Kısmi Davada Ücret-i Vekalet

Malumunuz olduğu üzere; dava harcı ve sair yargılama masrafları gözetilerek davalarda asıl talep edilen hakkın öncelikle küçük bir kısmı dava ediliyor.Sonrasında ise yargılama safhasında bilirkişi raporuna göre dava islah ediliyor ya da bu dava kesinliştikten sonra ek dava açılıyor.
Örneğin Davacı 100bin YTL'lik bir sözleşme dolayısıyla bin YTL'lik dava açıyor ve bu davanın "pilot" dava olarak açıldığı aşikar. Bu davanın reddi halinde davalı vekiline hükmedilen vekelat ücretinin hakkaniyete uygun olmadığı kanaatindeyim.

Bu konudaki fikirlerinizi ve varsa tecrübelerinizi paylaşırsanız mutlu olurum.

Saygılarımla

Müddeabih ne kadar ise hükmedilecek vekalet ücreti de o değer üzerinden belirlenir. 1000 YTL'lik dava reddedilirse buna göre vekalet ücreti takdir edilir. Zaten kısmi davanın amacı da budur. İyiniyetle alacaklı olduğu inancında olan biri dava açtığında elinde yeterli delil olmadığından haklı olmasına rağmen kazanamayabilir. Bu durumlarda bir de karşı tarafa fahiş oranlarda yargılama gideri vermesinin beklenmesi hakkaniyete ve hak arama özgürlüğüne aykırıdır. Kötüniyetle alacak talebi hallerinde örneğin ilamsız takipte %40'a varan tazminat söz konusudur. Siz başından davayı reddettireceğinize bu kadar eminseniz. Karşılık bir dava ile 1000YTL'lik talebin reddini ve 99000YTL'lik kısma ilişkin borçlu olmadığınıza dair menfi tespit davası açabilirdiniz. Bu riski o zaman alamadıysanız. Bu saatten sonra pilot davayı kazandım. Niye az vekalet ücreti alıyorum denilemez. Koşulları varsa hala menfi tespit açabilirsiniz. O dosyayı da delil gösterirsiniz.

Sayın Doğanel;

Yanıtınız için teşekkurler. Açıkçası menfi tespit davası açmak hiç aklıma gelmemişti. Yalnız konuyu biraz daha açmak gerekirse, taktir edersiniz bu tip davalarda, sarfettiğiniz çaba ve gösterdiğiniz hassasiyet bin liralık değil 100bin liralık oluyor. teispit davasını da müvekkiliniz talep ederse açabilirsiniz.

Merhaba bu noktada aklıma takılan iki soru var:
1.Açılacak menfi tespit davası "derdestlik itirazı" yüzünden reddedilmez mi?
2.Böyle bir red durumunda nispi vekalet ücreti mi yoksa maktu ücrete mi hükmedilir?(Usulen red gereği bana ikinci seçenekmiş gibi geliyor)
Teşekkürler

Sn. tolga,
Alacağın 1000,00YTL'lik kısmı dava konusudur. 990.000,00YTL'lik kısmı dava dışıdır. Borçlu tarafın bu kısmı menfi tespit davasına konu etmesi derdestlik sayılmaz.

Derdestlik ilk itirazının kabulü halinde davanın açılmamış sayılmasına karar verilir. Bu nedenle de hükmedilecek vekalet ücreti maktudur.

T.C. YARGITAY
13.Hukuk Dairesi
Esas: 1986/1644
Karar: 1986/2104
Karar Tarihi: 08.04.1986
ÖZET: Davanın açıldığı tarihte yürülükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesinin 8. maddesi hükmü uyarınca derdestli itirazının kabulü nedeniyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi halinde en fazla maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken mahkemece nisbi vekalet ücretinin ödetilmesine karar verilmiş olması kabul biçimi yönünden bozmayı gerektirir.

(1086 S. K. m. 187, 193) (YİBK. 11.10.1976 T. 1976/5 E. 1976/5 K.)
Dava: Taraflar arasındaki alacak davasının yapılan yargılaması sonunda; ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine yönelik olarak verilen hükmün süresi içinde davacı avukatınca temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Karar: Davacı, davalı ile ikişer milyon lira sermaye koyarak ortak konfeksiyon tuhafiye dükkanı açtıklarını, dükkanı idare ve çalıştırma işini davalıya ait olmak ve elde edilecek kar yarı yarıya bölüşülmek üzere anlaştıklarını, ancak davalının dükkanı dava dışı (A.)'a dört milyon liraya devretmek suretiyle kendinin koymuş olduğu sermayeyi ödemediğini, ileri sürerek iki milyon lira sermaye payının davalıdan alınmasına karar verilmesini istemiştir.

Davalı, Karaman Asliye Hukuk Mahkemesinin baktığı, tarafları ve konusu aynı olan 1984/857 esas sayılı dosyada verilen görevsizlik kararının henüz kesinleşmediğini belirterek derdestlik itirazında bulunmuştur.

