İSTANBUL BAROSUNUN KURULUŞ ÇALIŞMALARI –1-

Tarihimizde savunma mesleğinin gerçek anlamda ilk olarak örgütlenmesi İstanbul da olmuştur. İstanbul Barosunun kuruluşu 13 Ocak 1876 yılında yayınlanan ve savunma mesleğini düzenleyen ilk metin olan Dava Vekilleri Hakkında Nizamname’nin yayınlanması ile başlar. Dava Vekilleri Cemiyeti yada Cemiyeti Daime savunmanların meslek örgütlenmelerini oluşturan bu günkü baro niteliğinde kurulan ilk resmi meslek kuruluşudur. Bu nizamnamenin 30. Maddesi Dava Vekilleri Cemiyetinden, 31. Maddesi yönetim biçiminden bahseder.

30 ve 31. Maddelerin özgün metinlerinde;
30. Madde;
“Dava vekillerinin umur ve hususatına bakmak ve Nezareti Ahkamı Adliye tarafından icra olunacak tebligatı resmiye ye vasıta kılınmak üzere Cemiyeti Daime Tesis olunacaktır.”

31. Maddesinde;
“İş bu cemiyet, bir reisi evvel ve bir reisi sani ve dört azadan ibaret olup, bunlar İstanbul da mukim ve icrayı vekalete mezun bulunmak şartıyla dava vekilleri tarafından ekseriyeti ile oluşturulacaktır.”
Denilmektedir.

İstanbul Barosu Eski Başkanlarından Avukat Hasan Basri Tan, “İstanbul Barosu Mecmuası” ismiyle 1938 tarihinde yayınlanan kitabının 11. Sayfasında;“Dava Vekilleri Nizamnamesinin kurulmasını emrettiği cemiyetlerden Türkiye’nin ilk Barosu olan İstanbul Barosunun birinci umumi heyeti 1295 hicri yılının Rebiyülahırın ve 1294 senesi Martının yirmi dördüncü Cuma günü toplanmıştır.”
Denilmektedir.

Bu tarihte Miladi Takvimle 5 Nisan 1878 tarihidir.

Değerli Meslek Ustamız İstanbul Barosu Avukatlarından Avukat Osman Kuntman, İstanbul Baro Başkanlığı’na verdiği yazılı 4 Ocak 1975 tarihli 6 sayfalık raporunda;
“Bu günkü anlamında Baro şeklindeki meslek kuruluşu esası, 16. Zilhicce 1292, 13 Ocak 1876 tarihli Nizamname ile getirilmiştir. Ancak, bu kanuni hükme rağmen Türkiye’de o tarihte fiilen bir cemiyet kurulmamıştır.
Kural olarak bir cemiyet Genel Kurul Toplantısının yapıldığı anda kurulmuş sayılır.” Demektedir.

Avukat Aden Betil, İstanbul Barosu Dergisine Ocak 1978 tarihinde yazdığı, 100. Yılında Baro başlıklı makalesinde, ilk Genel Kurulda başkanlık eden Kostaki Sardenski nin açış konuşmasının 23 sayfadan ibaret olarak 1881 yılında İstanbul Manhokyan matbaasında bir kitap halinde basıldığını ve kitabın başında;

“Dersaadet dava mümeyyizlerinin 2 Rebiyülahır sene 95 ve 24 Mart sene 94 tarihinde vu bulan içtimalarında Kostaki Sardenski tarafından irat olunan nutuktur.” Denilmektedir.

Betil devamla, “İstanbul Barosunun ilk Genel Kurulunun açılış nutkunda belirtilen tarih miladi takvimle 5 Nisan 1878 dir.”
Demiştir.