Acil: Hatali Boşanma Ilaminin Iptali Nasil Olur

Herkese kolay gelsin.

Müvekkilim ve eşi 2010 yılında anlaşmalı olarak boşanıyorlar ve kararı kesinleştiriyorlar.

Boşanma protokolünde (o tarihte 19 yaşında ve reşit olan) çocuklarının okulu devam ettiği sürece eğitim masrafları ve harçlığının (gayet de yüksek rakamlar belirtmek suretiyle) müvekkilim (baba) tarafından her ay ödeneceği yazılmış.

Hakim de bu protokolü aynen kabul edip hükme geçmiş.

O tarihten bu yana müvekkilim ödemelerini yapmış ancak son yıllarda ekonomik durumundaki negatif değişikliklerden dolayı eksik ödemeleri olmuş. Çocuk da normali 4 yıl olan üniversitesini sürekli ders bırakmak suretiyle 8. seneye kadar uzatmış. Ödemelerin eksik yapılmasında bir neden de çocuğun bilerek okulu uzattığı düşüncesi.

Derken çocuk babasına 7 örnek adi takip yaparak birikmiş ödemeleri talep ediyor. Dayanak olarak da anne babasının boşanma ilamını gösteriyor. Talep ettiği borç 100 BİN'e yakın. Haliyle baba maddi-manevi sarsılmış durumda.

Benim yaptığım araştırmalara göre, boşanma davasında reşit olan çocuk için iştirak nafakası talep edilemez ve edilse bile bu yönde hüküm kurulamaz. Reşit çocuğun yardım nafakası talebi varsa kendisinin ayrıca harcını ödediği bir dava açması gerekir.

Olayımızdaki gibi, tarafı olmadığı bir davada reşit çocuk lehine hükmedilmiş bir alacak varsa açıkça yasanın amir hükmüne aykırılık olduğunu düşünüyorum.

Ne var ki, açılan adi takibe ve 8 yıl önce kesinleşmiş bu karara karşı nasıl bir yol izlemem gerektiğine bir türlü karar veremedim.

İlk başta yargılamanın iadesi yoluna gitmeyi düşünüyordum ama kanuna açıkça aykırılık, HMK'da yargılamanın iadesi sebeplerinden biri değil maalesef. Kanunda yargılamanın iadesi için sayılan hiçbir sebebe dahil olmayan bir durum var.

Meslektaşlarıma sorum şu:

1- Yukarıda bahsettiğim gerekçe ile boşanma kararının (kısmen) iptali için aile mahkemesinde bir dava açabilir miyim ?

2- Karar iptal edilirse geçmişe yönelik olarak mı ortadan kalkar ? (Yapılan fahiş ödemelerin geri istenebilmesi açısından).

2- Ben dava açmak yerine çocuk itirazın iptali davası açarsa o davada mı ileri sürmeliyim ?

3- Kararın hatalı verildiği savım sizce de doğru mudur ?

4- Benim aklıma gelmeyen bir önerisi olan var mıdır ?

Cevap verecek meslektaşlarıma şimdiden çok teşekkürler.

Sayın Meslektaşım,

TMK 328. madde üzerinden değerlendirdiğimizde, şahsi kanaatim mahkemenin kararı icra edilebilir değil. Şöyle ki;

Türk Medeni Kanunu

Madde 328 - Ana ve babanın bakım borcu, çocuğun ergin olmasına kadar devam eder.

Mahkemece karar verilen iştirak nafakası kendiliğinden sona eriyor. Aşağıda Yargıtay 12. Hukuk Dairesi'nin yol gösterici olabilecek bir kararını da sunuyorum. İyi çalışmalar dilerim.

