Cumhuriyet Savcılarının Kolluk görevlilerine Emir ve Talimatları - yazılılık

Saygıdeğer hukukçular.Ben ... İl Jandarma Komutanlığı Kom Şubesinde grevli bir astsubayım.Kolluk görevlisi olmam nedeni ile hukuk ile iç içe bulunmaktayım.Ancak yapmış olduğum araştırmalar neticesinde sizlere sormak istediğim konu hakkında yeterince aydınlatıcı bir bilgi edinemedim.Sormak istediğim husus yakalanan bir şüpheli ile ilgilidir.Şöyle ki kaçakçılık suçu nedeni ile bir şahsı yakalayak durumdan nöbetçi Cumhuriyet Savcısına telefon ile bilgi verdik, savcı hanım şüphelinin gözaltına alınarak mevcutlu getirilmesi talimatını verdi.Şahsı saat 10.30 sıralarında yakaladık ve işlemlerini tamamlayıp saat 15.30 sıralarında adliyeye sevk ettik.Savcı hanım şüphelinin işlediği iddia olunan suç bakımından şüphelinin ifadesinin müdafi katılımıyla alınması gerektiğini ve adliyede müdafi olmadığını baro ile yaptıkları görüşme neticesinde müdafinin bir sonraki gün ilçeye gelebileceğini öğrendiklerini ve bu nedenle şüphelinin nezarethaneye alınarak ertesi gün öğleden sonra yeniden adliyeye sevk edilmesi talimatını verdi ve biz soruşturma evrakını savcı hanıma teslim ettikten sonra şüpheliyi alarak adliyeden ayrıldık.Bir sonraki gün şüpheliyi adliyeye sevk etmeden önce adliye ile yaptığımız telefon grüşmesinde müdafinin henüz adliyeye gelmediğini saat 13.00de adliyede olacağını ve şüpheliyi bu saatte hazır etmemizi söylediler.Biz de bu bilgiyi savcı hanımı yeniden telefon ile arayarak teyit ettik ve alınan talimat gereği şüpheliyi saat 13.00 de adliyeye sek ettik.Sevk ederken de yanımıza gözaltı süresinin uzatılması hususunu içeren bir talep yazısı aldık.Çünkü şüpheli bir önceki gün saat 10.30'da yakalanmıştı.Mevzuata göre şüphelinin yakalama anından itabaren 24 saat içerisinde adliyeye sevk edilmesi gerekiyordu.Ancak bir sonraki gün saat 13.00de gittiğimiz için 24 saatlik süre 2,5 saat kadar geçmişti.Bu süre için savcı hanıma gözaltı süresinin uzatılması için talep yazısı sunduk.Savcı hanım gözaltı süresini uzatamayacağını, şahsın nezarete giriş saati itibari ile sürenin dikkate alınması gerektiğini, çünkü bizim ilk etapta şahsı adliyeye sevk ettiğimizi ancak müdafi temin edilemediği için yeniden nezarethaneye almamız zorunluuğu doğduğunu bu nedenle süreyi uzamaya gerek olmadığıı belirttiler.Biz kendisine mevcut mevzuat uyarınca ve nazik bir ifade ile karşı çıktık ancak sonuç değişmedi.Ayrıca savcı hanımın yapılan tüm bu işlemler ile ilgili talimatları sözlü(telefon ile) idi.CMK uyarınca Cumhuriyet Savcılarının sözlü talimatları derhal yerine getirilir ancak bu talimatlar en kısa sürede yazılı hale dönüştürülür hükmü amirdir.Ancak bu olayda savcı hanım bize sözlü talimatlarını içeren herhangi bir belge de vermedi.Siz değerleri hukukçulara sormak istediğim husus Cumhuriyet Savcılarının yasaya ve mevcut yönetmeliklere aykırı olduğunu düşündüğümüz bu tarz talimatlar vermeleri durumuda davranış tarzımızın nasıl olması, ve özellikle sözlü talimatlarını yazıya çevirmedikleri durumlarda bizlerin nasıl hareket edebileceği, ileride bu şüphelinin(şüpheli tutuklandı) davasına bakacak olan avukatın soruşturma evraklarını incelemesi durumunda şahsın yakalama tutanağına göre yakalandığı saat ile bir sonraki gün adliyeye sevk edildiği saat(hekimin vermiş olduğu gözaltı çıkış raporu üzerinde yazılı bulunan saat) arasında bulunan fark nedeni ile kolluk personeli hakkında suç duyurusunda bulunması durumunda bizlerin hukuki sorumluluğunun ne olacağıdır.Somak istediğim soruyu bir örnek üzerinden sunmaya çalıştım, ancak sorumun esası savcıların sözlü talimatları ve bu talimatların yazıya geçirilmemesi ile ilgilidir, keza bahsettiğim olay sadece bir örnektir oysa bizler çoğu zaman bu örneklerle karşı karşıya kalabilmekteyiz.Şimdiden yardımlarınız ve değerli fikirleriniz için teşekkürlerimi sunuyor başarılı çalışmalar diliyorum.

