AB Gözüyle Yargı Sistemimiz II

► AVUKATLARIN ROLÜ VE ETKİLİLİĞİ
Bağımsız ve tarafsız hâkim ve savcılara ek olarak, avukatlar, demokratik bir
toplumda hukukun üstünlüğünün temini ve insan haklarının etkili korunmasının
sağlanması için üçüncü temel direği oluşturmaktadırlar. Bütün kişilerin, bağımsız
hukuk mesleği tarafından sağlanan hukuki hizmetlere etkili şekilde erişmeye hakkı
vardır. Mesleki görevlerini etkili şekilde yerine getirmelerini sağlayabilmek için,
avukatların yalnızca ulusal ve uluslar arası hukuk tarafından temin edilen garantilerle
değil, aynı zamanda gözdağı, taciz ve uygunsuz dokunma/müdahale korkusu olmadan
mesleklerini icra etmeleri şarttır.

► Silahların eşitliği
Ceza davalarında silahların eşitliği hakkı adil yargılanma hakkının gerçek/esaslı bir parçasını oluşturmaktadır. Davanın hiçbir aşamasında hiçbir taraf kendisi veya
hasımları karşısında dezavantajlı olacak duruma düşürülmemelidir.
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, silahların eşitliği prensibini, ‘’adil
yargılanmanın geniş manadaki özelliklerinden biri’’ olarak, ‘’ her bir tarafa davasını
hazırlaması için ve hasım taraf karşısında onu dezavantajlı duruma düşürmeyecek
koşullar altında makul fırsatların verilmesini’’ de ima eden Avrupa Sözleşmesinin 6(1)
maddesinden anlaşıldığı şeklinde açıklamış, ve bu bağlamda ‘’ adaletin adil idaresine
yönelik artan hassasiyet gibi görünüm tarzlarına da önem atfedilmiştir’’.66
Görüşümüze göre, tarafsız bir bakış açısından, ne Türkiye’deki adliyelerin
organizasyonu ne de bunlara yönelik kabul edilmiş prosedürler, iddia ve savunma
arasında adil bir dengeyi mevcut hali ile sağlamamaktadır. Görünüm, ve bazı somut
durumlarda gerçek, iddianın yararlarının/çıkarlarının, savunmanın yararları/çıkarları
karşısında ilerletildiğidir.

► Avukatlara karşı ceza yargılaması işlemleri
Türkiye’deki ceza yargılamasında güçlerin son derece aşikar eşitsizliğinin zedelediği
sadece savunma hakkı değildir, fakat bunun yanı sıra, siyasi nitelikli davalarda birçok kez
savunma yapan ya da Türkiye’nin insan hakları uygulamaları konusunda yorum yapan
avukatların kendilerini ceza kovuşturmasına maruz kalmış şekilde bulmaya devam etmeleri
tehlikesi söz konusudur.

► Sonuç
Adil bir yargılamanın teminatı, diğer unsurlar yanında avukatların müvekkillerini etkin
hukukî temsil ve müvekkilleri adına etkin hukuki temsil sağlayabilmelerine bağlıdır. Bununla
birlikte Türkiye’de, çok sayıda engel, hukukla ilgili meslek mensuplarının, mesleki
faaliyetlerini icra edebilme alanlarına ciddi şekilde zarar vermeye devam etmektedir. Bu,
cezai işlemlerin her aşaması için doğrudur.
Biz, sanıkların göz altına alındıklarında derhal bir avukata ulaşma haklarının
verilmesini, sanıkların bir avukatla gizlilik içinde etkin şekilde iletişim kurabilmelerini ve
avukata danışabilmelerini, duruşma salonlarının yapısı ve taraflar arasında kabul edilen
usulün iddia makamı ve davalı taraf arasında kuvvetler eşitliğini garanti etmesini, avukatların
mesleki faaliyetlerini icrası sırasında yıldırılmamalarını ve taciz edilmemelerini, avukatların
çalışmalarında Adalet Bakanlığı’nın etkisinin kaldırılmasını sağlayacak acil önlemleri
hükümetlerin almasını ısrarla tavsiye ediyoruz.

► Hakım ve Savcıların Kadın ve erkek olarak dağılımları:
Hâkim: Kadın 1.600, Erkek 4.341, Toplam 5.941
Cumhuriyet Savcısı: Kadın154, Erkek, 3.067 Toplam 3.221130

► Yargı mensuplarına, kendi bilgi ve deneyimleriyle çözebilecekleri konularda,
bilirkişi atamaktan ziyade kendi kararlarını vermeleri gereğinin hatırlatılmasını tavsiye
ediyoruz.

Rapora şu linkten ulaşabilirsiniz:
http://www.abgm.adalet.gov.tr/rapor.pdf

Saygılarımla