Kolaylıklar..

İrfan Bey ben de sizin gibi düşünüyordum (bono kelimesinin varlığı dolayısıyla) fakat yukarıdaki mesajımda belirttiğim hocamın görüşü uyarınca tereddütlüyüm.. Yukarıda alıntı yaptığım kısma bir daha göz atın. Elbette doktrin boyutu bu, uygulamayı karardan sonra göreceğiz..

Tahrifata gelince, eğer tahrifat söz konusu ise yazı ile rakam uyuşmazlığına bakılmayacağı yönünde Yargıtay kararları hatırlıyorum. Yazı ile yazılan kısıma itibar edilmesi TTK 588 gereğidir zaten.
Ayrıca söz konusu senette rakam(sonradan başına 3 eklemeyle oluşturulan) ile yazı(rakamdaki değişiklikten sonra yazılan) arasında fark da yoktur.
3 rakamının ve "üçbindokuzyüz" yazısının sonradan eklenip eklenmediği, aynı kaleme ait olup olmadıığı bilirkişi incelemesinden sonra ortaya çıkacaktır. Bekleyip görelim..

Sayın İrfan evet o ibareyi atlamışız,sanırım olayda bono olduğu o ibareyi de gözetirsek kesin.

Sn.Meslektaşlarım,geçen gün senedi bende gördüm "3" rakamı daha sonradan eklendiği benim kanaatime göre apaçık ortadadır.
Bilirkişi incelemesi hususuna gelince 100-150 TL arasında değişen bir miktar gideri olabilir.Sn.Büyükavcı zaten siz şikayetinizde yargılama giderlerinin karşı taraf üzerinde bırakılması hususunu belirttiniz sanırım.Tabiki ceza davasına konu etmeniz sizin takdirinizdedir.

Sayın irfan,
Bono üzerinden rakamla gösterilen bedel (3900) ile yazıyla gösterilen bedel( üçbin dokuz yüz) arasında bir fark bulunmamaktadır. Bono rakamla bedel gösterilen kısmına 900 yazılarak lehdara verilmiş diğer hususlar boş bırakılarak keşideci tarafından imzalanmıştır. Daha sonra lehdar tarafından veya 3. bir şahıs tarafından sayının önüne 3 konulmuş ve geri kalan hususlar buna göre doldurulmuştur.
Bu hususta bir Yargıtay kararına ulaştım. Sizle paylaşmak istiyorum.

T.C.
YARGITAY
Ondokuzuncu Hukuk Dairesi
E: 1998/2633
K: 1998/3273
T: 8.5.1998

MENFİ TESBİT DAVASI
SENETTE TAHRİFAT

ÖZET: Senedin rakam hanesinde tahrifat yapılmış olduğunun saptanması halinde, bedelin yazı ile kaydedilen bölümüne itibar edilmez.

(1086 s. HUMK.m.298)

Taraflar arasındaki menfi tesbit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.

Davacı vekili, müvekkili ile davalı Birol arasında yapılan bir alım-satım ilişkisi sonucu Birola borçlu kalınan 18.000.000 TL. yönünden bono verildiğini, davalının bir müddet sonra sözkonusu senedi icra takibine koyarak 118.000.000 TL. talep ettiğini ileri sürerek, senedin 100.000.000 TL.lık bölümünden borçlu olmadıklarının tespitini, %40'dan az olmamak üzere tazminata hüküm edilmesini talep ve dava etmiştir.

Davalı vekili, senette tahrifat yapılmadığını davacının senette yazılan miktar kadar borçlu olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.

Mahkemece, Adli Tıp Kurumu Fizik/Grafoloji Dairesinden alınan rapora göre senet miktarının 18.000.000. TL. iken tahrifat yapılarak (1) rakamı ilavesi ile 118.000.000 TL. yapıldığı ve yazı ile de bir seferde (yüz onsekiz milyon) yazılarının yazıldığı, bu yazıların davalının eli ürünü olduğunun tespit edildiği gerekçesi ile davanın kabulüne , davacının davalıya 100.000.000. TL. borçlu olmadığının tespitine, %40 kötüniyet tazminatının davalıdan alınmasına karar verilmiş, hüküm davalı vekilince temyiz edilmiştir.

Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere ve özellikle Adli Tıp Kurumu Başkanlığı Fizik/Grafoloji Dairesinin 7.4.1997 tarihli raporu ile dava konusu senedin rakam ile yazılı bedel hanesine (1) rakamı eklenmek suretiyle tahrifat yapıldığı ve 18.000.000. TL.lık bedel kısmının 118.000.000. TL.ye dönüştürüldüğü açıkça belirlenmiş olmasına ve kambiyo senedinin rakam hanesinde tahrifat yapılmış olduğunun saptanması halinde, bedelin yazı ile kaydedilen bölümüne itibar edilemeyeceğinin kuşkusuz bulunmasına göre davalı vekilinin yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun bulunan hükmün (ONANMASINA), onama harcının temyiz edenden alınmasına, 8.5. 1998 gününde oybirliğiyle karar verildi.

İkinci sorum olan "bono" veya "emre muharrer senet" ibaresi hususunda bir Yargıtay kararına ulaşamadım. Ancak göz attığım Fırat Öztan hocanın kitabında "senet metninden" anlaşılması gerekenin kayıtsız şartsız bir para borcu ikrarırını içeren cümle olduğu yönündedir. Ayrıca doktirin ve Yargıtaya göre bonda muacceliyet şartı "yazılmamış" kabul edilmektedir. Yazılmamış kabul edilen bir şart senet üzerinde olumlu veya olumsuz bir etkide bulunabilir mi? Bu hususta Yargıtay kararı sunacak sayın üyelere çok teşekkür ediyorum.

Ayrıca Sayın Mehmet Fikri Ateş arkadaşıma ve Burak Bakır arkadaşıma değerli görüşlerini bildirip bana yol gösterdikleri için buradan teşekkür etmeyi bir borç bilirim.

Alıntı: Yazan Stj. Av. Hasan Bahadır Büyükavcı Bonoda rakam kısmı 900 iken başına 3 ekleneren 3900 rakamı elde edilmiştir. "3" rakamının sonradan eklendiği açık bir şekilde anlaşılıyor. Daha sonra yazı kısmı boş bırakılan senet üçbindokuzyüz şeklinde dolduruluyor. Ayrıca bono matbu halde bulunabilen ve boşluklar doldurularak oluşturulan bonodur. Bono aynen şöyledir: İş bu emre mükerrer senedim mukabilinde 08.03.2009 tarihinde sayın Ahmet Nalcıya veya emrühavalesine yukarıda yazılı yalnız üçbindokuzyüz yt lirası ödeyeceğim. bedeli nakden ahzolunmuştur. işbu bono vadesinde ödenmediğinde takdirde müteakip bonolar muacceliyet kesbeder. Yetkili mahkeme batmandır. Sizce buradaki mükerrer ifadesi bono olma özelliğini ortadan kaldırır mı? Çünkü çünkü kanuna göre ya bono ifadesi ya da emre muharrer senet ifadesi olmak zorunda. Yardımlarınız için teşekkürler.

Sayın Bahadır:
Sizinkine benze bir konu ile karşılaştım.2000.00 rakamının başına 1 rakamı eklenmiş.İcra mahkemesine itiraz-şikayet yoluna gideceğim.Suç duyurusu ve menfi tespit davası yoluna gitmeli miyim?Siz nasıl bir yol izlediniz?

bana göre senedin esaslı unsurlarından biri senet metninde yer almamaktadır.(bono veye emre muharrer senet)..bu bono bana göre geçerli değildir..

Bende Emre mükerrer ibareli; benzer bir olayla karşı karşıyayım.17.12.2012 itirazımın son günü.Bende de rakam 1000 tl iken üzeri çizilmiş 100.000 TL yapılmış.müvekkilin tahrifat üzerinde imzası yok Ticaret Kanunu 588 de rakama itibar edilmezliğin tahrifat halinde geçerli olmayacağına yönelik kuralda bir değişiklik varmıdır? Hasan Bey;davanız sonuçlandı mı? benim araştırdığım husus takip tamamen mi iptal edilecek yoksa 1000 tl den mi sorumlu olacaktır.Değerli görüşlerinizi acilen paylaşırsanız çok mutlu olurum