YARGITAY KARARI Haksız İhtiyati Tedbir Nedeniyle Tazminat Davası

İyi çalışmalar meslektaşlarım, müvekkilim ihale yoluyla satın aldığı arsayı satın alma işleminden kısa bir süre sonra konan tedbir nedeniyle kullanamamış ve tasarrufta bulunamamıştır. Tapu iptali davası çerçevesinde konulan tedbir davanın reddi ile ortadan kalkmıştır. Ancak dava yaklaşık 5 yıl sürmüş ve ev yapmak için alınan arsa kullanılamadığından müvekkil zarara uğramıştır. Bu sebeple açtığımız Haksız İhtiyati Tedbir Nedeniyle tazminat davasını hakim hak arama hürriyeti çerçevesinde davacının mahkemede açtığı dava neticesinde tedbir konulduğu ve tedbirin M.K. ve HUMK nun ön gördüğü şekilde hükme bağlandiği; davalıya bir kusur yüklenemeyeceği gerekçesi ile reddine karar verdi. Kararı temyiz edeceğim bu konuda elinde yargıtay kararı bulunan meslektaşların yardımını bekliyorum.. Şimdiden teşekkürler..

T.C.
YARGITAY
7. HUKUK DAİRESİ
E. 2008/1996
K. 2008/3247
T. 23.7.2008
• HAKSIZ İHTİYATİ TEDBİR NEDENİYLE MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT ( Kusursuz Sorumluluk Esasının Kabul Edildiği )
• MADDİ VE MANEVİ TAZMİNAT ( Haksız İhtiyati Tedbirden Doğan Zarar - Kusursuz Sorumluluk Esasının Kabul Edildiği )
• KUSURSUZ SORUMLULUK ( Haksız İhtiyati Tedbirden Doğan Zararın Gideriminde Kusursuz Sorumluluk Esasının Kabul Edildiği )
• İHTİYATİ TEDBİR KARARI ( Alan Kimse İhtiyati Tedbir Kararının Haksız Olduğunun Belirlenmesi Halinde İhtiyati Tedbir Kararı Yüzünden Karşı Tarafın ve Üçüncü Kişilerin Uğradıkları Zararı Tazminle Yükümlü Olduğu )
• DAVANIN AÇILMAMIŞ SAYILMASI KARARI ( Verilmesi Dahi İhtiyati Tedbirin Haksız Sayılması İçin Yeterli Olduğu )
1086/m. 110, 409
ÖZET : Davacı, haksız ihtiyati tedbir nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebinde bulunmuştur. İhtiyati tedbir kararı alan kimse, ihtiyati tedbir kararının haksız olduğunun belirlenmesi halinde ihtiyati tedbir kararı yüzünden karşı tarafın ve üçüncü kişilerin uğradıkları zararı tazminle yükümlüdür. İhtiyati tedbirden kaynaklanan zararların tazmininde kusursuz sorumluluk esası kabul edilmiştir. İhtiyati tedbir kararının haksız olduğunun kabul edilmesi için davanın esası yönünden hüküm verilmesi zorunlu değildir. Davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi dahi ihtiyati tedbirin haksız sayılması için yeterlidir.

DAVA : Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen hükmün, Yargıtay'ca incelenmesi davacı tarafından istenilmekle. temyiz isteğinin süresinde olduğu anlaşılmakla, dosya incelendi. Dosyadaki belgeler okundu. Tetkik hakiminin açıklamaları dinlendi, gereği görüşüldü:

KARAR : Dava, niteliği ve içeriği itibariyle haksız ihtiyati tedbir kararı verilmesi nedeniyle uğranılan maddi ve manevi zararın tazmini istemine ilişkindir.

Mahkemece davanın reddine karar verilmiş ise de, yapılan araştırma ve soruşturma, toplanan deliller hüküm vermeye yeterli olmadığı gibi gösterilen gerekçede de isabet bulunmamaktadır.

HUMK. 110. maddesi hükmü uyarınca ihtiyati tedbir kararı alan kimse, ihtiyati tedbir kararının haksız olduğunun belirlenmesi halinde ihtiyati tedbir kararı yüzünden karşı tarafın ve üçüncü kişilerin uğradıkları zararı gidermekle yükümlüdür. Kural olarak giderim borcunun doğumu için kusur aranmamaktadır. Gerçekten bu konuda öğretide, uygulamada ve yargısal inançlarda görüş birliği vardır. Diğer bir deyişle haksız ihtiyati tedbir nedeniyle uğranılan zararların gideriminde kusursuz sorumluluk esası kabul edilmiştir. İhtiyati tedbir kararı alan kişinin sorumluluğuna hükmedilebilmesi için ihtiyati tedbir kararının uygulanmış olması, ihtiyati tedbir kararının haksızlığının belirlenmesi, zarar ile ihtiyati tedbir kararının uygulanması arasında uygun illiyet bağının bulunması gerekir. İhtiyati tedbir kararının haksızlığının kabul edilebilmesi için açılan davanın esası yönünden hüküm verilmesi zorunlu olmayıp davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi dahi tedbirin kalkması sonucunu doğuracağından ihtiyati tedbir kararının haksız sayılması için yeterlidir.

