tanık mıdır? sanık mıdır?

maktül: X sanık:Y tanık:Z olsa;

Y'ye ait aracın içinde bulunun Z ile konuşmak için,seyiir halindeki aracı durduran X, Z' ye arabadan inmesini söyler. Ancak Z arabadan inmek istemediğini söyler ve aralarında tartışma çıkar. bunun üzerine Y aracı tekrar hareket ettirmek ister. bunu farkeden X arabanın önüne geçer,Y buna rağmen arabayı hareket ettirir. ilk önce araç yavaş hareket eder,X kendini korumak için kaçamaz,ön kaputun üstüne çıkar bir kaç metre bu şekilde araba ilerledikten sonra Y arabanın hızını arttırır. X dngesini sağlayamaz arabanın altında kalır. yaklaşık 24 metre sürüklenir ve hayatını kaybeder.

böyle bir durumda Y' nin kastı sarihtir. Ancak Z arabayı durdurması için Y'ye herhangi bir ihtarda bulunmamış yada somut olayın niteliğine göre arabanın durmasını sağlayacak bir harekette bulunmamış ise (el frenini çekmek gibi) Z' nin cezai sorumluluğu doğacak mıdır? TCK' nın iştirak yada yardım etmeye ilişkin 39.maddesi burada bana yardımcı olmadı. Zira suçun işlenmesine engel olmama bildiğim ve araştırdığım kadarıyla yardım etme sayılmıyor.

Z için uygulanması gereken bir hüküm var mıdır. Z savcılıktaki ifadesinden sonra serbest bırakılmıştır. davaya tanık olarak katılmak istememiştir. maktülün yakınları Z hakkında suç duyurusunda bulunabilirler mi?

Bir başkasının işlediği suçun işlenmesine engel olmama halinde bu icrai suça yardımda bulunma söz konusu olacaktır.(i.özgençT.Ceza huk. say.478 2.bası)...
ihmal suretiyle de yardım etmek mümkündür(hakeri ceza hukuku 5.bası sy.371)...
ancak belirtilmesi gereken bir husus şudur:bir başkasının işlemekte oldugu suçun işlenişine negel olmak yükümlülüğü mevcutsa ,örneğin işlenmekte olan suç olgusuyla karsı karşıya kalan emniyet görevlisiyse bu durumda (yani garantörlük varsa) bu suçun işlenmesine engel olunmaması halinde kişi yaptığı ihmali davranışla aynı zamanda bu suçu fail olarak işlemiş olacaktır...işte böyle bir durumda kişi(emniyet görevlisi) hem yardım eden hem de ihmali davranışla işlenen suçun faili olarak kabul edilecek ve failliğin şerikliğe göre asliliği ilkesinden ötürü ihmali davranışla işlenen suçtan dolayı fail olarak sorumlu oalcaktır...(i.özgenç aynı eser 478. sy...)
sonuç olarak kişinin işlenmekte olan suçun işlenmesine engel olmayan bu icrai suçta yardım eden sayılacaktır, ekstradan kişi garantör se ve de işlenmekte olan suça engel olmuyorsa o zaman bu kişi ihmali davranışla işlediği suçtan dolayı fail olarak sorumlu oalcaktır...
olayda da z nin garantör lük yükümlülüğü yoksa yardım eden olarak sorumlu tutulması gerekir düşüncesindeyim..ama z aynı zamanda polis vs. gb. garantör ise o zaman fail olarak sorumlu tutulacaktır...

saygılarımla......

Aracı bir kişi kullanır. Şoför dışındaki kişilerden aracı durdurması beklenemez, kanaatindeyim. Yan koltukta oturan kişinin "el freni"nin işlevini bilip bilmediği bile meçhuldür.

Şöyle de düşünebiliriz. Eğer yan koltukta oturan kişi el frenini çekseydi ve çekmesinden dolayı araba spin atarak kaldırımdaki yayalara daha sonra da duvara çarpsaydı. Bu sefer de arabanın üstündeki kişi, kaldırımdaki yaya ve arabanın şoförü ölseydi... Bu durumda mı sorumlu olurdu yoksa anlattığınız durumda tepkisiz kalması mı sorumluluk yaratır?.. Belkide böyle olabileceği ihtimalinden dolayı çekmemiştir.

Dolayısıyla orada bir ihmalin olduğunu düşünmüyorum. Gerçi arabanın içindeki hal ve davranışlara da bağlıdır. Eğer soğuk kanlılığını yitirmiş şaşkınlık içerisinde durmuş da olabilir. Bu durumda sorumlu tutulamaz. Ancak şoföre bu iş için cesaret veren davranışlarda bulunmuş, desteklemiş, cesaretlendirmişse bu noktada sorumlu olurdu. Ancak olay anlatılan şekilde sorumlu tutulacağını söylemek zor olur kanaatimce. Bir sorumluluğu varsa o da ancak somut olaya göre kişinin iradesi ve kast durumu incelenerek bulunabilir.

cevaplarınız için çok tesekkür ederim
elbette olayın bazı derin noktalarıda var. bilgileriniz ışığında bunları da değerlendirmeye çalışcağım.

