Mesajı Okuyun
Old 06-03-2017, 14:41   #1
Turgut Aşcı

 
Varsayılan 6552 sayılı (Torba) Kanun Uyarınca Alt İşveren İşçilerine Kıdem Tazminatı Ödeyen Kamu Kurum ve Kuruluşlarının Alt İşverenlere Rücu Hakları

Alt işveren (Taşeron) işçilerinin kamu kurum ve kuruluşlarında çeşitli alt işverenlerde geçen hizmetlerine ait kıdem tazminatlarını almalarındaki güçlükleri bertaraf etmek amacıyla 4857 sayılı İş Kanunu’nun 112. Maddesinde 6552 sayılı Kanun’un 8. Maddesi ile yapılan düzenlemelerle işçilerin toplam hizmetleri için hesaplanacak kıdem tazminatlarının ödenmesinden son kamu kurumu yükümlü tutulmuştur.

4857 sayılı İş Kanunu’nun 2. maddesinin 6. Fıkrasında, “Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.” Denilmekte olup, birlikte sorumluluk 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’na göre aynı zamanda müteselsil sorumlu olmayı da gerektirmektedir.

İşçinin kıdem tazminatı alacağının tamamı 6552 sayılı Kanun’un 8. Maddesi uyarınca son kamu işvereni tarafından ödendiğinde, müteselsil borçlu olan sorumlular ile işçiler arasındaki dış ilişki (6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu/m.61) son bulmaktadır. Bu konuda yapılan düzenleme taşeron işçileri açısından önemli bir gelişmedir. İşçiler yönünden durum böyle iken, sözü edilen 8. Maddede, “…farklı kamu kurum ve kuruluşlarına ait işyerlerinde geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden kıdem tazminatı ödenmesi halinde, kıdem tazminatı ödemesini gerçekleştiren son kamu kurum veya kuruluşu, ödenen kıdem tazminatı tutarının diğer kamu kurum veya kuruluşlarında geçen hizmet süresine ilişkin kısmını ilgili kamu kurum veya kuruluşundan tahsil eder. Ancak, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idareleri arasında bu fıkra hükümlerine göre bir tahsil işlemi yapılmaz.” Denilerek, sadece kamu kurum ve kuruluşları arasında hesaplaşmayı öngören düzenleme yapılmış olup, bunun dışında sorumlular (asıl ve alt işveren/işverenler) arasında mevcut olan iç ilişkinin (6098/m.62) sonlandırılması (borcu ödeyenin payından fazlasını diğerlerinden isteme, rücu) anlamında yeni (özel) bir düzenleme yapılmamıştır.Böyle yapılmakla taşeron işçilerinin kıdem tazminatlarının kamu kurum ve kurumları tarafından üstleneceği, dolayısıyla taşeronların bu konuda bir sorumluluklarının kalmadığı şeklinde kanaat oluşmasına neden olunmuştur. Oysa asıl ve alt işveren/işverenlerin birlikte ve müteselsil sorumluluklarının kaynağı 4857 sayılı Kanun’un yukarıda belirtilen 2. Maddesinin 6. Fıkra hükmüdür. Bu hükmün yürürlüğü ise 6552 sayılı Kanunun yürürlüğünden sonra da devam etmektedir.

Bu durumda asıl işvereninin alt işverene/işverenlere rücu işlemlerinin, 6552 sayılı Kanun yürürlüğünden önce olduğu gibi, bu konuda yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar genel hükümlere göre gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Sonuç olarak; son kamu kurumunun 6552 sayılı Kanun uyarınca ödemiş olduğu kıdem tazminatının işçinin son kamu kurumunda geçen hizmetlerine isabet eden kısmının halen yürürlüğü devam eden 4857 sayılı Kanunun 2. Maddesinin 6. Fıkrası uyarınca alt işveren/işverenlere rücu edilmesi gerektiği, aksi halde kıdem tazminatının alt işverenin sorumluluğunda olan kısmının ödemeyi yapan kurumun üzerinde haksız olarak kalacağı düşünülmektedir.
Turgut AŞCI
Sayıştay Uzman Denetçisi