Alıntı: Yazan ozgurco Sayın adanan bey, Anayasanın ilk üç maddesinin 4. maddenin değiştirilmesi yoluyla değiştirilmesi halinde, asli kurucu iktidarın ortaya çıkacağı görüşünüze katılmıyorum. Zira, çeşitili nedenlerle (stratejik, ekonomik v.b) başkentin Ankara değil de, başka bir şehir olmasını öngeren anayasa değişikilik teklifini yapan iktidar,asli kurucu değil tali kurucu iktidardır.

Sayın ozgur corez; eleştriniz için teşekkür ederim. Tabii 4. maddeyi değiştirecek iktidarın asli kurucu iktidar olacağı yönündeki iddiamdan önce asli kurucu iktidarın ve tali kurucu iktidarın terimsel karşılığını vermek gerekir;
Bir devletin anayasasını yapma veya değiştirme,başka bir deyimle o devletin temel siyasi yapısını belirleme iktidarına “kurucu iktidar” veya “kuruculuk fonksiyonu “ adı verilir.Kurulmuş iktidar kurucu iktidarın anayasada belirlemiş olduğu sınırlar içerisinde devletin çeşitli hukuki yetkilerini kullanma iktidarıdır.Kurucu iktidar da iki değişik durumda ortaya çıkabilir ve buna uygun olarak iki tür kurucu iktidardan söz edilebilir;Asli kurucu iktidar ve tali(türevsel )kurucu iktidar.Asli kurucu iktidar bir ülkenin siyasal rejiminde ihtilal,hükümet darbesi,ülkenin parçalanması ve bunun gibi durumlardaki kesintiler nedeniyle bir hukuk boşluğunun doğması durumlarında ortaya çıkar.Bu durumlarda fiili iktidarı elinde bulunduran sosyal güçler yeni rejimin anayasasını belirlerken kendilerini bağlayan hiçbir pozitif hukuk normu mevcut değildir.Bu anlamda asli kurucu iktidar sınırsız ve hukuk dışı bir olaydır.Bu iktidarın sınırsızlığı da şüphesiz sosyolojik anlamda değil sadece hukuki anlamdadır.Tali kurucu iktidar ise bundan çok farklı olarak bir ülkenin anayasasının ,o anayasada belirlenmiş usüllere uyulmak suretiyle değiştirilmesidir.Bu anlamda tali kurucu iktidar hukuken sınırlı bir iktidardır. (Özbudun-Teziç Anayasa hukuku ders kitaplarından alınmıştır)
Bu açıklamadan sonra benim 4. maddeyi değiştirerek ilk üç maddeyi değiştirme kapısını aralayacak iktidarın asli kurucu iktidar olacağını iddia etmemin dayanağı; anayasamızdaki hukuki engeller değil tamamen fiili, sosyolojik ve konjoktürel engellerdir. Zira anayasamızın 4. maddesinin değiştirilmesini önleyecek hiçbir hukuki engel yoktur. Ancak buna yeltenecek olan iktidar karşısında aşılması çok güç siyasi ve fiili engeller bulacaktır. Ve bu engelleri aşacak olan da ancak yukarıda asli kurucu iktidar tanımında da açıklandığı gibi; ihtilal, hükümet veya halk darbesi, ülkenin parçalanması gibi sonuçları göze alan ve kendisinden önceki hukuka saygısız (eski hukukla kendini bağlı saymayan) bir iktidar olabilir.
Sayın ozgur corez bey; sizin verdiğiniz örnekte olduğu gibi; stratejik, ekonomik sebeplerle başkentin değiştirilmesi halinde de asli kurucu bir iktidar vardır. Zira sıradan bir ekonomik bunalım veya bir terör olayında başkent değiştirilemez. Bunun örneği Kurtuluş Savaşı sırasında başkentin Kayseri olarak değiştirilmek istenmesi olayında olduğu gibi, ciddi tehditler olmalıdır. O zaman Yunan orduları Sivrihisar'ı geçmiş neredeyse Polatlı'ya girecek olmuştu. Bu da düşmanın Ankara'ya 150 km. kadar yaklaşması demektir. Bu durumdaki bir iktidar da asli kurucu iktidardır. Eleştriniz için tekrar teşekkür ederim. saygılar.