Anayasa Final Soruları

Merhabalar,

İstanbul Ünv. Hukuk Fakültesi Anayasa II dersinden kalmış bulunmaktayım. Değerli hocalarımız sağolsunlar, soruların cevaplarını hiçbir şekilde açıklamıyorlar.

Zaten dersten geçen arkadaş sayım çok az ki geçenler de 50-55 civarı notlarla geçtiği için aşağıdaki final sorularının cevaplarına bilginiz ölçüsünde katkıda bulunursanız çok memnun olurum.

Özellikle 1. soruyu, hiçbir şekilde anlamadım. Şu an olağandönem rejime ilişkin herşeye çalışmama rağmen yine de anlayamıyorum. Temel ilkelere de çalıştım fakat yapamıyorum.

Teşekkürler


1. X İdare Mahkemesi'nde görülmekte olan bir davada Avukatlık Kanunu'nun ilgili maddesindeki " .... Aşağıda yazılı durumlardan birinin varlığı halinde avukatlık mesleğine kabul istemi reddolunr : Kesinleşmiş bir kararla yüz kızartıcı bir suçtan veya ağır hapsi gerektiren bir cürümden mutlak olarak yahut kasdi bir cürümden bir sene veya daha ziyade hapis cezası ile hüküm giymek ... " bendinin Anayasa'nın 48. maddesine aykırılığı nedeniyle Anayasa Mahkemesi'ne başvurulmuştur.

MADDE 48.- Herkes, dilediği alanda çalışma ve sözleşme hürriyetlerine sahiptir. Özel teşebbüsler kurmak serbesttir.

Devlet, özel teşebbüslerin millî ekonominin gereklerine ve sosyal amaçlara uygun yürümesini, güvenlik ve kararlılık içinde çalışmasını sağlayacak tedbirleri alır."


Soru : Anayasa aykırılık iddiasını olağandönem temel hak ve özgürlükler rejimine ilişkin ilkeler çerçevesinde değerlendiriniz.


Cevaplarınızı bekliyorum

Teşekkürler

Siz bu soruya nasıl bir cevap verdiniz veya ne yönde düşündünüz?

Sayın Fanarin ; olağan dönemde temel hak ve özgürlüklerin sınırlandırılması denilince hemen Ay 13. maddesi akla gelmelidir.Ancak 13. maddede belirtilen nedenlerden dolayı temel hak ve özgürlükler sınırlandırılabilir.13. maddeye bakıldığında ;

Temel hak ve özgürlükler; 1) özlerine dokunulmaksızın 2) yanlızca Anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeplere bağlı olarak 3) yanlızca kanunla sınırlandırılablir. 4) Bu sınırlamalar Anayasanın sözüne ve ruhuna demokratik toplum düzeninin ve laik cumhuriyetin gereklerine ve ölçülülük ilkesine aykırı olmaz denmiştir.
Yani yukarıda belirttiğiniz kanunla yapılan sınırlama eğer bu şartları sağlamıyorsa Anayasaya aykırı olacağından Anayasa mahkemesi tarafından iptal edilebilir..Saygılar

Sevgili Arkadaşım,

Öncelikle Hoca'na karşı sitemkar taleplerini biraz yadırgadığımı belirlemek istiyorum. Hocanız genel Anayasa kitaplarında pekte rastlanmayan ama size mutlaka derste anlattığı ve bir hukukçu olarak günümüzde en çok dikkat etmeniz gereken konulardan biri olan sınırlandırmanın sınırı ölçütlerini sormuş.

Soruyu değerlendirirken özgürlüklerimizin genel sebeplerle sınırlandırılamayacağı ve her hakkın tabi tutulduğu sınırlandırmanın o hak için sınırlandırma ölçütleri olarak açıkça belirlenmiş olması gerekmektedir.

Belirli mesleklerin icra edilmesi için uluslararası alanda da kabul görmüş belirli bir kalifiye derecesine ulaşmak gerekir yani belirli bir eğitimi tamamlamak aranabilir. Bu belirli bir meslekte çalışma hakkına ulaşabilmek için gereken yeterliliktir. Fakat bu yeterliliğe ulaşmış birisi, mesleği konusunda belirli bir meslek örgütü tarafından disiplin cezasına tutulmadan, daha baştan genel bir sebeple (hüküm giymek) çalışma hakkında müdahale edilmesi açık bir şekilde özgürlüklerin sınırlandırma ölçütlerini aşmaktadır.

Olağan dönem sınırlandırma ölçütleri de Anayasa Md.13 te belirtilmiştir, bu ölçütler buradaki ölçütleri barındırmadığına göre Anayasa'ya aykırıdır.

Soruyu hazırlayan hocanızın ismini öğrenebilir miyim? Hocalarınızın bir kısmını tanıyorum ve sizden ne şekilde cevap beklendiği konusunda,şuan itibariyle gecikmiş bir cevap olsada, yardımcı olabileceğimi düşünüyorum.
Saygılarımla

Öncelikle, Md.48'de yer alan çalışma ve sözleşme hürriyeti, bizim anayasamızın sistematiği bakımından ele aldığımızda Temel haklar arasında bulunmayıp Sosyal haklar arasındadır. Dolayısıyla Anayasa Md.13'de yer alan "Temel haklar, ancak anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeple ve kanun ile sınırlandırılır." ibaresi, çalışma ve sözleşme hakkı bakımından uygulama bulamamaktadır. Bu nedenle de söz konusu uygulamada Anayasa'ya aykırılık yoktur.
Ekleme: Md.48 aslında daha çok özel teşebbüsler açısından getirilmiş bir maddedir. Avukatlık her ne kadar serbest icra edilen bir meslek olsa da Avukatlık Kanunu Md.1 gereğince kamu hizmeti kapsamında kaldığından, bu mesleği icra edeceklerde belli bazı niteliklerin aranması olağandır.

Alıntı: Yazan Levent Cirit Öncelikle, Md.48'de yer alan çalışma ve sözleşme hürriyeti, bizim anayasamızın sistematiği bakımından ele aldığımızda Temel haklar arasında bulunmayıp Sosyal haklar arasındadır. Dolayısıyla Anayasa Md.13'de yer alan "Temel haklar, ancak anayasanın ilgili maddelerinde belirtilen sebeple ve kanun ile sınırlandırılır." ibaresi, çalışma ve sözleşme hakkı bakımından uygulama bulamamaktadır. Bu nedenle de söz konusu uygulamada Anayasa'ya aykırılık yoktur. Ekleme: Md.48 aslında daha çok özel teşebbüsler açısından getirilmiş bir maddedir. Avukatlık her ne kadar serbest icra edilen bir meslek olsa da Avukatlık Kanunu Md.1 gereğince kamu hizmeti kapsamında kaldığından, bu mesleği icra edeceklerde belli bazı niteliklerin aranması olağandır.

Ben buna katılmamaktayım, buradaki "Temel Haklar" anayasada belirtilen tüm hakları kapsamaktadır. Zira Anayasa madde başlıkların hakkı ne şekilde tanımlayıp tanımlamadığı o hakkın nitelendirilmesi bakımından önemli değildir.

Ayrıca Anayasa md.70'i de gözden kaçırmamak lazım.