Mesajı Okuyun
Old 03-05-2009, 10:54   #5
Mehmet Fikri Ateş

 
Varsayılan

Selçuk Hukuk öğretim görevlisi M.Onursal Cin'in ceza muahkemesi ders notundan;

"Savcı, Bahri Öztürk'ün tabiriyle, soruşturma aşamasının imparatorudur. Ancak bu imparator bağımsız değildir, bağımsızlığı söz konusu olamaz. Savcı, Adalet Bakanının, yani yürütmenin emrinde olan bir kamu görevlisidir. Bu nedenle savcının denetlenmesi de yönetilmesi de doğal karşılanmlıdır. Zira, savcı, bir hakim değildir.
Savcının taraf olup-olmadığı hususunda tartışmalar mevcuttur. Taraf olmak, yargılamaya katılarak kendi çıkarlarını korumak için diğer taraflardan bağımsız haklar kullanmaktır. Bir süje olarak, bir de makam olarak taraf vardır. Bu tanım çerçevesinde sanık, taraftır. Müdafi de taraftır. Tanık, süje olarak taraf iken; müdafi makam olarak taraftır. Zira, müdafi, kendi adına değil, müvekkili lehine haklar kullanmaktadır. Bu açıdan savcının taraf olup-olmadığı tartışılmaktadır. Hocaya göre savcı, makam olarak taraftır. Alman doktrininde savcının taraf olmadığı görüşü hakimdir. Savcı, sanığın aleyhine delil toplayabileceği gibi, lehine de delil toplayabilir. Bunun gibi, savcı, sanık lehine de temyize gidebilir. Bu düşüncelerle, Alman hukukunda savcının taraf olmadığı savunulmaktadır. Bu görüşe karşı olanlar da şunları ifade etmektedirler: Savcı lehte de hareket edebilir ancak savcı, lehe delil toplayarak sanığı beraat ettirdiğinde de aslında kamu yararını gözetmektedir. Masum birinin ceza almamasında da kamu yararı vardır. Dolayısıyla savcı, devleti temsil etmektedir, bir taraftır. Mesela, savcının başka biryere tayini çıktığında dava durmaz, başka bir savcı gelerek davaya devam eder. Yani, bir makamın varlığı söz konusudur. Buna karşlık, yargıçise taraf değildir. Yargıç, sentez işini yapar. Yargıç tarafsızdır ve aynı zamanda taraf değildir.
Yargıcın taraf olmaması sebebiyle ve yargıcın tarafsızlığını korumak amacıyla kanunda bazı tedbirler öngörülmüştür. Mesela, yargıcın reddi, çekinmesi gibi. Oysa ki savcının reddi ya da çekinebilmesi gibi tedbirler ne bizde ne de Alman Hukuku'nda yoktur. Ceza yargılamasında sanık olsun, savcı olsun, reddedilemez. Çünkü, her ikisi de birer taraftırlar.
Savcının taraf olmadığını iddia eden görüşler varsa da savcının taraf olduğu genellikle kabul edilmektedir. Savcının bağımsızlığı, yargı teşkilatı güçlerine karşı değil, basın, kamuoyu gibi diğer güçlere karşıdır..."

Biz de İ.Ü Hukukta ceza usul dersinde bu konuyu tartışmış ve savcının makam olarak bir taraf olduğunu ve kanuni düzenlemeye göre reddinin mümkün olmadığı fakat bu durumun somut olayın özelliklerine göre adaletsiz sonuçlara yol açabileceği, bunun bir şekilde uygulamada çözülebileceği sonucuna varmıştık.

Sy. "Av.muhittinköylüoğlu" nun verdiği örnekler de vardığımız bu sonucu doğrulamaktadır..