Haricen ödenen takip borcu

Merhabalar Sayın üstadlarım,
Müvekkil almış olduğu ürünün borcunu ödeyemediğinden aleyhine 2016 yılında icra takibi başlatılıyor. Müvekkil haricen bütün ödemeleri avukatın hesabına gönderiyor. Ancak meslektaş bu zamana kadar dosyaya bildirim yapmamış. İcra takibi devam ediyor. Sorum şu;
1- Menfi tespit davası açmak için süreyi kaçırdık mı?
2- Borcu ödediğimizden İstirdat davası mı açacağız?
3- Bu davaları açma sürelerini kaçırdıysak hangi dava yoluna gitmeliyiz?

Sayın Meslektaşım,
Şu karar işinize yarayabilir:
T.C. YARGITAY

13.Hukuk Dairesi
Esas: 2005/1661
Karar: 2005/7411
Karar Tarihi: 02.05.2005


MENFİ TESPİT DAVASI - TAKİP SONUCU SATIŞ AŞAMASINDA MENFİ TESPİT DAVASININ AÇILMASI - ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN DOLMAMIŞ OLMASI

ÖZET: Davacı tarafından aleyhine yapılan takip sonucu satış aşamasında menfi tespit davasının açıldığı anlaşılmaktadır. İİK.'nun 72/VII maddesinde düzenlenen 1 yıllık hak düşürücü süre, borçlu olmadığı paranın yatırılması nedenine dayalı olarak açılan istirdat davası için öngörülmüştür. Böyle olunca, açılan menfi tesbit davasında zamanaşımı süresi dolmamıştır. Mahkemece işin esası incelenerek taraf delilleri toplanarak sonucuna uygun bir karar verilmelidir.


(2004 S. K. m. 72/VII)

Dava: Taraflar arasındaki menfi tespit davasının yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın zamanaşımı nedeniyle reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatı tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşuldu düşünüldü:

Karar: Davacı, 20.4.2000 tarihli harici sözleşme ile davalı Mehmet'ten araç satın aldığını, satış bedeli olarak 20.8.2000 vade tarihli 2.000.000.000 TL bedelli senet verdiğini, ancak aracın devri verilmediğinden iade ettiğini, bu nedenle senedin karşılıksız kaldığını buna rağmen senedin icraya konulduğunu ileri sürerek, borçlu olmadığının tesbiti ile takibin iptaline karar verilmesini istemiştir.

Mahkemece, İİK.'nun 72.maddesi gereğince davanın süresinde açılmadığından zamanaşımı nedeni ile davanın reddine karar verilmiş; hüküm, davacı tarafından temyiz edilmiştir.

Dava, haricen yapılan araç satımı nedeni ile satın alan davacı tarafından davalılara verilen senet bedelinin aracın resmi devrinin verilmemesi ve aracın da davalılara iade edilmesi nedeni ile karşılıksız kalan senede dayalı yapılan takipten dolayı borçlu olmadığının tesbiti isteği ile açılmıştır. Bu nedenle, taraflar arasında satım hukuki ilişkisi bulunmaktadır. Sözleşme ilişkisinin bulunduğu hallerde zamanaşımı süresi B.K.nun genel hükümlerine göre, 10 yıl olup, menfi tespit davasının icra takip tarihinden itibaren 1 yıl içinde açılacağına dair yasada, İİK.'nun 72.maddesinde bir hüküm bulunmamaktadır. Davacı tarafından aleyhine yapılan takip sonucu satış aşamasında menfi tespit davasının açıldığı anlaşılmaktadır. İİK.'nun 72/VII maddesinde düzenlenen 1 yıllık hak düşürücü süre, borçlu olmadığı paranın yatırılması nedenine dayalı olarak açılan istirdat davası için öngörülmüştür. Böyle olunca, açılan menfi tesbit davasında zamanaşımı süresi dolmamıştır. Mahkemece işin esası incelenerek taraf delilleri toplanarak sonucuna uygun bir karar verilmelidir. Yanlış değerlendirme ile yazılı şekilde karar verilmesi usul ve yasaya aykırı olup, bozma nedenidir.

Sonuç: Yukarıda açıklanan nedenlerle temyiz olunan kararın davacı yararına BOZULMASINA, peşin harcın istek halinde iadesine, 02.05.2005 gününde oybirliği ile karar verildi. (¤¤)

(Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programı)

Ayrıca müvekkilinizin vekiline ödeyip de meslektaşın dosyaya bildirmediği borçların alacaklı tarafından bilinip bilinmediği hususu önem arz ediyor, eğer yapılan ödemeler alacaklının eline geçmişse, menfi tespit davası değil istirdat davası açmanız gerekiyor.

Alıntı: Yazan av.bilall Merhabalar Sayın üstadlarım, Müvekkil almış olduğu ürünün borcunu ödeyemediğinden aleyhine 2016 yılında icra takibi başlatılıyor. Müvekkil haricen bütün ödemeleri avukatın hesabına gönderiyor. Ancak meslektaş bu zamana kadar dosyaya bildirim yapmamış. İcra takibi devam ediyor. Sorum şu; 1- Menfi tespit davası açmak için süreyi kaçırdık mı? 2- Borcu ödediğimizden İstirdat davası mı açacağız? 3- Bu davaları açma sürelerini kaçırdıysak hangi dava yoluna gitmeliyiz?

sn. Bİlall,
öncelikle menfi tespit davası için öngörülmüş bir zamanaşımı süresi mevcut değildir, borçlu olmadığınız tespitini her an isteyebilirsiniz, ancak istirdat davası açabilmek için hem borcun ödenmiş olması hem de gerçek bir borcu ifade etmeyen ödemenin yapılmış olması gerekmektedir.

