Ön Inceleme Duruşmasina Katilmama Halinde Hmk.m.150 Uyarinca Işlem Yapilabilir Mi?!

Basit Yargılama Usulüne tabi Nafaka davasının Adli Tatil içerisinde yapılan ön inceleme duruşmasına katılamadığımız ve davalınında katılıp davayı takip etmediği beyanına göre mahkeme HMK m.150 uyarınca dosyanın yenileninceye kadar işlemden kaldırılmasına karar vermiştir. Ancak kanaatimce verilen karar doğru değildir. Buna ilişkin itirazlarımı yenileme dilekçesinde aşağıya aktardığım şekilde mahkemeye de bildirdim. Bu hususa dair Yargıtay kararı olup olmadığını ve bu hususta meslektaşlarımın görüşlerinin ne olduğunu merak ediyorum. Bu hususa dair herkesin işine yarayacak bir başlık olması temennisiyle görüş ve katkıda bulunan herkese teşekkür ederim.

"HMK. M.140 gerekçesinde ; "Ayrıca, ön inceleme oturumu, hazırlık mahiyetinde ve esasa girmeden verilecek kararları içeren oturumdur." şeklinde belirtildiği üzere ve yine ön inceleme duruşmasının mahiyetinin tarafları uzlaştırmak, tahkikat öncesi davanın uyuşmazlık konusunun tespiti olduğu , yine HMK.m. 141 uyarınca "Ön inceleme duruşmasına taraflardan biri mazeretsiz olarak
gelmezse, gelen taraf onun muvafakati aranmaksızın iddia veya savunmasını genişletebilir yahut değiştirebilir."hükmü uyarınca gelmeyen tarafların yokluğunda davaya devam edilmesi gerektiği, HMK kanun sistematiğine bakıldığında da ; TAHKİKAT kısminin HMK'nın BEŞİNCÎ BÖLÜM içerisinde düzenlendiği ve ilk ayrım olarak ele alındığı yine aynı şekilde DURUŞMA'nında aynı bölümün içerisinde tahkikattan sonra gelmek üzere ikinci ayrım içerisinde Tahkikatın devamı olarak (ön inceleme duruşmasından ayrık olarak) ayrı bir başlık altında ayrıca düzenlendiği, Tarafların duruşmaya daveti MADDE 147. "(l) Taraflar, ön inceleme aşamasının tamamlanmasından sonra tahkikat için duruşmaya davet edilir, hükmünü içerdiği , HMK .m. 150 hükmününde yine görüleceği üzere TAHKİKAT aşaması içerisinde düzenlenen DURUŞMA başlığı altında yer aldığı ve dosyanın müracaata bırakılmasma ilişkin uygulamanın TAHKİKAT aşamasında yapılacak DURUŞMALAR için geçerli olduğu anlaşıldığından verilen kararın bu hükümlere ve kanuna aykırı olduğu belirtilmelidir."

Ayrıca Yargıtay'ın yeni vermiş olduğu bir karara göre ön inceleme duruşmasına katılmayan davalının tahkikat aşamasına davet edilmeyerek hukuki dinlenilme hakkının ihlal edildiği neticesiyle vermiş olduğu bozma kararıda dikkate alındığında ön inceleme dutuşmasının Tahkikat duruşmasının bir parçası ve Tahkikat duruşmalarınında ön inceleme duruşmasının bir devamı olmadığı düşüncesini desteklediğini düşünüyorum.

Bilgi Mahiyetinde : Basit yargılama usulüne tabi davalar için HMK.m.320/4 " (4) Basit yargılama usulüne tabi davalarda, işlemden kaldırılmasına karar verilmiş olan dosya, yenilenmesinden sonra takipsiz bırakılırsa, dava açılmamış sayılır."

HMK da ön incele duruşmasında taraflar sulhe davet edilir, sulh olmadıkları taktirde uyuşmazlık konuları tespit edilerek yargılamanın tespit edilen uyuşmazlık konuları üzerinden devamına karar verilir. tahkikat için duruşma günü tayin edilir. bu durum yazılı yargılama hususunda geçerlidir. sizinde bildiğiniz üzere nafaka davaları basit yargılamaya tabidir. Basit usule tabi davalarda mahkeme ön inceleme duruşmasını tamamladıktan sonra tahkikat için ayrı bir gün tayin etmeden aynı oturumda tahkikat duruşmasını da yapar. dolayısı ile HMK 150. maddenin uygulanması bana göre doğrudur.