Toplanan delillerden mahkemece ihtiyati tedbir kararının alınmasına esas olan İstanbul Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesi'nin 2001/968 Esas sayılı dosyasında açılan davanın HUM K 409. maddesi hükmüne göre açılmamış sayılmasına karar verildiği, bu kararla dava açılmadan önce alınan ve uygulanan ihtiyati tedbir kararının kendiliğinden ortadan kalktığı gözetilmeksizin dava ile doğrudan ilgisi bulunmayan tescilin hükümsüzlüğünün tesbitine ilişkin davadan söz edilerek henüz yargılama devam ederken tazminata hükmedilemeyeceği gerekçe gösterilerek davanın reddine karar verilmiş, davacı tarafın haksız tedbirin uygulanması nedeniyle uğradığı zarar mevcut olup olmadığı araştırılıp soruşturulmamış, bu konuda herhangi bir değerlendirme yapılmamıştır. Yersiz gerekçeyle ve eksik araştırma ve soruşturma ile hüküm verilemez.

O halde mahkemece az yukarıda açıklanan hukuksal olgular ve davanın açılmamış sayılmasına karar verilmekle ihtiyati tedbirin kendiliğinden ortadan kalktığı ve haksız hale dönüştüğü gözetilerek davacının haksız ihtiyati tedbirin uygulanması nedeniyle aralarında uygun illiyet bağı bulunan zararlarının araştırılıp, soruşturulması, kapsamının belirlenmesi, tarafların bu konuda gösterdikleri ve gösterecekleri delillerin toplanması, toplanan ve toplanacak tüm deliller birlikte değerlendirilerek sonucuna uygun bir hüküm verilmesi gerekir.

SONUÇ : Mahkemece böylesine bir araştırma ve soruşturma yapılmaksızın eksik araştırma, soruşturma ve yasal düzenlemelerin değerlendirilmesinde yanılgıya düşülerek yersiz gerekçe ile davanın reddine karar verilmesi isabetsiz, davacı tarafın temyiz itirazları bu nedenle yerinde görüldüğünden kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde davacı tarafa iadesine, 23.07.2008 gününde oybirliğiyle karar verildi.

T.C.
YARGITAY
4. HUKUK DAİRESİ
E. 1973/13954
K. 1975/2496
T. 27.2.1975
• İNŞAATIN DURDURULMASI ( Haksız ihtiyati tedbirden doğan zarar )
• HAKSIZ İHTİYATİ TEDBİRDEN DOĞAN ZARAR ( İnşaatın durdurulması )
818/m.41
DAVA : Dava; Borçlar Yasasının 41.maddesine dayanan haksız eylem nedeniyle tazminat isteğidir. Davacılar ,Belediyeden satın aldıkları arsa üzerine mağaza ve iş yeri yapmağa başladıkları sırada davalılar arsanın kendilerine ait olduğundan söz ederek davacılar aleyhine tapu iptali davası açmışlar ve ayrıca ihtiyati tedbir kararı alıp inşaatı durdurmuşlardır. Ancak tapu iptali davası davalılar aleyhine sonuçlanmıştır. Davacılar şimdiki davada inşaatın ihtiyatŒ tedbir yolu ile dudurulmuş olması nedeniyle gecikmeden ötürü üçbuçuk yıl yoksun kaldıkları mağaza ve iş yerinin kira gelirinin ödetilmesini istemektedirler.

KARAR : İhtiyatŒ tedbir dolayısıyle uğranılan zarardan sorumlu olmak için yalnız tedbirin haksız olduğunun anlaşılması yeter olup ayrıca ihtiyati tedbir kararı alanın herhangi bir kusurunun araştırılması gerekmez. Bu yön mahkemece de kabul edilmiş ise de istenilen zararın binanın gelecekte getireceği kira geliri olduğu bunun sağlıklı olarak saptanmasına olanak bulunmadığı ve ancak yapıya geç başlanılması nedeniyle malzeme bedeli ve işçilik ücretlerindeki artışın zarar olarak istenebileceği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. Borçlar Yasasının 41.maddesindeki anlamda zarar, bir mal varlığı ( mamalek ) zararıdır. Bu zarar haksız eylemin yapılmasından sonra doğan mal varlığı durumu ile haksız eylem işlenmiş olmasaydı var olacak olan mal varlığı arasındaki farktır. Mal varlığı azalması ya müsbet zarar olarak adlandırılan mal varlığındaki azalma veya mal varlığının artmasına engel olunması yani yoksun kalınan kar şeklinde tecelli eder. Bu davada kar yoksunluğu istenilmiştir. Diğer yönden istenilen zarar henüz doğmamış bir zarar olmayıp, dava gününde vardır. Zira inşaatın durdurulduğu gün ile dava günü arasında 5 yıldan fazla bir süre geçmiştir ve bilirkişilerin raporuna göre inşaat 6 ay içerisinde yapılıp bitirilebilir. Mahkemece bu yönler gözetilerek durdurma gününden itibaren 6 ay sonra inşaatın biteceği kabul edilip daha sonraki 3 yıl için mağaza ve işlerinin getirebileceği, fakat yapımının durdurulması nedeniyle yoksun kalınan net gelirin hüküm altına alınması gerekirken inşaata geç başlanılmasından ötürü malzeme fiyatlariyle işçilik ücretindeki artış farklarının istenebileceğinden söz edilerek davanın reddine karar verilmiş olması Yasaya aykırıdır.

SONUÇ : Temyiz olunan kararın gösterilen nedenle ( BOZULMASINA ), oybirliğiyle karar verildi.

KAYNAK:KAZANCI İÇTİHAT BİLGİ BANKASI