Mahkemece derdestlik itirazının kabulüyle davanın reddine karar verilmiştir.

1 - HUMK.'nun 187. maddesinin 5. bendi hükmü uyarınca derdesti rüyetlik itirazının kabul edilebilmesi için önceki davanın henüz kesinleşmemiş olması zorunludur. Derdestlik itirazına konu olan Karaman Asliye Hukuk Mahkemesinin 11.12.1984 gün ve 1984/857-851 sayılı gönderme kararı tarafların yüzüne karşı verilmiş bulunduğundan 11.10.1976 gün ve 1976/5-5 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararında açıklandığı gibi kesindir. Bu nedenle derdestlik itirazının kabul edilmiş olması usul ve kanuna aykırıdır.

Ne var ki HUMK.'nun 193. maddesi hükmü ile 11.10.1976 gün ve 1976/5-5 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme kararı uyarınca yüze karşı verilen kararlarda kararın verildiği tarihten itibaren on gün içinde görevli mahkemeye başvurulmuş olması gerekir. Oysa gönderme kararı tarafların yüzüne karşı 11.12.1984 tarihinde verilmiş olmasına rağmen davacı on günlük süre geçtikten sonra 24.1.1985 gününde görevli mahkemeye başvurmuştur. Bu durumda mahkemece bu yönden davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde davanın reddedilmiş olması bozmayı gerektirir.

2 - Davanın açıldığı tarihte yürülükte bulunan avukatlık asgari ücret tarifesinin 8. maddesi hükmü uyarınca derdestli itirazının kabulü nedeniyle davanın açılmamış sayılmasına karar verilmesi halinde en fazla matu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken mahkemece nisbi vekalet ücretinin ödetilmesine karar verilmiş olması kabul biçimi yönünden bozmayı gerektirir.

Sonuç: Temyiz olunan kararın gösterilen nedenlerle BOZULMASIN 8.4.1986 gününde oybirliği ile karar verildi.
Sinerji Mevzuat ve İçtihat Programları
**************************************

Sayın Doğanel'e kesinlikle katılıyorum.

1- Bir dava açtınız bedeli 1 YTL. Fazlaya ilişkin haklarınızı saklı tutmadınız. Dava sonuçlandı ve 1000 YTL alacaklı olduğunuz bilirkişi raporu ile saptandı. Ancak mahkeme istemle bağlı olmak zorunda olduğundan 1 YTL (bu da bugünkü tarife gereğince 400 YTL altında olamayacağından) bu miktarda avukatlık ücretine hükmedecektir. Dava reddedilirse mahkeme gene aynı avukatlık ücretine hükmedecektir.

2- Bilindiği üzere müddeabihin artırılamayacağına ilişkin hüküm Anayasa Mahkesi tarafından iptal edildi;
Yukardaki örneği göze alırsak 1000 tane 1 YTL lik dava açma hakkımız olacak mıdır. Bu iyi niyetle bağdaşır mı?

3- İlk örneğe döndüğümüzde açtığınız davada bilirkişi raporu doğrultusunda davanızı ıslah ettiniz ve 1000 YTL kazandınız. Karşı taraf vekilinin avukatlık ücreti ne olmalıdır? Temel sorun burada karşı taraf avukatı hiç avukatlık ücreti alamayacaktır.

4- 3. sırada tartıştığımız olasılığın bilirkişi raporlarında 1500 YTL ile 500 YTL arasında değiştiğini düşünün. Bu durumda davalı vekilinin alması bir ücret olamayacaktır. Alacağı 1500 YTL den 500 YTL ye çektirmesine rağmen ıslahla yapılan miktar üzerinden kazandığı ve kaybettiği miktar üzerinden avukatlık ücretine hak kazanacaktır.

Saygılar

Kısmi davalarda alacağın tamamı çekişmeli ise görevli mahkeme alacağın tamamına göre belirlenir şeklinde genel bir kural vardır. Kısmi açılan davanın amacı davacı açısından riskleri azaltmak sureti ile elinde sağlam bir kanıt oluşturmaktır. Fazlaya ilişkin haklar için zamanaşımı süresi içerisinde açacağı ek davasında ilk dava dosyasını delil göstermek sureti ile tek celsede karar alacak ve bu karar Yargıtay tarafından hemen onanacaktır. Bu kısmi davanın kabul edilmesi halinde izlenecek yoldur. Alacaklıya bunca fayda sağlayan kısmi davanın reddi halinde ise kanatimce tüm uyuşmazlık sona ermekte, alacaklının ek dava açmasının yolu da kapanmaktadır. Kısacası tüm uyuşmazlık aslında karara bağlanmaktadır. Bu nedenle kısmi davanın reddi halinde vekalet ücretinin de alacağın tamamı gözönünde bulundurularak takdir edilmesi gerekir.