Sayın Mozkul,

İnceleyiniz:
http://www.turkhukuksitesi.com/serh.php?did=14967

Saygılar...

"Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 139’da yer alan ön inceleme duruşmasına davete ilişkin düzenleme, hukukî dinlenilme hakkı ile doğrudan doğruya bağlantılıdır. Ayrıca bu hüküm emredici mahiyettedir. Bu nedenle, ön incelemenin yapılabilmesi için taraflara bir davetiye çıkarılması ve çıkarılan davetiyede, duruşma davetiyesi ve sonuçlarına ilişkin hususların dışında, tarafların bu duruşmada sulhe davet edilecekleri ve bu nedenle sulhe hazırlıklı gelmeleri, duruşmaya mazeretsiz olarak gelinmemesi halinde, diğer tarafın dava dosyasının işlemden kaldırılmasını isteyebileceği (m. 150); yargılamaya devam etmek isterse, diğer tarafın, yokluğunda rızası alınmaksızın iddiasını veya savunmasını genişletip yahut değiştirebileceği (m. 139, 141), ayrıca yokluğunda yapılan işlemlere itiraz edemeyeceği hususlarının ihtar edileceği düzenlenmiştir (m. 139, 150). Her ne kadar 6100 sayılı Kanun’un 139’uncu maddesinde öngörülen müeyyidelerin uygulanabilmesi için, “mazeretsiz olarak” ibaresine yer verilmemişse de, bu hüküm aynı Kanun’un 141 ve 150’nci maddeleri ile birlikte değerlendirildiğinde bu müeyyidelerin ancak mazeretsiz olarak gelinmemiş olması halinde uygulanabileceğinden kuşku duymamak gerekir. (ERMENEK, İbrahim. Hukuk Muhakemeleri Kanuna Göre Ön İnceleme, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:2, Sayı:1, Yıl:2011, s. 155)

"Ön inceleme aşamasında uyuşmazlığın tam olarak tespit edilmesi isteniyorsa, bu aşamada duruşmaya gelmeyen tarafı diğer tarafın muvafakati ile veya ıslah yolu ile iddiasını veya savunmasını genişletme yahut değiştirmek zorunda bırakmak; bu aşamada gereksiz zaman ve emek kaybına neden olabilir. Ayrıca, bu aşamada yasağın varlığının kabul edilmesi, uyuşmazlığın tam olarak tespit edilmesine de engel teşkil edebilir. Bu nedenle, uyuşmazlığın tam olarak tespit edilmesi ve dosyanın mümkün olduğu kadar eksiksiz tekemmül etmesi isteniyorsa, bu aşamada iddianın veya savunmanın genişletilmesi yahut değiştirilmesi herhangi bir sınırlamaya tabi olmamalıdır. Diğer taraftan, duruşmaya gelmemenin yaptırımı (ve gelen taraf için ödülü)1086 sayılı Kanun’un 409’uncu maddesinin karşılığı olarak Hukuk Muhakemeleri Kanunu madde 150’de düzenlenmiştir. Bu hükme göre taraflardan birisi mazeretsiz olarak duruşmaya gelmezse, ya dava dosyası işlemden kaldırılacak ya da mazeretsiz olarak gelmeyen taraf, gelen tarafın, yokluğunda yaptığı işlemlere itiraz edemeyecektir. Bu hüküm ortada iken, ayrıca başka bir cezanın (gelen taraf için ödülün) öngörülmüş olması, taraflardan birisinin aynı eylemi nedeniyle iki defa cezalandırılması dolayısıyla taraflar arasındaki menfaat dengesini bozabileceği gibi, adil yargılanma hakkının ihlali anlamına da gelir. (ERMENEK, İbrahim. Hukuk Muhakemeleri Kanuna Göre Ön İnceleme, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt:2, Sayı:1, Yıl:2011, s. 153)