Sayın mesleklaştım bende emniyette çalışmaktayım. Bizde sizin düştüğünüz bu durumua yer yer düşmekteyiz. Ancak biz prensip olarak Cumhuriyet savcısından alınan talimatlarla ilgili form tanzim ederek bu formu mümkün olan en kısa sürede Cumhuriyet savcısına imzalatmaktayız. konu ile ilgili olarak benim tavsiyem Cumhuriyet savcısı tarafından verilen sözlü emri yazılı hale getirmen , Cumhuriyet savcısı imzalamasa bile bu formun bir örneğini evraka eklemen uygun olacaktır.

Sayın astsubayım,

CMK gereğince dediğiniz gibi Cumhuriyet Savcıları soruşturma ile ilgili tüm talimatları sözlü olarak verebilir. Kolluk kuvvetleri bu durumda talimatları yerine getirmek zorundadır.

Sorumlulukla ilgili sorduğunuz soruyu şu şekilde cevaplayım: Eğer cumhuriyet savcısından alınan sözlü talimatları içeren tutanağı C.savcısı imzaladığı an artık içerikdeki tüm hata ve sorumluluk C.savcılarına ait olacaktır. Ancak imza olmadığı takdirde, tüm sorumluluk siz kolluk güçlerinde olacaktır. Bir Cumhuriyet savcısının tek cümleyle "ben öyle bir talimat vermedim" cümlesiyle ceza alabilirsiniz. Öyle ki, bu örneği yazarken bile Cumhuriyet savcısına inanasım geliyor.

İyi çalışmalar dilerim.

Anlattığınız durumlarda Cumhuriyet Savcisi imzalamadigi takdirde;kolluk görevlileri olarak kendi aranızda tutanak tutarak imzalayabilirsiniz, kanaatini tasimaktayim..

bir defasında güvenlik güçleri sahte para nedeniyle şahısları gece yakalamışlardır.C.Savcısına haber verilip c.Savcısının talimatı ile serbest bırakılmıştır.Ancak C.Savcısı ertesi gün evrağı gördüğünde yapmış olduğu hatayı anlayıp hemen sanıkların tekrar bulunup getirilmesini istemiş ve sanıklar kısa zaman içerisinde yakalanmıştır.Yakalanmasa idi ne olacaktı.Görevli arkadaşlar adliye savcılık gezineceklerdi.

imza yoksa tüm kesmeler üzerinizde kalırdı bence. C.Savcısı sorumluluğu üzerine almayacaktır.

Sözlü talimatlar için ayri, belli bir dosya düzenine gidilebilir.Savcının telefondan verdiği bu tür sözlü talimatlar ,sadece sözlü talimatlar için düzenlenen evrağa talimatın tarihi itibariyle işlenmelidir.Ayrica bu formdaki bir evrağa kanunun sözlü talimatlar ibaresine dayandırarak talimatın sözlü olduğunun eklenmesi kolluğun yararınadır.Daha sonra savcının bir şekilde imzası alınarak sorumluluktan kurtulmak mümkün.Önemli olan bunu hali hazırda uygulanan bir işe dönüştürmektir.Böylelikle savcı önüne getirilen bu formdaki bir evrağı imza etmekten kaçınamayacağı bir rutine alışmış olur.Saygilarımla.

Sözlü talimatları verildiği anda kayda alan bir telsiz veya telefon sistemi talep edilmeli iligili idareden.Saygılar

sayın andrius, kayda alma durumunda da iletişimin tespiti ve kayda alınması hakkındaki yönetmelik hükümleri devreye girebilir. Yani hukuku bir miktar bilen ve devamlı araştıran birisi olarak bu konuya halen sağlıklı bir yanıt bulabilmiş değilim ne yazikki

Kaymakamlıkta görev yaptığım için adli makamların çalışma şekillerini bilmiyorum fakat genel hükümler diye de bir şey vardır...