verilen olayda denilmiş ki:Z arabayı durdurması için Y'ye herhangi bir ihtarda bulunmamış yada somut olayın niteliğine göre arabanın durmasını sağlayacak bir harekette bulunmamış
tamam diyelim ki somut olayda z arabanın durdurulmasını saglayacak eylemde bulunamadı...fakat ez azından z arabayı durdurması için y ye ihtarda bulunmalıydı..zira en başta(ilk cevabımda ) belirttiğim üzre Bir başkasının işlediği suçun işlenmesine engel olmama halinde bu icrai suça yardımda bulunma söz konusu olacaktır.(i.özgençT.Ceza huk. say.478 2.bası)... ihmal suretiyle de yardım etmek mümkündür(hakeri ceza hukuku 5.bası sy.371)...
ve kanımca olayda ki ihtar da bile bulunmama verisi z nin olayda suçu pasif kalarak desteklemesine yetmelidir...eğer z nin y ye suçu işlememesi için uyarıda bulunmasına rağmen y suçu işleseydi somut olayda el frenini çekip çekememe meselesine girebilirdik fakat z nin en azından suçu işlememesi için ihtar da bile bulunmamış olması z nin olaya kasten destek vermesi anlamında kabul edilebilir....Bir başka açıdan bakarsak ayrıca el freni meselesine girsek bile olaydaki verileri iyi okudugumuz zaman olayda diyor kİ: ilk önce araç yavaş hareket eder,X kendini korumak için kaçamaz,ön kaputun üstüne çıkar bir kaç metre bu şekilde araba ilerledikten sonra Y arabanın hızını arttırır. aracın yavaş yavaş hareket ettiği verisi karşısında z nin arabanın el frenini çekmesinin bir mahzuru olmayacağı aşikardır(yani veriye göre araba birden hızlanmıyor) yavaş giden arabanın el freninin çekilmesi işini z nin yapabileceğini de düşünebiliriz..
zira Bir başkasının işlediği suçun işlenmesine engel olmama halinde bu icrai suça yardımda bulunma söz konusu olacaktır.(i.özgençT.Ceza huk. say.478 2.bası)..ve de kanımca z nin el frenini de çekebilmesi olank dahilindedir....
soruda verilen veriler bende bu kanaati oluşturdu ancak muhakkat somut olayın esasına girildiğinde daha farklı şeylerle karşılaşılabilir;ama burada olaydaki verileri iyi okumamız gerektiği fikrindeyim...saygılarımla.......

Her hangi bir ihtarda bulunup bulunmadığından önce. O an kast durumunun araştırılması gerekiyor. Yukarıda da belirttiğim gibi eğer olay anında söz konusu şahıs eğer şoka girmiş şuğrunu yitirmiş paniklemiş bir şey diyememiş v.b durumlarda sorumlu tutulamaz. Niye sen herhangi bir ihtarda bulunmadın diyilemez. Ancak davranışları olayın gerçekleşmesine yönelik ise ihmali bulunuyorsa sorumlu tutulacaktır. O yüzden olayı somut olayın durumuna göre kast ve kişinin o anki hali açısından değerlendirdikten sonra sorumlu tutulabilir ancak.

elbette kişinin o anki ruhsal durumu , kastı vs.olup olmadıgı evveliyetle değerlendirilmelidir bu da ancak sizinde belittiğiniz gibi somut olayın derinliklerine girilmesiyle daha net bir biçim de anlaşılacaktır..saygılarımla....

Y'nin bahsettiğiniz gibi bir yükümlülüğü yoktur. Bu sebeple sorumlu tutulamaz.
saygılarımla....

El frenini çekmeme veya herhangi bir şekilde olayı engellemeye yönelik davranışlar araçta ayrıca tehlike oluşturacağından yanda oturan kişiden bu tür davranışlar beklenemez.
Şayet Z'nin azmettirdiği veya işlenen fiili o esnada desteklediğine yönelik yeterli şüphe yoksa hakkında dava açılamayacaktır. Kabul etmese de tanık olarak dinlenmelidir. Saygılarımla

garantörlük yüzünden ceza genel hukukunu tekrar etmek zorunda kalmıştım yine de bana güvenin, şimdi 4 yıllık meslek tecrübemle yazıyorum
bence burada z nin sorumluluğu yoluna gidilemez. çünkü garantörlük durumu yoktur.

Somut olayda Z tanık olarak dinlenir diye düşünüyorum. Mahkemeye tanık olarak dinlenmek üzere çağrılır. Çağrıya yanıt vermezse zorla getirilir. Bunun dışında somut olayda Y ve Z nin iştirak halinde bu suçu işlediklerine yönelik bir delil yoksa, kanımca Z nin cezai sorumluluğundan bahsedemeyiz. Olayın bu boyutuyla Z nin ihmali veya kasıtlı bir davranışının olmadığı kanaatindeyim.

Garantör olmak için illa sorumlu bir kişi olmamız mı gerekiyordu.herkesi sorumlu tutamayız ama olay Znin olduğu arabanın içinde olmuş. Zdaha sonra o arabanın durmasını sağlayıp X e yardım etmeliydi. Madem iştirak gibi bir düşüncesi yok. Bu yardımı gerçekleştirmeliydi. Bence burada Znin tavırları önemli.Olaydan sonra neler yapmış ayrıntılara göre düşünülebilir.