İcap - kısmi kabul - icaba icap


Bir kişinin yaptığı icap'ın icapta bulunulan kişi tarafından kısmen kabul edilmesi halinde kısmen kabul beyanı kendisine ulaşan icapta bulunan kişinin sessiz kalması kısmen kabulün icapta bulunan tarafından kabul edildiği anlamına gelir, şu şartla ki BK 6. maddesinde düzenlenen zımni kabul hallerinden biri olsun.

B.K. 6 maddeye göre;

- Sözleşmeyi sükut yoluyla kabulün oluşturmus sayılması, bu sonucun B.K. m 1 hükmüne, dürüstlük kuralına ve güven ilkesine uygun düşmesi,
- Muhatabın, sükutunun, bir kabul beyanına eş değerde telakki edilebileceğini anlamak imkanına sahip olması
- İcapçının,iyi niyetle ve bütün hal ve şartları göz önünde tutarak, susan muhatabın icabı kabul iradesine sahip bulunduğu ve eğer bu iradeye sahip olmasaydı red cevabı vermeyi ihmal etmeyecek olduğu kanaatiyle hareket etmiş olması.

Bu genel tanımlama ve şartlardan hareketle sözü gecen kısmi kabulun icapcıya ulasmasıyla ve onun da sessiz kalmasıyla sözleşme kurulmuş olur. Fakat sözleşme ilk icaba göre kurulmuş olmayıp;

Kısmen kabulle yeni bir icabın karşı tarafa ulaşması ve onun da bu yeni icaba karşı susarak kabulü anlamına gelir. (yukarıdaki şartları taşıyarak)

Taraflar arası ilişkinin kurulabilmesi için kısmen kabulün açıkça kabul edildiği beyanının verilmesi gerekli değildir, yukarıdaki hususlar altında açıkça kabul etmemek de ilişki kurmaya yeter. Şöyle ki; hiç kimse, kendisine yapılan bir icabı kabul etmediğini bildirmek zorunda değildir.( icapçı gönderdiği bir malın iade edilmemesi halinde kabul edilmiş sayılacağını bildirse bile, muhatabın sükutu kabul anlamına gelmez.)



Tekinay Borçlar Hukuku – Filiz Kitabevi
Prof.Dr. Sermet Akman
Doç Dr. Haluk Burcuoğlu
Yard.Doc.Dr. Atilla Altop










*Borclar kanunu ilgili hükümler aşağıdadır.
II:İCAP VE KABUL
1 - KABUL İÇİN MÜDDET TAYİNİ
Madde 3 - Kabul için bir müddet tayin ederek başka kimseye bir akdin yapılmasını teklif eden kimse, bu müddetin hitamına kadar icabından dönemez. Bu müddet bitmeden evvel kabul haberi kendisine yetişmezse, icap ile bağlı kalmaz.
2 - KABUL İÇİN MÜDDET TAYİN OLUNMAKSIZIN İCAP
A HAZIRLAR BEYNİNDE
Madde 4 - Kabul için bir müddet tayin olunmaksızın hazır olan bir şahsa karşı vaki olan icap derhal kabul olunmadığı takdirde, anı yapan bağlı kalmaz.
İki taraf yahut vekillerinin bizzat telefon ile yaptıkları akitlere hazırlar arasında icra olunmuş nazariyle bakılır.
B GAİPLER ARASINDA:
Madde 5 - Hazır olmıyan bir şahsa karşı müddet tayin olunmaksızın dermeyan olunan icap, zamanında ve muntazam surette irsal olunmuş bir cevabın vusulüne intizar edebileceği dakikaya kadar, onu yapan hakkında lüzum ifade eder.
Bu kimsenin icabını zamanında vasıl olmuş addetmeğe hakkı vardır. Vaktinde gönderilen kabul haberi icabı yapana geç varır ve o kimse onunla mülzem olmamak iddiasında bulunursa keyfiyeti derhal kabul edene bildirmeğe mecburdur.
3 - ZIMNİ KABUL:
Madde 6 - İcabı dermeyan eden kimse gerek işin hususi mahiyetinden gerek hal ve mevkiin icabından naşi sarih bir kabule intizar mecburiyetinde olmadığı takdirde, eğer icap münasip bir müddet içinde reddolunmamış ise, akde münakit olmuş nazariyle bakılır.
4 - İLTİZAMSIZ İCAP VE ALENİ İCAP :
Madde 7 - İcabı dermeyan eden kimse bu baptaki hakları mahfuz olduğunu sarahaten beyan eder yahut akdi iltizam etmemek niyetinde olduğu gerek halin muktezasından gerek işin hususi mahiyetinden istidlal olunursa, icap lüzum ifade etmez.
Tarife ve cari fiyat irsali icap teşkil etmez.
Semenini göstererek emtia teşhiri, kaideten icap addolunur.
5 - İLAN SURETİYLE VUKU BULAN VAİTLER:
Madde 8 - Bir iş veya bir şey mukabilinde ilan suretiyle bir bedel vadeden kimse, vadine tevfikan o bedeli vermeğe mecburdur.
O iş veya o şey husule gelmeksizin o kimse vadinden nükul ederse vaadettiği bedeli tecavüz etmemek üzere diğerinin hüsnü niyetle yaptığı masrafı ödemeğe mecburdur. Fakat umulan muvaffakiyetin elde edilemiyeceğini vaadi yapan kimse ispat ettiği surette, bu mecburiyete mahal kalmaz.


6 - İCAP VE KABULÜN GERİ ALINMASI :
Madde 9 - İcabın geri alındığı haberi icabın vusulünden evvel yahut aynı zamanda mürselünileyhe vasıl olur yahut icaptan sonra vasıl olmakla beraber mürselünileyhe icaba muttali olmazdan evvel kendisine tebliğ olunursa, icap keenlemyekun addolunur.
Bu kaide kabulün geri alınmasına da tatbik edilir.
III:GAİPLER ARASINDA VUKUBULAN BİR AKDİN HANGİ ZAMANA İSTİNAT ETTİĞİ :
Madde 10 - Gaipler arasında icra olunan akitler, kabul haberi irsal olunduğu anda hüküm ifade ederler.
Eğer sarih bir kabule ihtiyaç bulunmazsa akdin hükmü, icabın vusulü anından itibaren cereyana başlar.