Talimatlar yazılı olarak verilir. Elbette sözlü talimatlar da verilebilir fakat kesin resmiyet kazanmaz çünkü yoruma açıktır. Bu konuyu açan arkadaşımızın bahsettiği gibi ihtilaflar söz konusu olabilmektedir. Bu sebeple sözlü talimatları şahsen pek doğru bulmuyorum...

"Savcı Görüşme Tutanağı"ndan bahsedilmiş. Bu, emniyetin rutin olarak uyguladığı bir işlemdir. Bu da etkili bir yöntem olabilir fakat bunun da kesin çözüm olduğunu düşünmüyorum...

Alıntı: Yazan nopasaran sayın andrius, kayda alma durumunda da iletişimin tespiti ve kayda alınması hakkındaki yönetmelik hükümleri devreye girebilir. Yani hukuku bir miktar bilen ve devamlı araştıran birisi olarak bu konuya halen sağlıklı bir yanıt bulabilmiş değilim ne yazikki

İdare derken kastım Adalet ve/veya İçişleri Bakanlığı idi,bunlar talebinizi mantıklı görürse yönetmelikte değişkliği de yapacaktır.

Cevabınız için teşekkür ederim sayın Andrius. Bu fikrinizi üst makamlar ile yaptığımız toplantılarda dile getireceğim.

Aslında olaya diğer pencereden de bakabiliriz.

C.Savcılarının vermiş olduğu sözlü talimatları şuanda çalışmakta olduğum yerde uygulamada kolluk birimlerimiz yazılı hale çevirerek derhal imzalatıyor, eğer savcı imzalamaz ise kolluk talimatı yerine getirmiyor. Aslında bu durum hukuki değil yukarıda da belirttiğimiz şekilde C.Savcısının sözlü talimatı derhal yerine getirilir hükmü kanunda açıktır. Ben kişisel olarak uygulamada yaptığımız bu yanlışı üstlerime dile getirdim ancak cevapları şu yönde: "Savcı imzalamaz ise ben de yapmam, yapmayışım varsın suç olsun savcı bana sözlü talimat verdiğini nasıl ispat edecek. Ben onun arkasında koşacağıma o beni dava etsin uğraşsın." ne yazık ki kolluk bu şekilde davranınca olan da mağdur vatandaşa oluyor.

Cevabınızda belirttiğiniz gibi bu konuya kökten bir çözüm bulmak gerektiği kanaatindeyim.Saygılar

Ben kişisel olarak uygulamada yaptığımız bu yanlışı üstlerime dile getirdim ancak cevapları şu yönde: "Savcı imzalamaz ise ben de yapmam, yapmayışım varsın suç olsun savcı bana sözlü talimat verdiğini nasıl ispat edecek. Ben onun arkasında koşacağıma o beni dava etsin uğraşsın."

Adli olayda kolluğun(adli) tüm makam ve memurları (üstünüz dahil) Savcının emrine girer yani üstünüz de Savcı emrine uymak ve aykırı emir vermemek yükümlülüğündedir üstünüz Savcı emrine aykırı emir verirse siz Savcı emrini tercih etmek durumundasınız,anayasal bir kuralı hatırlatmakta fayda var hukuka aykırı emir yerine getirilmez yazılı emredilirse yerine getirilir konusu suç olan emir yerine getirilmemek zorundadır.Saygılar

Not:Tabi biz kuralların ruhunu açıklıyoruz ,iç ilişkide üstlerin yapabileceklerini astlar üzerinde hakimiyetini dışardan bildiğimiz kadarıyla hariçten gazel okuyoruz ama yapabileceğimiz de ancak budur.

CMK m. 169/2: " Her soruşturma işlemi tutanağa bağlanır."

Dolayısıyla, Cumhuriyet Savcısı, -acil durumlarda- sözlü olarak emir verse ve daha sonra bu yazılı hale getirilse dahi bu kolluğun görevinden ayrıktır. Bu, yapılan işlemin Cumhuriyet Savcısı'nın emri ve bilgisi doğrultusunda yapılması amacıyla düzenlenen bir hükümdür. Ne var ki, kolluğun bundan bağımsız olarak, yakalama anı ile ilgili olarak yakalama tutanağı; Cumhuriyet Savcısı ile telefon kanalıyla görüşülerek gözaltı kararı verilmesi halinde bununla ilgili görüşme tutanağı, sağlık raporu alınmasıyla ilgili olarak yine bir tutanak, nezarethaneye giriş için yine bir tutanak, sorgu ile ilgili yine bir tutanak tanzim etme zorunluluğu vardır. Aksi halde, yapılan işlemler hukuka aykırılık ve kolluk açısından da görevi ihmal suçunu oluşturabilir.