Sorunuzdan anladığımıza göre müvekkiliniz bir ürün almış ve buna mukabil avukata ödeme yapmış bu durumda gerçek bir borç mevcut olup, bunun geri alınması için istirdat açamazsınız ancak ödenmiş bir borca yönelik yürütülen icra takibine karşı menfi tespit açabilirsiniz.

İcra müdürlüğüne ödeme belgeleri ile birlikte müracaat ettiğinizde yapılan ödemenin başka bir borç ilişkisinden kaynaklanıp kaynaklanmadığını ve dahası gerçekten tahsil edilip edilmediğini bilemediklerinden, "haricen tahsil beyanı olmadan dosyayı kapatamayız, menfi tespit açın" şeklinde beyanla sizi geri çevireceklerdir. Ben de şu an bir dosyamda böyle bir cevap aldığımdan, dava açmaya hazırlanıyorum.

Alıntı: Yazan Av.Yasemin AKYOL BAŞYAYLA sn. Bİlall, öncelikle menfi tespit davası için öngörülmüş bir zamanaşımı süresi mevcut değildir, borçlu olmadığınız tespitini her an isteyebilirsiniz, ancak istirdat davası açabilmek için hem borcun ödenmiş olması hem de gerçek bir borcu ifade etmeyen ödemenin yapılmış olması gerekmektedir. Sorunuzdan anladığımıza göre müvekkiliniz bir ürün almış ve buna mukabil avukata ödeme yapmış bu durumda gerçek bir borç mevcut olup, bunun geri alınması için istirdat açamazsınız ancak ödenmiş bir borca yönelik yürütülen icra takibine karşı menfi tespit açabilirsiniz. İcra müdürlüğüne ödeme belgeleri ile birlikte müracaat ettiğinizde yapılan ödemenin başka bir borç ilişkisinden kaynaklanıp kaynaklanmadığını ve dahası gerçekten tahsil edilip edilmediğini bilemediklerinden, "haricen tahsil beyanı olmadan dosyayı kapatamayız, menfi tespit açın" şeklinde beyanla sizi geri çevireceklerdir. Ben de şu an bir dosyamda böyle bir cevap aldığımdan, dava açmaya hazırlanıyorum.

Teşekkür ederim, sayın meslektaşım. Evet mevcut bir borç ilişkisi var. Ancak maalesef alacaklı vekili dosyaya hiç bir bildirimde bulunmamış. Dediğiniz gibi menfi tespit davası açmak gerekecek.

Alıntı: Yazan av.bilall Teşekkür ederim, sayın meslektaşım. Evet mevcut bir borç ilişkisi var. Ancak maalesef alacaklı vekili dosyaya hiç bir bildirimde bulunmamış. Dediğiniz gibi menfi tespit davası açmak gerekecek.

Meslektaşım borçlu vekili olarak icra dosyasına şu şekilde talep açın " dosya borcu haricen ........TL olmak üzere alacaklı asilin elden ya da banka hesabına yatırmak suretiyle şu tarihte/tarihlerde ödenmiş olup, alacaklı tarafça dosyaya iş bu ödemeleri bildirmesi için muhtıra gönderilmesini" talep ederim diye.
Muhtıra cevabından sonra ya da belirlenen sürenin sonunda dosyaya ödemeler bildirilmezse o zaman menfi tespit davası açarsınız.Menfi tespit davasını her zaman açabilirsiniz. Kaldı ki siz zaten borcu kabul ediyorsunuz ve ödediğinizi iddia ediyorsunuz.Menfi tespit davasında da ilgili icra dosyasında ki borca mahsuben ödeme yaptığınızı ispat ederseniz sıkıntı yaşamazsınız.

Sayın meslektaşım. Müvekkil borçlu banka yoluyla alacaklı vekilinin hesabına borcunu yatırıyor. Ancak açıklama kısmına “şu dosyaya mahsuben yatırılmıştır” gibi birşey yazmamış. Daha sonradan alacaklı vekili tekrar takibe devam etmiş ve sıkıştırmaya başlamış. Bu sefer icra mahkemesine borcu ödediğinden dosyanın kapanması için başvurmuş ancak mahkeme makbuzlarda açıklama Yok diyerek davayı kesin kararla reddetmiş. Şu aşamada Tek yol menfi tespit davası kaldı sanırım.

Alıntı: Yazan av.bilall Sayın meslektaşım. Müvekkil borçlu banka yoluyla alacaklı vekilinin hesabına borcunu yatırıyor. Ancak açıklama kısmına “şu dosyaya mahsuben yatırılmıştır” gibi birşey yazmamış. Daha sonradan alacaklı vekili tekrar takibe devam etmiş ve sıkıştırmaya başlamış. Bu sefer icra mahkemesine borcu ödediğinden dosyanın kapanması için başvurmuş ancak mahkeme makbuzlarda açıklama Yok diyerek davayı kesin kararla reddetmiş. Şu aşamada Tek yol menfi tespit davası kaldı sanırım.

Meslektaşım taraflar arasında başka bir icra dosyası yoksa ve para da o vekil hesabına yatırıldı ise bu durumda dosya borcu tam olarak kapanmasına rağmen tahsilatı dosyaya bildirmeyerek kotuniyetli olarak takibe devam eden vekili de baroya şikayet etmenizi de tavsiye ederim.