YARGITAY
12. Hukuk Dairesi
2018/3091
2018/7397
Karar Tarihi: 05.07.2018

MAHKEMESI:Icra Hukuk Mahkemesi

Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki borçlu tarafından
istenmesi üzerine bu isle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmis olup, dava dosyası için Tetkik
Hakimi ... tarafından düzenlenen rapor dinlendikten ve dosya içerisindeki tüm belgeler okunup
incelendikten sonra isin geregi görüsülüp düsünüldü :
Sair temyiz itirazları yerinde degil ise de;
Borçlu tarafından icra mahkemesine yapılan basvuruda, diger itiraz ve sikayetler ile birlikte, hakkında
baslatılan nafakaya dayalı ilamlı icra takibinde, müsterek çocuklardan ...'ın resit oldugu tarihten
itibaren nafaka talep edilemeyecegini belirterek takibin iptaline karar verilmesi talep edilmis;
mahkemece, alınan bilirkisi raporu dogrultusunda davanın kısmen kabulü ile, asıl borç miktarının
27.900 TL oldugu tespit edilerek fazla istenen 2.400 TL nafaka alacagının iptaline karar verilmistir.
Bosanma veya ayrılık vukuunda, çocuk kendisine tevdi edilmemis taraf, gücüne göre onun bakım ve
egitim giderlerine katılmakla yükümlüdür (TMK. md. 182). Bu madde uyarınca, ilamda hüküm altına
alınan istirak nafakasının alacaklısı, müsterek çocuk olmayıp, velayet hakkı kendisine verilen estir.
Velayet hakkı küçügün resit olması ile sona ereceginden, bu tarihte istirak nafakasının da sona
erecegi tabidir. Ancak çocugun resit oldugu tarihe kadar ödenmeyerek biriken nafaka alacagı
bulundugu takdirde, velayet hakkı kendisine verilmis olan es tarafından çocugun resit oldugu tarihten
sonra da bu alacak takibe konu edilerek ödenmesi istenebilir.
TMK'nun 328. maddesine göre de, anne ve babanın çocuguna bakma mükellefiyeti onun resit
olmasıyla sona erer. Küçük resit olduktan sonra egitimine devam ediyorsa bu takdirde, yeni bir dava
açarak yardım nafakası talebinde bulunabilir. Küçük resit oldugu tarihte, hükmedilen istirak nafakası
kendiliginden sona erer.
Somut olayda; ... 1. Aile Mahkemesi'nin 2005/133 E.- 893 K. sayılı ilamına istinaden 14.05.2013
tarihinde, ... 9. Icra Müdürlügü'nün 2013/7548 sayılı takip dosyasında velayetleri anne ...'e verilen
müsterek çocuklar ... ve ... için alacaklı sıfatı ile ilam geregi birikmis ve isleyecek nafaka talebinde
bulunmustur. Müsterek çocuklardan ...'ın 02.02.1994 dogumlu oldugu, ...'ın ise 02.10.1995 dogumlu
oldugu görülmektedir. Yukarıda açıklandıgı üzere, takip tarihi itibari ile (02.02.2012 tarihinde) resit
olan ... için resit oldugu tarihe kadar birikmis nafaka alacagı talep edilebilecegi gibi, takip tarihinden
sonra da nafaka talep edilemeyecektir. Her ne kadar mahkemece bilirkisiden, Dilan'ın resit olma tarihi
dikkate alınarak rapor hazırlanması talep edilmis ise de, dosyaya sunulan 30.10.2014 tarihli bilirkisi raporunda bu hususa dikkat edilmedigi, sadece nafakanın
kaldırılma tarihi esas alınarak hesaplama yapıldıgı görülmektedir.
O halde mahkemece, ... için resit oldugu tarihten sonra nafaka talep edilemeyeceginden gerektiginde
bilirkisiden ek rapor alınarak ve her iki çocuk için de nafakanın takipten evvel, 12.03.2013 tarihiden
itibaren, kaldırıldıgı gözetilerek takipten sonrası için devam eden nafaka alacagı talep
edilemeyeceginden icra emrinin buna göre düzeltilmesine karar verilmesi gerekirken eksik inceleme
ile sonuca gidilmesi isabetsizdir.
SONUÇ : Borçlunun temyiz itirazlarının kısmen kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı
nedenlerle IIK'nun 366. ve HUMK’nun 428. maddeleri uyarınca (BOZULMASINA), pesin alınan harcın
istek halinde iadesine, ilamın tebliginden itibaren 10 gün içinde karar düzeltme yolu açık olmak üzere,
05/07/2018 gününde oybirligiyle karar verildi.

Çocuğun taraf olmadığı bir davadaki ilama dayalı takip yapması mümkün olmadığı gibi yapılan takip iştirak nafakasına dayalı olduğundan reşit olan kişi için de iştirak nafakası olmayacağından icra hakimliği iptal edebilir düşüncesindeyim.

Takibi yapması gereken ilamın tarafı olan kadın. çocuk kendi başına yaptıysa husumet yönüyle de hakkı olmayan kişinin takip başlatması nedeniyle yine iptal edilir düşüncesindeyim.