Şimdi abicim hadise şudur: Burada üç ayrı kalem var. Birincisi, kredi kartıyla yaptığın harcama tutarı. İkincisi, ticari faiz. Üçüncsü de temerrüt faizi. Ben bankacılarla da icracılarla da konuştum, olay şu şekilde cereyan ediyor: Harcama yaptın ve hiç ödeme yapmadın diyelim. Bu durumda sistem seni 90 gün idare eder. Bu arada sana ihtarname filan da gelir ama 90 gün dolmadan hesabın "kat" edilmez. İhtarnameye ve 90 günün geçmesine rağmen sen hala akıllanmadın ve bankanın parasını ödemedin diyelim, o zaman 90 günün sonunda banka hesabını kat eder. Bir başka deyişle kredi kartın kullanıma kapanır. Tabi bu işler artık otomatikleşmiş ve bilgisayar vasıtasıyla yapılıyor herşey. Peki banka niçin 90 gün bekliyor? Ona değineceğim birazdan ama hemen belirteyim ki bu 90 gün içerisinde banka senin yaptığın harcamaya "faiz" işletiyor. Bu faizin adı "ticari faiz"dir. Dikkat edin "temerrüt faizi" değil. Peki temerrüt faizi ne zamandan itibaren işlemeye başlar? Hesap kat edildiği tarihten itibaren. Uygulama böyle yani. Peki diyelim ki sen hala akıllanmadın ve temerrüt faizi işlemeye başladı. Aradan 6 ay daha geçti. Tabi bu süre içerisinde temerrüt faizi işlemeye devam etti. O arada senin dosyan bankanın "idari takip" bölümüne gider zaten. Bu bölümdeki elemanlar seninle mütemadiyen görüşür. Sen hala akıllanmazsan dosyan artık hukuk bölümüne gider ve icra takibi yapılır. Yapılan takip "ilamsız takip"tir. Şimdi durumun şu: Üç kalem parayı ödememişsin: 1- Kredi kartı harcaması, 2- Üç aylık ticari faiz, 3- Altı aylık temerrüt faizi. Bu arada da Tüketici Kanunu değişmiş ve sen de bundan yararlanmak istiyorsun. Ne demiş Kanun? "Anaparaya yıllık yüzde 50 temerrüt faizi işletilir ve 12 taksitte ödenir". Şimdi bakınız ey azizler, Kanun "anapara" diyor, bu anapara hangi paradır? İcracılar diyor ki, bu 1.kalem yani yalnızca kredi kartı harcamasıdır. Bankacılar da diyor ki, hayır buna 1. ve 2. kalemler dahildir. Yani ben senden harcama tutarı ile birlikte 3 aylık ticari faizi de alırım bunun üzerine de yıllık yüzde elli temerrüt faizi işletirim diyorlar. Tabi bunu sadece "diyorlar". Yoksa böyle mi yapıyorlar yoksa başka türlü mü yapıyorlar orası biraz şüpheli. Niçin şüpheli? Şunun için. Sen Yeni Kanundan faydalanmak istiyorsan gidip banka avukatıyla bir "protokol" imzalayacaksın. Peki gittin bankaya. Karşına avukat diil sekreter gibi birşey çıkacaktır. Ona dedin ki, kardeşim kanun "anapara" filan diyor. Şimdi bana bir hesap çıkar da anaparayı kaç lira üzerinden hesapladın, buna ne kadar faiz işlettin bunu bilelim. O da sana şunu söylüyor. Ben anapara manapara anlamam. Borcun şu kadar. Bunu da bu kadarlık taksitlerle ödeyebilirsin, bundan gayrısına benim aklım ermez. Ya imzalarsın ya da hakkın yanar diyor. Şimdi sen bu durumda ne yapacaksın? İmzalarsan borcun olmayan bir miktarla sorumlu olabilirsin. İmzalamazsan da süre geçer ve kanundaki bu imkandan yararlanamazsın. Bence bu durumda bankaya bir ihtar çekmeli, ilk taksiti de başka bir bankadan havale ettirilerek bankaya ödenmelidir. Ondan sonra da tespit davası açılarak "anapara" ne kadarmış bunun tespiti yapılmalıdır. Çünkü muhtemeldir ki bankalar toplam "üç kalem" üzerinden bir de yüzde 50 temerrüt faizi istiyorlar. Ben bankaya güvenmem abicim herşey beklenir. Madem ki kanuna uygun bir iş yapıyor o halde niçin ne yaptığını benden saklıyor. Çıkarsın hesabını kitabını önüme koysun. Böyleyken böyle oldu desin. Bu yok tabi. Şimdi gelelim 90 gün meselesine. 90 gün üç aydır ve bu konu bileşik faizle ilgili bir konudur. Bilindiği gibi "faizi anaparaya zammederek faize faiz işletmek yasaktır". Tabi bankalar bundan istisnadır. Yani bankalar bileşik faiz uygulayabilirler. Ancak bunun da bir "usulu" vardır. O usul bu işin üç aylık devreler halinde yapılmasıdır. Şimdi bankalar bu durumda işi kılıfına uydurmuşlar. Yahu adam borcunu ödemiyor işte, ne diye 90 gün bekliyorsun ki? Bekler, çünkü faize faiz işletecek de ondan. 90 gün sonunda sen temerrüde düştüğün vakit yaptığın harcama üzerinden değil, "harcama+3 aylık ticari faiz" üzerinden temerrüde düşeceksin. Hadise budur. Peki Tüketici Kanunundaki "anapara" ne demektir? Kanımca bankacılar bu konuda (kanuna göre) haklıdırlar. Yani Kanundaki yüzde 50 faiz harcama+3aylık faiz üzerinden işletilir. Ama bir kaç icra müdürüyle görüştüm onlar aksini iddia ediyor. Eğer bankalar dediğim şekilde yapıyorlarsa doğru yapıyorlar. Ama söylediğim gibi bankaya güvenmemek lazım. Zaten ne yaptıklarını nasıl yaptıklarını söylemiyorlar da..