T.C.

YARGITAY

12. HUKUK DAİRESİ

E. 2007/70

K. 2007/3123

T. 23.2.2007

• MUHAFAZAYA ALINMIŞ ÇEK ( Tereke Hakimliğince Muhafazaya Alınmış Çekle İlgili İbraz Süresi Çekin Mirasçılara Teslimi Tarihinde Başladığı )

• İBRAZ SÜRESİ ( Tereke Hakimliğince Muhafazaya Alınmış Çekle İlgili İbraz Süresi Çekin Mirasçılara Teslimi Tarihinde Başladığı )

• TAKİBİN İPTALİ ( Çek Teslim Tarihinden İtibaren Yasal On Günlük Süre İçinde İbraz Edildiğinden Alacaklılar Müracaat Haklarını Kaybetmediği - Aksi Kanaat İle Takibin İptaline Karar Verilmesi Hatalı Olduğu )

6762/m. 708, 723


ÖZET : İcra takibine konu çek, hamilin ölümü üzerine C.Savcılığı'nca tereke hakimliğine teslim edilmiş, daha sonra mirasçıların talebi üzerine iade edilmiştir. Mirasçılar teslimden itibaren on gün içinde çeki muhatap bankaya ibraz etmişlerdir. Tereke hakimliğince muhafaza altına alınmış çekle ilgili ibraz süresi çekin mirasçılara teslimi tarihinde başlar. Somut olayda da çek teslim tarihinden itibaren yasal on günlük süre içinde ibraz edildiğinden alacaklılar müracaat haklarını kaybetmemişlerdir. Aksi kanaat ile takibin iptaline karar verilmesi hatalıdır.
DAVA : Mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklılar vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : İcra takibinin dayanağı olan 06.01.2006 keşide tarihli çek, hamil S.'nin 23.12.2005 tarihinde ölümü ile Cumhuriyet Savcılığı'nca 28.12.2005 tarihinde tereke hakimliğine teslim edildiği ve aynı gün Ankara 3. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2005/40 tereke sayılı dosyasından tereke tespitinin yapılarak mahkeme kasasında muhafazaya alındığı, İcra takibini yapan S. mirasçılarının talebi üzerine 17.01.2006 tarihinde çekin kendilerine teslim edildiği, 23.01.2006 tarihinde de bankaya ibraz edildiği anlaşılmıştır.
T.T.K.'nun 723. maddesi uyarınca "Kanunen muayyen olan müddetler içinde çekin ibrazı veya protesto yahut buna muadil tespitin yapılması; bir devletin mevzuatı veya herhangi bir mücbir sebep gibi aşılması imkansız bir mani yüzünden mümkün olmamışsa bu muameleler için muayyen olan müddetler uzar." Somut olayda takip dayanağı çekin tereke hakimliğince muhafazaya alınmış olması bu madde düzenlenen mücbir sebeplerden kabul edilmelidir.
Alacaklılar mücbir sebebin ortadan kalktığı tarih ( çekin kendilerine teslim edildiği tarih ) olan 17.01.2006 tarihinden sonra TTK'nun 708/1. maddesinde öngörülen yasal 10 günlük sürede ibraz ettiklerinden alacaklılar müracaat haklarını kaybetmemiştir. O halde mahkemece duruşma açılarak taraf teşkili sağlanıp, tarafların iddia ve delilleri toplanarak, borçlunun ödeme iddiası incelenerek oluşacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken, çekin yasal sürede bankaya ibraz edilmediği ve bu nedenle alacaklının müracaat hakkını kaybettiği gerekçesi ile takibin iptaline karar verilmesi isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK 366 ve HUMK'nun 428. maddeleri uyarınca ( BOZULMASINA ), 23.02.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.


T.C.

YARGITAY

12. HUKUK DAİRESİ

E. 2007/6657

K. 2007/9121

T. 7.5.2007

• BORCA İTİRAZ ( Bonolarla İlgili Olarak İki İş Günü İçinde Protesto Çekilmek Kaydıyla Bononun Takip Konusu Yapılabilmesi )

• PROTESTO ( İki İş Günü İçinde Protesto Çekilmek Kaydıyla Bononun Takip Konusu Yapılabilmesi-Ancak Mücbir Sebeplerin Bulunması Halinde Protesto Süresinin Uzatılması )

6762/m.626,643,690


ÖZET : TTK.nun 690. madde göndermesiyle bonolar hakkında uygulanması gereken aynı kanunun 626. maddesi uyarınca yasal ( 2 ) işgücü içinde protesto çekilmek kaydıyla bono takip konusu yapılabilir. Ancak, aynı kanunun 643. maddesinde mücbir sebeplerin bulunması halinde protesto süresi uzatılır hükmü yer almaktadır.
DAVA : Yukarıda tarih ve numarası yazılı mahkeme kararının müddeti içinde temyizen tetkiki alacaklı vekili tarafından istenmesi üzerine bu işle ilgili dosya mahallinden daireye gönderilmiş olmakla okundu ve gereği görüşülüp düşünüldü:
KARAR : 1- İşin niteliği bakımından temyiz tetkikatının duruşmalı olarak yapılmasına HUMK.nun 438. ve İİK.nun 366. maddeleri hükümleri müsait bulunmadığından bu yoldaki isteğin reddi oybirliğiyle kararlaştırıldıktan sonra işin esası incelendi;
2- Kambiyo senetlerine mahsus haciz yolu ile takipte; mahkemece, takip konusu bonoda protesto keşide edilmediğinden takibin iptaline ( dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda ) karar verildiği görülmüştür.
TTK.nun 690. madde göndermesiyle bonolar hakkında uygulanması gereken aynı kanunun 626. maddesi uyarınca yasal ( 2 ) işgücü içinde protesto çekilmek kaydıyla bono takip konusu yapılabilir. Ancak, aynı kanunun 643. maddesinde mücbir sebeplerin bulunması halinde protesto süresi uzatılır hükmü yer almaktadır. Alacaklı tarafından sunulan cevap ve temyiz dilekçesinde Ankara C. Savcılığının 2006/14798 hazırlık numara ile kendisi hakkında tefecilik yaptığı ve tehditte senet alındığı iddiasıyla soruşturma başlatıldığı ve bu kapsamda bononun Cumhuriyet Savcılığına tevdi edildiğinden protesto keşide edilemediği iddia edilmiştir. Mahkemece işin mahiyeti dikkate alınarak duruşma açılıp tarafların iddia ve delilleri toplandıktan sonra yukarıda belirtilen hususlar da dikkate alınarak bir karar verilmesi gerekirken eksik incelme ile sonuca gidilmesi isabetsizdir.
SONUÇ : Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile mahkeme kararının yukarıda yazılı nedenlerle İİK. 366 ve HUMK.nun 428. maddeleri uyarınca ( BOZULMASINA ), 07.05.2007 gününde oybirliğiyle karar verildi.