ÖZET: Emeğin değerinin sermayenin değerinden fazla olduğu durumlarda bir «mesleğin varlığı»ndan aksi taktirde bir «teşebbüsün olduğu»ndan bahsedilebileceği- Bilgisayar ve eklentilerinin (beyin, klavye, printer) borçlunun mesleğini devam ettirmesi için gerekli zorunlu aletlerden olduğunun kabulü gerekeceği
YARGITAY 12. HUKUK DAİRESİ

A) T: 20.10.2003

E: 16696

K:20386

Dairemizce oluşturulan son içtihatlar doğrultusunda haczedilemeyecek malların kapsamını tayin edebilmek için «sanat» sözcüğüyle eş anlamda kullanılmış olan «meslek» kavramının teşebbüsten ayıracak kıstasların açıklanması gerekir. Zira borçlu bir «meslek» sahibi sayıldığı takdirde, bu mesleğiyle ilgili alet-edavat ve kitapları gibi mallar hazzedilemeyecek, aksine bir “teşebbüs sahibi” sayıldığı zaman teşebbüsün malları sermaye ağırlıklı olup haczedilebilecektir. Şikayet konusu incelenirken merciice gözönünde bulundurulması gereken husus, borçlunun yaptığı işte sermaye ile emeğin karşılıklı oranları tespite çalışılır ve emeğin değerinin sermayenin değerinden fazla olduğu görülürse, bir «mesleğin varlığına», aksi takdirde bir «teşebbüsün söz konusu olduğuna» hükmedilir (HGK. 2.12.1972 tarih 72-572--974 sayılı karar).

Bu kurallar ışığında somut olayın incelenmesinde; bilgisayar ve eklentileri (beyin, klavye, printer) borçlunun mesleğini devam ettirmesi zorunlu aletlerden olduğunun kabulü gerekir. Ayrıca hemen belirtelim ki, «kıymeti fazla olsa dahi mesleki eşyanın haczedilemeyeceğine» karar verilerek, borçluda bırakılması zorunludur. Bir başka anlatımla İİK'nun 82/12. maddesine benzer bir kıyaslama bu gibi halde uygulanmaz. Mercice ak-sine düşüncelerle yukarıda açıklanan mahcuzla ilgili istemin reddi isabetsizdir.

Yukarıdaki yargıtay kararı karşısında bence artık evde zorunlu ihtiyaç haline gelen ve lüks olmaktan çıkan televizyon, buzdolabı gibi eşyaların haczide mümkün olmaması lazım,
Yakın zamanda traktöründe haczedilemeyecek mallar kapsamında değerlendirilebileceği inancındayım.